Syllabus Problemy globalizacji

Collegium Civitas
Syllabus
semestr jesienny
rok akademicki 2004/05
TYTUŁ PRZEDMIOTU
Kulturowe i ekonomiczne problemy globalizacji
WYKŁADOWCA
Julian Pańków, doktor, [email protected]
FORMA ZAJĘĆ
Wykład z elementami konwersatorium
FORMA ZALICZENIA:
Egzamin (E)
OPIS FORMY ZALICZENIA
UWAGA: bierna obecność na
zajęciach nie jest
wystarczającą formą
zaliczenia;
Praca semestralna lub prezentacja referatu podczas zajęć (do wyboru,
w uzgodnieniu z wykładowcą)
CEL PRZEDMIOTU
Krótkie streszczenie
zawartości przedmiotu
Celem przedmiotu jest zaznajomienie słuchaczy z podstawowymi
zagadnieniami dotyczącymi procesu globalizacji oraz wyposażenie ich w
elementarne narzędzia poznawcze pomocne w rozumieniu różnych
aspektów tego procesu w wymiarze ekonomicznym i kulturowym.
Wykład zawiera zarówno prezentację podstawowych teorii i stanowisk
podejmujących zagadnienie globalizacji, jak też analizę realnie
zachodzących procesów, ich uwarunkowań, zwłaszcza instytucjonalnych,
oraz konsekwencji tych procesów.
OPIS PRZEDMIOTU Z PODZIAŁEM NA 13 ZAGADNIEŃ (TEMATÓW ZAJĘĆ)
NA SEMESTR (26 W PRZYPADKU PRZEDMIOTÓW CAŁOROCZNYCH)
(poszczególnym zagadnieniom mogą być przypisane lektury z podziałem na obowiązkowe i uzupełniające)
1. Wprowadzenie: Czym jest globalizacja? Geneza globalizacji. Pojęcie globalizacji. Definicje
globalizacji.
2. Wielowymiarowość globalizacji: wymiary i areny globalizacji. Globalizacja w sferze ekonomicznej,
finansowo-kapitałowej, technologicznej, politycznej, strategicznej, militarnej, kulturowej, patologii.
3. Uniformizacja gospodarki rynkowej – system światowy - trzecia fala demokratyzacji homogenizacja/hybrydyzacja/komercjalizacja kultury – przyczyny czy konsekwencje globalizacji
4. Kulturowe wymiary globalizacji: kurczenie się przestrzeni, deterytoryzacja, kompresja czasu.
Dominacja kulturowa, wpływ globalizacji na lokalne kultury; globalna integracja kosztem lokalnej
dezintegracji, wykorzenienie. Torie globalizacji kultury; między misją cywilizacyjną a kulturowym
imperializmem; asymetryczne przepływy kulturowe, scenariusze rozwoju globalnej ekumeny.
5. Teorie globalizacji w wymiarze ekonomicznym: wczesne teorie (teoria imperializmu); teoria
zależności; teoria zależnego rozwoju; teoria systemu światowego; teorie nowoczesności, po i późnej
nowoczesności. Neoliberalizm jako ideowe uzasadnienie projektu globalizacyjnego
6. Instytucjonalna struktura globalizacji: rola organizacji międzynarodowych - Międzynarodowego
Funduszu Walutowego, Banku Światowego, Światowej Organizacji Handlu; rola ponadnarodowych
korporacji; rola międzynarodowych organizacji pozarządowych.
1
7. Globalizacja a wyzwania globalne: nierównomierny rozwój, wzrost nierówności, prawa człowieka,
wpływ globalizacji na środowisko naturalne, globalne problemy zdrowia, międzynarodowy terroryzm.
8. Od antyglobalizmu do alternatywnych projektów globalizacyjnych
LEKTURY Z PODZIAŁEM NA OBOWIĄZKOWE I UZUPEŁNIAJĄCE
Lektury obowiązkowe
 Zygmunt Bauman, Globalizacja, PIW, Warszawa 2000
 Barbara Liberska (red.), Globalizacja. Mechanizmy i wyzwania., PWE, Warszawa 2002
 Piotr Sztompka, Socjologia. Analiza społeczeństwa., Znak, Kraków 2003, ss. 581-596
 Edmund Wnuk-Lipiński, Świat międzyeopki. Globalizacja, demokracja, państwo narodowe., ZnakISP PAN, Kraków 2004,
Lektury uzupełniające
 Benjamin R. Barber, Dżihad kontra McŚwiat, Muza, Warszawa 2001
 Samuel Huntington, Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego., Muza, Warszawa 1997
 Jadwiga Staniszkis, Władza globalizacji. Wyd. Naukowe Scholar ,Warszawa 2003
 Joseph Stiglitz, Globalizacja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
 Rocznik Strategiczny Fundacji Stosunków Międzynarodowych dla poszczególnych lat
Strony internetowe
Grupy Banku Światowego http://www.worldbank.org/
Międzynarodowego Funduszu Walutowego http://www.imf.org/
Światowej Organizacji Handlu http://www.wto.org/
---------------------------------Pisanie prac o globalizacji
2