Spis treści Przedmowa do VII wydania ....................................................................................... 9 Słowo wstępne .......................................................................................................... 11 Anaplazmoza i erlichioza (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Tomasz Chmielewski) ........................................................................................... 13 Bartoneloza (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska) ............................................... 16 Bąblowica (Elżbieta Gołąb) ...................................................................................... 19 Biegunki dziecięce (Ewa Helwich) ........................................................................... 24 Biegunki podróżnych (Andrzej Zieliński) ................................................................. 28 Błonica (Krzysztof Kuszewski) .................................................................................. 33 Borelioza z Lyme (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Tomasz Chmielewski) ..... 38 Bruceloza (Michał Czerwiński) ................................................................................. 44 Chlamydiozy (ornitoza, psitakoza) (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Ilona Mączka) ....................................................................................................... 51 Chlamydioza przenoszona drogą płciową (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska) .... 55 Cholera (Danuta Naruszewicz-Lesiuk) ..................................................................... 58 Choroba Creutzfeldta-Jakoba (Bogumiła Litwińska) .............................................. 64 Choroba kociego pazura (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska) ......................... 70 Choroby hantawirusowe (Anna Baumann, Małgorzata Sadkowska-Todys) ......... 73 Czerwonka bakteryjna (szigeloza) (Sylwia Kamińska) ........................................... 80 Denga (Włodzimierz Gut) ......................................................................................... 87 Dur brzuszny (Ewa Gonera) ..................................................................................... 90 Dur szczurzy (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Tomasz Chmielewski) ......... 97 Dur wysypkowy (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Tomasz Chmielewski) .... 100 Dury rzekome (Ewa Gonera) ................................................................................ 103 Dżuma (Rafał Gierczyński) .................................................................................... 106 Filarioza (wuszererioza i brugioza) (Tadeusz Dzbeński) ...................................... 116 Giardioza (dawna nazwa – lamblioza) (Elżbieta Gołąb, Wioletta Rożej-Bielicka) .. 119 Glistnica (Aleksander Masny) ................................................................................ 123 Gorączki krwotoczne o etiologii wirusowej (Andrzej Zieliński) ............................. 127 Gorączka Ebola/Marburg .................................................................................. 128 Gorączka Lassa .................................................................................................. 131 Krymsko-kongijska gorączka krwotoczna (CCHF) .......................................... 134 Gorączki hantawirusowe (patrz: Choroby hantawirusowe) Gorączka papatasi (Andrzej Zieliński) .................................................................. 138 Gorączka Q (Tomasz Chmielewski, Stanisława Tylewska-Wierzbanowska) ........ 141 Gorączka Zachodniego Nilu (Małgorzata Sadkowska-Todys) ............................ 146 Gruźlica (Ireneusz Szczuka, Maria Korzeniewska-Koseła) ................................... 151 5 Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka Grypa sezonowa (Magda Romanowska, Iwona Paradowska-Stankiewicz) ....... Grypa pandemiczna i o potencjale pandemicznym (Magda Romanowska, Iwona Paradowska-Stankiewicz) ................................ Grzybice skóry (Zygmunt Adamski) ..................................................................... Grzybica skóry owłosionej .............................................................................. Grzybica skóry nieowłosionej (gładkiej) ........................................................ Grzybica stóp ................................................................................................... Grzybica paznokci ........................................................................................... Zakażenia drożdżakowe ................................................................................. Jersinioza (Marek Jagielski) .................................................................................. Kampylobakterioza (Jolanta Szych) ..................................................................... Kiła (Beata Werbińska-Sienkiewicz) ...................................................................... Kleszczowe zapalenie mózgu (Paweł Stefanoff) .................................................. Kłykciny kończyste, brodawki płciowe (Iwona Rudnicka) .................................. Kokcydiozy przewodu pokarmowego (Tadeusz Dzbeński) ................................ Kryptosporydioza (Elżbieta Gołąb) ...................................................................... Krztusiec (Iwona Paradowska-Stankiewicz) ......................................................... Legioneloza i gorączka Pontiac (Hanna Stypułkowska-Misiurewicz) .................. Leiszmaniozy (Tadeusz Dzbeński, Rusłan Sałamatin) .......................................... Leiszmaniozy skóry i błon śluzowych ............................................................. Leiszmaniozy trzewne (choroba kala-azar) .................................................... Leptospirozy (Waldemar Rastawicki) ................................................................... Listerioza (Grzegorz Madajczak) .......................................................................... Loaoza (Tadeusz Dzbeński) .................................................................................. Malaria (zimnica) (Tadeusz Dzbeński, Małgorzata Stępień) ................................ Melioidoza (Małgorzata Sadkowska-Todys) ......................................................... Mononukleoza zakaźna (Bogumiła Litwińska) ...................................................... Nosacizna (Michał Czerwiński) .............................................................................. Odra (Iwona Paradowska-Stankiewicz, Danuta Naruszewicz-Lesiuk) ................ Onchocerkoza (Tadeusz Dzbeński) ...................................................................... Ospa małpia człowieka (Bogumiła Litwińska) ...................................................... Ospa prawdziwa (Wiesław Magdzik) ................................................................... Ospa wietrzna i półpasiec (Iwona Paradowska-Stankiewicz) ............................. Owsica (Aleksander Masny) ................................................................................. Pełzakowica (Tadeusz Dzbeński) ......................................................................... Płonica (szkarlatyna) (Józef Knap) ....................................................................... Pneumocystoza (Elżbieta Gołąb) .......................................................................... Porażenie dziecięce nagminne (Paweł Stefanoff, Justyna Rogalska) ................. Posocznica (sepsa) (Dariusz Lipowski) ................................................................ 6 166 173 182 182 185 186 188 190 194 202 208 216 221 224 227 231 237 249 249 252 255 260 269 271 280 283 286 291 298 301 304 312 318 322 326 332 337 343 Spis treści Posocznica noworodków (Ewa Helwich) .............................................................. Promienica (Zygmunt Adamski) ............................................................................ Przywry – wywoływane nimi inwazje (Tadeusz Dzbeński) .................................. Riketsjozy (Stanisława Tylewska-Wierzbanowska, Tomasz Chmielewski) ........... Gorączka guzkowa (śródziemnomorska, marsylska) .................................... Gorączka plamista Gór Skalistych .................................................................. Północnoazjatycka gorączka kleszczowa ..................................................... TIBOLA/DEBONEL (odkleszczowe zapalenie węzłów chłonnych) ............... Zakażenia wywoływane przez R. helvetica .................................................... Różyca (Małgorzata Sadkowska-Todys) .............................................................. Różyczka, zespół różyczki wrodzonej (Paweł Stefanoff, Justyna Rogalska) ..... Rzeżączka (Beata Werbińska-Sienkiewicz) .......................................................... Rzęsistkowica (Iwona Rudnicka) ........................................................................... Salmonelozy (Małgorzata Sadkowska-Todys) ..................................................... Schistosomoza (bilharcjoza) (Tadeusz Dzbeński) ................................................ Świerzb (Małgorzata Sadkowska-Todys) ............................................................. Tasiemczyce (Elżbieta Gołąb, Maria Waloch) ...................................................... Tężec (Andrzej Zieliński) ....................................................................................... Toksokaroza (Elżbieta Gołąb) ............................................................................... Toksoplazmoza (Tadeusz Dzbeński, Elżbieta Gołąb) ........................................... Trąd (Wiesława Janaszek-Seydlitz) ...................................................................... Trypanosomoza afrykańska (śpiączka afrykańska) (Tadeusz Dzbeński) ........... Trypanosomoza amerykańska (choroba Chagasa) (Tadeusz Dzbeński) ........... Tularemia (Waldemar Rastawicki) ......................................................................... Wąglik (Stanisław Kałużewski, Rafał Gierczyński) ............................................... Węgorczyca (Elżbieta Gołąb) ............................................................................... Wirusowe zapalenia wątroby (wzw) ...................................................................... Wirusowe zapalenie wątroby typu A (wzw A) (Anna Baumann-Popczyk) .......... Wirusowe zapalenie wątroby typu E (wzw E) (Anna Baumann-Popczyk) .......... Wirusowe zapalenie wątroby typu B (wzw B) i typu B+D (wzw B+D) (Małgorzata Stępień) ......................................................................................... Wirusowe zapalenie wątroby typu C (wzw C) (Magdalena Rosińska) ................ Włosogłówczyca (Aleksander Masny) ................................................................. Włośnica (Elżbieta Gołąb) ..................................................................................... Wszawica (Małgorzata Sadkowska-Todys) .......................................................... Wścieklizna (Małgorzata Sadkowska-Todys) ....................................................... Zakażenie jelitowe wywołane biegunkotwórczą Escherichia coli (Jolanta Szych) ..... Zakażenie jelitowe wywołane shigatoksycznym/werotoksycznym szczepem Escherichia coli (STEC/VTEC) (Jolanta Szych) .................................................. 349 353 355 358 359 360 361 362 363 365 368 376 382 384 392 396 400 404 408 411 417 423 426 429 434 441 444 445 452 456 470 477 480 485 489 497 506 7 Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka Zakażenia wirusem cytomegalii (Bogumiła Litwińska) ......................................... 512 Zakażenia enterowirusami (Włodzimierz Gut) ...................................................... 518 Zakażenia norowirusami (Michał Czerwiński) ....................................................... 523 Zakażenia gronkowcowe (Katarzyna Piekarska) ................................................. 526 Zakażenia meningokokowe (Andrzej Zieliński) .................................................... 534 Zakażenia wywołane przez Mycoplasma pneumoniae (Stanisław Kałużewski) ... 539 Zakażenia paciorkowcowe .................................................................................... 545 Zakażenia Streptococcus pneumoniae (Aleksandra Zasada) ...................... 546 Zakażenia Streptococcus pyogenes (Aleksandra Zasada) .......................... 551 Zakażenia Streptococcus agalactiae (Aleksandra Zasada) ......................... 558 Zakażenia ostre wirusowe układu oddechowego (Andrzej Zieliński) ............... 561 Zakażenia nowymi koronawirusami ..................................................................... 565 SARS (CoV) (Andrzej Zieliński) ..................................................................... 565 MERS (CoV) (Katarzyna Pancer) ................................................................. 570 Zakażenie wirusem HIV/Choroba wywoływana przez wirus HIV (Magdalena Rosińska) ...................................................................................... 574 Zakażenie wirusem opryszczki zwykłej (Bogumiła Litwińska) .......................... 588 Zapalenie nagminne przyusznic (świnka) (Iwona Paradowska-Stankiewicz, Justyna Rogalska) ........................................ 593 Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (Andrzej Zieliński) .................................. 598 Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych bakteryjne wywołane przez Streptoccocus pneumoniae .............................................................. 600 Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych bakteryjne wywołane przez Haemophilus influenzae ................................................................................ 603 Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych wirusowe ........................................... 607 Zatrucia i zakażenia pokarmowe (Michał Czerwiński) ......................................... 611 Zatrucie jadem kiełbasianym (Michał Czerwiński) ............................................... 617 Zgorzel gazowa (Józef Knap) ............................................................................... 625 Ziarnica weneryczna pachwin (Iwona Rudnicka) ................................................ 629 Żółta gorączka (Andrzej Zieliński) ........................................................................ 632 Zakażenia szpitalne (Danuta Dzierżanowska, Alicja Pawińska) .......................... 636 Uodpornienie bierne i bierno-czynne (Bożena Bucholc) ..................................... 653 Adresy i telefony wybranych instytucji zajmujących się nadzorem nad chorobami zakaźnymi i pasożytniczymi oraz zapobieganiem tym chorobom i ich zwalczaniem (Mirosław Czarkowski) ......................................................... 665 Laboratoria i materiały do badań (Sylwia Kamińska) .......................................... 669 Podstawowe definicje związane z epidemiologią i chorobami zakaźnymi .......... 699 Wybrane pozycje piśmiennictwa .......................................................................... 707 Indeks ..................................................................................................................... 711 8