umiera Georg WF HEGEL 1830

advertisement
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
nowożytność / współczesność
1831
—
umiera Georg W. F. HEGEL
1830
—
Auguste COMTE publikuje I tom
Wykładów filozofii pozytywnej
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
filozofia nowożytna:
racjonalizm
idealizm
uniwersalizm
f. spekulatywna
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
filozofia nowożytna:
filozofia współczesna:
racjonalizm
woluntaryzm
idealizm
materializm
uniwersalizm
indywidualizm
f. spekulatywna
f. pozytywna
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
inspiracje:
•
Kant: przedstawienia / rzeczy same w sobie
aktywizm poznawczy
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
inspiracje:
•
Kant: przedstawienia / rzeczy same w sobie
aktywizm poznawczy
•
Upaniszady: zasłona mai / Brahman
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
•
intuicja → pozaintelektualna władza poznawcza
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
•
intuicja → pozaintelektualna władza poznawcza
•
wola życia jako rzecz sama w sobie
•
cały świat jest przejawem jednej woli życia
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
•
intuicja → pozaintelektualna władza poznawcza
•
wola życia jako rzecz sama w sobie
•
cały świat jest przejawem jednej woli życia
•
wojna jest stanem naturalnym
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
jak uciec przed poddaństwem woli życia?
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Artur Schopenhauer (1788—1860)
→ idealizm woluntarystyczny
jak uciec przed poddaństwem woli życia?
•
estetyka kontemplacji
•
etyka rezygnacji (→ Nirwana)
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
wyjściowe pytanie:
•
jakie są warunki umożliwiające
powstanie i rozwój kultury?
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
wyjściowe założenie:
•
kultura = sfera wartości
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
wyjściowe założenie:
•
kultura = sfera wartości
zatem:
•
aksjologia jest podstawową dyscypliną!
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
•
co jest czynnikiem twórczym?
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
•
co jest czynnikiem twórczym?
•
wola mocy!
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
•
co jest czynnikiem twórczym?
•
wola mocy!
ważne:
•
wola mocy jest powszechna
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
„Bóg umarł” — co to znaczy?
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
„Bóg umarł” — co to znaczy?
→ nihilizm
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
„Bóg umarł” — co to znaczy?
→ nihilizm
nihilizm bierny / nihilizm czynny
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
„Bóg umarł” — co to znaczy?
→ nihilizm
nihilizm bierny / nihilizm czynny
teza o niewinności „stawania się”
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
przyczyny kryzysu kultury:
•
chrześcijaństwo (→ mit wolnej woli)
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
przyczyny kryzysu kultury:
•
chrześcijaństwo (→ mit wolnej woli)
•
scjentyzm (→ mit prawdy obiektywnej)
ważne: scjentyzm, a nie nauka
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
przyczyny kryzysu kultury:
•
chrześcijaństwo (→ mit wolnej woli)
•
scjentyzm (→ mit prawdy obiektywnej)
•
moralność filisterska (→ moralność niewolnicza)
Współczesne koncepcje filozofii i etyki
wykład 2: metafizyka woli i filozofia życia
Fryderyk Nietzsche (1844—1900)
→ koncepcja woli mocy
•
postulat hodowli nadczłowieka
•
mądrość tragiczna
Download