ZAD. II / 29 Dwuatomowy gaz doskonały podlega beztarciowej przemianie zamkniętej której obrazem w układzie ( p , V ) jest odcinek linii prostej. Parametry stanu początkowego przemiany: p1=0,5MPa , V1=1m3 , a stanu końcowego: p2=0,2MPa , V2=5m3. Obliczyć: 1) pracę bezwzględną L1-2 wykonaną przez gaz podczas przemiany, 2) ciepło Q1-2 pochłonięte przez gaz [ODP: L1-2=1,4MJ; Q1-2=2,65MJ ] ZAD. II / 30 W zbiorniku o objętości V=2m3 znajduje się dwuatomowy gaz doskonały o parametrach początkowych: p1=0,2MPa , T1=400K. Do zbiornika doprowadzono ∆n=0,8kmol takiego samego gazu z rurociągu w którym panuje temperatura Tr=300K. Obliczyć: 1) końcowe ciśnienie p2 gazu w zbiorniku, jeżeli jest on adiabatyczny, 2) ilość ciepła Q1-2’ oddanego do otoczenia podczas ładowania przez zbiornik nieadiabatyczny, jeżeli końcowa temperatura gazu w zbiorniku wynosi T2’ =380K. [ODP: T2= 417,4K; p2 =1,597MPa; Q1-2’=715,5kJ ] ZAD. II / 31 Adiabatyczny zbiornik dzwonowy ma średnicę D=10m i wysokość x=10m i masę m=16∙103kg. Zapewnia on stałe ciśnienie gazu w zbiorniku niezależnie od wysokości. Początkowa temperatura gazu w zbiorniku wynosi T1=300K. Zbiornik jest ładowany takim samym gazem z rurociągu w którym temperatura wynosi TR=285K i natężenie przepływu n=0,01kmol/s. Obliczyć o ile ∆x podniesie się pokrywa zbiornika po czasie τ=0,5h oraz końcową temperaturę T2 gazu w zbiorniku. Ciśnienie otoczenia wynosi pot=0,1MPa. [ODP: ∆x =5,32m ; T2 =294,6K ] ZAD. II / 32 Cylinder zamknięty tłokiem podzielony jest na dwie części A i B nieruchomą przegrodą przewodzącą ciepło. W obu częściach cylindra znajduje się dwuatomowy gaz doskonały o parametrach początkowych: pA1=0,15MPa , VA1=0,05m3 , TA1=800K, pB1=0,5MPa , VB1=0,02m3 , TB1=300K. Pomiędzy przestrzenią A (pod ruchomym tłokiem) i przestrzenią B (pod przegrodą) zachodzi przepływ ciepła dopóki nie nastąpi wyrównanie temperatury TB2=TA2=T2 . Założyć, że: cylinder i tłok są adiabatyczne, tłok w cylindrze przesuwa się bez tarcia, pojemność cieplna przegrody jest znikoma. Obliczyć końcową temperaturę T2 oraz objętość VA2. [ODP: T2 =441K; VA2=0,0276m3] ZAD. II / 33 W cylindrze znajduje się dwuatomowy gaz doskonały o parametrach: p1=0,5MPa, V1=0,05m3 , T1=500K. Ciśnienie otoczenia wynosi pot=0,1MPa. Drąg tłokowy sprzęgnięty jest z mieszadłem umieszczonym wewnątrz cylindra, wskutek czego praca użyteczna wykonana przez gaz wraca przez tarcie mieszadła w gazie z powrotem do czynnika w cylindrze. Ekspansja trwa do chwili wyrównania się ciśnień po obu stronach tłoka p2=pot. Zakładając, że cylinder i tłok są adiabatyczne, oraz że w urządzeniu napędowym mieszadła nie ma tarcia obliczyć końcowe parametry gazu: T2 , V2. [ODP: T2 =385,7K; VA2=0,193m3] ZAD. II / 34 W zbiorniku o stałej objętości znajduje się Vn=2nm3 CO2 w temperaturze t1=27OC pod ciśnieniem p1=pot=0,1MPa. Pod wpływem dostarczonego ciepła manometr wskazał nadciśnienie ∆p=600mmHg. Przy założeniu, że średnie ciepło właściwe CO2 (gaz półdoskonały) określa równanie: (Mcv)|0T = 35,51 +10,58∙10-3T kJ/kmol∙K obliczyć: 1) objętość zbiornika V, 2) temperaturę t2 po podgrzaniu, 3) moc grzejnika N , jeżeli czas nagrzewania wynosił τ=10min a 8% mocy grzejnika rozprasza się do otoczenia. [ODP: V=1,22m3; t2 =267OC; N=1,7kW] ZAD. II / 35 Zbiornik o objętości V=5m3 jest otwarty, wskutek czego panuje w nim stałe ciśnienie p=pot=0,1MPa. W zbiorniku znajduje się dwuatomowy gaz doskonały o temperaturze t1=20OC . Do gazu w zbiorniku doprowadzono Q1-2=8∙105J ciepła. Obliczyć: 1) przyrost energii wewnętrznej gazu w zbiorniku ∆U, 2) entalpię H1-2 oraz ilość kilomoli gazu, który opuścił zbiornik ∆n , 3) średnią temperaturę gazu, który wypłynął ze zbiornika Tśr . [ODP: ∆U =0; H1-2 =8∙105J; ∆n =0,075kmol; Tśr=366K ] ZAD. II/ 36 W pomieszczeniu o kubaturze V=150m3 znajduje się powietrze (dwuatomowy gaz doskonały, κ=1,4 ) o temperaturze t1=7OC. W celu podniesienia temperatury wykorzystano grzejnik elektryczny o mocy N=2kW. Na skutek nieszczelności ścian w pomieszczeniu panuje stałe ciśnienie p1=pot=0,1MPa. Pojemność cieplna (W=m∙c) ścian i sprzętów wynosi W=160kJ/K. Wyznaczyć funkcję temperatury od czasu T=T(τ). Po jakim czasie temperatura wzrośnie do t2=20OC. [ODP: τ2=2231s] ZAD. II / 37 Zbiornik zawiera m=30kg cieczy o temperaturze początkowej t1=15OC. W zbiorniku działa mieszadło pochłaniające moc Nm=3kW oraz grzejnik o mocy Ng=2kW. Ciepło właściwe cieczy c=4kJ/kg∙K. Po czasie τ=0,5h temperatura cieczy wzrosła do t2=40OC. Obliczyć: 1) średni strumień ciepła traconego do otoczenia Q’śr , 2) zależność T=f(τ) przy założeniu, że strumień ciepła traconego Q’=k∙(T-T0). [ODP: Q’śr=3,33kW] ZAD. II / 38 W zbiorniku o objętości V=10m3 znajduje się powietrze o parametrach początkowych p1==0,2MPa , T1=290K. Do zbiornika dołączono idealną sprężarkę, która zasysa powietrze atmosferyczne o parametrach pot=0,1MPa , Tot=290K , spręża je izotermicznie i wtłacza do zbiornika. Dzięki odprowadzaniu ciepła temperatura w zbiorniku jest stała. Ciśnienie końcowe w zbiorniku p2=1MPa. Obliczyć: 1) ciepło oddane do otoczenia przez zbiornik QZ 1-2 , 2) całkowitą pracę włożoną do napędu sprężarki Lt 1-2 . [ODP: QZ 1-2 = 8MJ; Lt 1-2 = 13,64MJ ] ZAD. II / 39 Powietrze o ciśnieniu p1=0,1MPa i temperaturze t1=0OC dopływa w ilości V1=1800m3/h do nagrzewnicy złożonej z wentylatora pobierającego moc N=1,8kW oraz grzejnika dostarczającego moc cieplną Q’=35kW. Obliczyć temperaturę powietrza na wylocie z nagrzewnicy przyjmując dla powietrza cp=1kJ/kg∙K . Pominąć przyrost energii kinetycznej powietrza przy przepływie. [ODP: t2 =57,4OC ] ZAD. II / 40 Dwa cylindry A i B o jednakowych przekrojach zamknięte są tłokami osadzonymi na wspólnym drągu. Tłoki przesuwają się bez tarcia. Parametry początkowe gazów zawartych w cylindrach mają wartość: VA1=0,03m3 , pA1=1MPa , VB1=0,07m3 , pB1=0,2MPa. W obu cylindrach zachodzi przemiana izotermiczna, która trwa do chwili wyrównania się ciśnień. Obliczyć: a) wspólne ciśnienie końcowe, b) pracę użyteczną wykonaną przez zespół tłoków. [ODP: p2 =0,44Mpa; Luż = 13,588kJ ] ZAD. II / 41 W zbiorniku o objętości Vz=2m3 znajduje się powietrze o parametrach początkowych p1=pot=0,1MPa , T1=Tot=290K. Do zbiornika dołączono idealną pompę próżniową, która zasysa powietrze ze zbiornika, spręża je izotermicznie do ciśnienia otoczenia i wyrzuca do otaczającej atmosfery. Końcowe ciśnienie w zbiorniku wynosi p2=8kPa. Temperatura w zbiorniku dzięki wymianie ciepła utrzymuje się podczas przemiany na stałej wysokości T=T1=Tot. Obliczyć: 1) całkowitą pracę użyteczną Luż 1-2 włożoną do napędu pompy, 2) ilość ciepła Q1-2 doprowadzonego do zbiornika, 3) pracę użyteczną Luż 1-∞ jaką należałoby włożyć, aby całkowicie opróżnić zbiornik. [ODP: Luż 1-2 =143,6kJ; Q1-2 =184kJ; Luż 1-∞ =200kJ ] ZAD. II / 42 W zbiorniku wyrzutni pneumatycznej znajduje się powietrze (gaz doskonały) o parametrach p1=2MPa, V1=0,7m3. Podczas wyrzucania pocisku powietrze ekspanduje adiabatycznie odwracalnie do objętości V2=1m3. Masa pocisku mp=20kg. Ciśnienie otoczenia pot=0,1MPa. Obliczyć prędkość pocisku w chwili opuszczania wyrzutni. [ODP: w=209m/s] ZAD. II / 43 Gaz doskonały o wykładniku adiabaty κ=1,35 i parametrach początkowych p1=1MPa, T1=300K, przepływa przez grzejnik, gdzie ogrzewa się izobarycznie do temperatury T2 a następnie rozpręża się adiabatycznie i odwracalnie w maszynie przepływowej do ciśnienia p3=0,2MPa. Strumień gazu n=5kmol/h. Maszyna ma moc N=10kW. Obliczyć: 1) końcową temperaturę gazów T3 ; 2) ilość ciepła doprowadzonego do gazu w grzejniku. [ODP: T3=434K; Q’1-2 = 15,95kW] ZAD. II / 44 Wyznaczenie wykładnika adiabaty κ metodą Clementa-Desormesa przebiega w następujący sposób: Zbiornik o stałej objętości należy napełnić badanym gazem pod ciśnieniem p1 wyższym od ciśnienia pot otoczenia. Temperatura początkowa gazu T1 jest równa temperaturze otoczenia Tot. Na skutek otwarcia zaworu łączącego zbiornik z otoczeniem następuje gwałtowny wypływ gazu do otoczenia, przy czym ciśnienie w zbiorniku spada do wartości p2=pot , temperatura zaś osiąga wartość T2 < Tot . Po zamknięciu zaworu temperatura gazu wyrównuje się z temperaturą otoczenia T3=Tot , ciśnienie zaś wzrasta do p3 > pot. . Założyć, że wartości otrzymane podczas pomiaru są następujące: p1=1,040∙105Pa, p3=1,011∙105Pa, pot=1,0∙105Pa. [ODP: κ = 1,385 ]