II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na
advertisement
Załącznik do uchwały Nr V/28/07 Rady Miejskiej w Chmielniku z dnia 29.03.2007 r. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO na lata 2007 – 2013 dla Miasta i Gminy Chmielnik PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK SPIS TREŚCI I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI „PLANU ROZWOJU LOKALNEGO” ...................4 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA TERENIE MIASTA I GMINY CHMIELNIK ............................................................................................4 2.1 POŁOŻENIE, POWIERZCHNIA, LUDNOŚĆ. .............................................................................4 2.2 ŚRODOWISKO PRZYRODNICZE. ...........................................................................................5 2.3 TURYSTYKA, KULTURA I ROZRYWKA .................................................................................6 2.4 ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE................................................................................8 2.4.1 UWARUNKOWANIA OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO............................................8 2.4.2 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA .....................................................................................10 2.4.2.1 KOMUNIKACJA ......................................................................................................................................................................... 10 2.4.2.2 TELEKOMUNIKACJA ................................................................................................................................................................ 11 2.4.2.3 ELEKTROENERGETYKA ........................................................................................................................................................... 11 2.4.2.4 GOSPODARKA CIEPLNA ................................................................................................................................................. 11 2.4.2.5 GAZOWNICTWO................................................................................................................................................................ 12 2.4.2.6 SIEĆ WODOCIĄGOWA ..................................................................................................................................................... 12 2.4.2.7 SIEĆ KANALIZACYJNA ..................................................................................................................................................... 12 2.4.2.8 GOSPODARKA ODPADAMIi .................................................................................................................................................... 13 2.4.2.9 STAN OBIEKTÓW DZIEDZICTWA KULTUROWEGO. ...................................................................................................... 13 2.4.2.10 IDENTYFIKACJA PROBLEMÓW .......................................................................................................... 13 2.5 GOSPODARKA ...................................................................................................................13 2.6 SFERA SPOŁECZNA............................................................................................................16 III. ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE 18 3.1 ZADANIA WPROWADZAJĄCE ZMIANY W STRUKTURZE GOSPODARCZEJ OBSZARU: ............18 3.2 ZADANIA WPROWADZAJĄCE ZMIANY W SPOSOBIE UŻYTKOWANIA TERENU: .....................18 3.3 ZADANIA WPROWADZAJĄCE ROZWÓJ SYSTEMU KOMUNIKACJI I INFRASTRUKTURY: ........19 3.4 ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ ŚRODOWISKA NATURALNEGO: ..............................19 2 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 3.5 ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ STANU ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I KULTUROWEGO: ............................................................................................................................19 3.6 ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ WARUNKÓW I JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW: ......19 IV. REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW ......................................................................20 4.1 PLANOWANE ZADANIA INWESTYCYJNE NA LATA 2007-2013............................................20 V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY .............................................................................................................25 VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO 25 VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2007-2013 ...................................................................26 VIII. SYSTEM WDRAŻANIA ..............................................................................................28 IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ. ......28 3 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK I. Obszar i czas realizacji „Planu rozwoju lokalnego” „Plan rozwoju lokalnego” obejmuje Miasto i Gminę Chmielnik, tj. Miasto Chmielnik wraz z 25 sołectwami: Borzykowa, Celiny, Chomentówek, Ciecierze, Grabowiec, Holendry, Jasień, Kotlice, Lipy, Lubania, Łagiewniki, Ługi, Minostowice, Piotrkowice, Przededworze, Sędziejowice, Suchowola, Suliszów, Suskrajowice, Szyszczyce, Śladków Duży, Śladków Mały, Zrecze Chałupczańskie, Zrecze Duże, Zrecze Małe. Realizacja niniejszego Planu obejmuje lata 2007-2013 II. Aktualna sytuacja społeczno-gospodarcza na terenie Miasta i Gminy Chmielnik 2.1 Położenie, powierzchnia, ludność. Gmina Chmielnik położona jest w środkowo- wschodniej części województwa świętokrzyskiego. Teren gminy jest stykiem Gór Świętokrzyskich, Pogórza Szydłowskiego (część północno-środkowa gminy) i Niecki Nidziańskiej (część południowa). Rzeźba terenu jest falista (najwyższe wzniesienie Pogórza Szydłowskiego na terenie gminy to Osica lub Ostra Górka, 302,8 m n.p.m., położona koło Piotrkowic), w Niecce Nidziańskiej przechodzi w rzeźbę płaską. Według podziału administracyjnego gmina Chmielnik należy do powiatu kieleckiego w województwie świętokrzyskim. Administracyjne graniczy ona z następującymi gminami województwa świętokrzyskiego: od północy (N) z gminami Morawica i Pierzchnica od zachodu (W) z gminami Kije i Pińczów, od południa (S) z gminą Busko Zdrój, a od wschodu (E) z gminą Gnojno. Siedziba gminy położona jest w odległości około 33 km na południe (S) od Kielc. Długość gminy wynosi ok. 17 km na kierunku północ-południe (N - S), natomiast szerokość jej na kierunku wschód - zachód (W- E) 16 km. Z północnego zachodu na południowy wschód biegnie przez gminę droga krajowa nr 73 relacji Kielce - Tarnów. Lokalna dosyć gęsta sieć drogowa łączy poszczególne wsie z Chmielnikiem. Daje również dosyć dobre połączenie drogowe z takimi miastami jak Kielce (33 km), Tarnów (88 km), Kraków (105 km), Warszawa (213,5 km), Katowice (153 km), Częstochowa (132 km), Lublin (190 km), Rzeszów (140 km), Łódź (182 km). Powierzchnia gminy wynosi 14 280 ha, z czego 10 885 ha stanowi własność indywidualną (76,2 %). Użytki rolne zajmują w gminie blisko 10 155 ha, co stanowi 71,1 % powierzchni gminy; lasy – 7,5 %. W skład gminy wchodzi 25 sołectw i miasto Chmielnik, w którym znajduje się siedziba Urzędu Miasta i Gminy. 4 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Ludność gminy na dzień 31-12-2004 roku liczy 11 554 mieszkańców w tym w mieście 4005, a w sołectwach gminy 7549 mieszkańców. Średnia gęstość zaludnienia w gminie wynosi ok. 81 osób/km2, przy czym na terenach wiejskich gminy Chmielnik ogółem gęstość zaludnienia wynosi 56 osób/km2. 2.2 Środowisko przyrodnicze. Obszar gminy Chmielnik charakteryzuje się urozmaiconą rzeźbą terenu z łagodnymi wzgórzami wydłużonymi z kierunku północno – zachodniego na południowy – wschód i pociętymi dolinami rzecznymi. Najwyższe wzniesienie (Ostra Górka – 302,8 m n.p.pm.) znajduje się w rejonie wsi Piotrkowice. Najniżej położony jest punkt w dolinie rzeki Sanicy (205 m n.p.m.). Najdłuższe doliny stanowią dorzecza rzek: Wschodniej, Sanicy i Morawki. Na obrzeżu gminy i w jej środkowej części występują wody stojące, głównie stawy hodowlane. Na uwagę zasługują liczne krasowe „oczka wodne”, na brzegach których występują zbiorowiska szuwaru trzcinowego i pałkowego. Są to bardzo cenne obiekty przyrodnicze stanowiące ostoję drobnej fauny jak traszki, żaby i zaskrońce. Są to jednocześnie miejsca żerowania bociana białego. Największe obszary wodne występujące na obszarze gminy Chmielnik, położone są w sołectwach Śladków Mały, Śladków Duży i Sędziejowice. Przy południowej granicy miasta Chmielnik znajduje się sztuczny zbiornik wodny dla celów rekreacyjnych. Do najciekawszych obiektów przyrodniczych występujących na terenie gminy zaliczyć należy uformowaną w wapieniach jaskinię w miejscowości Śladków Duży czy odsłonięcie geologiczne wapieni przy drodze ze wsi Sędziejowice do wsi Chomentówek. W obrębie tych obiektów występują murawy o charakterze stepowym. W ich składzie znajdują się chronione gatunki takie jak: ostnica Jana, miłek wiosenny, wężymord stepowy, wilżyna ciernista. Aktualnie lasy i tereny zadrzewione zajmują około 20 % powierzchni gminy, ale dzięki planowanym dolesieniom powierzchnia ta zwiększy się do 25%. Największe powierzchnie zajmują siedliska boru mieszanego świeżego – 31,4 %, boru świeżego – 21,2 % i boru wilgotnego – 8,3%. Gatunkiem dominującym w drzewostanie jest sosna. W dalszej kolejności występują brzoza, dąb, olcha i świerk. Ze względu na pełnione funkcje 80 % lasów zaliczono do lasów produkujących, a pozostałe 20 % to lasy wodochronne i stanowiące ostoje zwierząt chronionych. Występujące na terenie gminy zadrzewienia są zróżnicowane pod względem składu gatunkowego i formy. Stanowią one, uzupełniającą dla leśnej, bazę surowca drzewnego i pełnią wiele istotnych funkcji ekologicznych. Duży odsetek powierzchni gminy zajmują bagna – 6,3%. Pozostałe tereny nieleśne zajmują 2,5 % powierzchni. Obszary objęte ochroną: Znaczna część gminy Chmielnik jest objęta dwiema formami ochrony przyrody: parkiem krajobrazowym i obszarem chronionego krajobrazu. Fragment południowo - zachodniej części gminy znalazł się w granicach Szanieckiego Parku Krajobrazowego oraz otuliny Nadnidziańskiego Parku Krajobrazowego, wchodzących w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Ponidzia utworzonego na mocy Uchwały Nr XVII/187/86 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 19 grudnia 1986r. W lasach występujących na obszarze parku spotkać można drapieżne ptaki chronione: jastrzębie, myszołowy, błotniaki stawowe oraz sokoły wędrowne. Cały wschodni obszar gminy oraz jej północno – zachodnia część położona jest w granicach Chmielnicko Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu utworzonego, wraz z siedmioma innymi OCK, rozporządzeniem 5 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK nr 12/95 Wojewody Kieleckiego z dnia 29 września 1995 r. (Dz.U. nr 21 z 06.11.1995r. poz. 145). Jego główną funkcją przyrodniczą jest ochrona wód powierzchniowych, a szczególnie rzek Czarnej Staszowskiej, Wschodniej i Sanicy. Pomniki przyrody ożywionej: dąb szypułkowy w Szyszczycach – nr z rejestru pomników przyrody 369 lipy-18szt. w Piotrkowicach – nr z rejestru pomników przyrody 012 Pomniki przyrody nieożywionej Na terenie gminy Chmielnik istnieją dwa pomniki przyrody nieożywionej: Miejscowość Lubania - kopalna jaskinia krasowa i obszar o promieniu 5 m od wejścia do jaskini. (Nr ew.409) Miejscowość Śladków Duży – jaskinia powstała w wapieniu mioceńskim, za ciasnym otworem wejściowym ciągnie się 3 metrowy korytarz prowadzący od niskiej komory. Ściany jaskini są gładkie, w stropie liczne szczeliny. Na dnie jaskini znajdują się namuły próchnicowo – kamieniste. (Nr ew.356) Użytki ekologiczne Użytki ekologiczne to zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, które mają znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typów środowisk. Na terenie gminy Chmielnik znajdują się dwa użytki ekologiczne: Śródleśna, podmokła łąka o powierzchni 12,75 ha na gruntach wsi Jasień. Teren ten porastają głównie turzyce i sit. Jest to miejsce żerowania zwierzyny płowej występującej w sąsiednim kompleksie leśnym, Oczko wodne położone w Sędziejowicach. 2.3 Turystyka, kultura i rozrywka Gmina Chmielnik położona jest na obszarze o wysokich walorach przyrodniczych i krajobrazowych, co potwierdza objęcie znacznej jej części dwiema formami ochrony przyrody: parkiem krajobrazowym i obszarem chronionego krajobrazu. Ciekawa konfiguracja terenu, miejsca widokowe, pomniki przyrody, zabytki historyczne i miejsca pamięci narodowej sprawiają, że rejon ten może być z powodzeniem wykorzystywany do celów turystyki pieszej. Obszar gminy zaliczono do IV kategorii zagospodarowania turystycznego. Teren gminy jest stykiem Gór Świętokrzyskich, Pogórza Szydłowskiego i Niecki Nidziańskiej. Rejon Chmielnika stanowi wyniesienie, z którego rzeki spływają we wszystkich kierunkach. Na północy krajobraz urozmaicają peryferyjne wzniesienia Wzgórz Piotrkowickich, które tworzą wapienne grzbiety pomiędzy Chmielnikiem i Piotrkowicami. Na południowym wschodzie rozwinięta jest sieć strumieni będących dopływami rzek Wschodniej i Sanicy. Pod względem walorów przyrodniczo-krajobrazowych zdecydowanie wyróżniają się sołectwa: Chomentówek, Śladków Duży i Sędziejowice, gdzie występuje mnogość form krasu odkrytego i zakrytego. 6 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Zgodnie z ideą obszarów chronionego krajobrazu mogą być one wykorzystywane do lokalizowania bazy turystycznej, w tym również budownictwa letniskowego. Najbardziej wskazaną jego formą jest adaptacja istniejącej zabudowy wiejskiej, połączona z poprawą architektury adoptowanych obiektów. Aktualnie na terenie gminy nie ma zbyt wielu typowych elementów infrastruktury turystycznej. Przez obszar gminy nie prowadzi żaden szlak turystyczny. Niewiele jest stałych i sezonowych miejsc noclegowych, brak bazy gastronomicznej, parkingów i miejsc postoju pojazdów. Jednak sytuacja ta ulega stopniowej poprawie. Bardzo dobrze rokuje na przyszłość zainteresowanie mieszkańców gminy rozwojem turystyki oraz aktywna jej promocja (wydawanie przez gminę pocztówek i folderów). W ostatnim okresie najwięcej sławy przyniósł gminie Śladków Mały, gdzie intensywnie rozwijają się gospodarstwa agroturystyczne. Przygotowano tutaj plaże z urządzeniami rekreacyjnymi. Stawy w Andrzejówce i Borowcu są atrakcją dla amatorów wędkowania. W Śladkowie Małym swoją siedzibę mają dwa zespoły artystyczne Śladkowianki i Małe Śladkowianki. W ramach programu PHARE – TOURING poprawił się standard miejsc noclegowych. Atrakcyjność turystyczną gminy podnoszą zabytki architektury i budownictwa. W samym Chmielniku znajduje się ich kilkadziesiąt m.in. kościół p.w. Św. Trójcy z XIV wieku z terenami przyległego cmentarza, kościół parafialny p.w. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny z XVIII wieku czy murowana synagoga z XVII wieku. Wiele zabytkowych budowli przetrwało też w innych miejscowościach. Wśród nich sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej z klasztornym zespołem pobernardyńskim z XVII wieku w Piotrkowicach, pozostałość zespołu pałacowego Tarnowskich w Tarnoskale, ruiny klasycystycznego pałacu w Śladkowie Dużym, zespół podworski w Łagiewnikach czy ruiny pałacu w Lubani. Z inicjatywy Rady Europy powstają europejskie szlaki kulturowe, których zadaniem jest integracja narodów Europy oparta o sięgające często okresu Średniowiecza wspólne dziedzictwo kultury. Gmina Chmielnik znalazła się na drodze jednego z takich szlaków – „Małopolskiego Szlaku Cystersów”, który jest jednym z wariantów szlaku „Monastycznego”, prezentującego wkład różnych zakonów w kulturę i rozwój cywilizacyjny krajów europejskich. Duże znaczenie dla gminy Chmielnik, zarówno ekonomiczne jak i turystyczne, ma dobra dostępność komunikacyjna. Przez obszar gminy przebiega szerokotorowa linia kolejowa relacji Hrubieszów – Huta Katowice, oraz trasa nieczynnej kolejki wąskotorowej. Ponadto gmina pokryta jest stosunkowo gęstą siecią dróg kołowych. Ważną rolę w komunikacji odgrywają drogi regionalne relacji Kielce – Tarnów, Chmielnik – Jędrzejów, Chmielnik – Staszów - Osiek. Drogi te wprowadzają regionalny ruch kołowy na sieć dróg międzyregionalnych. Poza wymienionymi trasami na terenie gminy znajdują się drogi o charakterze lokalnym, które łączą wszystkie miejscowości gminy. Komunikacja samochodowa dociera do każdej miejscowości. Gmina Chmielnik posiada „koncepcję rekreacyjno-turystycznej ścieżki rowerowej” przebiegającej przez tereny gmin: Chmielnik, Pierzchnica, Daleszyce i Kielce. Celem jest przybliżenie turystyce rowerowej obszarów gminy zarówno pod względem krajobrazowym jak i historyczno-kulturowym, w połączeniu z atrakcjami oferowanymi przez gospodarstwa agroturystyczne. Miasto Chmielnik jest głównym ośrodkiem pełniącym funkcję centrum rozwoju lokalnego. Mieści się tam rozbudowane i zmodernizowane Chmielnickie Centrum Kultury, które stanowi jedyny na terenie całej gminy ośrodek mający za zadanie zaspokajanie potrzeb mieszkańców pod względem kultury i rozrywki. Centrum organizuje liczne imprezy okolicznościowe, festyny i akademie. Organizowane są kółka zainteresowan, konkursy plastyczne, wystawy prac. 7 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Przy Centrum działa ludowy zespół Chmielniczanie, zespół Chmielnickers (muzyka żydowska), zespół ludowy „Śladkowianki” oraz ludowy zespół dziecięcy „Małe Śladkowianki”. W pomieszczeniach Centrum spotykają się także członkowie Klubu Seniora oraz Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Świętokrzyskie Stowarzyszenie na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Ruchowo „Nie Jesteś Sam”, organizowane są lekcje gry na instrumentach, lekcje śpiewu. Rozbudowane i wyposażone przy współfinansowaniu ze środków Unii Europejskiej Chmielnickie Centrum Kultury, stanowi w tej chwili bazę kulturalną wystarczającą dla potrzeb lokalnej społeczności. Na terenie gminy nie istnieją filie Centrum, rolę ośrodków kulturalno - rozrywkowych spełniają w dużej mierze szkoły podstawowe oraz „świetlice wiejskie”. Odczuwalny jest, zwłaszcza przez młodzież wiejską, brak odpowiednich, urządzonych pomieszczeń z przeznaczeniem do popołudniowych i wieczornych spotkań, organizowania zabaw, dyskotek itp. Na terenie gminy znajduje się Biblioteka Publiczna w Chmielniku, która ma swoje filie w Piotrkowicach, Zreczu Dużym i Sędziejowicach . Funkcjonują na terenie gminy także punkty biblioteczne w Śladkowie Małym i Suchowoli. 2.4 Zagospodarowanie przestrzenne 2.4.1 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego Ochrona środowiska naturalnego odgrywa obecnie bardzo ważną rolę w polityce rozwoju naszego kraju. Ten cel strategiczny uznano za priorytetowy ze względu na istniejące uwarunkowania, związane z położeniem znacznej części gminy Chmielnik na terenach: Szanieckiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny, wchodzącego w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Ponidzia oraz Chmielnicko – Szydłowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Na terenach tych obowiązują szczególne zasady prowadzenia polityki przestrzennej i gospodarczej. Bardziej rygorystyczne zakazy i ograniczenia obowiązują na obszarze parków krajobrazowych. Formy ochrony przyrody zostały wymienione w rozdziale II pkt 2 niniejszego opracowania. Obszary i obiekty wskazane do objęcia ochroną: Lokalne korytarze ekologiczne związane z dolinami rzek (rzeka Sanica i rzeka Morawka) i cieków, umożliwiające zachowanie niezbędnych powiązań przyrodniczych; - z zakazem zagospodarowywania mogącego przerywać powiązania przyrodnicze i radykalnie zmieniać warunki siedliskowe, na przykład poprzez zagospodarowanie związane z dużymi pracami melioracyjnymi. Obszary leśne i przylegające do głównych kompleksów leśnych (strefa ekotonu); - zakazem lokalizacji inwestycji mogących pogorszyć ochronę ekosystemów leśnych, w tym poprzez planowane nowe systemy melioracyjne oraz inwestycje wodochłonne powodujące osuszenie terenu, w tym na przykład związane z budową dużych ujęć wody. Gleby wysokich klas (I-IV), o najwyższej jakości; - z zakazem przeznaczania na cele nierolne i nieleśne bez wyraźnego uzasadnienia realizacją celów publicznych. Stanowiska rzadkich gatunków fauny, w tym obejmujące krasowe „oczka wodne” położone w sołectwach Śladków Mały, Śladków Duży i Sędziejowice oraz indywidualnej ochrony. 8 na obrzeżach miejscowości Chmielnik; -wskazane do PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Zasoby wód podziemnych: Wody poziomu czwartorzędowego –związane z dolinami rzecznymi-, są eksploatowane przez mieszkańców poprzez studnie kopane. Jakość wody nie odpowiada normom dla wód pitnych i na potrzeby gospodarcze. Wody te nie mają znaczenia przemysłowego. Najbardziej eksploatowanymi poziomami wodonośnymi są poziomy związane z występowaniem wapieni: trzeciorzędowych, jurajskich i triasowych. Wody te są dobrej jakości. Powyższe uwarunkowania stwarzają poważne ograniczenia lokalizacyjne, które narzucają konieczność likwidacji źródeł zagrożeń, jakie tworzą istniejące w tej strefie lokalizacje uciążliwe dla środowiska i mogące pogorszyć jakość wód. Zasoby wód powierzchniowych: Gmina Chmielnik położona jest w obrębie zlewni rzeki Nidy i rzeki Wschodniej. Południową i wschodnią część gminy odwadnia rzeka Wschodnia z dopływem rzeką Sanicą. Południowo-zachodnią i północną część gminy odwadniają dopływy rzeki Nidy w tym rzeka Morawka płynąca przez obszar gminy , lecz biorąca swój początek poza gminą Chmielnik. Wody stojące: Na terenie gminy znajduje się wiele źródeł wodnych, najczęściej w zboczach dolin rzecznych, podmokłości (okolice Zrecza, a także okolice Szyszczyc i Śladkowa Małego) oraz szereg małych zbiorników powierzchniowych. Rekreacyjny zbiornik wodny zlokalizowany jest w Andrzejówce. Urządzone kąpieliska zlokalizowane są w miejscowościach: Andrzejówka i Śladków Mały. Surowce naturalne: Podstawowe bogactwo surowcowe gminy Chmielnik stanowią gipsy, surowce wapienne, ilaste, a także piaski i żwiry. Wychodnie gipsów koncentrują się w południowo-zachodniej części gminy w rejonie Sędziejowic (zarejestrowane złoże „Gartatowice” i „Borków Chwałowice”). Utwory węglanowe o znaczeniu surowcowym –wapienie-, występują w złożach udokumentowanych: „Suliszów Kamienna Góra”, „Celiny” i „Ptasznik”. W tym zakresie wytypowanymi złożami perspektywicznymi są: „Piotrkowice I”, a także „Tarnoskała I, II” oraz (w północno-wschodniej części gminy) „Ługi”. Surowce ilaste, obejmujące iły i gliny zwałowe, występują w centralnej i południowej części gminy, a do złóż udokumentowanych należą „Chmielnik-Ciecierze” i „Zrecze”. Piaski występują w złożach udokumentowanych: „Suliszów” . Obszary perspektywiczne złóż piasków to: „Chmielnik” i „Śladów Mały”. Ze względu na zagrożenia środowiska eksploatacją górniczą , w tym także z uwagi na kolizję ze strefami ochrony krajobrazu dla Chmielnika, występują jednak ograniczenia dla możliwości wykorzystania udokumentowanych złóż: Złoża małokolizyjne, to między innymi złoże iłów ceramicznych „Chmielnik-Ciecierze”; Złoża wykluczające możliwość eksploatacji to m.in. złoże iłów betonitowych „Zrecze’ (obszar gleb chronionych), ale także (położone w granicach Szanieckiego Parku Krajobrazowego) „Gartatowice”. 9 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Zgodnie z Rozporządzeniem 336/2001 i 335/2001 Wojewody Świętokrzyskiego na terenach położonych w granicach parków krajobrazowych i ich otulin zabrania się wydobywania skał, minerałów i torfu (poza obszarami określonymi w planach ochrony) Eksploatacja tych surowców powinna odbywać się w sposób zapewniający jak najmniejszą szkodliwość oddziaływania na środowisko i krajobraz. Na obszarze chronionym gminy występują również miejsca nielegalnego poboru surowców przez lokalną społeczność. W związku z powyższym władze gminy położyły nacisk na prowadzenie przemyślanej eksploatacji i likwidację nielegalnego wydobycia surowców. Zasoby lasów: Gmina Chmielnik charakteryzuje się niską lesistością, - kompleksy leśne zajmują stosunkowo małą powierzchnię gminy (poniżej 20%). Dominuje drzewostan sosnowy, a przeciętny wiek drzewostanu w obrębie gminy Chmielnik wynosi około 50 lat. Kompleksy leśne są rozdrobnione. Większe kompleksy leśne występują w północnozachodniej części gminy. Biorąc pod uwagę powyższą charakterystykę, należałoby dążyć do zwiększenia powierzchni lasów poprzez kompleksowo realizowane zalesienia i zadrzewienia. Program ochrony zasobów i walorów przestrzennych gminy polega na: Ochronie wartości przyrodniczych i kulturowych gminy oraz wzmacnianiu wartości jej krajobrazu, wzmacnianiu obszarów chronionego krajobrazu Wspieraniu zalesień obszarowych, śródpolnych, przydrożnych a także zadrzewień parkowych w obszarach zabudowanych, Rekultywacji terenów zdegradowanych i wspieraniu ich zagospodarowania Ochronie zasobów glebowych, stanowiących naturalne bogactwo gminy. Ochronie wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniem przez sukcesywne porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej. Ochronie powietrza poprzez likwidację źródeł zanieczyszczeń modernizując stare kotłownie węglowe w budynkach i instytucjach użyteczności publicznej na olejowe. Z przeprowadzonej analizy uwarunkowań rozwojowych oraz w/w czynników wynika, iż teren gminy Chmielnik należy traktować szczególnie. Na terenie gminy Chmielnik występują liczne formy ochrony przyrody które w znacznym stopniu ograniczają możliwości inwestycyjne. Z uwagi na położenie gminy, jej charakter oraz pełnioną w regionie funkcję, należy dołożyć wszelkich starań, aby zlikwidować źródła zanieczyszczenia środowiska i zachować jego wysokie walory. Zaowocuje to zwiększeniem atrakcyjności gminy dla turystów i agroturystów oraz przyciągnięciem nowych mieszkańców. 2.4.2 Infrastruktura techniczna 2.4.2.1 Komunikacja Drogowy układ komunikacyjny gminy Chmielnik tworzą drogi: krajowe wojewódzkie 10 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK powiatowe gminne Zasadniczym elementem układu komunikacyjnego jest droga krajowa nr 73 łącząca gminę z Morawicą i Kielcami na północy i z Buskiem Zdrój oraz Stopnicą na południowym wschodzie, biegnąca dalej do Tarnowa, oraz droga krajowa nr 78 relacji Chmielnik – Jędrzejów. Droga nr 765 na odcinku Chmielnik – Staszów i dalej do Osieka która jest drogą wojewódzką. Wymienione wyżej drogi łączą się w miejscowości gminnej Chmielnik tworząc ważny węzeł komunikacyjny. Układ komunikacyjny na bazie w/w dróg jest tak ukształtowany, że ruch tranzytowy na kierunku północ – południe omija centrum Chmielnika. Ruch ten przebiega obrzeżem miasta - droga nr 73. Pozostały ruch docelowy łącznie z komunikacją autobusową i przelotem na kierunku wschód – zachód przebiega przez centrum w rejonie rynku. Ze względu na parametry ulic w tej części miasta ruch ten jest uciążliwy zarówno dla mieszkańców jak i dla pojazdów. Parametry ulic są zaniżone – ulice są zawężane w liniach regulacyjnych i w liniach zabudowy, przy zazwyczaj normatywnych (kosztem chodników) szerokościach jezdni. Z tego też względu celowe wydaje się przełożenie drogi nr 765 poza zabudowę miejską – wzdłuż linii kolejowej oraz przeniesienie dworca autobusowego i tras przejazdu autobusów w peryferyjne części miasta. 2.4.2.2 Telekomunikacja Liczba gospodarstw domowych posiadających telefon stacjonarny wynosi 1433, co w przeliczeniu na 100 mieszkańców daje wskaźnik stelefonizowania 12,5 abonenta. Ponadto na terenie gminy istnieje kilka sieci telefonii komórkowej zaspokajającej potrzeby mieszkańców w zakresie łączności telefonicznej. 2.4.2.3 Elektroenergetyka Przez teren gminy –tranzytem - przebiegają linie 400 i 220 kV relacji Elektrownia Połaniec – stacja systemowa „Kielce 400”. Strefa ochronna dla linii 220 kV wynosi po 26 m, a od linii 400kV po 33 m mierzone w poziomie od skrajnych przewodów w obie strony. W tej strefie obowiązuje zakaz lokalizacji obiektów mieszkalnych. Gmina Chmielnik jest zaopatrywana w energię elektryczną poprzez Główny Punkt Zasilania GPZ w miejscowości Chmielnik. Modernizacji wymagają sieci w miejscowościach: Borzykowa, Holendry, Kotlice, Śladków Mały, Suskrajowice. Ponadto także modernizacji lub wymiany wymagają stacje transformatorowe. 2.4.2.4 Gospodarka cieplna Gmina Chmielnik jest zaopatrywana w ciepło z indywidualnych źródeł ciepła i lokalnych kotłowni administrowanych przez Zakład Usług Komunalnych w Chmielniku. System zaopatrzenia gminy w ciepło wymaga modernizacji. Kierunki modernizacji systemu zaopatrzenia w ciepło obejmują takie działania jak systematyczna wymiana nieekologicznych źródeł ciepła poprzez zastępowanie tradycyjnych pieców i kotłowni opalanych paliwem stałym, rozwiązaniami technologicznymi, które mają na celu wykorzystanie ekologicznych źródeł energii: oleju opałowego , gazu sieciowego, biopaliwa. Należy dążyć do obejmowania i ekologicznymi źródłami ciepła. 11 obszarów zwartej zabudowy scentralizowanymi PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 2.4.2.5 Gazownictwo Gmina Chmielnik nie jest zgazyfikowana. Niemniej, na wschód od miejscowości Chmielnik przebiega sieć wysokiego ciśnienia Zborów-Busko-Kielce. W latach 2007 – 2013 planowany jest system zaopatrzenia gminy Chmielnik w gaz sieciowy z sieci średniego ciśnienia. 2.4.2.6 Sieć wodociągowa Gmina Chmielnik posiada sieć wodociągową o łącznej długości 148,2 km w tym w mieście 24,5 km. Do sieci podłączonych jest ogółem 2 318 budynków mieszkalnych, w tym również budynki wielorodzinne. Woda na potrzeby mieszkańców pobierana jest ze źródeł własnych oraz z Gminy Pierzchnica na potrzeby wsi Ługi. Ponadto Zakład Usług Komunalnych w Chmielniku eksploatujący ujęcie wody w Zreczu sprzedaje wodę z własnych ujęć do gminy Busko-Zdrój i Wiślica. W systemie zaopatrzenia w wodę dominującą rolę odgrywają ujęcia: ujęcie głębinowe wody w Zreczu o wydajności 14 400 m3/d ujęcie rezerwowe głębinowe w Chmielniku o wydajności 1 200 m3/d ujęcie głębinowe wody w Suchowoli o wydajności 75 m3/d ujęcie głębinowe wody w Piotrkowicach o wydajności 204 m3/d ujęcie głębinowe wody w Celinach o wydajności 204 m3/d Do sieci wodociągowej w gminie podłączonych jest ogółem 21 sołectw i w dużej części miasto Chmielnik. Sieci wodociągowej nie posiadają cztery sołectwa: Lipy, Lubania, Holendry i Suliszów oraz nowe tereny budowlane w granicach miasta. Gmina zamierza w obecnym okresie programowania 2007 – 2014 wybudować sieć wodociągową na w/w terenach, aby zapewnić dobrej jakości wodę dla wszystkich mieszkańców gminy. 2.4.2.7 Sieć kanalizacyjna Ogólna długość sieci kanalizacyjnej wynosi 50,3 km w tym w mieście 12,5 km. Do sieci podłączonych jest 1 131 budynków, w tym również budynki wielorodzinne. Gmina Chmielnik posiada dwie oczyszczalnie ścieków: w Chmielniku o maksymalnej przepustowości wynoszącej 2100 m3/d. Obecnie jej rzeczywista przepustowość wynosi 1100 m3/d. Oczyszczalnia przyjmuje ścieki z sołectw: Przededworze, Śladków Duży, Śladków Mały, Suchowola oraz miasta Chmielnik. w Piotrkowicach o docelowej przepustowości 240 m3/d. Średnia dobowa rzeczywista przepustowość wynosi 50 m3/d. Oczyszczalnia ścieków oczyszcza ścieki z Piotrkowic i Grabowca. Obecnie planowana jest budowa sieci kanalizacyjnej w Suliszowie, która będzie odprowadzać ścieki do oczyszczalni w Piotrkowicach oraz II etap systemu kanalizacji sanitarnej na terenie aglomeracji Chmielnik. Zamierzeniem gminy w obecnym okresie programowania jest rozszerzenie granic aglomeracji a także wybudowanie w jej obrębie kanalizacji sanitarnej i deszczowej wraz z podczyszczalnią odcieków ze składowiska odpadów w Przededworzu oraz oczyszczalnią wód deszczowych. 12 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 2.4.2.8 Gospodarka odpadami Gmina Chmielnik wprowadziła w mieście system selektywnej gospodarki odpadów ustawiając kontenery do segregacji odpadów w czterech asortymentach – tworzywa sztuczne, szkło, makulatura i złom. W sołectwach segregowane odpady gromadzone są w workach do segregacji z tworzywa sztucznego i odbierane 2 razy do roku w systemie wiosna-jesień. Gmina Chmielnik posiada oddane do użytkowania w 2003 roku składowisko odpadów komunalnych w Przededworzu o powierzchni 1,25 ha i objętości 82 943 m3. Na dobę przyjmowanych jest od 10 do 20 ton odpadów. Składowisko wyposażone jest w budynek administracyjno – socjalny ,kompaktor, wagę wiaty i boksy technologiczne, brodzik dezynfekcyjny, prasę i rębak. Na terenie gminy Chmielnik we wsi Suchowola znajduje się „stare wysypisko śmieci” o pow. 1,18 ha, które obecnie jest w fazie zamykania i rekultywacji. Obecnie opracowywany jest projekt rekultywacji w/w składowiska. Po jego zakończeniu i uzyskaniu niezbędnych uzgodnień, opinii i zezwolenia na zamknięcie gmina Chmielnik przystąpi do rekultywacji i technicznego zamknięcia nieczynnego składowiska. 2.4.2.9 Stan obiektów dziedzictwa kulturowego Znaczna część obiektów wpisanych do rejestru zabytków jest obecnie w złym stanie technicznym i wymaga gruntownego remontu. Wszelkie prace podejmowane przy tych obiektach oraz prace prowadzone w ich sąsiedztwie i w bezpośrednim otoczeniu, wymagają uzgodnienia z Oddziałem Służby Ochrony Zabytków w Kielcach 2.4.2.10 Identyfikacja problemów Zbyt wąska oferta turystyczna i rekreacyjna dla turystów w różnym wieku. Niezadowalający stan techniczny dróg przebiegających przez teren gminy. Brak gazyfikacji gminy. Zbyt mały stopień skanalizowania gminy. Zły stan techniczny obiektów dziedzictwa kulturowego. Zły stan techniczny świetlic wiejskich. Niski poziom lub zła jakość wody w studniach na terenach nie objętych siecią wodociągową. 2.5 Gospodarka Wśród podmiotów przeważają jednostki sektora prywatnego. Ich udział dochodzi do 95%. Liczba podmiotów gospodarki narodowej według wybranych sekcji europejskiej klasyfikacji działalności PKD charakteryzują dane zamieszczone w tabeli 1. Najliczniejsza grupa, bo stanowiąca prawie 50 % ogólnej liczby, to jednostki działające w zakresie handlu i naprawy. Inaczej przedstawia się uszeregowanie według liczby zatrudnionych (tabela nr 2). 13 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Najwięcej osób zatrudnionych jest w ochronie zdrowia i opiece społecznej, następnie w przemyśle i edukacji. TABELA 1 Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON według sektorów oraz wybranych sekcji PKD w latach 2002-2004 (wg.RSWŚ) Z tego Ogółe Rok m Sektor publiczn y Sektor prywatny Przetwórstwo nieruchomo- Pozostałe Budowni Handel i gospodarka przemysło- -ctwo naprawa magazynowa we Gmina 711 Obsługa Transport, ści i firm, sekcje i łączność nauka 33 678 56 47 354 56 61 137 423 22 401 28 23 237 24 31 80 Gmina 752 33 719 54 48 381 57 66 146 443 22 421 28 23 254 24 31 83 Gmina 746 35 711 56 49 375 52 70 144 432 23 409 29 21 249 21 31 81 2 Pracujący 2002 w tym miasto 2003 w tym miasto 2004 W tym miasto TABELA w gminie Chmielnik według sektorów w latach 2003 – 2004 ( według RSWŚ ) Ogółem Rok razem Usługi Sektor w tym publiczny prywatny rynkowe Przemysł i nierynkowe budownictwo kobiety Gmina 14 1211 680 803 408 159 658 365 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 2003 w tym miasto Gmina 2004 846 510 586 278 119 446 279 1216 648 753 463 194 624 365 857 489 552 305 151 427 260 w tym miasto Mała liczba miejsc pracy powoduje, że bezrobocie na obszarze gminy Chmielnik jest wysokie. Według stanu na koniec 2004 roku ponad 80 % bezrobotnych nie posiadała prawa do zasiłku. Dane zamieszczone w tabeli 3 nie ukazują rysującego się na dużą skalę we wsi zjawiska bezrobocia utajonego, uwarunkowanego strukturą agrarną i sytuacją produkcyjno-ekonomiczną rolnictwa w regionie. Na przestrzeni lat 2002 – 2004 nastąpił niewielki spadek liczby bezrobotnych. TABELA 3: Bezrobotni zarejestrowani w Gminie Chmielnik w latach 2002-2004( według RSWŚ ) ogółem w wieku ogółem rok kobiety z prawem do nie posiadający produkcyjnym zasiłku prawa do zasiłku mobilnym (18-44 lata) 2002 1393 609 266 1147 1093 2003 1313 542 305 1050 1008 2004 1296 541 251 1045 982 Według danych z ostatniego spisu powszechnego w gminie Chmielnik 21,2 % ludności utrzymuje się głównie lub wyłącznie z pracy w swoim gospodarstwie rolnym. Miasto i Gmina Chmielnik posiada wysoki wskaźnik użytków rolnych. Podobnie przedstawia się wskaźnik gruntów ornych. Jakość gruntów jest słaba, ponieważ 50 % gruntów ornych sklasyfikowana została w V i VI klasie, a użytków zielonych 61,3 %. Główne uprawy jakie dominują w tym regionie to zboża i ziemniaki, które zajmują 88 do 91 % powierzchni upraw. W zbożowych dominuje uprawa żyta i pszenżyta. Produkcja rolnicza na terenie gminy realizowana jest przede wszystkim w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Nadprodukcja w rolnictwie oraz nadwyżki siły roboczej na wsi to problem z którym boryka się również gmina Chmielnik. Czynniki te znacznie obniżają dochody z pracy w rolnictwie i powodują migrację młodych i wykształconych ludzi do większych ośrodków miejskich lub do innych krajów Unii Europejskiej. Obok rolnictwa drugim ważnym kierunkiem rozwoju gospodarczego gminy jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Powstrzymanie procesu migracji wiąże się bezpośrednio z zapewnieniem miejsc pracy poza rolnictwem w miejscu zamieszkania lub w najbliższej okolicy. W przypadku gminy Chmielnik największe możliwości zarobkowania daje działalność w sektorze handlu i usług, rozwój działalności agroturystycznej i turystycznej na obszarach wiejskich oraz przemyślana eksploatacja surowców naturalnych na terenie gminy. 15 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Od roku 2002 przybyło 35 jednostek gospodarczych, co świadczy o zainteresowaniu ludności rozwojem pozarolniczej działalności gospodarczej. Dominują tu takie działalności jak: handel, transport, budownictwo, gastronomia. W związku z obecną sytuacją na terenie miasta i gminy Chmielnik, pozarolniczą działalność gospodarczą należy traktować nie tylko jako alternatywę dla zatrudnienia w rolnictwie, ale również jako jeden z filarów rozwoju gospodarczego gminy. Gmina dysponuje bogactwami naturalnymi których eksploatacja może przynieść zarówno dodatkowe dochody budżetowi gminy jak i nowe miejsca pracy dla mieszkańców gminy. Ponadto szybki rozwój działalności agroturystycznej w południowej części gminy może stać się podstawą do dalszego rozwoju działalności turystycznej i rekreacyjnej, która przyczyni się do powstawania nowych miejsc pracy na wsi. Przy czym dodatkowym atutem gminy w tej dziedzinie jest jej położenie na obszarach objętych ochroną i o wysokich walorach krajobrazowych. Identyfikacja problemów Wysoki udział gleb słabych i bardzo słabych, o niskiej produkcyjności, okresowo i stale zbyt suchych. Znaczne rozdrobnienie pól, konieczność dojazdu na znaczną odległość. Słaby rozwój otoczenia rolnictwa, sfery usług oraz bezrobocie rejestrowane i utajone. Zły stan techniczny oraz wiek maszyn i ciągników rolniczych , samochodów, brak środków finansowych na ich odnowienie. Niska opłacalność produkcji rolnej oraz trudność ze zbytem produktów. Słabe wyposażenie gospodarstw w urządzenia do produkcji zwierzęcej. Brak odpowiedniej infrastruktury na obszarach wiejskich, brak środków finansowych. Niski poziom fachowej wiedzy rolniczej większości właścicieli gospodarstw. Brak inwestorów zewnętrznych dla zagospodarowania majątku po upadłych przedsiębiorstwach. 2.6 Sfera społeczna Gminę Chmielnik na koniec 2004 roku zamieszkiwało 11 554 osoby, w tym w mieście Chmielnik 4005 a w sołectwach gminy około 7549 mieszkańców. Stanowi to 0,9% ogółu mieszkańców województwa świętokrzyskiego , oraz 5,9% ogółu powiatu kieleckiego. Na dzień Na 100 31.12.2004 mężczyzn roku w przypada gminie 99,8 Chmielnik kobiet. Średnia było 5772 gęstość kobiet zaludnienia i w 5782 mężczyzn. gminie wynosi ok. 81 osób/km . Pod względem liczby ludności na terenach wiejskich przodują sołectwa Przededworze, 2 Piotrkowice i Suchowola. Najmniej mieszkańców ma sołectwo Ciecierze i Holendry. Zdecydowanie najmniejszą gęstość zaludnienia wykazują Jasień i Suchowola, co jest spowodowane dużą lesistością sołectw. 16 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Zmiany ilościowe w liczbie mieszkańców w gminie Chmielnik w latach 1990-2004 ilustruje wykres poniżej. Według stanu na 31.12.2004 roku osoby w przedprodukcyjnej grupie wiekowej stanowią około 22,9 % ogółu mieszkańców gminy. Ludność należąca do produkcyjnego przedziału wiekowego, a więc potencjalne zasoby pracy i bodziec wzrostu gospodarczego, stanowi 59,8 % wszystkich mieszkańców gminy. Grupa poprodukcyjna w gminie Chmielnik stanowi około 17,3 % ogółu mieszkańców gminy. Świadczy to o stosunkowo wysokim udziale w społeczeństwie Chmielnika osób starszych, co w połączeniu ze zmniejszającym się odsetkiem młodzieży i dzieci (wiek przedprodukcyjny) wskazuje na zagrożenie starzenia się społeczeństwa, tym bardziej, że z prostych obliczeń wynika, iż na jedną osobę w wieku poprodukcyjnym przypada tylko około 1,3 osoby w wieku przedprodukcyjnym. Na jedną osobę w wieku nieprodukcyjnym w gminie Chmielnik przypada 1,5 osób w wieku produkcyjnym. Szczegółowe dane o liczbie ludności przynależnej do grup obrazuje tabela poniżej: Ludność według płci i ekonomicznych grup wieku: Wyszczególnienie /w wieku/ Przedprodukcyjnym (0-18 lat) Ogółem Mężczyźni Kobiety 2648 1321 1327 6909 3764 3145 1997 697 1300 Produkcyjnym Mężczyźni (18-65 lat) Kobiety (18-60 lat) Poprodukcyjnym Mężczyźni (pow. 65 lat) Kobiety (pow. 60 lat) 17 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Na terenie gminy działa Miejsko - Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, który jest jednostką organizacyjną gminy. Opieka społeczna obejmuje pomoc materialną oraz pomoc usługową (usługi opiekuńcze). Ośrodek prowadzi także działalność opartą na poradnictwie i konsultacjach, informacjach i interwencji socjalnej. W ramach opieki społecznej świadczona jest pomoc rodzinom dotkniętym inwalidztwem, rodzinom wielodzietnym i z problemami alkoholowymi. W 2005 roku utworzony został Środowiskowy Dom Samopomocy w którym prowadzone są zajęcia terapeutyczne z osobami niepełnosprawnymi intelektualnie z terenu gminy. Identyfikacja problemów Wskaźnik relacji osób w wieku przedprodukcyjnym do osób w wieku poprodukcyjnym świadczy o powolnym procesie starzenia się społeczeństwa. Mała gęstość zaludnienia oraz niska liczba mieszkańców. Zbyt niski poziom wykształcenia ludności wiejskiej. Wysoki poziom bezrobocia, niska aktywność zawodowa społeczeństwa. Odpływ wykształconej i wykwalifikowanej ludności do większych ośrodków miejskich oraz do innych krajów Unii Europejskiej. III. Zadania polegające na poprawie sytuacji na danym obszarze 3.1 Zadania wprowadzające zmiany w strukturze gospodarczej obszaru: - dalszy rozwój agroturystyki, - wsparcie grup producenckich i promocja ich produktów, - wspieranie rozwoju małej i średniej przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, - pozyskanie inwestorów w celu tworzenia miejsc pracy związanych z recyklingiem odpadów, - ożywienie gospodarcze w związku z budową portu lotniczego Kielce. 3.2 Zadania wprowadzające zmiany w sposobie użytkowania terenu: - sukcesywne opracowywanie planu zagospodarowania terenu dla gminy, - aktualizacja studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 18 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 3.3 Zadania wprowadzające rozwój systemu komunikacji i infrastruktury: - dokończenie wodociągowania gminy, - sukcesywne podnoszenie standardu dróg gminnych i dojazdowych do gruntów rolnych, - poprawa stanu ciągów pieszych, - wprowadzenie sieci komputerowej wraz z oprogramowaniem i nowymi szybkimi łączami internetowymi w instytucjach gminnych, - gazyfikacja gminy, 3.4 Zadania wpływające na poprawę środowiska naturalnego: - sukcesywne kanalizowanie miejscowości wiejskich, - dokończenie kanalizowania obszaru objętego aglomeracją Chmielnik, - modernizacja i wymiana źródeł ciepła w celu ograniczenia „niskiej emisji”, - sukcesywne wprowadzanie recyklingu odpadów komunalnych, - zalesianie terenów gminy na obszarach o słabych klasach bonitacyjnych. - zmniejszenie zróżnicowania pomiędzy stopniem zwodociągowania a skanalizowania poprzez rozbudowę istniejącej lub budowę nowej sieci kanalizacyjnej. 3.5 Zadania wpływające na poprawę stanu środowiska przyrodniczego i kulturowego: - zachowanie i ochrona walorów przyrodniczych gminy tj.: występujących na terenie gminy części Szanieckiego Parku Krajobrazowego, użytków ekologicznych i pomników przyrody, - zachowanie pomników przyrody nieożywionej, - rewitalizacja historycznej części miasta Chmielnika, - wspieranie działalności zespołów ludowych. 3.6 Zadania wpływające na poprawę warunków i jakości życia mieszkańców: - budowa mieszkań socjalnych dla osób najuboższych, - rozbudowa infrastruktury służącej budownictwu mieszkaniowemu, - uzbrojenie nowych terenów pod budownictwo mieszkaniowe, - rozwój sieci placówek usługowych. 19 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK IV. Realizacja zadań i projektów 4.1 Planowane zadania inwestycyjne na lata 2007-2013 ZGODNOŚĆ NAZWA PLANOWANEGO LP. DZIAŁANIA SZACOWANE Z PLANEM ZAGOSPODA- REZULTATY ROWANIA -2- DO PONIESIENIA w tys. zł. PRZESTRZENNEGO -1- NAKŁADY -3- -4- ETAPY DZIAŁANIA PRZEWIDYWANY CZAS REALIZACJI W POSZCZEGÓLNYCH LATACH -5- -6- 2 500 2007 -2009 3 600 2007 - 2010 8 500 2008 -2010 1 800 2007 - 2009 1.Wzrost długości sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Budowa kanalizacji sanitarnej i sieci wodociągowej 1. w Suliszowie Zgodne na terenie gminy 2.Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej 1.Wzrost długości sieci kanalizacyjnej na terenie Budowa II etapu systemu kanalizacji sanitarnej na 2. terenie aglomeracji Chmielnik Zgodne gminy 2.Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacyjnej 1.Wzrost długości sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Uporządkowanie gospodarki wodno – ściekowej w 3. aglomeracji Chmielnik Zgodne na terenie gminy 2.Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej Budowa sieci wodociągowej we wsiach Lipy i 4. Lubania 20 1.Wzrost długości sieci wodociągowej Zgodne 2.Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 5. Rozbudowa i modernizacja oraz wyposażenie oczyszczalni ścieków w Chmielniku 6. Budowa ulic wraz z infrastrukturą towarzyszącą na Osiedlu Dygasińskiego w Chmielniku 7. Dokończenie budowy drogi gminnej relacji Suchowola „Straszniów – Ługi przez wieś” Przebudowa wodociągu grupowego Zrecze – Busko 8. 9. Rekultywacja składowiska 10. Wykonanie tras rowerowych 11. Budowa ulic na Osiedlu „Za Kościółkiem” 21 Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1. Wykorzystanie mocy przerobowej istniejącej oczyszczalni. 2. Rozwiązanie gospodarki osadowej. 6 000 2008 - 2011 Zgodne 1 .Poprawa warunków życia mieszkańców. 2. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu. 4 500 2009 – 2010 Zgodne Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 500 2007 - 2009 7 000 2007 – 2011 Zgodne 1.Przywrócenie zdegradowanego terenu do powierzchni biologicznie czynnej, nie stanowiącej zagrożenia dla środowiska naturalnego 2.Ograniczenie (wyeliminowanie) zagrożeń związanych z tworzeniem się odcieków wysypiskowych 3.Poprawienie walorów krajobrazowych otaczającego terenu składowiska 900 2007 - 2010 Nie wymagana 1.Rozwój bazy kulturowej 2.Rozwój działalności turystycznej , agroturystycznej i rekreacyjnej gminy 200 2009 - 2010 Zgodne 1. Poprawa warunków życia mieszkańców 2. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 1 600 2009 – 2012 Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1 Zabezpieczenie ciągłości dostaw wody dla mieszkańców. 2. Wyeliminowanie strat wody. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 12. Gazyfikacja obiektów publicznych 13. Przebudowa drogi krajowej nr 73 wraz z infrastrukturą towarzyszącą w m Piotrkowice Zgodne 14. Budowa mieszkań socjalnych Zgodne 15. Budowa oświetlenia w Piotrkowicach i Minostowicach Zgodne 16. 17. 18. Budowa drogi Celiny przez wieś Rewitalizacja centrum Chmielnika Remonty i modernizacje świetlic wiejskich w Łagiewnikach, Przededworzu, Sędziejowicach, Suskrajowicach, Chomentówku, Kotlicach, Jasieniu, Grabowcu 19. Przebudowa drogi powiatowej nr 0355T Suków – Chmielnik oraz ulic Pierzchnickiej, 1-go Maja, i Mruczej w Chmielniku 20. Przebudowa drogi wojewódzkiej nr 765 relacji Chmielnik – Szydłów – Staszów - Osiek (na terenie gminy Chmielnik) 22 Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1. Zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery 1. Poprawa życia mieszkańców 1 000 2007 - 2010 1 015 2007 600 2009 - 2013 Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców 75 2007 - 2008 Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 600 2008 - 2009 30 000 2007 - 2013 800 2007 - 2013 1. Poprawa bezpieczeństwa ruchu samochodowego i pieszego Zapewnienie lokali mieszkalnych dla najbiedniejszych rodzin z terenu gminy 1.Poprawienie dostępności usług publicznych społecznych 2.Podniesienie estetyki miasta 3.Rozwój działalności turystycznej na terenie gminy Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1.Poprawienie bazy dla działalności kulturalnej na terenach wiejskich 2.Stworzenie warunków dla rozwoju kulturalnego i sportowego młodzieży z trenów wiejskich Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1. Poprawa bezpieczeństwa ruchu samochodowego i pieszego 2. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 12 000 2007- 2012 1. Poprawa bezpieczeństwa ruchu samochodowego i pieszego 2. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 4 500 2007 -2 013 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 21. Budowa ulicy Na Skarpie w Chmielniku Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 1. Poprawa bezpieczeństwa ruchu samochodowego i Pieszego 2. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu 400 2007 - 2013 1.Poprawienie bazy dla działalności kulturalnej na terenach wiejskich 2.Stworzenie warunków dla rozwoju kulturalnego i sportowego młodzieży z terenów wiejskich 800 2007 – 2009 Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców 150 2007 – 2008 22. Budowa świetlicy wiejskiej w Piotrkowicach 23. Wykonanie oświetlenia drogi krajowej w Celinach 24. Wykonanie oświetlenia w Śladkowie Małym Zgodne Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców 130 2008 – 2009 25. Wykonanie oświetlenia przy Al. Zwycięstwa w Chmielniku Zgodne .Zwiększenie bezpieczeństwa mieszkańców 210 2008 – 2010 2 500 2007 – 2008 9 000 2007 – 2010 400 2008 - 2009 Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół Nr 3 w Chmielniku Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 27. Rozbudowa Szpitala Powiatowego w Chmielniku Wymagana decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego 28. Remont elementów boiska sportowego przy ul. Dygasińskiego w Chmielniku 26. 23 Nie wymagana 1. Stworzenie właściwej bazy do prowadzenia zajęć sportowych w Zespole Szkół Nr 3 w Chmielniku 2. Umożliwienie młodzieży i pozostałym mieszkańcom gminy podnoszenia sprawności fizycznej Poprawa jakości lecznictwa stacjonarnego i ambulatoryjnego Utworzenie właściwej bazy do zajęć sportowych poprzez zmodernizowanie płyty boiska i remont ogrodzenia. PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 29. Remont kościołów parafialnych: w Chmielniku, Piotrkowicach, Sędziejowicach Nie wymagana 30. Budowa wodociągu w Holendrach Decyzja o lokalizacji celu publicznego 31. Budowa kanalizacji sanitarnej w Minostowicach Decyzja o lokalizacji celu publicznego 32. Budowa dróg gminnych Decyzja o lokalizacji celu publicznego Poprawa stanu zachowania obiektów zabytkowych dziedzictwa kulturowego 1. Wzrost długości sieci wodociągowej na terenie gminy . 2. Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej. 1.Wzrost długości sieci kanalizacyjnej na terenie gminy 2.Wzrost liczby gospodarstw domowych podłączonych do sieci kanalizacyjnej. Skrócenie czasu przejazdu do wyznaczonego celu RAZEM: 24 3 000 2007 - 2013 400 2007 - 2009 750 2007 - 2009 13 126 2008 - 2013 118 556 - PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK V. Powiązanie projektów z innymi działaniami realizowanymi na terenie gminy Zadania określone w niniejszym planie są elementem realizacji „Strategii Rozwoju Gminy” oraz „Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Chmielnik”. Ważnym elementem przy ustalaniu kolejności wdrażania projektów były również propozycje działań zgłaszane przez społeczeństwo lokalne poprzez Rady Sołeckie, działające na terenie gminy stowarzyszenia i kluby przedsiębiorców. Zadania z zakresu infrastruktury wodociągowej i kanalizacyjnej są kolejnymi etapami wodociągowania i kanalizowania gminy. Wybudowane w ostatnich latach ujęcia wody i oczyszczalnie ścieków pozwalają na zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków z terenu miasta Chmielnik i większych sołectw o zwartej zabudowie. Dokończenie budowy sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej na terenie gminy będzie więc zakończeniem działań rozpoczętych w tym zakresie w okresie wcześniejszym przy współfinansowaniu projektów z funduszy przedakcesyjnych Unii Europejskiej i Banku Światowego. Na terenach o rozproszonej zabudowie oczyszczanie ścieków planowane jest poprzez budowę przydomowych oczyszczalni ścieków z technologią dostosowaną do warunków glebowo – gruntowych. Realizując projekty określone w Planie gmina zamierza współdziałać z prywatnymi instytucjami w doprowadzeniu infrastruktury koniecznej dla ich funkcjonowania i rozwoju. VI. Oczekiwane wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego Wzrost dróg o dobrej utwardzonej nawierzchni do 2014 r. o 28 km Liczba zwodociągowanych miejscowości na terenie gminy. 26 do 2014 r. Liczba skanalizowanych miejscowości 9 do 2014 r. . Wzrost powierzchni obiektów przeznaczonych na cele kulturalne do 2014 r. o 3 200 m2 Przywrócenie zdegradowanego terenu do powierzchni biologicznie czynnej na obszarze 1,2 ha do 2010 r. Oznakowanie tras rowerowych na długości 45 km do 2014 r. Rewitalizacja historycznej części miasta Chmielnika do 2014 Wybudowanie nowych chodników na długości 7 km do 2014 r. Powstanie 10 kompletów mieszkań socjalnych do 2014 r. Podłączenie do sieci gazowej gminnych obiektów użyteczności publicznej do 2010 r. Powstanie obiektu biblioteczno-administracyjnego do 2010 r. 25 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK VII. Plan finansowy na lata 2007-2013 Źródła finansowania planu rozwoju lokalnego w latach 2007-2013 SZACOWANE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA w tys. zł. NAKŁADY DO Budżet Środki PONIESIENIA w Budżet JST Inne państwa UE tys. zł. LP. NAZWA PLANOWANEGO DZIAŁANIA 1. Budowa kanalizacji sanitarnej wodociągowej w Suliszowie. i sieci 2 500 750 1 750 2950 (EOG i Norweski Mechanizm Finansowy) 2. Budowa II etapu systemu kanalizacji sanitarnej 3 600 na terenie aglomaracji Chmielnik 650 3. Uporządkowanie gospodarki wodno ściekowej w aglomeracji Chmielnik 1 275 –– 7 225 –– 4. Budowa sieci wodociągowej we wsiach Lipy 1 800 i Lubania 630 __ 1 170 __ 5. Rozbudowa i modernizacja oraz wyposażenie 6 000 oczyszczalni ścieków w Chmielniku. 900 –– 5100 –– 6. Budowa ulic wraz z infrastrukturą towarzyszącą na Osiedlu Dygasińskiego w 4 500 Chmielniku. 675 –– 3 825 –– 500 –– – 8 500 Dokończenie budowy drogi gminnej relacji 500 Suchowola„Straszniów”– Ługi przez wieś. Przebudowa wodociągu grupowego Zrecze – 7 000 Busko 7. 8. 525 –– 5 950 525 (gm. Busko) 9. Rekultywacja składowiska. 900 135 –– 10. Wykonanie tras rowerowych. 200 50 –– 150 –– 11. Budowa ulic na Osiedlu „Za Kościółkiem” 1 600 240 –– 1 360 –– 12. Gazyfikacja obiektów publicznych gminy 1 000 1 000 13. Przebudowa drogi krajowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą nr 73 w m. 1 015 Piotrkowice 14. Budowa mieszkań socjalnych 15. Budowa oświetlenia Minostowicach 16. Budowa drogi Celiny przez wieś 600 150 17. Rewitalizacja centrum Chmielnika 30 000 4 500 26 w Piotrkowicach 600 i 75 765 1 000 (GDDKiA) 15 600 –– __ –– –– –– 450 –– 75 25 500 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK 18. 19. 20. Remonty i modernizacje świetlic wiejskich w Łagiewnikach, Przededworzu, Sędziejowicach, 800 Suskrajowicach, Kotlicach, Jasieniu, Chomentówku, Grabowcu Przebudowa drogi powiatowej nr 0355T Suków – Chmielnik oraz ulic Pierzchnickiej, 12 000 Kieleckiej, 1-go Maja i Mruczej w Chmielniku Przebudowa drogi wojewódzkiej 765 relacji Chmielnik-Szydłów-Staszów-Osiek (na terenie 4 500 gminy Chmielnik) 800 900 10 200 95 3 825 21. Budowa ulicy Na Skarpie w Chmielniku 400 60 340 22. Budowa świetlicy wiejskiej w Piotrkowicach 800 200 600 23. Wykonanie oświetlenia drogi krajowej w 150 Celinach 150 24. Wykonanie oświetlenia w Śladkowie Małym 130 130 25. Wykonanie oświetlenia przy Al. Zwycięstwa 210 w Chmielniku 210 26. Budowa hali sportowej przy Zespole Szkół 2 500 Nr 3 w Chmielniku 500 27. Rozbudowa Chmielniku 675 28. Remont elementów boiska sportowego przy 400 ul. Dygasińskiego w Chmielniku 29. Remont kościołów parafialnych: w 3 000 Chmielniku, Piotrkowicach i Sędziejowicach 30. Budowa sieci wodociągowej w Holendrach 31. Budowa kanalizacji w Minostowicach 32. Budowa dróg gminnych RAZEM: Szpitala Powiatowego w 9 000 60 7 650 __ 340 1 500 900 ( Starostwo Powiatowe) 580 (ŚZDW) 2 000 (Minis. Sportu i Star. Pow.) 675 (Star. Pow.) __ 1 500 (środ. Parafii) 400 140 __ 260 __ sanitarnej 750 188 __ 562 __ 13 126 9 651 __ 3 475 __ 118 556 26 429 - 81 997 10 130 Planowane zadania inwestycyjne zawarte w Planie Rozwoju Lokalnego będą wdrażane w kolejności poprzedzonej konsultacjami społecznymi. 27 PLAN ROZWOJU LOKALNEGO DLA MIASTA I GMINY CHMIELNIK VIII. System wdrażania Plan Rozwoju Lokalnego będzie wdrażany przez beneficjentów w zależności od rodzaju projektu. IX. Sposoby monitorowania, oceny i komunikacji społecznej. Plan rozwoju lokalnego będzie monitorowany przez Radę Miejską. Burmistrz będzie składał okresowe informacje na sesjach Rady Miejskiej. Plan będzie także monitorowany przy współdziałaniu ze społecznościami wiejskimi na zebraniach wiejskich. Głównym sposobem oceny programu rozwoju lokalnego będzie faktyczne jego wykonanie poprzez porównanie przez Radę Miejską efektów jego wykonania z zapisami w programie. Gmina będzie inicjowała współpracę pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi poprzez generowanie wspólnych przedsięwzięć. Za Public Relations Planu Rozwoju Lokalnego będzie odpowiedzialna redakcja Kuriera Chmielnickiego wydawanego przez Chmielnickie Centrum Kultury, która będzie na bieżąco informowała o postępach realizacji programu rozwoju lokalnego miasta i gminy Chmielnik. 28
