Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 Słońce najbliższą gwiazdą Bogacenie słownict wa Kometus i astronauta (fragment) Piaskowy Wilk zwrócił się do Kometusa i zapytał, jak się sprawy mają w wielkim kosmosie. Kometus odpowiedział, że jak zwykle panuje tam lodowate zimno i grobowa cisza. – Chociaż oczywiście cały czas coś się dzieje! – zapiszczał. No i zaczął opowiadać. O zderzających się gwiazdach i gwiazdach, które wygasły, gwiazdach, które zmieniły kolor, i tych, które zmieniły się w czarne dziury. Karusia miała zupełny mętlik w głowie od tych gwiezdnych opowieści. – No, ale wasza gwiazda wygląda całkiem rześko i żółto – powiedział Kometus i zamachał ogonem, wskazując słońce. – To wcale nie jest gwiazda – powiedziała Karusia. – Tylko słońce. Kometus z niedowierzaniem spojrzał na Karusię. [...] Wilk natychmiast próbował ratować sytuację, tłumacząc Karusi, że tak właściwie to Kometus ma rację. Słońce jest gwiazdą. – To chyba strasznie dużą – odparła Karusia. – Na pewno bardzo bliską – powiedział Piaskowy Wilk. – Pozostałe gwiazdy są przynajmniej tak samo duże jak Słońce i równie gorące, tylko że znajdują się o wiele dalej. www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 Kometus niespokojnie przestępował z nogi na nogę. Poprawił swój przypalony ogon. Pyszczek skierował na północ. – No, komu w drogę... Na mnie czas. Nie dla mnie to ziemskie życie. Do następnego zderzenia! [...] – To musi być wspaniałe! – powiedziała Karusia. – Latać w kosmosie. Też bym tak chciała. Wilk uśmiechnął się tylko, lśniącobiało i trochę przekornie. – Przecież latasz! – powiedział. – Cały czas latasz w kosmosie, w rakiecie-planecie, czyli Ziemi. – To Ziemia lata? – zdziwiła się Karusia. – Jeszcze jak! – powiedział Wilk. – Sto siedem tysięcy kilometrów na godzinę, gna przez kosmos jak strzała! [...] Rakieta-planeta? W takim razie jestem astronautą! – pomyślała Karusia. 1. Kto 2. Jak rozmawiał o kosmosie? Åsa Lind, „Piaskowy Wilk” tłum. Agnieszka Stróżyk wyobrażasz sobie Kometusa? Dorysuj go na ilustracji. 11 www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 3. Zaznacz właściwe odpowiedzi. 1. Co o kosmosie mówił Kometus? Panuje tam bezruch i spokój. Jest cicho, ale cały czas coś się dzieje. 2. Dlaczego Słońce wydaje się większe od innych gwiazd? Słońce jest największą z gwiazd. Słońce jest najbliżej Ziemi, inne gwiazdy są dalej. 3. Czego Karusia dowiedziała się o Ziemi? Ziemia mknie w kosmosie z wielką prędkością. Ziemia porusza się w kosmosie powoli i dostojnie. 4. Przeczytaj zdania i podkreśl słowa Słońce, słońce, Ziemia, ziemia. Przepisz uważnie obydwa zdania do zeszytu. Najbliższą gwiazdą Ziemi jest Słońce. Najpierw na ziemię spadł deszcz, a potem zaświeciło słońce. Gdy piszemy o Słońcu jako gwieździe i o Ziemi jako planecie, to używamy wielkich liter. 12 www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 3. Zaznacz właściwe odpowiedzi. 1. Co o kosmosie mówił Kometus? Panuje tam bezruch i spokój. Jest cicho, ale cały czas coś się dzieje. 2. Dlaczego Słońce wydaje się większe od innych gwiazd? Słońce jest największą z gwiazd. Słońce jest najbliżej Ziemi, inne gwiazdy są dalej. 3. Czego Karusia dowiedziała się o Ziemi? Ziemia mknie w kosmosie z wielką prędkością. Ziemia porusza się w kosmosie powoli i dostojnie. 4. Przeczytaj zdania i podkreśl słowa Słońce, słońce, Ziemia, ziemia. Przepisz uważnie obydwa zdania do zeszytu. Najbliższą gwiazdą Ziemi jest Słońce. Najpierw na ziemię spadł deszcz, a potem zaświeciło słońce. Gdy piszemy o Słońcu jako gwieździe i o Ziemi jako planecie, to używamy wielkich liter. 12 www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 5. Wytnij z wycinanki odpowiedzi do pytań. Dopasuj je i wklej. Czym jest Słońce? Jaki ma kształt? Jakie jest duże? Jaki ma kolor? Słońce jest ogromne. Różnica między wielkością Ziemi a wielkością Słońca jest taka jak między ziarnkiem grochu a dużą piłką plażową. Odległość Ziemi od Słońca jest też ogromna. Samolot musiałby pokonywać tę odległość przez 4 lata, a samochód przez 120 lat. Światło słoneczne jest znacznie szybsze. Pędzi do nas z gigantyczną prędkością i dociera do Ziemi w ciągu 8 minut. 6. Znajdź w tekście „A to ciekawe!” zdanie mówiące o tym, jaka jest różnica między wielkością Słońca i Ziemi. Przepisz to zdanie do zeszytu. www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 Ziemia obraca się i krąży wokół Słońca. Pokażę dzieciom, jak Ziemia porusza się w kosmosie. 7. Uzupełnij zdania podanymi wyrazami. rok • Słońce • Ziemia • krąży • okrążenie Z|i_e|m|i]a] cały czas Pełne 8. Wyrazy z pętli przepisz w kolejności alfabetycznej. wokół trwa . . astronom astronomia kosmos kosmonauta gwiazda gwiazdozbiór www.lokomotywa.gwo.pl Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5 Słońce i obiekty krążące wokół niego tworzą Układ Słoneczny. Ziemia jest jedną z ośmiu planet krążących wokół Słońca. Pierwsze cztery planety (licząc od Słońca) to: Merkury, Wenus, Ziemia, Mars. Są to planety skaliste. Dalej krążą: Jowisz, Saturn, Uran i Neptun. Te planety są gazowymi kulami. 9. 10. W tekście „A to ciekawe!” podkreśl nazwy planet. Naklej na obrazku nazwy planet Układu Słonecznego. Czy Księżyc też należy do Układu Słonecznego? www.lokomotywa.gwo.pl Tak. Księżyc krąży wokół Ziemi. Mówi się o nim, że jest satelitą Ziemi. Lokomotywa 2. Czytam i piszę. Część 5