mgr inż. Ludwik Olek Informatyka Lekcja 5 i 6 Elementy składowe zestawu komputerowego Cz.1 Elementy składowe zestawu komputerowego Cz.1 1. Znasz podstawowe podzespoły komputera. 2. Potrafisz przedstawić współdziałanie wybranych elementów komputera. Komputer - jest zestawem automatycznie działających urządzeń do przetwarzania danych. System komputerowy, składa się z: a) jednostki centralnej (następny slajd) składającej się z: - procesora głównego CPU - procesorów pomocniczych - pamięci operacyjnej - sterowników pamięci zewnętrznych - sterowników zewnętrznych urządzeń wejścia/wyjścia b) zewnętrznych pamięci masowych c) urządzeń zewnętrznych wejścia - wyjścia. Schemat systemu komputerowego Wyjściowe Monitor Drukarka Modem Słuchawki i Głośniki Ploter Wejściowe Klawiatura Mysz Mikrofon Skaner Budowa zestawu komputerowego: Jednostka centralna Monitor Klawiatura Urządzenia peryferyjne Urządzenia peryferyjne Drukarka Skaner Modem DVD nagrywarka •Jednostka centralna to skrzynka do której przyłączone są inne części zestawu komputerowego. •Znajduje się w niej płyta główna, na której umieszczone są najważniejsze elementy komputera, m.in.: procesor, pamięć operacyjna i specjalistyczne karty. •W obudowie jednostki centralnej odnajdziemy także dysk twardy, stację dyskietek i napęd CD-ROM. Karty rozszerzające - rozszerzają możliwości komputera karta graficzna karta sieciowa karta dźwiękowa modem wewnętrzny tuner telewizyjny tuner telewizji cyfrowej Płyta główna Monitor wyświetla obraz według instrukcji przekazywanych mu przez kartę graficzną. Od karty graficznej zależy właśnie rozdzielczość obrazu i liczba jednocześnie wyświetlanych kolorów. Trzeba pamiętać o tym, że ze względu na współpracę tych urządzeń ich parametry muszą być zgodne. Obecnie głównie wykorzystuje się monitory o przekątnej 15 cali. Monitorów od 17 do 21 cali używają przeważnie graficy i inżynierowie. Wyróżnia się; monitory lampowe (kineskopowe) - CRT, monitory oparte na ciekłych kryształach (LCD), monitory plazmowe. O jakości monitora decydują m.in. takie parametry jak: plamka - jej wielkość decyduje o rozmiarach najmniejszych detali jakie monitor jest w stanie wyświetlić, (0,28 mm - 21 calowe; 0,25 mm - 15 calowe); rozmiary ekranu - czyli przekątna ekranu wyrażana w calach (1 cal = 2,54 cm ); rozdzielczość - jest to ilość pikseli w poziomie i w pionie. Im wyższa rozdzielczość tym obraz może być ostrzejszy, jest to jednak uwarunkowane również możliwościami zainstalowanej w komputerze karty graficznej, częstotliwość odświeżania - im wyższa tym lepsza, co objawia się mniejszym migotaniem obrazu, rozsądny poziom to 75 Hz lub 85 Hz dla mniejszych monitorów. Rozdzielczość można sprawdzić i zmienić na dwa sposoby: Prawy przycisk myszy na pulpicie / opcja Właściwości / zakładka Ustawienia Start / Panel sterowania / Wygląd i kompozycje / Ekran / zakładka Ustawienia Częstotliwość odświeżania można sprawdzić i zmienić na dwa sposoby: Prawy przycisk myszy na pulpicie / opcja Właściwości / zakładka Ustawienia / przycisk Zaawansowane / zakładka Monitor Start / Panel sterowania / Wygląd i kompozycje / Ekran / zakładka Ustawienia / przycisk Zaawansowane / zakładka Monitor •Klawiatura to podstawowe urządzenie wejściowe służące do porozumiewania się z komputerem. •Naciskając odpowiednie klawisze wprowadzamy do komputera dowolne teksty, polecenia i dane, a efekt naszej pracy od razu widoczny jest na monitorze. •Typowa klawiatura, w jaką wyposażone są dziś komputery, składa się ze 101 lub 102 klawiszy. •Można ją konfigurować w panelu sterowania. Klawiatura komputera podzielona jest na kilka bloków(modułów): - klawisze funkcyjne oznaczone literami F1,F2,...F12 - klawisze numeryczne znajdujące się po prawej stronie w formie wydzielonego bloku - klawisze kursora oznaczone strzałkami - klawisze specjalne - klawisze alfanumeryczne; zaczynają się od znaku ~` kończą znakiem ? Sprawdź, czy potrafisz? Sprawdź na swoim stanowisku komputerowym: Jaka jest aktualna rozdzielczość monitora? Jaka jest pojemność pamięci operacyjnej? Podaj następujące parametry swojego komputera: Typ płyty głównej Typ procesora Częstotliwość procesora Parametry monitora przekątna ekranu np. 17 cali maksymalna rozdzielczość np. 1024x768 pixeli częstotliwość odświeżania w pionie i poziomie np. 75 herców klasa bezpieczeństwa np. MPRII średni pobór energii np. 100 Wat Sprawdzenia, jaki monitor (karta graficzna, procesor, ilość RAMu, napęd CD lub DVD i inne elementy) znajduje się w użytkowanym komputerze można dokonać w następujący sposób: Start / Panel sterowania / System / zakładka Ogólne lub zakładka Sprzęt / Menedżer Urządzeń EVEREST Home Edition 2.20 • Bezpłatna (do zastosowań domowych) ale ograniczona funkcjonalnie wersja znakomitego programu do identyfikacji wszystkich komponentów sprzętowych komputera. •Wyświetla szczegółowe informacje m.in. o procesorze, płycie głównej i chipsecie, pamięciach, dyskach twardych, karcie graficznej i wielu innych urządzeniach, a także umożliwia generowanie rozbudowanych raportów. •Program posiada wbudowany moduł diagnostyczny, dzięki któremu można przetestować szybkość pracy pamięci. •Dzięki intuicyjnemu i polskojęzycznemu interfejsowi, pomimo ogromnej ilości opcji programu jego obsługa jest bardzo prosta. •Myszka jest jednym z najczęściej używanych urządzeń wejścia. •Umożliwia nam wydawanie komputerowi poleceń. •Podczas przesuwania myszy obraca się umieszczona na jej spodzie kulka, na skutek czego powstaje ciąg impulsów elektrycznych przedostających się za pośrednictwem odpowiednich układów elektronicznych do procesora. Budowa procesora Procesor jest urządzeniem wykonującym rozkazy dotyczące pracy komputera. Wykonuje on bardzo szybko dowolny ciąg prostych operacji wybranych ze zbioru operacji podstawowych Komputer oprócz procesora głównego CPU posiada procesory pomocnicze: obrazu, dźwięku, koprocesory arytmetyczne Pamięć zewnętrzna komputera Nazwa nośnika Nazwa urządzenia magnetofon kasetowy, 1. taśma magnetyczna streamer stacja dysków FDD 2. dyskietka magnetyczna 3,5" 1,44 MB, 2,88 MB, 720 kB do DD,HD,2HD 2,88 MB 3. dyskietka magnetyczna 5,25" stacja dysków FDD 1,2 MB -360 kB do 1,2 MB 4. dyskietka magnetyczna typu ZIP 5. dyski magnetyczne 10 MB do 26 GB 6. dyski optyczne-CD do 700 MB 7. dyski optyczne-DVD - 18 GB napęd ZIP do 2,5 MB dysk twardy HDD czytnik CD-ROM, urządzenia do zapisu CD czytnik DVD Nośniki danych - do przechowywania danych Stacja dyskietek FDD dysk twardy HDD CD-ROM Nagrywarka CD DVD-ROM Nagrywarka DVD •W komputerze znajduje się również napęd CDROM, przeznaczony do odtwarzania płyt CD, czyli dysków optycznych. •Informacje na nich zawarte, są zapisane techniką cyfrową. •Służą one do odczytu informacji zapisanych przez producenta lub autora. Przód jednostki centralnej 1-przycisk włączania i wyłączenia zestawu komputerowego, 4-kontrolka dysku twardego pali się gdy na dysku zapisujemy lub odczytujemy dane, 3-stacja dyskietek, tutaj wkładamy dyskietki. Gdy pali się światełko to nie wolno wyciągać dyskietki, 5-napęd CD-ROM wyposażony jest kontrolkę, która zapala się w czasie odtwarzania płyt, 7- RESET umożliwia nam ponowne uruchomienie zestawu bez wyłączenia komputera. Jest przydatne w sytuacji gdy nastąpi zawieszenie komputera •Zawieszenie komputera oznacza, że komputer nie reaguje na żadne polecenia użytkownika: ani na wskazanie myszką, ani na użycie klawiatury. •W takiej sytuacji najpierw próbujemy wznowić jego pracę przyciskając jednocześnie klawisze: CTRL, ALT i DEL. Jeżeli to nie pomoże używamy przycisku RESET. •Należy pamiętać, że w takiej sytuacji tracimy wszystkie nie zapisane dane. •Pamięć operacyjna jest podstawowym typem pamięci wewnętrznej, do której wczytywane są programy i dane, skąd procesor może je wywołać, gdy są potrzebne. Jest to pamięć nietrwała, tzn. w chwili wyłączenia komputera tracimy wszystkie informacje. •Z tego powodu komputer został wyposażony w pamięć zewnętrzną, służącą do przechowywania informacji po jego wyłączeniu. Pamięcią zewnętrzną jest: dysk twardy, dyskietka, płyta CD. Zadanie domowe. Podaj typ karty dźwiękowej zainstalowanej w Twoim komputerze. Podaj typ karty graficznej zainstalowanej w Twoim komputerze oraz wersję sterowników. Dla swojego komputera narysuj planszę przedstawiającą tył jednostki centralnej i opisz jakie urządzenia podłącza się w określone miejsca. Na w/w planszy opisz gniazda Centronics, USB, RS232, PS2. Obudowa –tył. PS/2 - port komunikacyjny opracowany przez firmę IBM. Jest on odmianą portu szeregowego przeznaczoną do podłączania klawiatury i myszy. Kolorowe oznaczenia złączy PS/2 (fioletowe dla klawiatur i zielone dla myszy).