Zakres zagadnień obowiązujących na egzamin dyplomowy studentów studiów licencjackich na kierunku filozofia w roku akademickim 2012/2013 Na egzaminie dyplomowym student studiów licencjackich na kierunku filozofia otrzymuje trzy pytania: dwa pytania dotyczące tematyki pracy dyplomowej oraz jedno pytanie dotyczące wskazanego przez komisję egzaminacyjną zagadnienia z podanej niżej listy (student przygotowuje na egzamin wszystkie zagadnienia). Powodzenia! Zagadnienia do opracowania na egzamin dyplomowy: 1) Filozofia starożytna: 1. Początki filozofii greckiej: Tales, Anaksymander, Anaksymenes, Empedokles, Anaksagoras, Diogenes. 2. Liczba jako arche. Pitagorejczycy . 3. Heraklitejskie „stawanie się” a jedyność bytu Parmenidesa. 4. Atomizm Demokryta. 5. Dialogiczna postać racjonalności. Sofiści i Sokrates. 6. Platońska koncepcja idei. 7. Człowiek i państwo w filozofii Platona. 8. Podstawowe pojęcia arystotelesowskiej metafizyki. 9. Arystotelesowska teoria procesu poznawczego i formalnej struktury wiedzy. 10. Emanacyjna koncepcja bytu Plotyna. 11. Główne szkoły etyczne starożytności: stoicy, sceptycy, epikureizm. 1. 2. 1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 1. 2. 3. 4. 2) Filozofia średniowieczna: 1. Neoplatonizm w teologii negatywnej (Pseudo-Dionizy Areopagita, Jan Szkot Eriugena) i mistycyzmie Mistrza Eckharta. 2. Złożoność poznania (zagadnienie intelektu czynnego i biernego): a) Koncepcje Arabów (Awerroes, Awicenna), b) Awerroizm łaciński (Siger z Rabantu), c) Augustynizm XIII–wieczny (Wilhelm z Owernii, Aleksander z Hales). 3. Spór o uniwersalia i jego rozwiązania: a) odmiany nominalizmu (Eryk z Auxerre, Roscelin z Campiegne. Piotr Abelard), b) realizm pojęciowy (Gilbert de la Porrée, Wilhelm z Champeaux, Bernard z Chartres), c) konceptualizm, d) teoria względu (respectus) i teoria stanu (status). 4. Spór dialektyków z antydialektykami. Przedmiot sporu i stanowiska (Piotr Damiani, Roscelin z Campiegne, Bernard z Clairvaux, Anzelm Z Canterbury, Berengar z Tours). 5. Św. Anzelm z Canterbury: argument ontologiczny na istnienie Boga. 6. Św. Tomasz z Akwinu: pięć dróg rozumowania o Bogu w kontekście kategorii aktu i możności (na przykładzie jednego, wybranego argumentu). 7. Św. Bonawentura: Egzemplaryzm i teoria iluminacji. 8. Św. Tomasz z Akwinu: metoda separacji w metafizyce i złożenia bytowe (w kontekście kategorii aktu i możności). 9. Jan Duns Szkot: wielość form substancjalnych w warstwowej koncepcji substancji i jednoznaczność pojęcia bytu jako bytu. 10. Wilhelm Ockham: nominalizm i zasada ekonomii myślenia (brzytwa Ockhama). 3) Filozofia nowożytna: 1. Renesansowy platonizm (Ficino, Pico), arystotelizm (Pomponazzi), sceptycyzm (Montaigne) i humanizm chrześcijański (Erazm). 2. Nowożytne utopie społeczne (Morus, Campanella, Rousseau) 3. Rola „cogito” w filozofii Kartezjusza, Pascala, Malebranche'a, Leibniza, Kanta, Fichtego i Hegla. 4. Problem substancji w Filozofii Kartezjusza, Hobbesa, Malebranche'a, Spinozy, Leibniza, Locke'a, Berkeleya, Hume'a, Kanta i Hegla. 5. Dualizm psychofizyczny w filozofii Kartezjusza, Malebranche'a, Spinozy i Leibniza. 6. Spór o istnienie świata materialnego (Kartezjusz, Berkeley, Hume, Kant). 7. Historiozofia Kanta, Fichtego, Schellinga i Hegla. 8. Koncepcja idei w filozofii Kartezjusza, Malebranche'a, Spinozy, Leibniza, Locke'a, Berkeleya, Hume'a i Kanta. 9. 9. Idea czasu i przestrzeni w filozofii Kartezjusza, Newtona, Malebranche'a i Kanta. 10. 10. Nowożytne próby uprawomocnienia nauki (Galileusz, Francis Bacon, Kartezjusz, Leibniz, Hume, Kant, Hegel). 11. 11. Epistemologiczna i ontologiczna rola Boga w filozofii Kartezjusza, Malebranche'a i Leibniza. 12. 12. Nowożytne próby uprawomocnienia etyki i problemy z tym związane (Kartezjusz, Hume, Kant). 13. 4) Filozofia współczesna: 1. 1. Koncepcja filozofii w pozytywizmie (Comte), empiriokrytycyzmie (Mach, Avenarius) i neopozytywizmie (Schlick, Carnap). 2. 2. Problem prawdy w pragmatyzmie (Peirce, James), fenomenologii (Husserl) i filozofii analitycznej (Wittgenstein, Russell, F. Ramsey, Strawson, Davidson, Dummett). 3. 3. Relacja metafizyki do ontologii w filozofii Husserla, Ingardena, N. Hartmanna, Heideggera, Levinasa. 4. 4. Koncepcja życia w filozofii Diltheya, Nietzschego, Simmla i Bergsona. 5. 5. Psychologia opisowa (Brentano) i teoria przedmiotu (Meinong) a transcendentalna fenomenologia (Husserl). 6. 6. Spór idealizm-realizm w filozofii neokantystów (Cohen, Natop), Jamesa, Husserla, Heideggera, N. Hartmanna, Dummetta, Putnama, Sartre'a, Levinasa. 7. 7. Problemy filozofii języka potocznego (Moore, Wittgenstein, Austin, Ryle, Strawson). 8. 8. Próba zbudowania filozofii jako nauki (Brentano, Husserl, Russell). 9. 9. Filozoficzne próby uprawomocnienia etyki (J.S.Mill, Spencer, Moore, Schlick, Wittgenstein, Sartre, Levinas). 10. 10. Współczesne krytyki i kontynuacje filozofii Kanta (Spencer, Windelband, Rickert, Cohen, Natorp, Cassirer, Husserl, Moore, Wittgenstein, Bergson). 5. 6. 7. 8.