Współczesny układ okresowy pierwiastków chemicznych (u.o.p. chem.) - położenie pierwiastka a elektrony walencyjne, - grupy układu, - okresy układu Położenie pierwiastka w u.o.p. chem. a elektrony walencyjne 1 2 3 4 5 6 7 Okresy układu okresowego pierwiastków chemicznych : 1 – 7 1 1H K1 3Li L1 11Na M1 2 13 15 16 17 Grupy układu okresowego pierwiastków chemicznych: 1 – 18 7N L4 7F L2 L3 8O L5 L6 L7 L8 12Mg 13Al 14Si 15P 17Cl 18Ar M3 16S M4 32Ge N4 M5 M6 34Se N6 M7 M8 35Br 36Kr N8 37Rb 38Sr 20Ga 33As O2 55Cs 56Ba 81Tl 82Pb 83Bi 84Po 85At P1 P2 88Ra Q2 P3 P4 P5 P6 P7 Q1 K2 6C N3 49In O3 87Fr 2He 5B N1 O1 18 4Be M2 20Ca N2 19K 14 52Te O4 N5 51Sb O5 O6 N7 53I O7 50Sn 10Ne 54Xe O8 86Rn P8 Położenie pierwiastka w u.o.p. chem. a elektrony walencyjne 1 2 13 14 15 16 17 18 1 1H K1 2 3Li K2L1 4Be K2L2 5B K2L3 6C K2L4 7N K2L5 8O K2L6 9F K2L7 10Ne K2L8 3 11Na K2L8M1 12Mg K2L8M2 13Al 2 K L8M3 14Si 2 K L8M4 15P 2 K L8M5 16S 2 K L8M6 17Cl 2 K L8M7 18Ar K2L8M8 4 19K K2L8M8 20Ca K2L8M8 31Ga K2 L8M18 32Ge K2L8M18 33As K2L8M18 34Se K2L8M18 35Br K2L8M18 36Kr K2L8M18 N1 N2 N3 N4 N5 N6 N7 N8 37Rb K2L8M18 38Sr K2L8M18 49In K2l8M18 50Sn K2L8M18 51Sb K2L8M18 52Te K2L8M18 53I K2L8M18 54Xe K2L8M18 N8 O1 N8O2 N18O3 N18O4 N18O5 N18O6 N18O7 N18O8 55Cs K2L8M18 56Ba K2L8M18 81Tl K2L8M18 82Pb K2L8M18N 83Bi K2L8M18 84Po K2L8M18 85At K2L8M18 86Rn K2L8M18 N18 O8P1 N18 O8 P2 N32 O18P3 32 O18P4 N32 O18P5 N32O18P6 N32 O18P7 N32 O18P8 87Fr 2 K L8M18 88Ra 2 K L8M18 N32O18P8 Q1 N32O18P8 Q2 5 6 7 2He K2 Grupy u.o.p. chem. Kolumny pionowe – 18 grup, każda grupa zwiera pierwiastki o takiej samej liczbie elektronów walencyjnych : Numer grupy od 1 do 12 jest jednocześnie liczbą elektronów walencyjnych atomów pierwiastków w tych grupach W grupach od 13 do 18 (z wyjątkiem helu) druga cyfra nr grupy jest jednocześnie liczbą elektronów walencyjnych atomów pierwiastków w tych grupach 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 K1 18 K2 L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 M1 M2 M3 M4 M5 M6 M7 M8 N1 N2 N3 N4 N5 N6 N7 N8 O1 O2 O3 O4 O5 O6 O7 O8 P1 P2 P3 P4 P5 P6 P7 P8 Q1 Q2 Sc M1 N2 Ti M2 N2 V M3 N2 Cr M5 N1 Mn M5 N2 Fe M6 N2 Co M7 N2 Ni M8 N2 Cu M10 N1 Zn M10 N2 Okresy u.o.p.chem. Okresy szeregi poziome od 1 do 7 – w okresach znajdują się atomy pierwiastków, których elektrony rozmieszczone są na takiej samej liczbie powłok elektronowych – nr okresu odpowiada liczbie powłok elektronowych 1 Grupy 18 1 1H: K1 2 13 14 15 16 17 2He: K2 2 3Li: K2 4Be: K2 5B: K2 6C: K2 7N: K2 8O: K2 9F: K2 10Ne: K2 L1 L2 L3 L4 L5 L6 L7 L8 11Na: K2 11Mg: K2 13Al: K2 14Si: K2 15P: K2 16S: K2 17Cl: K2 18Ar: K2 L8 M1 L8 M2 L8 M3 L8 M4 L8 M5 L8 M6 L8 M7 L8 M8 19K: K2 20Ca: K2 31Ga: K2 32Ge: K2 33As: K2 34Se: K2 35Br: K2 36Kr: K2 L8 M8 N1 L8 M8 N2 L8 M18 N3 L8 M18 N4 L8 M18 N5 L8 M18 N6 L8 M18 N7 L8 M18 N8 3 4 5 6 Be 4 6 7 8 Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Lantanowce Aktynowce N O Tlenowce 1 1 H Helowce Halogeny-fluorowce C Azotowce 12 B Węglowce Borowce 10 11 Cynkowce Miedziowce 9 Niklowce Kobaltowce 4 Żelazowce 3 Tytanowce 5 Manganowce 3 Chromoce 2 Wandowce Berylowce 2 Li Skandanowce 7 Litowce Nazwy grup u.o.p. chem. 18 He 13 14 15 16 17 F Metale i niemetale u.o.p.chem. 1 Li Metale C Niemetale He Gazy szlachetne 1 H 2 2 Li Be 3 Na Mg 3 4 5 6 7 8 9 10 11 4 K Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni 5 Rb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh 6 Cs Ba La Hf Ta W Re Os 7 Fr Ra Ac Rf Db Sg Bh Hs Półmetale – pierwiastki przejściowe B 18 13 14 15 16 17 He B C N O F Ne 12 Al Si P S Cl Ar Cu Zn Ga Ge As Se Br Kr Pd Ag Cd In Sn Sb Te I Xe Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At Rn Mt Ds Rg Cn Prawo okresowości (Mendelejewa) – właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków uporządkowanych wg wzrastającej liczby atomowej Z powtarzają się w sposób okresowy W grupach charakter metaliczny pierwiastków wzrasta wraz ze wzrostem liczby atomowej Z W okresach charakter metaliczny pierwiastków maleje wzrostem liczby atomowej Z natomiast wzrasta charakter niemetaliczny pierwiastków