udział pielęgniarki/położnej w profilaktyce, rozpoznawaniu i

UDZIAŁ
PIELĘGNIARKI/POŁOŻNEJ
W PROFILAKTYCE,
ROZPOZNAWANIU
I LECZENIU STANÓW
ZAPALNYCH
I ZAKAŻEŃ NARZĄDU RODNEGO
KOBIETY
W zapobieganiu stanom zapalnym i zakażeniom narządu
rodnego kobiety pielęgniarce/położnej potrzebna jest
znajomość przyczyn ich występowania, które są dość
znamienne dla wieku pacjentki, oraz podjęcie stosownych
działań informacyjnych i wychowawczych w odniesieniu do
poszczególnych grup osób.
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:

Nauczanie matek, rodziców i dziewcząt podstawowych
zasad higieny osobistej, ze szczególnym uwzględnieniem
sposobów oczyszczania okolicy
odbytu po oddaniu stolca, podcieranie papierem
toaletowym i podmywanie powinno odbywać się zawsze w
jednym kierunku, tj. od przodu do
tyłu. W przeciwnym razie flora bakteryjna może
przedostać się do przedsionka pochwy i wywołać stan
zapalny.
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:

Informowanie matek o konieczności dyskretnej obserwacji
swoich córek w kierunku zmian chorobowych narządu
płciowego, np. drapania okolicy krocza czy obecności
wydzieliny z pochwy na bieliźnie.
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:

Zachęcanie matek do korzystania z porad ginekologa
dziecięcego w sytuacji dostrzeżenia u dziewczynki
jakichkolwiek zmian w obrębie narządów
płciowych. Warto przy tym wiedzieć, że proponując matce
udanie się z dzieckiem na wizytę do tego specjalisty można
spotykać się z dużą niechęcią, a niekiedy nawet odmową.
Stąd należy dołożyć wielu starań, aby przekonać ją o
słuszności takiego postępowania
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:

Doradzanie chorej, np. na rzęsistkowicę pochwy, matce,
jak ma postępować, aby nie doszło do zakażenia córki.
Konieczne jest wówczas oddzielne łóżko, osobna bielizna
pościelowa, ręczniki, mydło, gąbka i miska do
podmywania się.
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:

Uświadamianie dziewcząt o potrzebie codziennego
(minimum dwukrotnego - rano i wieczorem) podmywania
się - jeśli jest to możliwe pod
bieżącą wodą i noszenia czystej bielizny. Bielizna
(zwłaszcza majtki) powinna być luźna, najlepiej
bawełniana.
W wieku dziecięcym i młodzieńczym są to:



Informowanie dziewcząt o pożądanym sposobie
zachowania się podczas trwania krwawień
miesiączkowych, tj. o potrzebie częstszego niż zwykle
podmywania się i częstej zmianie podpasek
Nie wolno w tym czasie wykonywać irygacji ani stosować
leków dopochwowych.
Uświadamianie dziewcząt, że niektóre ich zachowania (np.
masturbacja brudnymi rękami lub innymi przedmiotami,
golenie sromu, częste płukania pochwy w celach
higienicznych) zwiększają ryzyko wystąpienia u nich
stanów zapalnych sromu i pochwy.
W wieku dojrzałym:



Podkreślenie uwagi na jednego partnera seksualnego i
dbałość o higienę
Podczas krwawienia miesiączkowego stosunki powinny
być zaniechane
Warto też omówić znaczenie dobrego odżywiania, które w
dużej mierze decyduje o odporności organizmu i jego
podatności na zakażenia, którym sprzyja niedokrwistość i
niedobory witaminowe
W okresie przekwitania i starości:

Dbanie o higienę w okresie klimakterium występuje
nadmierne pocenie się skóry, a to sprzyja powstawaniu
ognisk zapalnych, w tym także ropnych, które mogą być
przenoszone (np. rękami, poprzez przybory toaletowe) na
zewnętrzne narządy płciowe
W okresie przekwitania i starości:

Dużym problemem dla niektórych kobiet w tym wieku jest
pojawienie się trudności z utrzymaniem moczu, których
powodem są zaburzenia statyki narządu rodnego.
„Gubienie" moczu sprawia, że okolica krocza jest ciągle
mokra, pacjentki noszą podpaski, a to przy zaniedbaniach
higienicznych prowadzi do stanów zapalnych dróg
moczowych, sromu i pochwy. W takich przypadkach warto
zachęcać kobiety do zasięgnięcia porady lekarskiej i
podjęcia odpowiedniego leczenia, które zmniejszy lub
usunie bezpośrednią przyczynę
W okresie przekwitania i starości:

Ścieńczenie i zmiany zanikowe błony śluzowej pochwy, do
jakich dochodzi u kobiet w wieku starszym, mogą być
powodem nie tylko odczuwanego przez nie dyskomfortu
podczas współżycia płciowego, lecz także zmian o
charakterze zapalnym. Stąd dobrze jest informować
pacjentki, aby o tych sprawach, które dla wielu kobiet są
wstydliwe, porozmawiały z lekarzem. W takich sytuacjach
stosowane są zazwyczaj środki hormonalne i inne,
zwiększające wilgotność pochwy.
W okresie przekwitania i starości:

Pojawiający się na tle zmian marskich i niedoborów
hormonalnych świąd sromu może także, w wyniku
drapania, prowadzić do stanów zapalnych. Dlatego
konieczne jest informowanie kobiet, aby tego nic robiły,
lecz starały się utrzymywać tę okolicę ciała w czystości,
powstrzymały się od stosowania kosmetyków do higieny
intymnej i podmywały się pod bieżącą wodą z dodatkiem
zwykłego mydła. Ponadto powinny nosić miękką, luźną,
bawełnianą bieliznę oraz podjąć leczenie.
Udział pielęgniarki/położnej w rozpoznawaniu stanów
zapalnych i zakażeń narządu rodnego kobiety polega na

zbieraniu i przekazywaniu lekarzowi informacji
dotyczących objawów,dolegliwości i skarg zgłaszanych
przez pacjentkę. Ważna jest przy tym obserwacja jej
zachowania podczas rozmów oraz wsparcie i pomoc w
werbalizacji tego, co chciałaby przekazać;

przygotowaniu do badania ginekologicznego i innych
badań;
Udział pielęgniarki/położnej w rozpoznawaniu stanów
zapalnych i zakażeń narządu rodnego kobiety polega na



pobraniu (w ramach swoich kompetencji) materiału do
badań laboratoryjnych;
opisaniu i przekazaniu pobranego materiału do
laboratorium;
prowadzeniu dokumentacji.
Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów
zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na:

Dbałość o wygodę w łóżku. Jest to szczególnie ważne w
przypadku ostrego zapalenia przydatków czy macicy.
Wysokie ułożenie ciała, dzięki podniesieniu wezgłowia
łóżka i dodatkowym poduszkom, a także podłożenie
wałka z koca pod kolana, zmniejszają napięcie powłok
brzusznych,a przez to odczuwanie bólu.
Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów
zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na:

Pomoc przy wykonywaniu niektórych czynności
higienicznych.

Regulacja wypróżnień. Ostremu zapaleniu przydatków
często towarzyszą zaparcia, których przyczyn można
upatrywać w obniżonej aktywności fizycznej kobiety,
stosowaniu leków (przeciwbólowych, rozkurczowych i
innych) oraz popełnianych błędach dietetycznych.
Udział pielęgniarki/położnej w leczeniu stanów
zapalnych i zakażeń narządu rodnego polega na:

Pomoc podczas wstawania z łóżka i chodzenia.

Informowanie o celu i sposobie wykonania każdego
zabiegu pielęgnacyjnego u pacjentki oraz uzyskanie jej
zgody.


Okazywanie wsparcia, zrozumienia i empatii
Przygotowanie kobiety (a w razie potrzeby rodziny) do
samodzielnego wykonywania w domu niezbędnych
zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych.