Osteonekroza szczęki i żuchwy związana z lekami zapobiegającymi resorpcji kości Antiresorptive Drug–Related Osteonecrosis of the Jaw Jettie Uyanne, Colonya C. Calhoun, Anh D. Le KLUCZOWE ZAGADNIENIA Bisfosfoniany zawierające azot i niezawierające azotu wiążą się z rozwojem osteonekrozy szczęki i żuchwy – stanu nazywanego osteonekrozą kości szczęk po zastosowaniu bisfosfonianów. Ostatnio stwierdzono związek innych leków zapobiegających resorpcji kości z osteonekrozą kości szczęk, stąd nowa nazwa: osteonekroza szczęki i żuchwy związana z lekami zapobiegającymi resorpcji kości (antiresorptive drug–related osteonecrosis of the jaw; ARONJ). Szybszy rozwój immunosupresji i wystąpienie ARONJ mogą mieć związek z dodatkowymi czynnikami, takimi jak infekcja, cukrzyca, steroidy, rak i chemioterapia. Ryzyko ARONJ ma związek z rodzajem leków hamujących resorpcję, ich drogą podawania i dawką. Słowa kluczowe: bisfosfoniany; denosumab; osteonekroza szczęki i żuchwy; zoledronian KEY POINTS Nitrogen-containing and non–nitrogen-containing bisphosphonates have been implicated in the development of osteonecrosis of the jaw, a condition termed bisphosphonaterelated osteonecrosis of the jaw. Other antiresorptive drugs have recently been implicated in the development of osteonecrosis of the jaw, hence the new term antiresorptive drug–related osteonecrosis of the jaw (ARONJ). Cofactors such as infection, diabetes, steroids, cancer, and chemotherapy may direct immune suppression and potentiate ARONJ development sooner. The risk of ARONJ is associated with the type of antiresorptive medication, route, and dosage. Key words: Bisphosphonate; Denosumab; Osteonecrosis of the jaw; Zoledronate