Spis treści - Profinfo.pl

Spis treści
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
ROZDZIAŁ I. Język dyskursu prawnego i etycznego . . . . . . . . . . . 13
1. Wypowiedzi opisowe (zdania) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2. Oceny i wypowiedzi oceniające . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
3. Dyrektywy i normy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
4. Wypowiedzi performatywne i teoria aktów mowy . . . . . . . . . . . . 20
ROZDZIAŁ II. Moralność i etyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
1. Moralność i etyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
2. Obiektywizm i subiektywizm etyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
3. Racjonalność sądów etycznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
ROZDZIAŁ III. Etyka normatywna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
1. Etyka deontologiczna (obowiązków) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
2. Etyka konsekwencji (teleologiczna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
3. Płaszczyzny myślenia moralnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
4. Koncepcja etyki cnót . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58
ROZDZIAŁ IV. Prawo wobec moralności . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
1. Relacje między prawem a moralnością . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65
2. Sankcjonowanie moralności przez prawo . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
3. Immanuel Kant i powszechne prawo wolności . . . . . . . . . . . . . . 72
4. John Stuart Mill i zasada krzywdy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75
5. Moralizm prawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
6. Paternalizm prawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
7. Koncepcja moralnej neutralności prawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
ROZDZIAŁ V. Kara śmierci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
1. Abolicjonizm i retencjonizm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94
2. Rozwój abolicjonizmu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95
6
Spis treści
3. Kara śmierci we współczesnym świecie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
4. Kara śmierci w prawie międzynarodowym . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
5. Spór o karę śmierci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
6. Sprawiedliwość kary śmierci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
7. Argumenty utylitarne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
8. Argument pomyłek sądowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117
ROZDZIAŁ VI. Aborcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
1. Aborcja a prawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119
2. Współczesna sytuacja prawna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123
3. Spór o dopuszczalność aborcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127
4. Prawo do życia osoby ludzkiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129
5. Aborcja a „świętość” życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135
6. Prawny zakaz aborcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137
ROZDZIAŁ VII. Eutanazja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
1. Pojęcie i rodzaje eutanazji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 144
2. Status prawny eutanazji na świecie i w Polsce . . . . . . . . . . . . . . . 153
3. Spór o legalizację eutanazji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
4. Idea jakości życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
5. Eutanazja jako przedmiot regulacji prawnej . . . . . . . . . . . . . . . . 170
6. Niebezpieczeństwo równi pochyłej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 174
Rozdział VIII. Legalizacja związków partnerskich . . . . . . . . . . . . 179
1. Uwagi wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
2. Ewolucja rozwiązań prawnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
3. Problem dyskryminacji w dostępie do instytucji małżeństwa . . . . . . 192
4. Pojęcie małżeństwa i postulaty jego redefinicji . . . . . . . . . . . . . . 197
5. Cel instytucji małżeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
6. Pozycja rodziny tradycyjnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 203
7. Dobro dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 206
8. Sprawiedliwy porządek społeczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208
Rozdział IX. Prawa zwierząt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
1. Zwierzęta a prawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 210
2. Sytuacja zwierząt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215
3. Współczesny ruch wyzwolenia zwierząt . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222
4. Ideologia ruchu wyzwolenia zwierząt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231
5. Peter Singer i zasada równego poszanowania interesów . . . . . . . . . 232
6. Tom Regan i prawa zwierząt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 235
7. Argumenty krytyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240
Spis treści
7
ROZDZIAŁ X. Posłuszeństwo i sumienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
1. Posłuszeństwo prawu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250
2. Argumenty Platona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253
3. Problem konsekwencji nieposłuszeństwa . . . . . . . . . . . . . . . . . 257
4. Argument przyrzeczenia (zgody) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261
5. Argument z uczciwej gry (fair play) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 263
6. Argumenty wspólnotowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266
7. Argument z demokracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269
8. Postawa szacunku wobec prawa i nieposłuszeństwo obywatelskie . . . 272
Bibliografia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281