Prof - Instytut Socjologii UW

1
Prof. UW dr hab. Ireneusz Krzemiński
Pracownia Teorii Zmiany Społecznej
INTERAKCJE SPOŁECZNE.
Szkic problematyki wykładu.
Semestr zimowy 2010/2011
07. 10 - Zagadnienie podziału socjologii na „małe” i „wielkie” struktury. Koncepcje
ontologicznych założeń istnienia „małych struktur społecznych” i dyskusja z nimi.
Teoretyczny rozwój socjologii – socjologia życia codziennego i wzrost znaczenia sfery
symbolicznej - jej wpływ na zanik podziału na „małe” i „wielkie” struktury. Pojęcie interakcji
a pojęcie stosunków społecznych. Wielopoziomowość zjawisk społecznych i przenikanie się
zjawisk oraz form interakcji na różnych „poziomach”. „Społeczeństwo sieci” i dylematy z
tym związane. Aktorzy interakcji z punktu widzenia teorii: trzy perspektywy poznawcze
(analityczno-teoretyczne), w których opisuje się i wyjaśnia interakcje między ludźmi
(kolektywistyczna, indywidualistyczna i interakcjonistyczna).Współczesne koncepcje modeli
matematycznych (sieci społeczne).
14.10 – Wzajemne stosunki między ludźmi – koncepcja socjologii formalnej Simmla. Zalety i
ograniczenia tej teorii. Na czym polega istota socjologii formalnej? „Formy społeczne” jako
swego rodzaju modele analityczne i modele pojęciowe (typ idealny). Inne elementy teorii
Simmla i jej aktualność
21.10 – Koncepcje Simmla – ciąg dalszy
04.11 – Koncepcje „kolektywistyczne” – przykład teorii funkcjonalnej – wersja
„socjologiczna” (Parsons i znaczenie socjalizacji oraz roli społecznej) i „antropologiczna”
(„wzór kultury” – M. Mead i badanie samoświadomości). Koncepcje „indywidualistyczne”
interakcji społecznych. Teoria Homansa i jej podstawowe treści. Jawne i ukryte założenia
teorii.
18.11 - Teoria Homansa jako teoria wymiany i jej znaczenie w socjologii. Rozwinięcia teorii
Homansa w postaci matematycznej teorii interakcji (teoria gier).
02.12 - Koncepcje teoretyczne symbolicznego interakcjonizmu. Komunikacja i
współdziałanie warunkiem społeczeństwa. Zasadnicze treści teorii.
09.12 – Symboliczny interakcjonizm – jego zalety i możliwości. Słabe punkty w wizji relacji i
oddziaływań wzajemnych. Gdzie jest kultura? Koncepcje wyrastające z teorii: dramaturgiczna
teoria Goffmana
16.12 – Świat społecznych przedstawień – dwuznaczność dramaturgicznej koncepcji. Jej
zalety i ograniczenia. Hoffman w „sieci”. Świat innych gier: koncepcja Berne’a i jej główne
zasady.
06.01 – Teoria Berne’a i jej zalety: psychoanaliza „uspołeczniona”. Inne przykłady (Hanna
Segal).
2
13.01 – Analiza zachowań społecznych oraz interakcji wg teorii poznawczych. Pierwotne
teorie (dysonans społeczny, koncepcja Heidera) oraz teoria atrybucji. Jednostka jako członek
grupy. Znaczenie kategorii językowo-kulturowych w procesach umysłowych jednostek
(atrybucji).
20.01 – Interakcja jako ‘sieć zależności’: komunikacja, instytucje, normy, mity, świadomość
społeczna. Tożsamości indywidualne i zbiorowe we współczesnej socjologii: Giddens i
Foucault. Władza i przywództwo w perspektywie interakcjonistycznej