Ściąga eksperta Liczby naturalne i całkowite. Twierdzenie o rozkładzie liczby naturalnej na czynniki pierwsze. Zbiór liczb naturalnych to zbiór N={0,1,2,3,…,itd.} czyli nieskończony zbiór liczb, których pierwszym elementem jest liczba 0, kolejne liczby są większe od poprzedniej od 1. Zbiór N+={1,2,3,…,itd.} nazywamy zbiorem liczb naturalnych dodatnich. Zbiór liczb naturalnych składa się z liczb pierwszych i złożonych. Definicja liczby pierwszej Liczbą pierwszą nazywamy każdą liczbę naturalną n większą od 1, której jedynymi dzielnikami są 1 oraz n. Definicja liczby złożonej Liczbą złożoną nazywamy każdą liczbę naturalną n większa od 1, która nie jest liczbą pierwszą. Z powyższych definicji wynika, że liczby 0 raz 1 nie są liczbami pierwszymi ani liczbami złożonymi. Zadanie: Znajdź wszystkie liczby pierwsze w przedziale od 1 do 50. Posłużymy się metoda zwaną „sitem Eratostenesa”. W tabelce poniżej zostały wypisane wszystkie liczby naturalne z przedziału od 1 do 50. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/3 Ściąga eksperta Twierdzenie o rozkładzie liczby naturalnej na czynniki pierwsze. Każdą liczbę naturalną większa od 1 można jednoznacznie przedstawić w postaci iloczynu liczb pierwszych. Inaczej mówiąc liczbę złożoną można rozłożyć na czynniki pierwsze. Np.: Zadanie: Rozłóż na czynniki pierwsze liczbę 105. 105 3 jest najmniejszą liczbą pierwszą która jest dzielnikiem 105, 105:3=35 www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/3 Ściąga eksperta 35 5 jest najmniejszą liczbą pierwszą która jest dzielnikiem 35, 35:5=7 7 7 jest liczbą pierwszą, 7:7=1 1 105=3·5·7 Warto przypomnieć sobie cechy podzielności liczb naturalnych Dowolna liczba naturalna jest: podzielna przez 2 jeżeli jej ostatnia cyfra jest parzysta lub jest nią zero. podzielna przez 3 jeżeli suma jej cyfr tworzy liczbę podzielną przez 3. podzielna przez 4 jeżeli jej dwie ostatnie cyfry są zerami lub tworzą liczbę podzielną przez 4 podzielna przez 5 jeżeli jej ostatnia cyfra jest 0 lub 5. podzielna przez 6 jeżeli jednocześnie jest podzielna przez 2 i 3 podzielna przez 8 jeżeli jej trzy ostatnie cyfry tworzą liczbę podzielną przez 8. jest podzielna przez 9 jeżeli suma jej cyfr jest liczbą podzielną przez 9 Przykład: Liczba 25764 jest podzielna przez 2 bo jej cyfrą jedności jest 4 podzielne przez 2, jest podzielna przez 3 bo suma jej cyfr 24 jest podzielna przez 3, jest podzielna przez 4 bo jej dwie ostatnie cyfry tworzą liczbę 64 podzielną przez 4, 64:4=16, jest podzielna przez 6 bo jest jednocześnie podzielna przez 2 i 3 Obliczanie największego wspólnego dzielnika oraz najmniejszej wspólnej wielokrotności dwóch liczb naturalnych Zadanie: Znajdź największy wspólny dzielnik liczb 28 i 48 co symbolicznie zapisujemy NWD(28,48) Rozkładamy obie liczby na czynniki pierwsze: 28=2·2·7 48=2·2·2·2·3 Wypisujemy wspólne czynniki obu liczb są to 2 i 2, jest to NWD. 2·2=4 Zatem NWD(28,48)=4 Znajdźmy najmniejsza wspólną wielokrotność NWW tych samych liczb. Ponownie rozkładamy obie liczby na czynniki pierwsze: 28=2·2·7 48=2·2·2·2·3 Wypisujemy wszystkie czynniki pierwsze z rozkładu jednej z liczb np..28 i dopisujemy do nich te czynniki z rozkładu drugiej liczby 48 które nie występują w rozkładzie 28 bądź też występują większa ilość razy: 2, 2,7,2,2,3 Najmniejsza wspólna wielokrotność to iloczyn tych liczb 2·2·7·2·2·3=336 co zapisujemy NWW(28,48)=336 Zbiór liczb całkowitych to zbiór C={…,-3,-2,-1,0,1,2,3,…}. Jako C+ oznaczamy zbiór liczb całkowitych dodatnich i jest on równy zbiorowi liczb naturalnych dodatnich tj. C+={1,2,3,..}=N+ Liczbę -10 nazywamy liczbą przeciwną do liczby 10 i odwrotnie liczba 10 jest liczbą przeciwną do liczby -10. W zbiorach liczb całkowitych, wymiernych i niewymiernych dla każdej liczby istnieje liczba przeciwna. O zbiorach liczb wymiernych i niewymiernych opowiem w kolejnych rozdziałach. www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Strona 3/3