Wykład: JAK HICKS TŁUMACZYŁ KEYNESA? - MODEL RÓWNOWAGI IS-LM Założenia modelu keynesowskiego Sztywność cen i płac Popyt kreuje podaż (prawo Keynesa) Gospodarka niestabilna* Niepełne wykorzystanie czynników wytwórczych Iluzja pieniężna Analiza krótkookresowa John Hicks (1904 - 1989) • „Mr Keynes and the Classics: A Suggested Interpretation” (1937) • „Value and Capital” (1939) • Nagroda Nobla (1972) Model IS - LM : podstawowe zmienne Y = C + I + G +X ZMIENNE ENDOGENICZNE (ustalane w modelu) C = a + b (1 - t) Y I = e - dR X = g - mY - nR MD = (kY - hR) P ZMIENNE EGZOGENICZNE (ustalane poza modelem) MS i G Algebraiczne wyprowadzenie krzywej IS 1) Y = C + I + G + X 2) C = 300 + 0,8 Yd 3) I = 200 - 1500 r 4) X = 100 - 0,04 Y - 500 r 5) MD = P ( 0,5 Y - 2000 r ) G = 200 t = 0,2 MS = 550 P=1 IS: Y = 300 + 0,8(1 - 0,2)Y + 200 - 1500r + 200 +100 - 0,04Y - 500r IS: Y = 2000 - 5000 r Wyprowadzenie krzywej IS 2 AD 1 AD1 E1 E0 AD0 Y r 1 2 Krzywa IS r0 IS r1 Y Y0 Y1 Algebraiczne wyprowadzenie krzywej LM 1) Y = C + I + G + X G = 200 2) C = 300 + 0,8 Yd t = 0,2 3) I = 200 - 1500 r 4) X = 100 - 0,04 Y - 500 r 5) MD = P ( 0,5 Y - 2000 r ) LM: MS = MD LM: LM: MS = 550 P=1 550 = P ( 0,5 Y - 2000 r ) Y = 1100 + 4000 r Wyprowadzenie krzywej LM Krzywa LM Stopa procentowa MS r r 2 LM MD1 1 IS MD0 M0 Y0 M 1 Y1 2 Y Model równowagi makroekonomicznej: IS - LM Krzywa LM Stopa procentowa [obrazuje równowagę na rynku pieniężnym] r LM E0 Krzywa IS [obrazuje równowagę na rynku dóbr i usług] r0 IS Y0 Y Dochód narodowy Model IS - LM: wpływ ekspansywnej polityki budżetowej na gospodarkę Krzywa LM [obrazuje równowagę na rynku pieniężnym] Stopa procentowa r LM r1 E1 Krzywe IS E0 [obrazują równowagę na rynku dóbr i usług] r0 IS1 IS0 Y0 Y1 Y Dochód narodowy Wpływ ekspansywnej polityki fiskalnej na wzrost gospodarczy (OECD 1970-96) Wskaźnik Stopa wzrostu realnego GDP - przed zmianą polityki fiskalnej - w trakcie - po zmianie polityki fiskalnej Liczba epizodów Ekspansja fiskalna 2,57 % 1,12 % 2,00 % 38 Model IS - LM: wpływ restrykcyjnej polityki budżetowej na gospodarkę Krzywa LM Stopa procentowa [obrazuje równowagę na rynku pieniężnym] r LM r0 E0 Krzywe IS E1 [obrazują równowagę na rynku dóbr i usług] r1 IS0 IS1 Y1 Y0 Y Dochód narodowy Wpływ restrykcyjnej polityki fiskalnej na wzrost gospodarczy (OECD 1970-96) Wskaźnik Stopa wzrostu realnego GDP - przed zmianą polityki fiskalnej - w trakcie - po zmianie polityki fiskalnej Liczba epizodów Restrykcje fiskalne 2,21 % 2,36 % 2,13 % 65 Nachylenie krzywej LM a efektywność polityki fiskalnej Stopa procentowa LM0 r LM1 r2 IS2 r1 r0 IS1 IS0 Dochód narodowy Y0 Y1 Y2 Y Restrykcyjna polityka monetarna a tempo wzrostu gospodarczego w USA w latach 1978-1982 Wskaźnik 1978 1979 1980 1981 1982 Tempo wzrostu nominalnej podaży pieniądza M1 Tempo wzrostu realnej podaży pieniądza M1 Tempo inflacji mierzone deflatorem PNB Tempo wzrostu gospodarczego 8,2 7,6 6,8 6,5 8,5 0,9 -1,3 -2,2 -3,2 2,1 7,3 8,9 9,0 9,7 6,4 5,3 2,5 -0,2 1,9 -2,5 Model IS - LM: wpływ ekspansywnej polityki monetarnej na gospodarkę Krzywe LM Stopa procentowa [obrazują równowagę na rynku pieniężnym] r LM0 LM1 r0 r1 E0 E1 Krzywa IS [obrazuje równowagę na rynku dóbr i usług] IS Y0 Y1 Y Dochód narodowy Ekspansywna polityka monetarna a tempo wzrostu gospodarczego w USA w latach 1982-84 Wskaźnik 1981 1982 1983 1984 Tempo wzrostu nominalnej podaży pieniądza M1 Tempo wzrostu realnej podaży pieniądza M1 Tempo inflacji mierzone deflatorem PNB Tempo wzrostu gospodarczego 6,5 8,5 9,6 5,7 -3,2 2,1 6,0 2,0 9,7 6,4 3,9 3,7 1,9 -2,5 3,6 6,8 Mechanizm transmisyjny AD E1 C + I + G1 C + I + G0 E0 Y r r1 r0 MS r LM E1 E0 IS1 MD0 IS0 Y0 Y1 MD1 Y M Efekt Pigou (efekt realnych zasobów) 1 - spadek cen prowadzi do wzrostu realnych zasobów pieniądza Stopa procentowa r LM0 LM1 E0 r0 E2 E1 IS1 r1 2 - spadek cen prowadzi także do wzrostu realnej wartości majątku IS0 Y0 Y Dochód narodowy