Document

opracowanie:
Paweł Zaborowski
Konsultacja merytoryczna:
Małgorzata Lech
 Cząstki
składowe:
• Proton – (p+) posiada elementarny ładunek
dodatni, oraz masę 1,0073u
• Neutron – (n0) jest obojętny elektrycznie,
posiada masę 1,0087u
• Elektron – (e-) posiada elementarny ładunek
ujemny, ma znikomą masę
elektrony


Protony (+) i neutrony
nazywamy nukleonami
ponieważ są składnikami
jądra atomowego nucleus (łac.)- jądro
Elektrony (-) krążą w
pewnej odległości wokół
jądra.
protony
neutrony
Rys. Model atomu helu


Liczba masowa (A) – określa liczbę
nukleonów w jądrze atomowym
Liczba atomowa (Z) – określa ilość
protonów w jądrze atomowym
Różnica liczby masowej i atomowej da nam
ilość neutronów w jądrze atomowym

Masa atomowa - jest to masa jednego atomu
wyrażona w unitach „u”. Co do wartości jest
równa liczbie masowej jednak wyrażona jest
w unitach „u”
Symbol
pierwiastka
Obojętny atom posiada tyle samo
protonów co elektronów:
27
13
Al
35
17
Cl
 27
nukleonów: 13 protonów p+;
14 (A-Z = 27-13) neutronów n0;
13 elektronów e-
 35
nukleonów: 17 p+; 18 n0; 17 e-
Kation posiada mniej elektronów niż
obojętny atom:
27
13
Al
3

27 nukleonów: 13 p+; 14 n0; 10 e-
(ładunek 3+ kationu sugeruje nam niedobór 3 elektronów)
Anion posiada więcej elektronów niż
obojętny atom:
35
17
Cl

35 nukleonów: 17 p+; 18 n0; 18 e-
(ładunek 1- anionu sugeruje nam nadmiar 1 elektronu)
Porównaj powyższe wartość z wartościami dla atomów (poprzedni slajd)


Nuklid – jądro atomowe o określonej liczbie protonów i neutronów
Izotopy są to różne odmiany tego samego pierwiastka różniące się
liczbą masową czyli liczbą neutronów w jądrze atomu:

Większość pierwiastków występuje w przyrodzie w postaci
mieszaniny izotopów dlatego masa atomowa podana w układzie
okresowym dla większości pierwiastków nie jest liczbą całkowitą.
Wartości te oblicza się jako średnie ważone zgodnie ze wzorem:
msr .
m1 x1 % m2 x2 % m3 x3 % ...
100 %

Gdzie:

mśr. – średnia masa atomowa;

m1, m2, m3, ... – masy atomowe poszczególnych izotopów

x1%, x2%, x3%, ... – udział procentowy składników mieszaniny


Naturalny neon składa się w 90% z 20Ne oraz 10% 22Ne.
Oblicz średnią masę atomową naturalnego neonu.
Dane:
m1 = 20u; m2 = 22u
x1 = 90%; x2 = 10%
mśr. =
m1· x1 + m2 · x2
100%
=
20u· 90% + 22u · 10%
100%
=
1800u + 220u
100
mśr. = 18u + 2,2u = 20,2u
Odp. Średnia masa atomowa naturalnego neonu wynosi 20,2u.
 Izotony
są to atomy różnych pierwiastków
mające tyle samo neutronów, np.:
27
13
Al
28
14
Si
 Izobary
są to atomy różnych
pierwiastków mające takie same liczby
masowe, np.:
28
13
Al
28
14
Si

Podręcznik do klasy 1 w zakresie rozszerzonym

http://www.chemia.dami.pl/liceum/liceum3/jadro1.htm