Pytanie 1: Ze względu na podstawowe założenia konkursu proszę o wyjaśnienie definicji „doradztwa” w pierwszym i drugim typie projektów możliwych do realizacji w ramach powyższego konkursu. Jakie formy doradztwa mogą być dofinansowane? Czy realizując w projekcie doradztwo wnioskodawca powinien zaznaczyć, iż realizuje 1 czy 2 typ operacji? Czy doradztwo w pierwszym typie operacji może być indywidualne lub/i grupowe i czy powinno odbywać się w firmie czy może być realizowane w punkcie konsultacyjnym? Czy formą doradztwa oprócz spotkań bezpośrednich z przedsiębiorcą mogą być również rozmowy telefoniczne lub kontakt przez pocztę elektroniczną? Odpowiedź: Doradztwo realizowane w ramach 2 typu operacji wg SzOP definiowane jest jako usługa udzielona beneficjentowi pomocy publicznej, której celem jest rozwiązanie lub przedstawienie propozycji rozwiązania konkretnego problemu oraz opracowanie i/lub wdrożenie rozwiązań zaproponowanych podmiot udzielający usługi doradczej. Usługa doradcza nie może stanowić elementu stałej lub okresowej działalności, ani też bieżących kosztów operacyjnych przedsiębiorstwa, takich jak np. usługi w zakresie doradztwa podatkowego, regularne usługi prawne, usługi w zakresie reklamy (przykładem takich usług może być wynajem biura rachunkowego do prowadzenia księgowości w przedsiębiorstwie, wynajem kancelarii prawnej w celu reprezentowania beneficjenta pomocy przed sądem, zlecenie przygotowania i przeprowadzenia kampanii reklamowej przedsiębiorstwa/produktu). Mamy w tym przypadku do czynienia ze zlecaniem firmom doradczym wykonania czynności, które obligatoryjnie powinny być wykonane przez przedsiębiorstwo. Celem doradztwa powinno być rozwiązanie lub przedstawienie propozycji rozwiązania konkretnego problemu, zaś jego efektem powinno być opracowanie i/lub wdrożenie określonych usprawnień i działań w obszarze objętym usługą doradztwa (np. wdrożenie systemu ocen pracowniczych w przedsiębiorstwie, optymalizacja procesów komunikacji na rożnych szczeblach zarządzania w przedsiębiorstwie, opracowanie i wdrożenie systemu zarządzania wiedzą/ wiekiem w przedsiębiorstwie). Usługę doradztwa należy odróżnić od doradztwa (konsultacji) związanego ze szkoleniem – 1 typ operacji wg SzOP, które ma znacznie bardziej ogólny i abstrakcyjny charakter i jest udzielane w trakcie szkolenia lub w zdefiniowanym okresie po jego zakończeniu. Doradztwo związane ze szkoleniem – w zależności od specyfiki wsparcia projektowego – może być zarówno indywidualne, jak i grupowe, a także może odbywać się w przedsiębiorstwie lub poza nim. Forma i zakres doradztwa jest każdorazowo określany przez Beneficjenta, a trafność doboru zadań podlega weryfikacji na etapie oceny merytorycznej wniosku o dofinansowanie projektu. Wnioskodawca powinien podać w treści wniosku informację, jakie typy operacji są realizowane w ramach przedkładanego projektu. Pozwoli to wykluczyć rozbieżności interpretacyjne członków KOP związane z oceną zgodności projektu z zapisami SzOP, zakwalifikowaniem poszczególnych form wsparcia do danego typu operacji oraz oceną kwalifikowalności poszczególnych zadań. Pytanie 2: Czy w 1 typie operacji doradztwo związane ze szkoleniami jest objęte pomocą de minimis na szkolenia czy pomocą na doradztwo? Czy w sytuacji występowania pomocy de minimis na szkolenia i objęcia pomocą de minimis usługi doradztwa, szkolenia i doradztwo powinny odbywać się w godzinach czy poza godzinami uczestników/uczestniczek projektu? Odpowiedź: Zgodnie z zapisami dokumentu Zasady udzielania pomocy publicznej w ramach PO KL z dn. 10.02.2011 r., w przypadku doradztwa związanego ze szkoleniem pomoc 1 de minimis stanowią wszystkie koszty stanowiące koszty kwalifikowalne w ramach pomocy na szkolenie. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy szkolenia i doradztwo realizowane są w godzinach pracy czy poza godzinami uczestników/uczestniczek projektu. Obowiązek realizacji szkoleń w godzinach pracy związany jest z wnoszeniem przez przedsiębiorcę wkładu własnego w formie wynagrodzeń. Pytanie 3: Zgodnie z zapisem w dokumentacji konkursowej 2.10.2.2 koszt pracy konsultantów jest jedynym kosztem kwalifikowanym objętym pomocą na doradztwo. Czy w związku z tym wynajem sali na doradztwo (doradztwo poza punktem konsultacyjnym), zakup laptopa (doradztwo udzielane w firmie) i karty telefonicznej(w przypadku udzielania doradztwa przez telefon) jest wydatkiem kwalifikowanym? Odpowiedź: Art. 26 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego z dn. 15 grudnia 2010 r. w sprawie udzielania pomocy publicznej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki doprecyzowuje kwestię kwalifikowalności wydatków: „Do wydatków kwalifikowalnych zalicza się poniesione przez beneficjenta pomocy wydatki na zakup usług doradczych od podmiotów zewnętrznych”. „Do wydatków kwalifikowalnych nie zalicza się poniesionych przez beneficjenta pomocy wydatków na zakup usług doradztwa podatkowego, prawniczych lub reklamowych, które stanowią element stałej lub okresowej działalności beneficjenta pomocy lub są związane z bieżącymi wydatkami operacyjnymi beneficjenta pomocy”. Ww. zapisy są zgodne z art. 26 rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dn. 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych). W związku z powyższym koszt pracy konsultantów jest kosztem kwalifikowalnym objętym pomocą na doradztwo. Beneficjent pomocy może zakupić usługę doradczą wyłącznie (jedynie) od podmiotu zewnętrznego. Wykluczone są sytuacje, gdy beneficjent pomocy zleca wykonanie usługi doradczej swoim własnym pracownikom w ramach ich obowiązków zawodowych. Usługi doradcze nie mogą być także zlecane i świadczone nawzajem przez przedsiębiorstwa powiązane ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie. Wysokość pomocy publicznej udzielonej na zakup usługi doradczej na rzecz mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw nie może przekroczyć 50% kosztów kwalifikowalnych zakupu usługi doradczej. Pomocą publiczną mogą być objęte inne niż wynagrodzenie doradcy zewnętrznego koszty związane z usługą doradczą np. koszt wynajmu pomieszczeń na potrzeby realizacji usługi doradczej, o ile są jednocześnie kosztami kwalifikowanymi w rozumieniu Wytycznymi w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL. Sposób ujmowania wydatków w projektach na usługi doradcze, w zależności od typu projektu, obrazuje poniższa tabela. Projekt zamknięty, w Którym Wnioskodawca jest jednocześnie beneficjentem pomocy Projekty realizowany, na potrzeby jednego przedsiębiorcy oraz przedsiębiorców powiązanych z nim organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo13 (Wnioskodawca nie jest beneficjentem pomocy) Projekt zamknięty, skierowany do kilku przedsiębiorców wskazanych we wniosku o dofinansowanie (Wnioskodawca nie jest beneficjentem pomocy) Projekt otwarty 2 Koszty ogólne (m.in. koszty zarządzania, rekrutacji, promocji, ewaluacji) Pomoc de minimis Pomoc de minimis Brak pomocy Pomoc publiczna na usługi doradcze dla MŚP Koszty pośrednie Pomoc de minimis Pomoc de minimis Cross-finacing Koszty usług doradczych Pomoc publiczna na usługi doradcze dla MŚP Pomoc de minimis Brak pomocy Pomoc publiczna na usługi doradcze dla MŚP Brak pomocy Brak pomocy Brak pomocy Pomoc publiczna na usługi doradcze dla MŚP Brak pomocy Brak pomocy Pytanie 4: Czy w projekcie szkoleniowo-doradczym (typ 1) wydatkiem kwalifikowanym mogą być zagraniczne wyjazdy studyjne w ramach szkoleń dotyczących np. współpracy sieciowej, prezentujące przykłady udanej współpracy? Odpowiedź: Pomoc publiczna na szkolenia może być przeznaczona na pokrycie następujących kategorii wydatków kwalifikowalnych: 1. Wynagrodzeń oraz obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących szkolenie; 2. Podróży służbowych, zakwaterowania oraz wyżywienia osób prowadzących szkolenie oraz Beneficjentów pomocy i ich pracowników oddelegowanych do udziału w szkoleniu; 3. Innych kosztów bieżących szkolenia, w tym kosztów materiałów szkoleniowych oraz ich dostawy, a także innych wydatków kwalifikowanych związanych z realizowanym szkoleniem; 4. Kosztów poradnictwa i doradztwa w zakresie, w jakim dotyczą projektu szkoleniowego; 5. Najmu, dzierżawy lub leasingu pomieszczeń lub sprzętu związanego bezpośrednio z realizacją szkolenia; 6. Amortyzacji narzędzi i wyposażenia, wyłącznie w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do realizacji szkolenia; 7. Kosztów ogólnych związanych z realizacją szkolenia, w tym kosztów obsługi administracyjno - księgowej i finansowej projektu, kosztów najmu, wyłącznie w przypadku gdy projekt jest realizowany przez Projektodawcę będącego jednocześnie Beneficjentem pomocy, albo na potrzeby pojedynczego przedsiębiorcy lub przedsiębiorców powiązanych z nim organizacyjnie, kapitałowo lub gospodarczo; 8. Wynagrodzeń Beneficjentów pomocy lub pracowników Beneficjentów pomocy oddelegowanych na szkolenie obliczone za czas ich faktycznego uczestnictwa w szkoleniu – do wysokości sumy kwot pozostałych wydatków na szkolenia, przy czym wydatki na wynagrodzenia nie mogą przekroczyć wysokości wkładu prywatnego wnoszonego przez Beneficjentów pomocy. W ramach projektów Poddziałania 8.1.1 PO KL istnieje możliwość sfinansowania zagranicznej wizyty studyjnej obejmującej ogólne/specjalistyczne szkolenia pod warunkiem, że konieczność jej zorganizowania wynika z przedstawionego we wniosku uzasadnienia, a ww. zadanie wpisuje się w logikę projektową i jest niezbędne do osiągnięcia celu głównego projektu. Jednocześnie wydatek musi być kwalifikowalny zgodnie z Wytycznymi w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach PO KL. Pytanie 5: Jeżeli projekt zakłada funkcjonowanie punktów konsultacyjnych, to czy muszą być one otwarte przez 5 dni w tygodniu przez 8 godzin, czy możliwe jest skrócenie czasu pracy np. do 4 godzin dziennie lub tylko do 3 dni w tygodniu? Odpowiedź: Dokumentacja konkursowa nie określa szczegółowych zasad funkcjonowania punktów konsultacyjnych. Obligatoryjnym wymogiem, zdefiniowanym w ramach kryterium dostępu nr 1, jest ich utworzenie przynajmniej po jednym w każdym podregionie zgodnie 3 z nomenklaturą NUTS3, co przyczyni się do likwidacji barier geograficznych oraz finansowych w dostępie do wsparcia. Wnioskodawca powinien uwzględniać specyfikę konkursu i dostosować formy wsparcia do potrzeb grupy docelowej. Trafność doboru zadań i ich opis w kontekście osiągnięcia celów szczegółowych projektu podlega weryfikacji na podstawie treści wniosku na etapie oceny merytorycznej. Pytanie 6: Jeżeli projekt przewiduje objęcie każdego uczestnika usługą szkoleniową i doradczą (zgodnie z kryterium dostępu nr 6) liczba godzin doradztwa przypadająca na osobę musi być określona np. na poziomie 10 godzin, czy można zastosować np. elastyczne podejście oferując np. łączny wymiar doradztwa po szkoleniu z danego bloku tematycznego w wymiarze 100 godzin, do wykorzystania przez uczestników w zależności od potrzeb, np. 5, 10 lub 20 godzin na osobę? Odpowiedź: Kryterium dostępu nr 6 stawia wymóg realizacji w ramach projektu dwóch typów operacji: szkolenia (1 typ operacji wg SzOP) i doradztwa (2 typ operacji wg SzOP) w tematach określonych w ww. kryterium. Usługę doradztwa należy jednak odróżnić od doradztwa (konsultacji) związanego ze szkoleniem, realizowanego w ramach 1 typu operacji, które ma znacznie bardziej ogólny i abstrakcyjny charakter, a także jest udzielane w trakcie szkolenia lub w zdefiniowanym okresie po jego zakończeniu. Oszacowanie wymiaru czasowego usługi doradczej i wyliczanie wartości pomocy publicznej może być dokonywane w oparciu o wartości uśrednione. Pytanie 7: Proszę o wyjaśnienie, jak spełnić kryterium dostępu nr 6 „Projekt przewiduje objęcie każdego uczestnika projektu usługą szkoleniową i doradczą (…) w jednym lub kilku tematach(…)” realizując drugi typ operacji, który obejmuje tylko usługę doradczą? Odpowiedź: Kryterium dostępu nr 6 stosuje się do 1 i 2 typu operacji wg SzOP. Zgodnie z jego treścią, nie jest dopuszczalna realizacja wyłącznie 1 lub wyłącznie 2 typu operacji. Beneficjent powinien więc w ramach przedkładanego projektu realizować dwie formy wsparcia w tematach wskazanych w ww. kryterium: szkolenia i doradztwo. Wnioskodawca dysponując kompleksowym wachlarzem usług, oferuje przedsiębiorcy – w zależności od indywidualnej diagnozy jego potrzeb – albo wsparcie szkoleniowe albo wsparcie doradcze albo wsparcie szkoleniowo-doradcze. Dodatkowo zapewnia moduł szkoleniowy lub doradczy w zakresie rozwoju kompetencji niezbędnych do samodzielnego planowania i wdrażania strategii zarządzania firmą. Przykład: Beneficjent realizuje projekt, w ramach którego oferuje usługi szkoleniowe i usługi doradcze w zakresie dywersyfikacji działalności firmy. Wsparciem projektowym obejmuje grupę 20 przedsiębiorstw i ich pracowników. W wyniku przeprowadzonej indywidualnej diagnozy potrzeb, możliwa jest realizacja jednego z następujących działań: 1. wszystkie 20 przedsiębiorstw obejmowanych jest wsparciem szkoleniowym (1 typ operacji) i wsparciem doradczym (2 typ operacji); 2. 10 przedsiębiorstw obejmowanych jest wsparciem szkoleniowym (1 typ operacji) i 10 wsparciem doradczym (2 typ operacji); 3. 10 przedsiębiorstw obejmowanych jest wsparciem szkoleniowym (1 typ operacji) i wsparciem doradczym (2 typ operacji), 5 przedsiębiorstw obejmowanych jest wsparciem szkoleniowym (1 typ operacji) i 5 przedsiębiorstw obejmowanych jest wsparciem doradczym (2 typ operacji). Jednocześnie dla wszystkich 20 przedsiębiorstw zapewnia się usługę szkoleniową lub doradztwo w zakresie rozwoju kompetencji niezbędnych do samodzielnego planowania i wdrażania strategii zarządzania firmą. W odniesieniu do ww. kryterium przez uczestnika projektu należy rozumieć przedsiębiorcę i delegowaną przez niego kadrę. 4