Karta pracy - UKŁADY RÓWNAŃ W ZADANIACH TEKSTOWYCH Układy równań służą do zapisywania i rozwiązywania tych zadań i problemów, w których występuje więcej niż jedna niewiadoma. Poniżej pokazano kilka przykładów, w których wykorzystano układy równań do opisu warunków zadania. Przykład 1. Znajdź dwie liczby, jeżeli suma tych liczb jest równa 24, a ich różnica wynosi 4. x – większa liczba y – mniejsza liczba Przykład 2. W klasie jest 20 uczniów, dziewcząt jest o 4 więcej niż chłopców. Ilu jest chłopców, a ile dziewcząt w tej klasie? x – liczba dziewcząt y – liczba chłopców Przykład 3. Za piórnik i długopis zapłacono 25 zł. Piórnik jest o 1 zł droższy niż 2 długopisy. Ile kosztuje piórnik, a ile długopis? p – cena piórnika d – cena długopisu Przykład 4. Obwód prostokąta jest równy 48 cm. Jeden bok jest o 3 cm dłuższy od drugiego. Znajdź wymiary tego prostokąta. a – długość dłuższego boku prostokąta w cm b – długość krótszego boku prostokąta w cm Przykład 5. Ojciec i syn mają razem 59 lat. Siedem lat temu ojciec był cztery razy starszy od syna. Ile lat ma ojciec, a ile syn? t – obecna liczba lat ojca s – obecna liczba lat syna Przykład 6. Suma 5% pierwszej liczby i 6% drugiej liczby wynosi 14,7. Znajdź te liczby, wiedząc że druga z nich stanowi 80% pierwszej. x – pierwsza z szukanych liczb y – druga z szukanych liczb Zadanie do samodzielnego rozwiązania Zadanie. Zapisz w postaci układów równań: a) Wyznacz dwie liczby, których różnica jest równa 15, a suma wynosi 20. b) Do kina przyszło 20 uczniów. Dziewcząt było 4 razy więcej niż chłopców. Ile było w kinie dziewcząt, a ilu chłopców? c) Za czekoladę i 2 batoniki zapłacono 3,60 zł. Czekolada kosztowała tyle samo co 2 batoniki. Ile kosztowała czekolada, a ile batonik? d) Obwód prostokąta jest równy 120 cm. Jeden bok jest o 6 cm krótszy od drugiego. Znajdź wymiary tego prostokąta. e) Agata i Mariola mają razem 27 lat. Agata jest o 9 lat starsza od Marioli. Ile lat ma każda z dziewcząt? f) Mama i córka mają razem 45 lat. Pięć lat temu mama była 6 razy starsza od córki. Ile lat ma mama, a ile córka? g) Gdy do 20% liczby x dodamy liczbę y, otrzymamy 13. Gdy do liczby x dodamy 20% liczby y, otrzymamy 17. Znajdź te liczby. h) Stefan ma banknoty dwudziestozłotowe i dziesięciozłotowe, razem 230 zł. Banknotów dziesięciozłotowych ma o 5 więcej niż dwudziestozłotowych. Ile ma banknotów każdego nominału? i) Przewieziono 33 tony węgla 6 samochodami ciężarowymi o ładownościach 7 ton i 2,5 tony. Ile było samochodów o większej ładowności, a ile o mniejszej ładowności? j) W hoteliku „Pod Różami” jest 70 miejsc noclegowych w pokojach dwuosobowych i trzyosobowych. Wszystkich pokoi jest 29. Ile jest w tym hoteliku pokoi dwuosobowych, a ile trzyosobowych? Zadania egzaminacyjne w latach ubiegłych: Zadanie 1. W trakcie konkursu każda drużyna otrzymała plastelinę i 120 patyczków tej samej długości. Zadanie polegało na zbudowaniu ze wszystkich patyczków 15 modeli sześcianów i czworościanów. Który układ równań powinna rozwiązać drużyna, aby dowiedzieć się, ile sześcianów i ile czworościanów trzeba zbudować? x – liczba czworościanów, y – liczba sześcianów Zadanie 2. Rodzice Jacka kupili 36 butelek wody mineralnej o pojemnościach 0,5 litra i 1,5 litra. W sumie zakupili 42 litry wody. Przyjmij, że x oznacza liczbę butelek o pojemności 0,5 litra, y – liczbę butelek o pojemności 1,5 litra. Który układ równań umożliwi obliczenie, ile zakupiono mniejszych butelek wody mineralnej, a ile większych? Zadanie 3. Maksymalnie załadowane ciężarówki: jedna o nośności 8 t, a druga 12 t przewiozły 520 ton węgla, wykonując w sumie 60 kursów. Ułóż układ równań, który pozwoli obliczyć, ile kursów wykonała każda z ciężarówek.