Prąd przemienny Napięcie stałe i zmienne • Napięcie stałe: U = const, I = U / R = const • Napięcie zmienne w sieci: u(t) = Um sin(wt), w = 2 P f = 2 * 3.14 * 50 Hz = 314 s-1 • Napięcie skuteczne U jest to napięcie stałe, przy którym moc wydzielona w obwodzie jest równa mocy wydzielonej Um przy danym napięciu zmiennym. Dla napięcia U sinusoidalnego U = Um / 2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 u 0 -0,2 0 0,005 0,01 0,015 0,02 -0,4 -0,6 -0,8 -1 t[s] 2 0,025 0,03 Rezystancja i indukcyjność • Wartość skuteczna prądu sinusoidalnego I = Im / 2 • Rezystancja R: u(t) = R i(t), i(t) = Imsin(wt), U = I R • Indukcyjność L: u(t) = L di(t) /dt, i(t) = - Imcos(wt), U = I wL = I XL, dla prądu stałego – zwarcie (I→∞) 1 0,8 iL(t) iR(t) 0,6 0,4 u(t) 0,2 u, i 0 -0,2 0 0,005 0,01 0,015 -0,4 -0,6 -0,8 -1 t[s] 0,02 0,025 0,03 Pojemność • Pojemność C: u(t) = 1/ C ∫i(t)dt, i(t) = Imcos(wt), U = I /(wC) = -I XC, XC = -1/ (wC), dla prądu stałego – przerwa (I = 0) 1 0,8 iC(t) iR(t) 0,6 0,4 u(t) 0,2 u, i 0 -0,2 0 0,005 0,01 0,015 -0,4 -0,6 -0,8 -1 t[s] 0,02 0,025 0,03 Impedancja • • • • • • U = IZ Z – impedancja, Z = (R2+X2), Z = R + jX X – reaktancja, X = XL + XC = wL – 1/(wC) XL – induktancja (reaktancja indukcyjna) XC – kapacytancja (reaktancja pojemnościowa) Napięcie sieci nn w Polsce: U = 230 V, Um = 2 U = 325 V, f = 50 Hz Kąt przesunięcia fazowego u(t) i(t) u(t) i(t) j t i(t) = 2 I sin(wt+j), I = U / Z, tg j = -X / R Połączenie impedancji • Połączenie szeregowe: Z1 Z2 Z = Z1 + Z2 = (R1+R2) + j(X1+X2) • Połączenie równoległe: Z1 1/ Z = 1/ Z1 + 1/ Z2 Z= Z1 Z2 ________ Z1+Z2 Z2