8. Tydzień Mózgu w Poznaniu 14-18 marca 2016 r. Prof. dr hab. med. Marek Ruchała Klinika Endokrynologii, Przemiany Materii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu SESJA: WSPÓŁPRACA CIAŁO-MÓZG Wtorek – 15 marca 2016 r., g. 18.00 PRZEZ ŻOŁĄDEK DO SERCA, PRAWDA CZY FAŁSZ? Metaforę znaną i formułowaną w wielu językach można rozpatrywać w różnych aspektach: kulturowym, żywieniowym, regulacji hormonalnej i anatomicznym. W każdym z tych elementów pozornie nieobecnym pośrednikiem informacyjnym jest mózg. Tematem wykładu będą wzajemne powiązania neuropeptydów produkowanych w żołądku, głównie ghreliny oraz struktur centralnego układu nerwowego z funkcją i morfologią serca. Ghrelina jest naturalnym 28 aminokwasowym peptydem produkowanym i wydzielanym przez komórki „X/A-like cell” w dnie żołądka. Związana z lipoproteiną wysokiej gęstości (HDL) i albuminą, transportowana jest do podwzgórza i rdzenia przedłużonego – okolic mózgu regulujących pobór jedzenia i metabolizm. Ponadto ghrelina wyprodukowana lokalnie w żołądku może oddziaływać na mózg poprzez włókna doprowadzające nerwu błędnego, w ten sposób wpływając na jądra podwzgórza regulujące apetyt. Badania immunohistochemiczne wykazały, że neurony zawierające ghrelinę obecne są w jądrze łukowatym podwzgórza oraz neuronach podwzgórza przylegających do komory trzeciej pomiędzy częścią grzbietową i brzuszną jądra przykomorowego a jądrem łukowatym. Ghrelina wywiera swoje działanie poprzez swój funkcjonalny receptor GHS-R1a, którego ekspresję wykazano nie tylko w obrębie centralnego układu nerwowego, ale także w sercu i aorcie. Udowodniono, że ghrelina oddziałuje na układ sercowo-naczyniowy i poprawia strukturę oraz funkcję serca poprzez wpływ na częstość akcji serca, średnie ciśnienie tętnicze i objętość wyrzutową lewej komory.