antyk – zagadnienia

ANTYK – ZAGADNIENIA
Mitologia (umiejętność odnajdywania w tekstach innych epok wątków mitologicznych, funkcje i
rodzaje mitów)
Biblia
- ( m in. Apokalipsa, Powstanie świata, Księga Koheleta, Księga Hioba, Pieśn nad Pieśniami)
- biblijne gatunki,
- czas powstania,
- cechy języka biblijnego,
- stylizacja biblijna,
- motywy biblijne
- odwołania do Biblii w kolejnych epokach,
- pojęcia związane z Biblią – (m. in. psalm, apokalipsa, ewangelia, przypowieść, Stary i Nowy
Testament, Dekalog,
- kulturotwórcza rola Biblii w dziejach ludzkości
DRAMAT ANTYCZNY
- powstanie i cel teatru
- reguły tragedii greckiej
- kompozycja tragedii (prologos, parados, epeisodion, stasimon, exodos)
- tragizm bohatera dramatycznego – boh. tr. w kolejnych epokach
- przemiany dramatu w kolejnych epokach
Sofokles Król Edyp (budowa dramatu, treść utworu, tragizm bohatera, charakterystyka postaci,
związki utworu z mitem o rodzie Labdakidów i Antygoną)
Horacy Pieśni (biografia, filozofia Horacego – zasada złotego środka, treści pieśni – wg
podręcznika – motyw EXEGI MONUMENTUM i NON OMNIS MORIAR, nawiązania do tych
motywów w kolejnych epokach – konkretnych tekstach)
Homer Iliada – cechy eposu, treść utworu, cechy stylu homeryckiego
Poezja tyrtejska, strofa saficka, anakreontyk,
Filozofia antyku (Sokrates, Platon, Arystoteles, Epikurejczycy, Stoicy, Cynicy), odniesienia do
filozofii w kolejnych epokach;
Style w sztuce antyku, cechy sztuki antycznej (kanony piękna, harmonia, proporcje, przykłady dzieł
sztuki)
ŚREDNIOWIECZE
Periodyzacja epoki (tło historyczno-polityczno-gospodarczo-kulturalne)
Filozofia epoki (św. Tomasz, św. Augustyn, św. Franciszek)
Pojęcia: TEOCENTRYZM, UNIWERSALIZM, DUALIZM ŚWIATA, SCHOLASTYKA,
ANONIMOWOŚĆ, )
Bogurodzica w kontekście poezji średniowiecznej (treść, warstwa językowa, kult maryjny)
Średniowieczne wzorce osobowe – pananetyczne (święty, asceta, rycerz, król – w odniesieniu do
utworów – Kwiatki ś. Franciszka, Legenda o św. Aleksym, Pieśń o Roladzie, Kroniki)
Motyw dance macabre (Rozmowa Mistrza Polikarpa… i dzieła malarskie)
Gatunki średniowieczne – kroniki, hagiografie, epos rycerski, historiografia, apokryf, legenda, pasja,
pieśń maryjna)
Średniowieczne tematy – miłość (Dzieje Tristiana i Izoldy) , śmierć (ars moriendi), pareneza, walka,
Bóg, obyczaje (O zachowaniu się przy stole),
Pochodzenie języka polskiego,
Procesy zachodzące w polszczyźnie średniowiecza
Sztuka gorycka i romańska – cechy, przykłady, umiejętność rozpoznania;
Kontynuacje i nawiązania w epokach kolejnych