mitoza i mejoza
advertisement
MITOZA I MEJOZA Biologia Karolina Iwanowska CYKL KOMÓRKOWY G2 podział • okres S – przygotowanie do podziału – replikacja DNA, S G1 G0 • okres G1 – procesy anaboliczne (wzrost, czynności życiowe komórki), • okres G2 – końcowe przygotowania do podziału, • okres G0 – faza spoczynkowa komórki. przejdź do MITOZY PODZIAŁY KOMÓRKOWE MITOZA MEJOZA przejdź do AMITOZY AMITOZA MITOZA 2n 2n 2n Proces podziału komórki, w którym z jednej komórki powstają dwie komórki o takiej samej liczbie chromosomów jak komórka macierzysta. Mitotycznie dzielą się komórki somatyczne – budujące ciało organizmu. Mitoza składa się z faz: KARIOKINEZA – podział jądra komórkowego PROFAZA METAFAZA ANAFAZA TELOFAZA CYTOKINEZA – podział cytoplazmy, rozdzielenie organelli komórki PROFAZA następuje zanik błony jądrowej, chromatyna przekształca się w chromosomy, każdy chromosom składa się z dwóch chromatyd (pojedynczych cząsteczek DNA), powstają włókna wrzeciona podziałowego – kariokinetycznego. centriola chromosom centromer włókno wrzeciona METAFAZA centromery chromosomów ustawiają się w płaszczyźnie równikowej komórki. płytka metafazalna ANAFAZA rozdzielenie materiału genetycznego poprzez skurcz włókien wrzeciona, każde włókno przyciąga jedną chromatydę z chromosomu. TELOFAZA powstają błony jądrowe, nici DNA rozplątują się, zanikają wrzeciona kariokinetyczne, w jednej komórce widoczne są dwa jądra komórkowe. CYTOKINEZA u zwierząt powstaje bruzda podziałowa, która pogłębia się aż do momentu zetknięcia się i rozdzielenia dwóch komórek. CYTOKINEZA u roślin w płaszczyźnie równikowej powstają włókna wrzeciona cytokinetycznego, na włóknach pojawiają się pektyny (wielocukry), a następnie celuloza, w efekcie powstaje ściana komórkowa rozdzielająca jedną komórkę na dwie. celuloza pektyny przejdź do MITOZY przejdź do AMITOZY PODZIAŁY KOMÓRKOWE MITOZA MEJOZA AMITOZA MEJOZA proces redukcyjny R! Proces podziału komórki w którym z jednej komórki diploidalnej (2n) powstają cztery komórki haploidalne (n). Podczas mejozy zachodzi wymieszanie materiału genetycznego – CROSSING – OVER. 2n I podział mejotyczny n n II podział mejotyczny n n n n (mitoza) Mejoza składa się z faz: I podział mejotyczny profaza I leptoten zygoten pachyten diakineza metafaza I anafaza I telofaza I II podział mejotyczny profaza II metafaza II anafaza II telofaza II PROFAZA I LEPTOTEN – zanika błona jądrowa, powstaje wrzeciono podziałowe, chromosomy zaczynają się różnicować, ZYGOTEN – połączenie chromosomów homologicznych w biwalenty, PACHYTEN – proces CROSSING – OVER, DIAKINEZA – zakończenie procesu CROSSING – OVER. BIWALENT – 2 chromosomy (4 chromatydy - TETRADA) * CROSSING - OVER zachodzi wówczas, gdy chromatydy sąsiednich chromosomów splatają się ze sobą, może nastąpić rozplecenie lub przerwanie chromatyd i dobudowanie z sąsiedniej chromatydy brakującego DNA. METAFAZA I ustawienie biwalentów w płaszczyźnie równikowej. ANAFAZA I każde włókno kurcząc się ciągnie do siebie cały chromosom. R! TELOFAZA I powstają dwa jądra potomne o haploidalnej liczbie chromosomów. II PODZIAŁ MEJOTYCZNY przebiega podobnie do podziału mitotycznego. wróć do MITOZY przejdź do MITOZY przejdź do MEJOZY MITOZA PODZIAŁY KOMÓRKOWE MEJOZA AMITOZA AMITOZA to przypadkowy rozpad komórki macierzystej na komórki potomne, często niezdolne do samodzielnego funkcjonowania. podsumowanie: MITOZA prowadzi do powstania dwóch komórek potomnych o takiej samej liczbie chromosomów jak komórka macierzysta, składa się z czterech faz (profazy, metafazy, anafazy i telofazy), dotyczy komórek somatycznych. MEJOZA • prowadzi do powstania czterech komórek potomnych o liczbie chromosomów zredukowanej do połowy, • składa się z dwóch podziałów mejotycznych, z których każdy dzieli się na cztery fazy, • dotyczy komórek rozrodczych.