Teologia fundamentalna - Książki Tekstowe - pio7408kon

Teologia fundamentalna.doc
(245 KB) Pobierz
Ks Stanisław Grzechowiak
Teologia Fundamentalna
Skrypt
do uĹźytku studentĂłw Seminarium
Przedruk ze skryptu,
Gniezno 1983
I. Nazwa i przedmiot apologetyki
1. Nazwa: apologetyka, czy teologia fundamentalna?
Współczenie odnonie do tego przedmiotu stosuje się dwie nazwy:
"apologetyka" - tę rzadziej i częciej - "teologia fundamentalna".
a/ Greckie słowo "apologesthai" - bronić się, bronić, uzasadniać - leşy
u podstaw bÄ™dĹĄcych obecnie w uĹźyciu dwu słów: "apologia" i
"apologetyka".
W terminologii religijnej "apologia" oznacza obronÄ™ jakiej prawdy bĹĄd
sprawy religijnej przed zarzutami np. apologia dogmatu stworzenia, apologia
celibatu itp.
"Apologetyka" natomiast to dascyplina, ktĂłra zajmuje siÄ™ teoriĹĄ obrony i
uzasadnienia chrzecijaństwa jako religii objawionej. Nie jest ona zbiorem
apologii poszczególnych prawd objawionych, jest apologiť chrzecijaństwa
jako takiego, nie za poszczegĂłlnych jego elementĂłw.
Termin "apologetyka" we współczesnym odczuciu wiťşe się bardziej z
polemikĹĄ z zarzutami, z obronĹĄ przed nimi, niĹź z pozytywnym uzasadnieniem
objawionego charakteru religii chrzecijańskiej. De facto jest tak, şe kto
mĂłwi "apologetyka" niejako na pierwszym miejscu widzi polemicznĹĄ obronÄ™ na
drugim za dopiero pozytywne uzasadnienie /wyjĹĄtek stanowiĹĄ tu reprezentanci
Warszawskiej Szkoły Apologetycznej/.Na taki stan sprawy decydujťco
wpłynťł fakt, şe ukształtowanie się podstawowego wťtku "klasycznej
apologetyki" jako samodzielnej dyscypliny miało miejsce włanie wtedy, gdy
potrzeba takiej obrony okazała się pilna: Nastťpiło to w wyniku błędów
Reformacji. One spowodowały powstanie takiej dyscypliny i narzuciły jej
potrzebę polemiki z błędami i obrony przed zarzutami. Jeşeli zatem dzi
kto chce posłuşyć się precyzyjnie terminem "apologetyka", to uşywa go
wĹ‚anie w tym polemicznym głównie sensie, co oczywicie nie oznacza
wyłťczenie tego jedynie jej sensu. Zawsze bowiem przez tę dyscyplinę
rozumiano takĹźe naukÄ™, ktĂłra w swoim wywodzie argumentacyjnym posiada
równieş wťtki pozytywnie wykazujťce, iş religia chrzecijańska jest
objawiona przez Boga.
NazwÄ™ "apologetyka" do katolickiego wĹĄtku polemiczno-uzasadniajĹĄcego
zastosowano za Schleiermcheren /myliciel protestancki, + 1830/.
b/ Termin "teologia fundamentalna" oznacza "naukÄ™ o fundamentach wiary",
albo naukÄ™ uzasadniajĹĄcĹĄ nadprzyrodzone Ojawienie, bo ono dla wiary
katolickiej jest fundamentalne. Rozumie siÄ™ oczywicie, iĹź ta nauka musi
równieş bronić fakt chrzecijańskiego Objawienia przed zarzutami. Tę
obronę uwaşa się jednak za drugorzędnť w porównaniu z pozytywnym
uzasadnieniem, choć równie waşnť funkcję teologii fundamentalnej.
Dalej: termin "teologia fundamentalna" akcentuje przede wszystkim teologiczny
charakter tej dyscypliny. Przez "apologetykÄ™" bowiem z uporem chciano
rozumieć raczej naukę, która w sposób czysto racjonalny, nie odwołuje
siÄ™ do Objawienia, realizuje swĂłj cel: obrony i uzasadnienia faktu
Objawienia nadprzyrodzonego. Klasycznym przykładem jest to dzi jeszcze
koncepcja apologetyki reprezentowana przez Warszawskť Szkołę
Apologetycznť. Tak rozumiana spologetyka miałaby swój cel osiťgnťć w
ten sposób, şe najpierw musi odwołać się do okrelonych faktów, np.
cudĂłw. JeĹźeli to sĹĄ jednak cuda opisane w Ewangelii, to Ewangelie traktuje
się tu jedynie jako ródła prawdziwe historycznie. Abstarahuje się
natomiast od faktu, Ĺźe to sĹĄ jednoczenie pisma przez Boga natchnione - i
dlatego głównie prawdziwe. NastÄ™pnie za apologetyka z tych faktĂłw
wyciĹĄga wnioski, w przypadku mianowicie cudu, wniosek jest taki, Ĺźe jego
przyczyna nie jest w wiecie przyczyn naturalnych, lecz Ĺźe jest wyĹźszego
rzędu. Taka apologetyka uznawała za jedynie dla siebie właciwe, tę
włanie wyşej opisanť metodę historyczno /fakt/-filozoficznť
/rozumowanie-wniosek/. Teologia fundamentalna jednak stoi na stanowisku, iĹź
rzeczywistoci religijne, takie jak np. cud, muszť być badane odpowiedniť
dla nich, a więc religijnť /teologicznť/ metodť. Stťd włanie zwolennicy
teologii fundamentalnej opowiadajĹĄ siÄ™ zdecydowanie za jej teologicznym
charakterem.
Dla całoci trzeba tu zwrócić uwagę na fakt, şe nazwę "teologia
fundamentalna" stosowano czasem do częci metodologicznej teologii w ogóle.
Wtedy ona krytycznie nawietlała istotę: metody teologii jako nauki,
omawiała ródła teologii. Nie zajmowała się natomiast tak rozumiana
teologia fundamentalna ani obronĹĄ ani uzasadnieniem wiarygodnoci Ojawienia.
KonkludujĹĄc, powiemy, Ĺźe jeszcze dzi potocznie uĹźywa siÄ™ obydwu nazw:
"teologia fundamentalna" i " apologetyka". W studiach za specjalistycznych,
zwłaszcza cile metodologicznych nadaje się kaşdej z nich wyşej okrelone
dla nich zawartoci treciowe. Ten obecny stan podwĂłjnego x dyscypliny, ktĂłra
za swe zadanie zawsze uwaşała i nadal uwaşa uwierzytelnianie Objawienia
chszecijańskiego jako nadprzyrodzonego, z jednej strony znajduje swe
głębne wyjanienie w historycznych uwarunkowaniach usamodzielniania się i
rozwoju tej nauki. Z drugiej za w tym, şe dzi jeszcze róşnie pojmuje się
nawet jej przedmiot, a często: metody, funkcje w całoci teologii, zadania
oraz cele.
2. Przedmiot, apologetyki
Najpierw przed rozgraniczeniem poszczegĂłlnych dyscyplin teologicznych wĹĄtek
apologetyczny teologii, a póniej juş wyodrębniona z niej apologetyka, w
ciťgu historii chrzecijaństwa za swe specyficzne zadanie miały
wychowywanie i uzasadnianie, şe chszecijaństwo jest religiť objawionť
przez Boga i w tym włanie sensie jest religiť nadprzyrodzonť.
Z czasem, dťşťc do odrębnoci i samodzielnoci naukowej, apologetyka
sprecyzowała swój przedmiot materialny oraz formalny /ten rozumiany jako
kťt widzenia, pod jakim bada się dany materiał, stanowi o metodologicznej
odrębnoci danej dyscypliny/.
Francuski dominikanin, AmbroĹźy Gardeil uchodzi powszechnie za tego, ktĂłry w
swej pracy "La credibilite et l apologetique" /Paris 1908/ sprecyzował jasno
obydwa te przdmioty.
Przdmiot materialny, czyli "materi", ktĂłrĹĄ zajmuje siÄ™ apologetyka,
stanowi ostatecznie tzw. teza chrystologiczna. Treć pierwszej sporowadza
siÄ™ do uwierzytelnienia twierdzenia, Ĺźe Jezus Chrystus jest Mesjaszem i
Synem Boşym, który objawił nam Boga. Druga: załoşony przez Niego
Kociół strzeşe, przekazuje i nieomylnie interpretuje Chrystusowe
Objawienie.
ZauwaĹźamy od razu, Ĺźe najnowsze koncepcje teologii fundamentalnej
ograniczajĹĄ jej zainteresowania do samego Objawienia /teza chrystologiczna/
i co najwyĹźej jego przekazywania. DotychczasowĹĄ za tematykÄ™
eklezologicznĹĄ proponuje siÄ™ włšczać do eklezjologii traktowanej dzi
często jako całkowite ujmowanie tajemnicy Kocioła.
Za formalny przedmiot apologetyki, czyli ten kĹĄt widzenia, pod jakim bada
się wyşej okrelony materiał, uwaşa się powrzechnie za Gardeilem
wiarygodnoć Objawienia chrzecijańskiego. Konkretny kształt tej
wiarygodnoci, takşe juş po pracy Gardeila, bywał dyskutowany. Dzi wydaje
się, şe jedynie słusznym przymiotnikiem, który je blişej okrela, jest
to, iş ma to być wiarygodnoć "ludzka" czyli taka, jaka człowiekowi
wystarcza do działania, w tym przypadku do zawierzenia Bogu.
II. Apologetyka w rozwoju historycznym
Wstęp: Rozumny charakter wiary
Religia to şyciowy stosunek człowieka do rzeczywistoci ponadziemskiej.
Religia chrzecijańska więc, pojmowana jako taki şyciowy stosunek
człowieka do Trójosobowego Boga, który objawił się w Jezusie Chrystusie,
musi zawierać w sobie moment osobistej decyzji człowieka. Ta decyzja
dotyczy zawierzenia Bogu. Ma ona w pełni cechy czynu /działania/ ludzkiego.
Ludzkie za działanie zachodzi tylko wtedy, gdy człowiek czyni co wiadomie i
dobrowolnie, to znaczy, gdy jego decyzja jest owocem działania ludzkiego
rozumu /namysłu/ i wolnej woli /swobodnego wyboru tego włanie działania/.
W tym włanie czasie wiara, czyli zawierzenie ze strony człowieka
objawiajťcemu Bogu, jest i musi być czym rozumnym i dobrowolnym, jeşeli ma
być działaniem /czynem/ ludzkim. Wiara musi być czym rozumnym, czyli
człowiek musi wiedzieć i rozumieć "dlaczego" moşe zawierzyć. Musi znać
rozumowe motywy zawierzenia. Pismo w. bowiem uczy, Ĺźe zawierzenie jest
posłuszeństwem rozumnym: "... pozyskiwać wszystkich pogan dla
posłuszeństwa wierze" /Rdz. 1,5/: "Wierny, şe Syn Boşy przyszedł i dał
nam zrozumienie, tak şe poznać moşemy tego /Boga/, który jest prawdziwy"
/1 J 5,20/. Z tych włanie racji wiara /zawierzenie Bogu/ jest ze strony
człowieka postępowaniem rozumnie uzasadnionym.
1. Uzasadnione zawierzenie w Starym i Nowym Testamencie
Ten wĹĄtek uzasadnienia wiary religijnej towarzyszy jej od poczĹĄtku. Wyranie
widoczny jest na kartkach Pisma w.
a/Stary Testament. Z prawdziwĹĄ wiarĹĄ religijnĹĄ /prawdziwym zawierzeniem
Bogu/ mamy do czynienia juĹź w St. Testamencie. Z jego kart bowiem nie tylko
dowiadujemy się, şe poszczególni ludzie, czy cała społecznoć Izraela,
zawierzali Bogu /fakt wiary/, ale teĹź te same karty niejednokrotnie
przekazujĹĄ, dlaczego faktycznie zawierzyli /motyw, uzasadnienie wiary/.
Skoro za, jak to juĹź wspomniano wyĹźej, owo uzasadnienie wprost /bĹĄd obrona
przed zarzutami, co teĹź przecieĹź stanowi jakie uzasadnienie, uzasadnienia
mianowicie dlaczego dalej mogť wierzyć/ naleşy do teologii fundamentalnej,
bťd apologetyki, trzeba powiedzieć zatem, şe juş w St. Testamencie moşna
się doszukiwać jakich wťtków w tym włanie sensie apologetycznych,
teologiczno-fundamentalnych.
b/ Nowy Testament. W większym jeszcze stopniu ten moment uzasadnienia wiar
widoczny jest w posłannictwie P. Jezusa, utrwalonym na kartach Ewangelii,
bťd w wiadomoci Apostołów. Pan Jezus mianowicie şťda zawierzenia swoim
słowom, ostatecznie temu, şe to On włanie jest owym oczekiwanym MesjaszemWybawicielem. Jednakşe równoczenie często dokonuje P. Jezus czynów,
które słuchaczom jednoczenie niemal wskazuje, şe moşna,...
Plik z chomika:
pio7408kon
Inne pliki z tego folderu:

salwowski_miroslaw_paulo_coelho_duchowy_mistrz_czy_falszywy_prorok.zip (83 KB)
 wahlberg_karin_claes_claesson_02._podgladaczka.zip (252 KB)
 rijock_ken_bankier_mafii.zip (164 KB)
 singson_michael_flory_susy_siedemdziesiate_osme_pietro.zip (144 KB)
 Borys Akunin.zip (627061 KB)
Inne foldery tego chomika:


Zgł oś jeś li naruszono regulamin







Strona gŅówna
AktualnoĹ› ci
Kontakt
Dla MediĂłw
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski



Regulamin serwisu
Polityka prywatnoĹ› ci
Ochrona praw autorskich
Filmy
Książki Audio
 Prywatne

Platforma wydawcĂłw
Copyright © 2012 Chomikuj.pl