Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej

Badanie pozostałości środków ochrony roślin
w ramach urzędowej kontroli ich stosowania
RAPORT ZA ROK 2016
Autor opracowania: dr Artur Miszczak
Wykonawcy:
Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności
Instytutu Ogrodnictwa
w Skierniewicach
Szczegółowe sprawozdanie z wykonanych badań zostało przesłane do Głównego Inspektoratu
Ochrony Roślin i Nasiennictwa
Praca wykonana w ramach zadania 2.5:
„Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania”
Programu Wieloletniego na lata 2015-2020 pod nazwą:
„Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności sektora ogrodniczego
z uwzględnieniem jakości i bezpieczeństwa żywności oraz ochrony środowiska naturalnego”
Skierniewice, grudzień 2016
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Wykonawcy zadania 2.5:
dr Artur Miszczak
dr Jolanta Szymczak
mgr inż. Joanna Kicińska
mgr Piotr Sikorski
mgr inż. Katarzyna Zagibajło
mgr inż. Ewelina Szustakowska
mgr inż. Ilona Kuśmierska
mgr Krzysztof Rudziński
mgr inż. Anna Markowicz
mgr Rafał Pejski
mgr inż. Jadwiga Czajkowska
Teresa Bil
Agnieszka Trocha
Katarzyna Gręda
Alicja Kaźmierczak
Katarzyna Kubik
Strona 2 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Spis treści
1. Cel badań ..................................................................................................................
4
2. Zakres i metoda badań ..............................................................................................
5
3. Wyniki badań ............................................................................................................
14
4. Przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości (NDP),
wykaz prób, w których wykryto związki niedopuszczone do ochrony
oraz wysłane powiadomienia RASFF…………………………...............................
25
5. Podsumowanie ..........................................................................................................
36
-
Strona 3 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
1. Cel badań
Celem zadania jest kontrola prawidłowości stosowania środków ochrony roślin, zgodnie
z obowiązującymi przepisami prawa oraz zapobieganie wprowadzaniu do obrotu płodów rolnych
stwarzających zagrożenie dla zdrowia człowieka, zgodnie z poniżej wymienionymi aktami prawnymi:
 ustawa z dnia 8 marca 2013 o środkach ochrony roślin (Dz.U. poz. 455 z późn. zm.);
 ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. z 2010 nr 136 poz
914 z późn. zm.);
 rozporządzenie nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady „ustanawiające ogólne zasady
i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności
oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności”;
 rozporządzenie nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady „w sprawie najwyższych
dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego
i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG”.
Obowiązek sprawowania kontroli nad stosowaniem środków ochrony roślin w produkcji
roślinnej, w tym prowadzenia badań pod kątem pozostałości substancji aktywnych środków ochrony
roślin, wynika zarówno z prawa krajowego, w szczególności ustawy o środkach ochrony roślin, jak i z
przepisów Unii Europejskiej, w szczególności rozporządzenia 1107/2009. Podstawowym celem
kontroli jest zapewnienie nadzoru nad prawidłowością przestrzegania przepisów prawnych w zakresie
stosowania środków ochrony roślin.
W ramach zadania badane są próbki płodów rolnych pobierane przez Państwową Inspekcję
Ochrony Roślin i Nasiennictwa w ramach kontroli prawidłowości stosowania środków ochrony roślin,
wykonywanych na podstawie art. 80 pkt 9 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin. Wyniki
tych badań stanowią istotny element w urzędowym systemie kontroli bezpieczeństwa żywności.
Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Ogrodnictwa od kilkunastu lat
współpracuje z Głównym Inspektoratem Ochrony Roślin i Nasiennictwa, uczestnicząc początkowo
w realizacji zadania: „Analiza pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych, pobieranych z
miejsc produkcji” od 2002 roku. Od 2009 roku badania te wykonywane były w ramach zadania 5.1:
„Badanie pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych w ramach obowiązującego
monitoringu krajowego oraz wymogów Unii Europejskiej”, który był częścią Programu Wieloletniego
na lata 2008-2014, wykonywanego przez Instytut Ogrodnictwa, pod nazwą: „Rozwój
zrównoważonych metod produkcji ogrodniczej w celu zapewnienia wysokiej jakości biologicznej
i odżywczej produktów ogrodniczych oraz zachowania bioróżnorodności środowiska i ochrony jego
zasobów”. Od 2015 roku badania te są realizowane w zadaniu 2.5 „Badanie pozostałości środków
ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania” Programu Wieloletniego na lata 20152020 pod nazwą: „Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności sektora
ogrodniczego z uwzględnieniem jakości i bezpieczeństwa żywności oraz ochrony środowiska
naturalnego”
Strona 4 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
2. Zakres i metoda badań
Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Ogrodnictwa w Skierniewicach posiada
certyfikat akredytacji laboratorium badawczego nr AB 757 nadany przez Polskie Centrum Akredytacji
(PCA), potwierdzający spełnienie wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005. Równocześnie
Zakład wprowadził procedury kontroli jakości zgodne z dokumentem SANTE/11945/2015 „Analytical
Quality Control and Method Validation Procedures for Pesticide Residue Analysis in Food and Feed”
z dnia 01 stycznia 2016 r. W celu potwierdzenia kompetencji w zakresie oznaczania pestycydów w
żywności pochodzenia roślinnego oraz zapewnienia kontroli jakości analiz Zakład prowadzi politykę
systematycznego uczestnictwa w międzylaboratoryjnych badaniach porównawczych w ramach m.in.
systemów:
- European Commission’s Proficiency Test on Pesticide Residues in Fruit and Vegetables, CRLMRM, University of Almeria, Spain;
- CRL Cereals and Feedingstuff, National Food Institute, Danish Technical University/ CRL
- CRL Single Residue Methods, CVUA Stuttgard, Germany.
We wszystkich powyższych badaniach przeprowadzonych w tym roku laboratorium
uzyskało klasę A, co potwierdza wiarygodność akredytowanych metod analitycznych
stosowanych w Zakładzie.
Zakład wykonał analizy jakościowe i ilościowe środków ochrony roślin wykorzystując opisaną
poniżej aparaturę analityczną:
1. Chromatograf gazowy Agilent z podwójnym detektorem masowym (GC/MS/MS)
zastosowanie: analiza jakościowa i ilościowa pozostałości środków ochrony roślin metodą PN-EN
15662:2008
3. Chromatograf gazowy Agilent wyposażony w detektor FDP (czuły na siarkę) i µECD;
zastosowanie: analiza ilościowa pozostałości fungicydów ditiokarbaminianowych oznacznych metodą
PN-EN 12396-2:2002 + I-01/PN-EN 12396-2:2002
4. Chromatograf gazowy Agilent z detektorem masowym (GC/MS)
zastosowanie: analiza ilościowa pozostałości fungicydów ditiokarbaminianowych oznacznych metodą
PN-EN 12396-2:2002 + I-01/PN-EN 12396-2:2002
5. Dwa chromatografy cieczowe Agilent z podwójnym detektorem masowym (LC/MS/MS);
zastosowanie: analiza jakościowa i ilościowa pozostałości środków ochrony roślin metodą PN-EN
15662:2008.
Strona 5 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Metody badawcze użyte do oceny pozostałości środków ochrony roślin obejmowały:
1. Metoda PN-EN 15662:2008 – technika GC/MS-MS (metoda akredytowana w zakresie
elastycznym – dopuszcza się aktualizację metody w ramach obiektu i badanej cechy ze zmianą
zakresu badań).
Metoda oparta na ekstrakcji pozostałości środków ochrony roślin z próbki acetonitrylem
(QuEChERS) i ich analizie przy użyciu chromatografu gazowego wyposażonego w podwójny
detektor masowy. Metoda pozwala na oznaczenie 266 substancji wyszczególnionych w Tabeli 1A.
2. PN-EN 15662:2008 – technika LC-MS/MS (metoda akredytowana w zakresie elastycznym –
dopuszcza się aktualizację metody w ramach obiektu i badanej cechy ze zmianą zakresu badań).
Metoda oparta na ekstrakcji pozostałości środków ochrony roślin z próbki acetonitrylem
(QuEChERS) i ich analizie przy użyciu chromatografu cieczowego wyposażonego w podwójny
detektor masowy. Metoda pozwala na oznaczenie 188 substancje wyszczególnionych
w Tabeli 1B.
4.
Ditiokarbaminiany: Metoda: PN-EN 12396-2:2002 (metoda akredytowana)
Metoda oparta na pomiarze disiarczku węgla (metoda head space) przy użyciu chromatografu
gazowego wyposażonego w detektor FPD lub MS. Metoda ta służy do analizy pozostałości sumy
fungicydów ditiokarbaminianowych takich jak: tiuram, maneb, mankozeb itp. (dolna granica
oznaczalności metody wynosi 0,01 mg/kg). Metoda pozwala na oznaczenie substancji
wyszczególnionych w Tabeli 1C.
Wszystkie środki ochrony roślin, które były analizowane w badanych próbkach, są w zakresie
akredytacji Pracowni nr AB 757. Poniżej w tabeli przedstawiono je wraz z ich dolnymi granicami
oznaczalności (DGO).
Strona 6 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 1A. Wykaz środków ochrony roślin i ich dolnych granic oznaczalności (DGO - mg/kg).
Metoda PN-EN 15662 (QuEChERS), technika GC/MS-MS (akredytowana)
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
66.
67.
68.
Acetochlor
Akrynatryna
Alachlor
Aldryna
Alletryna
Ametryna
Aminokarb
Antrachinon
Atrazyna
Azakonazol
Azynofos etylowy
Azynofos metylowy
Azoksystrobina
Beflubutamid
Benalaksyl
Benfluralina
Benfurakarb
Bifenazat
Bifenoks
Bifentryna
Bifenyl
Bitertanol
Boskalid
Bromfenwinfos
Bromocyklen
Bromofos etylowy
Bromofos metylowy
Bromopropylat
Bupirymat
Buprofezyna
Butachlor
Butafenacyl
Butylat
Chinalfos
Chinoksyfen
Chinometionat
Chlomazon
Chlorbenzyd
Chlorfenapyr
Chlorfenson
Chlorfenwinfos
Chlorobenzylat
Chlorobufam
Chloromefos
Chloropiryfos
Chloropiryfos metylowy
Chloroprofam
Chloropropylan
Chlorotalonil
Chlortiofos
Chlortion
Cyflutryna
gamma-Cyhalotryna
lambda-Cyhalotryna
Cyjanazyna
Cyjanofenfos
Cyjanofos
Cykloat
Cypermetryna
Cyprodynil
Cyprokonazol
DDD-o,p
DDD-p,p
DDE-o,p
DDE-p,p
DDM
DDT-o,p
DDT-p,p
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
131.
132.
133.
134.
135.
136.
Deltametryna
Demeton-S
Desmetryna
Dialifos
Diazynon
Dichlobenil,
Dichlobutrazol
Dichlofention
Dichlofluanid
Dichloran
Dichlorfos
Dichloroanilina
Dichlorobenzofenon
Dieldryna
Dietofenkarb
Difenokonazol
Difenyloamina
Dikofol
Dimetachlor
Dimetoat
Dimetomorf
Dimetylochlorotal
Dimoksystrobina
Dinikonazol
Dinitramina
Dinobuton
Dioksabenzofos
Dioksakarb
Dioksation
Disulfoton
Ditalimfos
DMST
Dodemorf
Edifenfos
alfa-Endosulfan
beta-Endosulfan
Endosulfan-siarczan
Endryna
EPN
Epoksykonazol
Esfenwalerat
Etakonazol
Etalfluralina
Etion
Etofenproks
Etofumezat
Etoksychina
Etoprofos
Etrimfos
Fenamifos
Fenarymol
Fenazachina
Fenbukonazol
Fenchlorofos,
Fenheksamid
Fenitrotion
Fenoksykarb
Fenpropatryna
Fenpropidyna
Fenpropimorf
Fention
Fentoat
Fenwalerat
Fenylfenol
Fipronil
Fipronil desulfinyl
Fluchinkonazol
Fluchloralina
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,01
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,0025
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,001
0,0025
0,005
0,005
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
189.
190.
191.
192.
193.
194.
195.
196.
197.
198.
199.
200.
201.
202.
203.
204.
Flucytrynat
Fludioksonil
Flumetralina
Fluorodifen
Fluotrimazol
Flusilazol
Flutriafol
Fluwalinat
Folpet
Fonofos
Forat
Forat sulfotlenek
Formotion
Fosalon
Fosfamidon
Fosmet
Ftalimid
Furalaksyl
Furatiokarb
Halfenproks
alfa-HCH
beta-HCH
HCB
Heksakonazol
Heptachlor
– cis-epoksyd
– trans-epoksyd
Heptenofos
Imazalil
Iprodion
Iprobenfos
Izofenfos etylowy
Izofenfos metylowy
Izokarbofos
Jodofenfos
Kaptafol
Kaptan
Karbaryl
Karboksyna
Klodinafop propargilowy
Krezoksym metylowy
Krymidyna
Kumafos
Kwintozen
Lindan,
Malaokson
Malation
Mekarbam
Mepanipyrim
Mepronil
Metakrifos
Metalaksyl
Metazachlor
Metkonazol
Metoksychlor
Metolachlor
Metrybuzyna
Metydation
Mewinfos,
Mychlobutanil
Nitralin
Nitrapiryna
Nitrofen
Nitrotal izopropylowy
Nuarymol
Oksadiksyl
Oksyfluorofen
Paklobutrazol
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,001
0,0025
0,0025
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
Strona 7 z 36
Lp.
Nazwa
pestycydu
205.
206.
207.
208.
209.
210.
211.
212.
213.
214.
215.
216.
217.
218.
219.
220.
221.
222.
223.
224.
225.
226.
227.
228.
229.
230.
231.
232.
233.
234.
235.
236.
237.
238.
239.
240.
241.
242.
243.
244.
245.
246.
247.
248.
249.
250.
251.
252.
253.
254.
255.
256.
257.
258.
259.
260.
261.
262.
263.
264.
265.
266.
Paration
Paration metylowy
Pencykuron
Pendimetalina
Penkonazol
Permetryna
Pertan,
Pikoksystrobina
Pikolinafen
Piperofos
Piperonil butoksyd
Piraklostrobina
Pirazofos
Pirochilon
Pirydaben
Pirymetanil
Pirymifos metylowy
Pirymikarb
Pirymikarb desmetyl
Piryproksyfen
Procymidon
Profam
Profenofos
Profluralina
Prometon
Prometryna
Propyzamid
Propachlor
Propargit
Propazyna
Propetamfos
Propikonazol
Protiofos
Protiokonazol destio
Pyrifenoks
Resmetryna
Spiromesifen
Sulfotep
Symazyna
Tebufenpirad
Tebukonazol
Teflutryna
Teknazen
Terbacyl
Terbufos
Terbutryna
Tetrachlorwinfos
Tetradifon
Tetrahydroftalimid
Tetrakonazol
Tetrametryna
Tetrasul
Tolilfluanid
Tolklofos metylu
Triadimefon
Triadimenol
Trialat
Triazofos
Trifloksystrobina
Triflumizol
Trifluralina
Winklozolina
DGO
mg/kg
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 1B. Wykaz środków ochrony roślin i ich dolnych granic oznaczalności (DGO - mg/kg).
Metoda PN-EN 15662 (QuEChERS), technika LC/MS-MS (akredytowana)
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
65.
Acefat
Acetamipryd
Aklonifen
Aldikarb
Aldiarb sulfon
Aldikarb sulfotlenek
Ametoktradyna
Amidosulfuron
Amisulbrom
Azoksystrobina
Azyprotyna
Beflubutamid
Bendiokarb
Bentiawalikarb izopropylu
Biksafen
Boskalid
Bromacyl
Bromukonazol
Chinochlamina
Chizalofop etylowy
Chlofentezyna
Chlorantraniliprol
Chloridazon
Chloropiryfos
Chlorosulfuron
Chlorotoluron
Chromafenozyd
Cyflufenamid
Cyjazofamid
Cymiazol
Cymoksanil
Cyprokonazol
DEET
Demeton S-metylowy
Demeton S-metylowy sulfon
Demeton S-metylowy sulfotlenek
Desmedifam
Dietofenkarb
Diflubenzuron
Diflufenikan
Dikrotofos
Dimetenamid-P
Dimetoat
Disulfoton sulfon
Disulfoton sulfotlenek
Diuron
DMF
DMPF
Emamektyna
Etiofenkarb
Etoksazol
Etyrymol
Famoksadon
Fenamidon
Fenamifos
Fenamifos sulfon
Fenamifos sulfotlenek
Fenbukonazol
Fenfuram
Fenheksamid
Fenmedifam
Fenobukarb
Fenoksaprop-P-etylowy
Fenpiroksymat
Fenpropidyna
0,01
0,001
0,01
0,01
0,01
0,01
0,0025
0,005
0,01
0,001
0,01
0,01
0,01
0,01
0,01
0,005
0,01
0,01
0,01
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,005
0,01
0,005
0,0025
0,0025
0,0025
0,01
0,005
0,005
0,01
0,01
0,005
0,001
0,0025
0,0025
0,01
0,005
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,01
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,01
0,01
0,01
0,005
0,005
0,01
66.
67.
68.
69.
70.
71.
72.
73.
74.
75.
76.
77.
78.
79.
80.
81.
82.
83.
84.
85.
86.
87.
88.
89.
90.
91.
92.
93.
94.
95.
96.
97.
98.
99.
100.
101.
102.
103.
104.
105.
106.
107.
108.
109.
110.
111.
112.
113.
114.
115.
116.
117.
118.
119.
120.
121.
122.
123.
124.
125.
126.
127.
128.
129.
130.
Fenpropimorf
Fensulfotion
Fensulfotion okson
Fensulfotion sulfon
Fensulfotion sulfonokson
Fention
Fention sulfotlenek
Fentoat
Flonikamid
Flufenacet
Flufenoksuron
Fluksapyroksad
Fluoksastrobina
Fluopikolid
Fluopyram
Flurochloridon
Flutolanil
Flutriafol
Foksym
Formetanat
Fosmet
Fostiazat
Fuberidazol
Heksytiazoks
Imazalil
Imidaklopryd
Indoksakarb
Ipkonazol
Iprowalikarb
Izoprokarb
Izoprotiolan
Izoproturon
Izopyrazam
Jodosulfuron metylowy
Kadusafos
Karbaryl
Karbendazym
Karbetamid
Karbofuran
Karbofuran 3-hydroksy
Karbofuran 3-keto
Klotianidyna
Lenacyl
Linuron
Malaokson
Malation
Mandipropamid
Metalaksyl
Metamidofos
Metamitron
Metiokarb
Metiokarb sulfon
Metiokarb sulfotlenek
Metoksuron
Metoksyfenozyd
Metolachlor-S
Metomyl
Metosulam
Metrafenon
Metsulfuron metylowy
Monokrotofos
Monuron
Napropamid
Oksdiksyl
Oksamyl
0,001
0,0025
0,0025
0,0025
0,0025
0,01
0,01
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,005
0,01
0,005
0,01
0,01
0,01
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,001
0,01
0,01
0,005
0,005
0,01
0,001
0,005
0,001
0,01
0,001
0,001
0,01
0,01
0,01
0,005
0,001
0,01
0,001
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,005
0,001
0,01
0,005
0,005
0,005
Strona 8 z 36
Lp.
Nazwa
pestycydu
DGO
mg/kg
131.
132.
133.
134.
135.
136.
137.
138.
139.
140.
141.
142.
143.
144.
145.
146.
147.
148.
149.
150.
151.
152.
153.
154.
155.
156.
157.
158.
159.
160.
161.
162.
163.
164.
165.
166.
167.
168.
169.
170.
171.
172.
173.
174.
175.
176.
177.
178.
179.
180.
181.
182.
183.
184.
185.
186.
187.
188.
Oksykarboksyna
Ometoat
Paraokson metylowy
Paration
Paration metylowy
Pencykuron
Pendimetalina
Pentiopirad
Petoksamid
Pinoksaden
Piperonil butoksyd
Pirochilon
Pirydaben
Piryproksyfen
Prochloraz
– BTS 44595
– BTS 44596
Proquinazid
Propachizafop
Propamokarb
Propoksur
Propoksykarbazon
Prosulfokarb
Rimsulfuron
Rotenon
Siltiofam
Spinetoram
Spinosad
Spirodiklofen
Spiroksamina
Spirotetramat
– BYI08330-enol
– BYI08330-enol-glukozyd
– BYI08330-ketohydroksy
– BYI08330-monohydroksy
Sulfometuron metylowy
Sulfosulfuron
Tebufenozyd
Tebufenpyrad
Tebukonazol
Teflubenzuron
Tepraloksydym
Terbufos
Terbufos sulfon
Terbufos sulfotlenek
Terbutylazyna
Tiabendazol
Tiaklopryd
Tiametoksam
Tifensulfuron metylowy
Tiodikarb
Tiofanat metylowy
Tiometon
Tralkoksydym
Tricyklazol
Triflusulfuron metylowy
Tritikonazol
Zoksamid
0,01
0,0025
0,005
0,01
0,01
0,001
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,01
0,001
0,01
0,005
0,01
0,01
0,005
0,005
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,01
0,005
0,01
0,005
0,005
0,001
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,001
0,005
0,01
0,01
0,01
0,01
0,01
0,0025
0,005
0,005
0,005
0,005
0,01
0,005
0,005
0,01
0,01
0,01
0,01
0,01
0,005
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 1C. Wykaz środków ochrony roślin i ich dolnych granic oznaczalności (DGO - mg/kg).
Metoda PN-EN 12396-2:2002, technika GC/MS (akredytowana)
Lp.
Nazwa środka ochrony roślin
DGO
[mg/kg]
1.
Ditiokarbaminiany (ferbam, mankozeb, maneb,
metam, metiram, nabam, propineb, tiuram, ziram,
zineb) oznaczane grupowo jako disiarczek węgla
(CS2)
Strona 9 z 36
0,01
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
W roku 2016 badania kontrolne przeprowadzone w Zakładzie Badania Bezpieczeństwa
Żywności objęły 416 (380 ś.o.r. + 36 metabolitów) substancji biologicznie czynnych środków
ochrony
roślin,
ich
izomerów
i
metabolitów
wykonanych
w
tzw.
metodzie
wielopozostałosciowej (tab. 1A i 1B), pozostałości 10 fungicydów ditiokarbaminianowych
oznaczanych grupowo zawartością disiarczku węgla (tab. 1C). Przebadano 39 rodzajów upraw
lub ich grup – 9 sadowniczych, 20 warzywnych oraz 10 rolniczych.
Próbki do badań zgodnie z wcześniej ustalonym harmonogramem pobierali pracownicy
Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Roślin i Nasiennictwa, a następnie dostarczali je do
laboratorium.
Ogółem pobrano do badań monitorowych 1089 prób płodów rolnych, w tym:
289 prób owoców, 352 próbki warzyw oraz 448 prób z upraw rolniczych (rys. 1). Liczbę prób
płodów rolnych dostarczonych przez poszczególne województwa podano w tab.2, a gatunków
w poszczególnych grupach upraw na rys. 2, 3 i 4.
W monitorowanych próbkach wykonano 495.495 analiz pozostałości środków ochrony
roślin. Najwięcej analiz wykonano w uprawach rolniczych – 203.840 (41,1%),
w warzywach – 160.160 (32,3%) oraz w uprawach sadowniczych – 131.495 analiz (26,5%).
Ocenę uzyskanych wyników prowadzono w oparciu o wykazy najwyższych
dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin zawarte w rozporządzeniu nr
396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady „w sprawie najwyższych dopuszczalnych
poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego
oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG”.
Kontrola prawidłowości stosowania środków ochrony roślin była prowadzona
w oparciu o aktualizowany „Rejestr środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu
i stosowania” oraz etykiety środków ochrony roślin zamieszczone na stronach Ministerstwa
Rolnictwa i Rozwoju Wsi: www.minrol.gov.pl
Strona 10 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 2. Liczby prób płodów rolnych dostarczonych przez inspektorów WIORiN
i zanalizowanych na obecność pozostałości środków ochrony roślin
Lp.
WIOR
(Województwo)
Owoce
Warzywa
Uprawy
rolnicze
RAZEM
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
dolnośląskie
kujawsko-pomorskie
lubelskie
lubuskie
łódzkie
małopolskie
mazowieckie
opolskie
podkarpackie
podlaskie
pomorskie
śląskie
świętokrzyskie
warmińsko-mazurskie
wielkopolskie
zachodniopomorskie
Ogółem
1
8
0
0
54
0
127
13
0
1
0
15
67
0
3
0
289
0
21
9
0
91
1
92
18
0
0
0
3
107
3
7
0
352
29
50
50
15
31
6
51
22
10
24
28
16
21
26
48
21
448
30
79
59
15
176
7
270
53
10
25
28
34
195
29
58
21
1089
Strona 11 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rys.1. Kontrolowane grupy upraw - 1089 prób
Uprawy
rolnicze; 448;
41,1%
Warzywa;
352; 32,3%
Owoce; 289;
26,5%
BADANE UPRAWY
Rys.2 Uprawy sadownicze - 289 prób
Borówka; 4;
1,4%
Truskawki;
25; 8,7%
Śliwki; 40;
13,8%
Wiśnie; 18;
6,2%
Porzeczki; 20;
6,9%
Jabłka; 124;
42,9%
Malina; 12;
4,2%
Strona 12 z 36
Gruszki;
26; 9,0%
Czereśnia; 20;
6,9%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rys.3. Warzywa - 352 próbki
Pietruszka
11%
Papryka
1%
Ogórek
5%
Pomidor
5%
Por
7%
Marchew
12%
Rzodkiewka
2%
Sałata
5%
Seler
7%
Szpinak
4%
Rukola
0%
Koper
6%
Brokuł
5%
Cebula
Kapusta
Kapusta
Kapusta
0%
Chrzan
pekińska
głowiasta
brukselska
5%
13%
3%
2%
Kalafior Groch/Groszek
4%
zielony
3%
Strona 13 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Pszenżyto; 79;
18%
Rys.4 Uprawy rolnicze - 448 prób
Żyto; 36; 8%
Burak
cukrowy; 1;
0%
Ziemniak; 2; 0%
Jęczmień; 36;
8%
Mieszanki
Kukurydza
zbożowe;
; 32; 7%
39; 9%
Owies;
18; 4%
Proso; 20; 5%
Pszenica; 185;
41%
3. Wyniki badań
Ogółem przebadano 1089 prób. W 464 próbach, czyli w 42,6% ogółu analizowanych
nie stwierdzono obecności pozostałości środków ochrony roślin. W 601 próbach, czyli w 55,2%
wykryto pozostałości pozostające poniżej najwyższych dopuszczalnych pozostałości (NDP),
wśród nich – 130 prób zawierało nieprawidłowe środki (11,9%) ze względu na aktualnie
zarejestrowane przez MRiRW dla danych upraw, a w 2,2% ogólnej liczby prób, czyli w 24
próbach, stwierdzono przekroczenia NDP ustalone zgodnie z Regulacją Komisji Europejskiej i
Rady nr 396/2005. Stwierdzono, że w 19 tych prób zawierało nieprawidłowe środki. Powyższe
dane zostały przedstawione poniżej, na Rys. 5:
Strona 14 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rys. 5. Pozostałości środków ochrony roślin w płodach
rolnych
(rok 2016)
11,9%
2,2%
42,6%
43,3%
bez pozostałości
z pozostałościami < NDP
nieprawidłowe
Strona 15 z 36
z pozostałościami > NDP
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Analizując poszczególne grupy upraw stwierdzono, że:
 na 289 prób owoców: 51 (17,6%) prób nie zawierało pozostałości, a 233 (80,6%) próby
zawierało pozostałości poniżej NDP UE, wśród nich – 39 prób zawierało nieprawidłowe
środki (12,8%) ze względu na aktualnie zarejestrowane przez MRiRW dla danych upraw.
W 5 próbach (1,7%) wykryto przekroczenie NDP UE (Rys. 6);
 na 352 prób warzyw: 96 (27,3%) prób nie zawierało pozostałości, a 241 (68,5%) próby
zawierało pozostałości poniżej NDP UE, wśród nich – 77 prób zawierało nieprawidłowe
środki (21,9%) ze względu na aktualnie zarejestrowane przez MRiRW dla danych upraw.
W 15 próbach (4,3%) wykryto przekroczenie NDP UE (Rys. 7);
 na 448 prób upraw rolniczych: 317 (70,8%) prób nie zawierało pozostałości, a 127 (28,3%)
próby zawierało pozostałości poniżej NDP UE, wśród nich – 14 prób zawierało
nieprawidłowe środki (3,1%) ze względu na aktualnie zarejestrowane przez MRiRW dla
danych upraw. W 4 próbach (0,9%) wykryto przekroczenie NDP UE (Rys. 8).
.
Rys. 6. Pozostałości środków ochrony roślin
w owocach - 289 prób
(rok 2016)
13,5%
1,7%
17,6%
67,1%
bez pozostałości
z pozostałościami < NDP
nieprawidłowe
Strona 16 z 36
z pozostałościami > NDP
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rys. 7. Pozostałości środków ochrony roślin
w warzywach - 352 próby
(rok 2016)
4,3%
21,9%
27,3%
46,6%
bez pozostałości
z pozostałościami < NDP
nieprawidłowe
z pozostałościami > NDP
Rys. 8. Pozostałości środków ochrony roślin
w uprawach rolniczych - 448 próby
(rok 2016)
3,1%
0,9%
25,2%
70,8%
bez pozostałości
z pozostałościami < NDP
nieprawidłowe
Strona 17 z 36
z pozostałościami > NDP
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Pozostałości środków ochrony roślin we wszystkich próbach stwierdzono w uprawach
brokuła, rukoli, kapusty głowiastej, kapusty brukselskiej i rzodkiewki. Pozostałości powyżej
90% wykryto w uprawie jabłek, pora, kalafiora i kapusty pekińskiej. Powyżej 80% pozostałości
występowało w uprawach śliwy, czereśni i selera korzeniowego. Brak pozostałości stwierdzono
w uprawach cebuli, papryki, buraka cukrowego i ziemniaka. Częstotliwość wykrywania
pozostałości w poszczególnych uprawach przedstawiają Rys. 9-11.
% prób
93%
Rys. 9. Częstotliwość występowania pozostałości w owocach
88%
85%
78%
75%
75%
73%
60%
42%
Jabłka
Śliwki Czereśnia Wiśnia BorówkaPorzeczki GruszkaTruskawki Malina
Strona 18 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
% prób
Rys. 10. Częstotliwość występowania pozostałościw
warzywach
100%100%100%100%100%
96% 93%
91% 88%
79% 79%
63% 60%
56%
53%
33%
25%
18%
% prób
47%
Papryka
Cebula
Chrzan
Groch
Szpinak
Sałata
Ogórek
Koper
Marchew
Pomidor
Pietruszka
Seler
Kapusta pek
Kalafior
Por
Kapusta głow
Kapusta bruk
Rzodkiewka
Rukola
Brokuł
0% 0%
Rys. 11. Częstotliwość występowania pozostałości
w uprawach rolniczych roślin
44%
20%
Strona 19 z 36
0%
0%
Ziemniak
Burak
cukrowy
9%
Kukurydza
10%
Proso
11%
Owies
11%
Żyto
Mieszanki
zbóż
Pszenżyto
Pszenica
Jęczmień
13%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
W czasie trwania zadania wykryto 91 spośród 416 (380 ś.o.r. + 36 metabolitów) oznaczanych
pozostałości środków ochrony roślin, obejmujących fungicydy, insektycydy i herbicydy:
 insektycydy chloroorganiczne: HCH, lindan, DDT, endosulfan
 insektycydy fosforoorganiczne: chlorpyryfos, chlorpyryfos metylu, diazynon, dimetoat,
fosalon, fosmet, pirymifos metylu;
 insektycydy pyretroidowe: bifentryna, cypermetryna, deltametryna, esfenwalerat,
lambdacyhalotryna, permetryna;
 insektycydy karbaminianowe: pirimikarb;
 insektycydy
pozostałe:
acetamipryd,
DEET,
chlorantraniliprol,
diflubenzuron,
fenpyroksymat, flonikamid, heksytiazoks, indoksakarb, imidaklopryd, klotianidyna,
metoksyfenozyd,
propargit,
pyridaben,
spinosad,
spirodiklofen,
spirotetramat,
tebufenpyrad, tiachlopryd, tiametoksam;
 fungicydy karbaminianowe: karbendazym, propamokarb, tiofanat metylu;
 fungicydy ditiokarbaminianowe: np. maneb, mankozeb, propineb, tiuram itp. oznaczane
jako disiarczek węgla;
 fungicydy pozostałe: azoksystrobina, boskalid, bupirymat, chlorotalonil, cyflufenamid,
cymoksanil, cyprodynil, cyprokonazol, difenokonazol, epoksykonazol, famoksadon,
fenheksamid, fenpropidyna, fenpropimorf, fludioksonil, fluopikolid, fluopyram, iprodion,
izopyram, kaptan, karboksyna, krezoksym metylowy, mandipropamid, mepanipyrim,
mepronil, metalaksyl, oksadiksyl, pencykuron, pentiopyrad, prochloraz, propikonazol,
pyrimetanil,
pyraklostrobina,
spiroksamina,
tebukonazol,
tetrakonazol,
triadimenol/triadomefon, trifloksystrobina;
 herbicydy: chlorotoluron, diflufenikan, flurochloridon, lenacyl, linuron, metolachlor,
metrybuzyna, pendimetalina, prometryna, prosulfokarb, terbutylazyna;
 regulatory wzrostu: difenyloamina.
Strona 20 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Poszczególne środki wykrywane były z różną częstotliwością w zależności od uprawy.
Szczegółowe dane przedstawiono w tabeli 3.
Tabela 3. Najczęściej wykrywane pozostałości środków ochrony roślin w 2016 roku
(10% prób)
Związek
Uprawa
Liczba
Próbki zawierające
analizowanych
pozostałości (n)
prób
acetamipryd
iprodion
tiaklopryd
cyprodynil
fluopyram
trifloksystrobina
borówka
borówka
borówka
borówka
borówka
borówka
4
4
4
4
4
4
Liczba
3
2
1
1
1
1
acetamipryd
kaptan
karbendazym
tiaklopryd
ditiokarbaminiany
boskalid
dimetoat
flonikamid
cyprodynil
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
20
20
20
20
20
20
20
20
20
16
6
5
3
3
3
2
2
2
80,0%
30,0%
25,0%
15,0%
15,0%
15,0%
10,0%
10,0%
10,0%
acetamipryd
kaptan
ditiokarbaminiany
boskalid
pyraklostrobina
diflubenzuron
karbendazym
grusza
grusza
grusza
grusza
grusza
grusza
grusza
26
26
26
26
26
26
26
11
11
9
5
5
4
3
42,3%
42,3%
34,6%
19,2%
19,2%
15,4%
11,5%
kaptan
acetamipryd
ditiokarbaminiany
metoksyfenozyd
boskalid
indaksakarb
flonikamid
pyraklostrobina
tebukonazol
karbendazym
fludioksonil
pirymikarb
spirodiklofen
fluopyram
tiametoksam
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
jabłoń
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
124
100
60
70
59
44
34
30
30
29
26
23
21
20
20
15
80,6%
48,4%
56,5%
47,6%
35,5%
27,4%
24,2%
24,2%
23,4%
21,0%
18,5%
16,9%
16,1%
16,1%
12,1%
Strona 21 z 36
%
75,0%
50,0%
25,0%
25,0%
25,0%
25,0%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
ditiokarbaminiany
pirymetanil
iprodion
Uprawa
Liczba
Próbki zawierające
analizowanych
pozostałości (n)
prób
Liczba
%
malina
malina
malina
12
12
12
2
2
2
16,7%
16,7%
16,7%
acetamipryd
fenpyroksymat
trifloksystrobina
tiaklopryd
karbendazym
porzeczka
porzeczka
porzeczka
porzeczka
porzeczka
20
20
20
20
20
9
6
5
2
2
45,0%
30,0%
25,0%
10,0%
10,0%
karbendazym
acetamipryd
tiofanat metylu
tiachlopryd
tebukonazol
metoksyfenozyd
pirymikarb
kaptan
śliwa
śliwa
śliwa
śliwa
śliwa
śliwa
śliwa
śliwa
40
40
40
40
40
40
40
40
24
22
12
9
5
4
4
4
60,0%
55,0%
30,0%
22,5%
12,5%
10,0%
10,0%
10,0%
ditiokarbaminiany
trifloksystrobina
fludioksonil
fluopyram
acetamipryd
boskalid
cyprodynil
tiofanat metylu
karbendazym
iprodion
mepanipyrim
pyraklostrobina
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
truskawka
25
25
25
25
25
25
25
25
25
25
25
25
7
6
5
5
4
4
4
3
3
3
3
3
28,0%
24,0%
20,0%
20,0%
16,0%
16,0%
16,0%
12,0%
12,0%
12,0%
12,0%
12,0%
acetamipryd
kaptan
karbendazym
triadimenol
ditiokarbaminiany
cypermetryna
tebukonazol
wiśnia
wiśnia
wiśnia
wiśnia
wiśnia
wiśnia
wiśnia
18
18
18
18
18
18
18
8
8
6
5
4
2
2
44,4%
44,4%
33,3%
27,8%
22,2%
11,1%
11,1%
ditiokarbaminiany
acetamipryd
tiaklopryd
chlorpyryfos
brokuł
brokuł
brokuł
brokuł
16
16
16
16
16
2
2
2
100,0%
12,5%
12,5%
12,5%
chlorpyryfos
chrzan
17
3
17,6%
Strona 22 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
Uprawa
Liczba
Próbki zawierające
analizowanych
pozostałości (n)
prób
groch
12
Liczba
2
%
16,7%
ditiokarbaminiany
kalafior
14
13
92,9%
ditiokarbaminiany
chlorpyryfos
azoksystrobina
cypermetryna
acetamipryd
chlorantraniliprol
klotianidyna
spinosad
tiaklopryd
tiametoksam
karbendazym
difenokonazol
fenpropimorf
trifloksystrobina
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
kapuska brukselska
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
7
2
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
100,0%
28,6%
28,6%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
14,3%
ditiokarbaminiany
acetamipryd
spirotetramat
kapusta głowiasta
kapusta głowiasta
kapusta głowiasta
10
10
10
10
1
1
100,0%
10,0%
10,0%
ditiokarbaminiany
azoksystrobina
karbendazym
chlorpyryfos
dimetoat
acetamipryd
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
44
44
44
44
44
44
30
14
10
9
7
7
68,2%
31,8%
22,7%
20,5%
15,9%
15,9%
chlorpyryfos
linuron
pendimetalina
acetamipryd
koper
koper
koper
koper
20
20
20
20
7
4
4
2
35,0%
20,0%
20,0%
10,0%
linuron
azoksystrobina
marchew
marchew
41
41
19
6
46,3%
14,6%
ogórek
ogórek
ogórek
ogórek
16
16
16
16
5
2
2
2
31,3%
12,5%
12,5%
12,5%
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
38
38
38
38
22
7
6
6
57,9%
18,4%
15,8%
15,8%
azoksystrobina
propamokarb
ditiokarbaminiany
azoksystrobina
metalaksyl
linuron
azoksystrobina
chlorpyryfos
pendimetalina
Strona 23 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
Uprawa
Liczba
Próbki zawierające
analizowanych
pozostałości (n)
prób
Liczba
%
azoksystrobina
ditiokarbaminiany
famoksadon
boskalid
tiofanat metylu
karbendazym
fluopyram
pomidor
pomidor
pomidor
pomidor
pomidor
pomidor
pomidor
19
19
19
19
19
19
19
8
6
4
3
2
2
2
42,1%
31,6%
21,1%
15,8%
10,5%
10,5%
10,5%
ditiokarbaminiany
azoksystrobina
propamokarb
por
por
por
26
26
26
24
3
3
92,3%
11,5%
11,5%
ditiokarbaminiany
propamokarb
fluopikolid
rukola
rukola
rukola
1
1
1
1
1
1
100,0%
100,0%
100,0%
ditiokarbaminiany
karbendazym
chlorpyryfos
cypermetryna
rzodkiewka
rzodkiewka
rzodkiewka
rzodkiewka
8
8
8
8
8
2
1
1
100,0%
25,0%
12,5%
12,5%
azoksystrobina
spirotetramat
ditiokarbaminiany
karbendazym
sałata
sałata
sałata
sałata
19
19
19
19
7
2
2
2
36,8%
10,5%
10,5%
10,5%
linuron
azoksystrobina
chlorpyryfos
boskalid
difenokonazol
seler
seler
seler
seler
seler
26
26
26
26
26
18
15
4
3
3
69,2%
57,7%
15,4%
11,5%
11,5%
pendimetalina
acetamipryd
szpinak
szpinak
15
15
3
2
20,0%
13,3%
pirymifos metylu
tebukonazol
jęczmień
jęczmień
36
36
6
4
16,7%
11,1%
pirymifos metylu
owies
18
2
11,1%
pszenica
185
42
22,7%
tebukonazol
Strona 24 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
4. Przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości (NDP), wykaz prób,
w których wykryto związki niedopuszczone do ochrony oraz wysłane powiadomienia
RASFF
Według obowiązujących rozporządzeń Ministra Zdrowia w sprawie NDP oraz w świetle
odpowiednich rozporządzeń Unii Europejskiej 26 prób badanych płodów rolnych zawierało
pozostałości przekraczające najwyższe dopuszczalne poziomy i kwalifikujące się do zgłoszenia
w systemie RASFF. W tabeli 4 przedstawiono sumaryczne zestawienie wykrytych przekroczeń
ze względu na dany środek i uprawę, a w tabeli 6 – szczegółowe informacje dotyczące każdego
wykrycia..
W 130 próbach stwierdzono występowanie związków niedopuszczonych do stosowania w
danych uprawach. W tabeli 5 przedstawiono sumaryczne zestawienie wykrytych
nieprawidłowości, a w tabeli 7 – szczegółowe informacje dotyczące każdego wykrycia.
Tabela 4. Przekroczenia najwyższych dopuszczalnych pozostałości (NDP) środków ochrony
roślin w płodach rolnych w 2015 r. kwalifikujące się do powiadomień w systemie RASFF.
Związek
Uprawa
Ditiokarbaminiany Brokuł
NDP
RP / UE
mg/kg
Liczba prób
%
zawierających badanych
przekroczenia
prób
NDP wg RP
Liczba prób
zawierających
przekroczenia
NDP wg UE
%
badanych
prób
1/1
1
6,3
1
6,3
Chloropiryfos
Jabłka
0,01/0,01
1
0,8
1
0,8
Propargit
Jabłka
0,01/0,01
1
0,8
1
0,8
Chlorantraniliprol
Kapusta brukselska
0,01/0,01
1
14,3
1
14,3
Klotianidyna
Kapusta brukselska
0,01/0,01
1
14,3
1
14,3
Chloropiryfos
0,01/0,01
5
11,4
5
11,4
Chlorotalonil
Kapusta pekińska
Kapusta pekińska
0,01/0,01
1
2,3
1
2,3
Dimetoat
Kapusta pekińska
0,02/0,02
2
4,6
2
4,6
Kaptan
Kapusta pekińska
0,03/0,03
1
2,3
1
2,3
Pirymetanil
Kapusta pekińska
0,01/0,01
1
2,3
1
2,3
Chloropiryfos
Koper
0,05/0,05
1
5
1
5
Pirymifos
metylowy
Marchew
0,01/0,01
1
2,4
1
2,4
Prometryna
Pietruszka
0,01/0,01
1
2,6
1
2,6
Pentiopyrad
Porzeczka
0,01/0,01
1
5
1
5
Prochloraz
Proso
0,05/0,05
1
5
1
5
Metrybuzyna
Pszenica
0,1/0,1
1
0,5
1
0,5
Strona 25 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
Uprawa
NDP
RP / UE
mg/kg
Liczba prób
%
zawierających badanych
przekroczenia
prób
NDP wg RP
Liczba prób
zawierających
przekroczenia
NDP wg UE
%
badanych
prób
Diflufenikan
Pszenica
0,02/0,02
1
0,5
1
0,5
Chloropiryfos
Sałata
0,05/0,05
1
5,3
1
5,3
Propamokarb
Śliwka
0,01/0,01
1
2,5
1
2,5
Tiofanat metylu
Truskawka
0,1/0,1
1
4
1
4
24
2,2
24
2,2
Razem*
* - po uwzględnieniu wielokrotnych wykryć przykroczeń NDP w w jednej próbce
Tabela 5. Wykryte związki niedopuszczone do stosowania w uprawach
Związek
Uprawa
Acetamipryd
Acetamipryd
brokuł
koper
Azoksystrobina
Azoksystrobina
Bifentryna
Boskalid
Chlorantraniliprol
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos Me
Chloropiryfos-Me
Chlorotalonil
Chlorotoluron
Chlorotoluron
Cyflufenamid
Cypermatryna
Cypermetryna
Cypermetryna
Cypermetryna
Cypermetryna
Cyprokonazol
DDT
koper
pietruszka
porzeczka
kapusta pekińska
Kapusta brukselska
chrzan
gruszki
jabłka
kapusta pekińska
koper
marchew
pietruszka
por
rzodkiewka
sałata
seler
kapusta pekińska
koper
kapusta pekińska
koper
kukurydza
truskawka
seler
brokuł
Kapusta brukselska
kapusta pekińska
śliwka
jabłka
marchew
Strona 26 z 36
Liczba prób
% badanych prób
2
2
1
7
1
2
1
3
2
2
9
6
3
6
1
1
1
4
1
1
1
1
1
1
1
1
1
3
1
1
1
12,5%
10,0%
5,0%
18,4%
5,0%
4,5%
14,3%
17,6%
7,7%
1,1%
20,5%
30,0%
7,3%
15,8%
3,8%
12,5%
5,3%
15,4%
2,3%
5,0%
2,3%
5,0%
3,1%
4,0%
3,8%
6,3%
14,3%
6,8%
2,5%
0,5%
2,4%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
DDT
DDT
DDT
DEET
Diazynon
Difenokonazol
Difenokonazol
Difenokonazol
Difenyloamina
Diflubenzuron
Dimetoat
Dimetoat
Dimetoat
Dimetoat
Dimetoat
Dimetoat
Ditiokarbaminiany
Ditiokarbaminiany
Ditiokarbaminiany
Ditiokarbaminiany
Endosulfan
Epoksykonazol
Esfenwalerat
Fenpropimorf
Flonikamid
Flonikiamid
Fluopikolid
Fluopikolid
Fluopyram
Fluopyram
Fluopyram
Fluopyram
Fluopyram
Fluorochloridon
Fosalon
Fosmet
HCH
Heksytiazoks
Imidaklopryd
Imidaklopryd
Indoksakarb
Indoksakarb
Kaptan
Kaptan
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Uprawa
pietruszka
Pszenica
żyto
mieszanka zbożowa
kapusta pekińska
koper
pietruszka
śliwka
Pszenica
czereśnia
brokuł
czereśnia
gruszki
kapusta pekińska
kukurydza
śliwka
czereśnia
Proso
szpinak
śliwka
seler
porzeczka
koper
kapusta brukselska
kapusta pekińska
czereśnia
por
rukola
borówka
malina
pomidor
porzeczka
seler
koper
seler
śliwka
koper
porzeczka
gruszki
jabłka
gruszki
kapusta pekińska
kapusta pekińska
śliwka
brokuł
groch
kapusta brukselska
kapusta pekińska
koper
Strona 27 z 36
Liczba prób
% badanych prób
2
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
2
1
7
1
3
3
1
1
2
1
1
1
1
2
2
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
4
1
1
1
10
1
5,3%
0,5%
2,7%
2,6%
2,3%
5,0%
5,3%
2,5%
0,5%
5,0%
6,3%
10,0%
3,8%
15,9%
3,1%
7,5%
15,0%
5,0%
6,7%
5,0%
3,8%
5,0%
5,0%
14,3%
4,5%
10,0%
3,8%
100,0%
25,0%
8,3%
10,5%
5,0%
3,8%
5,0%
3,8%
2,5%
5,0%
5,0%
3,8%
0,5%
3,8%
2,3%
2,3%
10,0%
6,3%
8,3%
14,3%
22,7%
5,0%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Karbendazym
Klotianidyna
Krezoksym metylu
Lenacyl
Lindan
Linuron
Linuron
Mepronil
Metalaksyl
Metoksyfenozyd
Metoksyfenozyd
Metolachlor-S
Metrybuzyna
Oksadiksyl
Pencykuron
Pencykuron
Pencykuron
Pendimetalina
Pendimetalina
Pentiopirad
Permetryna
Pirymetanil
Pirymetanil
Pirymetanil
Pirymikarb
Pirymikarb
Pirymikarb
Prochloraz
Prochloraz
Prochloraz
Prometryna
Prometryna
Propamokarb
Propamokarb
Propamokarb
Propamokarb
Propamokarb
Propargit
Propikonazol
Prosulfokarb
Spinosad
Spirodiklofen
Spiroksamina
Tebukonazol
Tebukonazol
Uprawa
marchew
porzeczka
rzodkiewka
sałata
truskawka
Kapusta brukselska
porzeczka
Pszenica
koper
brokuł
Proso
pietruszka
szpinak
gruszki
kapusta pekińska
koper
sałata
pietruszka
kukurydza
ogórek
Pszenica
jabłka
szpinak
porzeczka
Pszenica
kapusta pekińska
koper
śliwka
malina
szpinak
śliwka
gruszki
kalafior
Proso
pietruszka
seler
owies
por
Pszenica
rukola
śliwka
jabłka
seler
koper
kapusta brukselska
gruszki
seler
kapusta pekińska
malina
Strona 28 z 36
Liczba prób
% badanych prób
1
2
2
2
3
1
1
1
1
1
1
1
1
4
1
1
1
1
1
1
1
1
3
1
1
2
1
2
1
1
4
1
1
1
1
1
1
3
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
2,4%
10,0%
25,0%
10,5%
12,0%
14,3%
5,0%
0,5%
5,0%
6,3%
5,0%
2,6%
6,7%
15,4%
2,3%
5,0%
5,3%
2,6%
3,1%
6,3%
0,5%
0,5%
20,0%
5,0%
0,5%
4,5%
5,0%
5,0%
8,3%
6,7%
10,0%
3,8%
7,1%
5,0%
2,6%
3,8%
5,6%
11,5%
0,5%
100,0%
2,5%
0,5%
7,7%
5,0%
14,3%
3,8%
3,8%
2,3%
8,3%
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Związek
Tebukonazol
Tebukonazol
Terbutylazyna
Tetrakonazol
Tetrakonazol
Tetrakonazol
Tiaklopryd
Tiametoksam
Tiametoksam
Tiametoksam
Tiofanat metylowy
Tiofanat metylowy
Tiofanat-Me
Trifloksystrobina
Trifloksystrobina
Uprawa
pietruszka
seler
żyto
koper
marchew
pietruszka
jęczmień
brokuł
czereśnia
jęczmień
brokuł
kapusta pekińska
truskawka
kapusta brukselska
pietruszka
OGÓŁEM PRÓB*
Liczba prób
% badanych prób
3
2
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
3
1
1
7,9%
7,7%
2,7%
5,0%
2,4%
5,3%
2,8%
6,3%
5,0%
2,8%
6,3%
2,3%
12,0%
14,3%
2,6%
130
11,9
* - po uwzględnieniu wielokrotnych wykryć niedopuszczonych do stosowania środków w jednej próbie i tych
prób, w których wykryto jednocześnie przekroczenie niedopuszczonego do stosowania środka
Strona 29 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 6. Powiadomienia wg systemu RASFF wynikające z przekroczeń NDP ( wg Regulacji Komisji
Europejskiej i Rady nr 396/2005)
Rodzaj
próbki
Badane związki
Nr próbki
Brokuł
Jabłko
Jabłko
Ditiokarbaminiany OKU.7132.2.17.2016
OGR.7123.2.192.2016
Chloropiryfos
OOP.7123.5.24.2016
Propargit
Kapusta
brukselska
Chlorantraniliprol
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Kapusta
pekińska
Koper
Marchew
Pietruszka
Porzeczka
czarna
Proso
Pszenica
Pszenica
Pszenżyto
Klotianidyna
NDP*
mg/kg
2,16
0,040
0,045
1,0
0,01
0,01
0,043
0,01
0,059
0,02
Chloropiryfos
OŁE.7132.2.20.2016
0,030
0,01
Pirymetanil
OKO.7123.2.105.2016 0,023
0,01
Dimetoat
OŁE.7132.2.22.2016
0,11
0,02
Chloropiryfos
OGL.7123.4.14.2016
0,77
0,01
Chlorotalonil
OGL.7123.4.15.2016
0,41
0,01
0,21
0,02
0,11
0,03
Dimetoat
Kaptan
OSa.7123.2.38.2016
Chloropiryfos
DSI.7132.2.43.2016
0,10
0,01
Chloropiryfos
DSI.7132.2.44.2016
0,055
0,01
Chloropiryfos
OWł.7126.11.21.2016
0,036
0,01
Chloropiryfos
Pirymifos
metylowy
Prometryna
OŁE.7132.2.3.2016
0,33
0,05
OPU.7123.2.68.2016
0,023
0,01
OPL.7126.1.35.2016
0,11
0,01
Pentiopirad
OGN.7126.1.27.2016
0,045
0,01
Prochloraz
Metrybuzyna
Diflufenikan
Karboksyna
OLi.7123.2.88.2016
OSŁ.7126.3.15.2016
OZg.7126.1.38.2016
OGR.7126.9.38.2016
DPTOR.7132.2.22.2016
OZn.7126.11.7.2016
0,71
1,60
0,065
0,048
0,05
0,1
0,02
0,01
0,12
0,05
0,021
0,01
OBI.7123.2.24.2016
0,28
0,1
Sałata
Chloropiryfos
Śliwka
Propamokarb
Tiofanat
metylowy
Truskawka
OSO.7123.2.115.2016
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
Strona 30 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Tabela 7. Wykrycia niedozwolonych zastosowania środków ochrony roślin ( wg Ustawy
o ochronie roślin z 18 grudnia 2003 r. – Dz.U. nr 11, poz. 94, 2004 r.)
Rodzaj próbki
borówka
brokuł
brokuł
brokuł
Wykryte związki
Fluopyram
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
NDP*
mg/kg
0,078
3
0,012
0,022
0,015
0,0027
0,013
0,052
0,072
0,16
0,05
0,3
0,4
0,02
0,4
1
0,1
0,1
OPA.7132.2.12.2016
OSa.7123.2.14.2016
OSa.7123.2.15.2016
0,0059
0,089
0,030
0,05
0,05
0,05
OŁO.7123.2.8.2016
2
0,5
0,3
2
0,2
0,2
2
0,3
1
Nr próbki
OPI.7123.2.57.2016
Linuron
Tiametoksam
Acetamipryd
Dimetoat
Acetamipryd
Cypermetryna
Karbendazym
Tiofanat metylowy
OŁE.7132.2.13.2016
OMŁ.7123.2.70.2016
OOP.7126.9.79.2016
chrzan
chrzan
chrzan
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Chloropiryfos
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
czereśnia
Ditiokarbaminiany
Diflubenzuron
Flonikiamid
Ditiokarbaminiany
Dimetoat
Dimetoat
Ditiokarbaminiany
Flonikiamid
Tiametoksam
OGR.7123.2.14.2016
0,011
0,0065
0,051
0,15
0,0027
0,0016
0,015
0,015
0,011
groch
Karbendazym
OOs.7123.16.2016
0,0023
0,1
gruszki
gruszki
Dimetoat
Metoksyfenozyd
Metoksyfenozyd
Spirodiklofen
Chloropiryfos
Imidaklopryd
Metoksyfenozyd
Chloropiryfos
Metoksyfenozyd
Indoksakarb
Prochloraz
OKI.7123.86.2016
ORM.7132.2.11.2016
OSa.7123.2.11.2016
OŁA.7132.2.28.2016
0,0077
0,006
0,043
0,015
0,016
0,0076
0,025
0,011
0,021
0,020
0,011
0,02
2
2
0,8
0,01
0,5
2
0,01
2
0,5
0,05
0,005
0,0093
0,040
0,045
0,0081
0,021
0,05
0,1
0,01
0,01
0,01
0,5
OOP.7123.55.2016
0,017
0,0054
0,9
0,4
czereśnia
gruszki
gruszki
gruszki
gruszki
gruszki
OPŁ.7123.2.37.2016
OSO.7123.2.20.2016
OGR.7123.2.11.2016
OGR.7123.2.12.2016
OGR.7123.2.13.2016
ORM.7132.2.12.2016
DSK.7132.2.40.2016
OSa.7123.2.10.2016
jabłka
jabłka
jabłka
jabłka
jabłka
jabłka
Pendimetalina
Cyprokonazol
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Imidaklopryd
OSO.7123.2.105.2016
OGR.7123.2.185.2016
OGR.7123.2.192.2016
OOP.7123.5.24.2016
OKI.7123.87.2016
OPI.7123.2.98.2016
jęczmień
jęczmień
30
Tiaklopryd
Tiametoksam
OMI.7126.1.37.2016
Propargit
Strona 31 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rodzaj próbki
kalafior
Kapusta brukselska
Kapusta brukselska
Kapusta brukselska
kapusta pekińska
Wykryte związki
Prochloraz
OTO.7123.87.2016
Fenpropimorf
Spinosad
Chlorantraniliprol
Klotianidyna
Cypermetryna
Trifloksystrobina
Karbendazym
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
Dimetoat
Chloropiryfos
Karbendazym
Chloropiryfos
metylowy
Tebukonazol
Boskalid
Karbendazym
Flonikamid
Indoksakarb
Metoksyfenozyd
Pirymetanil
Dimetoat
Dimetoat
Karbendazym
Chloropiryfos
Diazynon
Pirymetanil
Chlorotalonil
Cypermetryna
Karbendazym
Chlorpiryfos
Flonikamid
kapusta pekińska
Karbendazym
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
kapusta pekińska
koper
Chlorpiryfos
Karbendazym
Dimetoat
Kaptan
Karbendazym
Chlorpiryfos
Boskalid
Chlorpiryfos
Cypermetryna
Karbendazym
Chloropiryfos
Cypermetryna
Dimetoat
Karbendazym
Tiofanat metylowy
Chloropiryfos
Dimetoat
Chloropiryfos
Dimetoat
Karbendazym
Chlorpiryfos
Esfenwalerat
Nr próbki
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
0,076
NDP*
mg/kg
0,05
0,0015
0,054
0,043
0,059
0,015
0,041
0,0023
0,5
2
0,01
0,02
1
0,6
0,5
0,037
0,030
0,014
0,02
0,01
0,1
0,007
0,05
OLi.7123.2.113.2016
OSTs.7123.32.2016
OPŁO.7123.2.149.2016
0,0072
0,011
0,0018
0,039
0,010
0,078
0,023
0,0071
0,11
0,003
0,77
0,0099
0,019
0,41
0,034
0,018
0,019
0,015
0,02
9
0,1
0,03
3
2
0,01
0,02
0,02
0,1
0,01
0,05
0,01
0,01
1
0,1
0,01
0,03
OGA.7123.2.85.2016
0,0022
0,1
0,0067
0,0027
0,21
0,11
0,0027
0,1
0,0091
0,055
0,0064
0,0098
0,011
0,0082
0,0086
0,018
0,043
0,036
0,0023
0,016
0,0059
0,0023
0,01
0,1
0,02
0,03
0,1
0,01
9
0,01
1
0,1
0,01
1
0,02
0,1
0,1
0,01
0,02
0,01
0,02
0,1
0,038
0,029
0,05
0,1
OPI.7123.3.20.2016
OSO.7123.2.115.2016
OPŁO.7123.2.154.2016
OPI.7123.3.2.2016
OŁE.7132.2.20.2016
ORM.7132.2.15.2016
DSI.7132.2.37.2016
OSO.7123.2.108.2016
OKO.7123.2.105.2016
OŁE.7132.2.21.2016
OŁE.7132.2.22.2016
OGL.7123.4.14.2016
OGL.7123.4.15.2016
OPO.7132.2.16.2016
OSa.7123.2.38.2016
DSI.7132.2.43.2016
DSI.7132.2.44.2016
OOL.7126.9.120.2016
OWł.7126.11.21.2016
OKL.7126.9.129.2016
OWI.7132.2.24.2016
OŁE.7132.2.2.2016
Strona 32 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rodzaj próbki
Wykryte związki
koper
koper
Prosulfokarb
Chloropiryfos
Fluorochloridon
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Metolachlor-S
Acetamipryd
Chlorotoluron
Chlorpiryfos-Me
Chlorpiryfos
Difenokonazol
Karbendazym
Pirymetanil
Acetamipryd
Chloropiryfos
Azoksystrobina
HCH
Lindan
Chloropiryfos
Tetrakonazol
kukurydza
kukurydza
kukurydza
Pencykuron
Dimetoat
Chlorotoluron
koper
koper
koper
koper
koper
koper
koper
koper
malina
malina
marchew
Pirymikarb
Tebukonazol
Fluopyram
Nr próbki
OŁE.7132.2.3.2016
OŁE.7132.2.4.2016
OŁO.7132.2.4.2016
OBi.7123.2.22.2016
OWY.7123.2.29.2016
OMI.7123.2.27.2016
OBE.OR.7132.2.4.2016
OKI.7123.40.2016
OKa.7123.9.2016
OSO.7123.2.58.2016
OMA.7123.2.103.2016
OBr.7126.11.13.2016
OTu.7126.11.19.2016
OSW.7126.11.10.2016
OWą.7126.11.10.2016
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
0,0073
0,33
0,048
0,038
0,013
0,011
0,0024
0,0068
0,005
0,063
0,0097
0,0034
0,0075
0,0014
0,017
0,0012
0,034
0,032
0,030
0,032
NDP*
mg/kg
0,05
0,05
0,1
0,05
0,05
0,05
3
0,02
0,05
0,05
10
0,1
20
0,05
5
0,3
0,02
0,5
5
0,02
0,0011
0,0012
0,0055
0,05
0,02
0,01
0,015
0,0074
0,078
2
0,5
3
0,1
0,1
0,02
0,05
0,1
0,1
OLi.7123.2.105.2016
marchew
marchew
marchew
Chloropiryfos
Karbendazym
Tetrakonazol
DDT
Chloropiryfos
Chloropiryfos
OWR.7132.2.13.2016
OKI.7123.115.2016
ORM.7132.2.22.2016
0,072
0,0017
0,018
0,018
0,0057
0,0054
mieszanka zbożowa
DEET
OKR.7126.1.58.2016
0,011
0,01
ogórek
Pencykuron
OPI.7123.3.5.2016
0,0093
0,5
owies
Propamokarb
OŁO.7126.9.36.2016
0,0054
0,01
pietruszka
pietruszka
pietruszka
Azoksystrobina
Azoksystrobina
Oksadiksyl
Azoksystrobina
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Mepronil
Prometryna
Azoksystrobina
Chloropiryfos
Tebukonazol
Difenokonazol
DDT
Tetrakonazol
Tebukonazol
OWR.7132.2.12.2016
OJE.7123.112.2016
OZL.7126.1.30.2016
0,01
0,0022
0,0052
0,0085
0,020
0,017
0,01
0,011
0,0015
0,009
0,016
0,0061
0,035
0,0059
0,012
1
1
0,05
1
0,05
0,05
0,01
0,01
1
0,1
0,4
0,4
0,05
0,02
0,4
marchew
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
OWR.7132.2.11.2016
OJA.7126.1.40.2016
OPL.7126.1.35.2016
OND.7123.2.55.2016
OND.7123.2.60.2016
OKU.7132.2.16.2016
Strona 33 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rodzaj próbki
Wykryte związki
Nr próbki
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
0,0058
0,013
0,004
0,0034
0,0052
0,019
0,0058
0,00099
0,005
0,02
0,059
NDP*
mg/kg
pietruszka
DDT
Trifloksystrobina
Azoksystrobina
Azoksystrobina
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Tetrakonazol
Chloropiryfos
Azoksystrobina
Difenokonazol
Tebukonazol
pomidor
pomidor
Fluopyram
Fluopyram
OKU.7132.2.7.2016
OŁÓ-OR.7132.2.5.2016
0,089
0,0066
0,9
0,9
por
OKO.7123.2.96.2016
por
por
Propamokarb
Fluopikolid
Propamokarb
Chloropiryfos
Propamokarb
0,0095
0,0056
0,005
0,0056
0,037
20
1,5
20
0,01
20
porzeczka czerwona
Karbendazym
0,079
0,1
porzeczka czarna
Karbendazym
0,021
0,1
0,018
0,050
0,037
0,0072
0,045
0,012
0,05
3
0,5
0,9
0,01
0,5
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
pietruszka
por
porzeczka czarna
porzeczka czerwona
OŁA.7132.2.31.2016
OJE.7123.94.2016
OJE.7123.96.2016
OJE.7123.102.2016
OOW.7126.1.35.2016
OZn.7126.11.14.2016
OTu.7126.11.21.2016
OWł.7126.11.19.2016
OLi.7123.2.111.2016
OKU.7132.2.15.2016
OŁO.7132.2.27.2016
OBR.7126.9.58.2016,03/2
016/OBR
OBR.7126.9.58.2016,04/2
016/OBR
Epoksykonazol
Fluopyram
Heksytiazoks
Krezoksym metylu
Pentiopirad
Bifentryna
OGN.7126.1.27.2016
OZa.7123.4.8.2016
0,05
0,08
1
1
0,05
0,05
0,05
0,05
1
0,4
0,4
proso
Ditiokarbaminiany
Linuron
Prochloraz
OLi.7123.2.88.2016
0,012
0,0073
0,71
0,05
0,05
0,05
Pszenica
Pszenica
Pszenica
Pszenica
Pszenica
Pszenica
Pencykuron
Lenacyl
Difenyloamina
Permetryna
Propamokarb
DDT
OKO.7126.3.47.2016
OŁU.7123.72.2016
OZA.7123.3.2.2016
OOT.7126.1.79.2016
OLE.7128.1.68.2016
OMA.7128.2.82.2016
0,015
0,020
0,0079
0,011
0,017
0,011
0,05
0,1
0,05
0,05
0,01
0,05
rzodkiewka
Karbendazym
Chloropiryfos
Karbendazym
OKo.7123.2.2.2016
0,0017
0,12
0,037
0,1
0,2
0,1
rzodkiewka
OSa.7123.2.4.2016
rukola
Fluopikolid
Propamokarb
OWA.7123.2.80.2016
0,018
0,037
9
30
sałata
sałata
sałata
sałata
Metrybuzyna
Karbendazym
Karbendazym
Chloropiryfos
OSa.7123.2.1.2016
OLi.7123.2.24.2016
OND.7123.2.5.2016
DPT-OR.7132.2.22.2016
0,012
0,0011
0,0015
0,12
0,1
0,1
0,1
0,05
seler
Chloropiryfos
Tebukonazol
OGM.7123.2.37.2016
0,022
0,018
0,05
0,5
Strona 34 z 36
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
Rodzaj próbki
seler
seler
seler
seler
seler
seler
szpinak
szpinak
szpinak
szpinak
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
śliwka
truskawka
truskawka
truskawka
żyto
żyto
Wykryte związki
Nr próbki
Chloropiryfos
Chloropiryfos
Fosalon
Prometryna
Propikonazol
Endosulfan
Cypermatryna
Fluopyram
Spiroksamina
Tebukonazol
Chloropiryfos
Propikonazol
OND.7123.2.57.2016
Pendimetalina
Pendimetalina
Pirymikarb
Ditiokarbaminiany
Metalaksyl
Pendimetalina
DPT-OR.7132.2.4.2016
OMI.7123.2.77.2016
OOs.7123.20.2016
OKa.7123.18.2016
OWI.7132.2.21.2016
OKa.7123.27.2016
Dimetoat
Cypermetryna
Dimetoat
Kaptan
Propamokarb
Pirymetanil
Pirymikarb
Pirymikarb
Kaptan
Kaptan
Pirymikarb
Pirymetanil
Pirymikarb
Fosmet
Difenokonazol
Dimetoat
Ditiokarbaminiany
Ditiokarbaminiany
Kaptan
Karbendazym
Tiofanat-Me
Cyflufenamid
Karbendazym
Tiofanat-Me
Karbendazym
Tiofanat-Me
Terbutylazyna
DDT
OPŁ.7123.2.31.2016
DPT-OR.7132.2.25.2016
OPŁ.7123.2.41.2016
ORA.7132.2.7.2016
OCI.7123.2.64.2016
OLI.7123.2.81.2016
OZn.7126.11.7.2016
OPŁ.7123.2.60.2016
OSO.7123.2.63.2016
OGR.7123.2.94.2016
OGR.7123.2.98.2016
OGM.7123.2.27.2016
DPT-OR.7132.2.46.2016
OOP.7123.5.13.2016
OSTs.7123.20.2016
OSTs.7123.22.2016
OKI.7123.89.2016
OGR.7123.2.7.2016
OBI.7123.2.24.2016
OKO.7123.2.54.2016
OOS.7123.2.96.2016
OJE.7126.1.40.2016
Strona 35 z 36
Stwierdzone
pozostałości
mg/kg
0,019
0,0061
0,0052
0,0078
0,012
0,0076
0,0067
0,012
0,0018
0,025
0,0069
0,018
NDP*
mg/kg
0,05
0,05
0,01
0,01
0,01
0,05
0,05
0,3
0,01
0,5
0,05
0,01
0,0052
0,018
0,25
0,016
0,0043
0,028
0,05
0,05
2
0,05
0,05
0,05
0,011
0,012
0,0025
1,25
0,021
0,0074
0,0075
0,0081
0,088
0,34
0,017
0,019
0,0057
0,032
0,0086
0,02
0,027
0,01
0,013
0,02
2
0,02
7
0,01
2
3
3
7
7
3
2
3
0,6
0,5
0,02
2
2
7
0,033
0,0075
0,0095
0,13
0,28
0,0096
0,0023
0,1
0,1
0,04
0,1
0,1
0,1
0,1
0,0064
0,006
0,05
0,05
Miszczak A. 2016. Badanie pozostałości środków ochrony roślin w ramach urzędowej kontroli ich stosowania – raport za rok 2016
5. Podsumowanie
1) W 2016 roku program urzędowych badań kontrolnych pozostałości środków ochrony roślin
wykonanych przez Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytutu Ogrodnictwa w
Skierniewicach obejmował 39 rodzajów upraw lub ich grup – 9 sadowniczych, 20
warzywnych oraz 10 rolniczych.
2) Zgodnie z harmonogramem pobierania prób przebadano 1089 prób płodów rolnych
pochodzących ze wszystkich województw Polski.
3) We wszystkich próbach sprawdzano obecność 416 (380 ś.o.r. + 36 metabolitów) substancji
biologicznie czynnych środków ochrony roślin, ich izomerów i metabolitów wykonanych
w tzw. metodzie wielopozostałosciowej, oraz pozostałości 10 fungicydów
ditiokarbaminianowych oznaczanych grupowo zawartością disiarczku węgla.
4) Ogółem w 57,4% badanych prób (625 prób) stwierdzono obecność 91 różnych środków
ochrony roślin.
5) Pozostałości środków ochrony roślin wykryto w 82,4% badanych owoców, 72,7% warzyw
i 29,2% upraw rolniczych.
6) Uprawami, w których pozostałości środków ochrony roślin występowały we wszystkich
badanych próbach były brokuł, rukola, kapusta głowiasta, kapusta brukselska i rzodkiewka.
Pozostałości powyżej 90% wykryto w uprawie jabłek, pora, kalafiora i kapusty pekińskiej.
Powyżej 80% pozostałości występowało w uprawach śliwy, czereśni i selera korzeniowego.
Brak pozostałości stwierdzono w uprawach cebuli, papryki, buraka cukrowego i ziemniaka.
7) Analizując częstotliwość występowania środków ochrony roślin w uprawach, stwierdzono
występowanie 41 związków wykrywanych częściej niż w 10% prób poszczególnych upraw.
8) Stwierdzono 130 przypadków zastosowań środków ochrony roślin niedopuszczonych do
stosowania w danych uprawach, których pozostałości najczęściej były poniżej
dopuszczalnego poziomu, co stanowiło 11,9% wszystkich badanych prób.
9) Oceniając uzyskane wyniki zgodnie z Regulacją Komisji Europejskiej i Rady nr 396/2005,
przekroczenia najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości chemicznych środków
ochrony roślin (NDP), powyżej dwukrotnej ich wartości, czyli kwalifikujące się do
zgłoszenia w systemie RASFF, stwierdzono w 24 próbkach, co stanowi 2,2% wszystkich
badanych prób.
Strona 36 z 36