Chair of the Sociology of Norms, Deviance and Social Control at the

Chair of the Sociology of Norms, Deviance and Social Control at the Institute of Social
Prevention and Resocialization, Warsaw University
"DIAGNOSIS OF SOCIAL PROBLEMS"
4th year, specialization: Psycho-sociological aspects of social problems, 30 hours
- workshop
The purpose of the course is to present how sociological theories are applied to
diagnose social problems. The course also covers the results of diagnostic
survey of selected problems in contemporary Poland, types of social diagnosis,
their methodology and diagnostic research procedures as well as getting to
know basic rules of the so-called ‘expertal studies’ (especially studies
evaluating programs aimed at solving social problems). Course contents:
theory vs. diagnosis, popular diagnosis vs. scientific diagnosis. Types of
diagnoses and their applications. The place and role of diagnosis in a purposeoriented actions. Diagnostic and axiological expertise. Sociotechnic expertise.
Secondary analysis of diagnoses of selected social problems. Sociology of social
problems, models of ‘expertal’ activity and their applications.
Basic reading:
J. Kubin (1998) Diagnoza społeczna (W): Encyklopedia socjologii, t.1, Oficyna
Naukowa;
J. Kwaśniewski (2006) Rola diagnozy w rozwiązywaniu problemów społecznych
(W): Badania problemów społecznych, t. VIII Prac Katedry Socjologii Norm,
Dewiacji i Kontroli Społecznej, IPSiR UW.
J. Kwaśniewski (1999) Socjologia stosowana (W): Encyklopedia socjologii, t. 4;
K. Gorlach (1996) Społeczne mechanizmy genezy i identyfikacji problemów
społecznych (W): K. Czekaj, K. Gorlach, M. Leśniak (red.) Labirynty
współczesnego społeczeństwa, Interart;
M. Łoś (1974) Ekspertyza społeczna, Prakseologia nr 1/49;
A. Podgórecki (1970) Logika praktycznego działania (W) A. Podgórecki (red.)
Socjotechnika. Jak oddziaływać skutecznie?, Książka i Wiedza.
K. Frieske (2004) Migotanie rzeczywistości; wieloznaczność „sukcesu”
programów reintegracji społecznej (W) K. Frieske (red.) Utopie inkluzji. Sukcesy
i porażki programów reintegracji społecznej, IPiSS;
M. T. Hayes (1992) Incrementalism and public policy, Longman, Rozdziały: 1, 2 i
8;
Ch. Lindblom, D. K. Cohen (1979) Usable knowledge. Social science and social
problem solving, Yale University Press, Rozdziały: 1 i 2;
Ch. Lindblom (1990) Knowledge and social problems oraz Toward prescription
(W): Ch. Lindblom Inquiry and change. The troubled attempt to understand and
shape society, Yale University Press, Russell Sage Foundation.
M. Jarosz (1997) Samobójstwa, PWN, ss. 13-36;
K. Frieske (1998) Alkoholizm (W) Encyklopedia socjologii, t.1., ss. 20-24;
J. Zamecka (1999) Narkomania (W) Encyklopedia socjologii, t.2, ss. 285-287;
M. Abucewicz (2006) Problem narkomanii w Polsce – ujęcie
konstruktywistyczne (W) J. Kwaśniewski (red.) Badania problemów
społecznych, T. VIII Prac Katedry, op.cit.;
K. Frieske (1999) Marginalność społeczne (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss.
167-171;
B. W. Mach (2000) Równość i nierówność społeczna (W) Encyklopedia
socjologii, t.3, ss. 329-334.
M. Pohoski (1995) Nierówności społeczne w Polsce – kontynuacje i zmiany w
okresie transformacji ustrojowej (W) Ludzie i instytucje. Stawanie się ładu
społecznego. Pamiętnik IX Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, PTS, wyd.
UMCS;
M. Abucewicz: Bezdomność we współczesnej literaturze przedmiotu, Polityka
Społeczna nr 2/2001;
J. B. Sobczak (1998) Bezrobocie (W) Encyklopedia socjologii, t. 1, ss. 64-67;
A. Zeidler-Janiszewska (1999) Kontrkultura (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss.
78-81;
B. Synak (1999) Ludzie starzy (W) Encyklopedia socjologii, t.2, ss. 144-149;
C. T. Paleczny (1999) Mniejszości (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss. 259-264;
D. A, Ostrowska (1999) Niepełnosprawność (W) Encyklopedia socjologii, t. 2, ss.
333-336.
[Tłumaczenie: Natalia Charitonow]