Zależność pomiędzy wymiarami ciała u dzieci a masą

Zależność pomiędzy wymiarami ciała u dzieci a masą
kostną
Interdependence of body size and bone mass in children
Elżbieta Jakubowska-Pietkiewicz, Iwona Ligenza, Anna Łu pińska, Anna Jastrzębska,
Danuta Chlebna-Sokół
Wstęp. W etiologii niskiej masy kostnej u dzieci i młodzieży rozważane są stany
niedoborowe związane zarówno z niskim spożyciem wapnia, jak i wymiarami ciała. Niski wskaźnik
względnej masy ciała (BMI) jest jednym z czynników ryzyka złamania kości, głównego objawu
osteoporozy i osteopenii w każdym wieku. Celem pracy była analiza zależności pomiędzy
wymiarami ciała a gęstością mineralną u dzieci z niską masą kostną. Pacjenci i metody.
Badaniami objęto 2 grupy. Pierwszą stanowiło 1 00 dzieci w wieku 5-19 lat, w tym 48 dziewczynek
i 52 chłopców, u których rozpoznano obniżenie mineralizacji szkieletu (na podstawie badania
densytometrycznego w programie total body i spine). U 26 spośród nich była to osteoporoza, a u
74 - osteopenia. Drugą grupę (grupa kontrolna) stanowiło 50 dzieci z prawidłową mineralizacją
szkieletu, wśród nich jest 20 dziewczynek i 30 chłopców. U wszystkich dzieci wykonano pomiary
antropometryczne masy i wysokości ciała, obwodów talii i bioder oraz 4 fałdów skórnotłuszczowych. Na podstawie masy i wysokości ciała wyliczono ponadto wskaźnik względnej masy
ciała (BMI) i wskaźnik Queteleta. Analizę statystyczną wykonano za pomocą programu
komputerowego Statistica 6.0. Wyniki. W pierwszej grupie prawidłową masę ciała stwierdzono u 72
dzieci; u 18 niedobór masy ciała, u W jej nadmiar. W grupie kontrolnej prawidłową masę ciała
wykazano u 22 dzieci, u 8 jej niedobór, a 20 nadmiar. Stwierdzono istotną statystycznie zależność
pomiędzy wskaźnikami oceniającymi gęstość mineralną kości a pomiarami antropometrycznymi.
Wysokie współczynniki korelacji wykazano więc dla masy ciała (0,45 - grupa badana, 0,57 - grupa
kontrolna), obwodu talii (0,55 - grupa kontrolna) i bioder (0,62 - grupa kontrolna) oraz BMI (0,43 grupa badana, 0,46 - grupa kontrolna) i WQ (0,46 - grupa badana, 0,57 - grupa kontrolna).
Niewielką zależność stwierdzono dla fałdów skórno-tłuszczowych. Wnioski. 1. Większe wymiary
ciała u dzieci i młodzieży zarówno z niską, jak i prawidłową masą kostną, korelują z wyższą
gęstością mineralną szkieletu. 2. Optymalny rozwój somatyczny dziewcząt i chłopców jest istotnym
warunkiem osiągnięcia wysokiej szczytowej masy kostnej, a tym samym może stanowić podstawę
do profilaktyki osteoporozy okołomenopauzalnej i inwolucyjnej.
Introduction. In etiology of osteoporosis, either malnutrition (small calcium intake) and low
body dimensions are considered. Decreased body mass index (BMI) predisposes to bone fractures
which are the main symptom of osteoporosis and osteopenia in every age. The aim of this work was
to find and analyse the dependence of body dimensions and skeleton mineralization among
children with primary decrease of bone mineral density. Patients and methods. The research
was conducted on two groups. The first one was the group of 100 children, between 5-19 years old
(48 females and 52 males). Each of them was diagnosed primary decrease of skeleton
mineralization (according to bone mineral density measurements taken using DXA technique): 26
children were diagnosed osteoporosis and 74 - osteopenia. The second group (which was the con trol
group) consisted of 50 children (between 5-18 years old) with proper skeleton mineralization Anthropometric measures were taken of all of the children (height, weight, waist and hips circumferences,
skin folds). According to the results, BMI and Quetelet Index were established. Statistic analysis was
done using computer programme - Excel. Results. According to BMI, in the first group: right weigh t
was observed in 72 children, 10 were over- and 18 underweigh t. In the second group 22 children
were of normal weight, 20 were over- and 8 were underweight. Dependence of bone mineral density
and anthropometric measures was observed. Significant correlation rates occurred for weight (0,45
- first group, 0,57 - control group), waist (0,55 - control group) and hips circumferences (0,62 control group), BMI (0,43 - first group, 0,46 - control group) and Quetelet Index (0,46 - first group,
0,57 - control group). Correlation rates of low strength were found for skin folds. Conclusions. 1.
Higher body dimensions among children with low skeleton mineralization, correlate with higher bone
mineral density. 2. Gaining proper bone mass (and in consequence prevention of both
perimenopausal and involutional osteoporosis) depends on optimal somatic development.