Droga Mleczna - wszechświat - h.kuz

advertisement
Droga Mleczna.doc
(288 KB) Pobierz
Droga Mleczna
Ten artykuł dotyczy galaktyki. Zobacz też: inne znaczenia Droga mleczna.
Droga Mleczna
Centrum Galaktyki widoczne na nocnym niebie ponad obserwatorium na Cerro Paranal
Odkrywca
Znana w starożytności
Dane obserwacyjne (J2000)
Typ
SBbc
Wymiary
Charakterystyka fizyczna
100 – 120 tys. ly średnicy
1 tys. ly grubości
Jasność
absolutna
Masa
Satelity
galaktyki
-20,8m
1012 M☉
Obłoki Magellana, SagDEG, Karzeł Psów Gończych, Karzeł Wielkiego Psa i inne
mniejsze
Alternatywne oznaczenia
Galaktyka
Droga Mleczna – galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in. nasz Układ
Słoneczny. Droga Mleczna nazywana jest też po prostu Galaktyką, ale wtedy dla odróżnienia od
innych galaktyk pisana jest wielką literą „G”. Zawiera od 100 (według starszych szacunków) do 400
miliardów (według nowszych szacunków) gwiazd. Ma średnicę około 100 000 lat świetlnych i
grubość ok. 1000 lat świetlnych[1].
Na niebie widziana jest jako jasna smuga przecinająca niebo (pod warunkiem przebywania
obserwatora w miejscu z niewielkim zanieczyszczeniem światłem). Wynika to z faktu, że oglądamy
dysk Galaktyki z jej wnętrza, jako że Układ Słoneczny znajduje się w pobliżu płaszczyzny tego
dysku. Droga Mleczna świeci najjaśniej w okolicy gwiazdozbioru Strzelca, w którym to kierunku
znajduje się jej centrum. Pas Drogi Mlecznej sięga na północy do gwiazdozbioru Kasjopei, a na
południu do gwiazdozbioru Krzyża Południa. Odzwierciedla to silne nachylenie płaszczyzny
równika galaktycznego do płaszczyzny równika. Płaszczyzna Galaktyki jest także silnie nachylona
do płaszczyzny ekliptyki, czyli orbity ziemskiej.
Droga Mleczna porusza się w kosmosie w kierunku Supergromady Lokalnej. Ta zaś wraz z naszą
Droga Mleczną przyciągana jest przez Wielki Atraktor, czyli olbrzymie skupisko galaktyk
zgrupowanych w gromady i supergromady. Oddziaływanie grawitacyjne między Droga Mleczną a
Wielkim Atraktorem powoduje, że nasza Galaktyka porusza się w kierunku jego centrum z
prędkością ponad dwóch milionów kilometrów na godzinę[2].
Pierwotnie termin odnosił się do widocznego na niebie pasa światła utworzonego z gwiazd
znajdujących się na równiku galaktycznym. Według mitologii greckiej Droga Mleczna powstała z
kropli rozlanego mleka, którym Hera karmiła Heraklesa.
Spis treści


1 Wiek
2 Budowa
3 Sąsiedztwo galaktyki




4 Uwagi
5 Przypisy
6 Linki zewnętrzne
Wiek
W 2004 roku grupa astronomów (Luca Pasquini, Piercarlo Bonifacio, Sofia Randich, Daniele Galli i
Raffaele G. Gratton) oszacowała wiek Galaktyki na podstawie pomiaru zawartości berylu w
gwiazdach gromady kulistej NGC 6397 na 13,6 ± 0,8 miliarda lat.
Budowa
Struktura Drogi Mlecznej
Przypuszczalnie z zewnątrz Droga Mleczna wygląda podobnie do ukazanej tu galaktyki NGC 6744,
choć ma od niej dwukrotnie mniejszą średnicę
Droga Mleczna to duża galaktyka spiralna z poprzeczką o masie ok. 1012 mas Słońca. Dysk
galaktyczny ma 100-120 tysięcy lat świetlnych średnicy. Droga Mleczna widziana z boku
przypomina dysk z soczewkowatym zgrubieniem w części środkowej. Centrum Drogi Mlecznej leży
ok. 28 000 lat świetlnych od Słońca[3], a z Ziemi widoczne jest w gwiazdozbiorze Strzelca. Ze
względu na położenie Układu Słonecznego wewnątrz dysku Galaktyki, badanie struktury Galaktyki
jest znacznie utrudnione.
Prędkość orbitalna Układu Słonecznego wynosi ok. 268 km/s. Prędkość orbitalna gwiazd w dysku
poza zgrubieniem centralnym zależy słabo od odległości od jądra (tzw. płaska krzywa rotacji) i
przeważnie wynosi ponad 200 km/s, co oznacza, że okresy obiegu różnią się znacznie dla gwiazd
znajdujących się w różnych odległościach od centrum Galaktyki. Galaktyka nie rotuje jak ciało
sztywne, a jej widoczna struktura jest, tak jak u innych galaktyk spiralnych, efektem dynamicznym
przypominającym nieco falę stojącą (fala gęstości).
Nasza Galaktyka jest najprawdopodobniej galaktyką spiralną z poprzeczką SBc lub SBb (zgodnie z
klasyfikacją Hubble’a).
Znane są cztery główne ramiona Galaktyki:


Ramię Strzelca (Ramię Strzelca-Kila)
Ramię Węgielnicy (Ramię Łabędzia, Ramię Zewnętrzne)
Ramię Perseusza


Ramię Krzyża (Ramię Tarczy)
a także kilka mniejszych:

Ramię Oriona

Bliskie Ramię Trzech Kiloparseków

Dalekie Ramię Trzech Kiloparseków
Droga Mleczna widziana w podczerwieni przez Kosmiczny Teleskop Spitzera
Dokładne ustalenie liczby ramion w naszej Galaktyce jest utrudnione przez fakt, że obserwowana
jest ona od wewnątrz, a widzenie jest ograniczone przez pył kosmiczny. Badania struktury
prowadzone są za pomocą obserwacji wodoru atomowego oraz tlenku węgla. Odległość między
Ramieniem Oriona a Ramieniem Perseusza (mierzona w pobliżu Słońca) wynosi ok. 6500 lat
świetlnych. Ramiona można opisać spiralą logarytmiczną. Dysk otoczony jest kulistym halo,
składającym się ze starych gwiazd oraz z około 200 gromad kulistych. Promień halo naszej
galaktyki może wynosić nawet 300 000 lat świetlnych[4] (jest to odległość większa niż dzieląca nas
od satelitów Drogi Mlecznej i ponad 10% odległości do Galaktyki Andromedy).
W Centrum Galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura, a zjawiska towarzyszące jej
istnieniu manifestują się jako źródło promieniowania Sagittarius A*, a także liczne gwiazdy i pył.
Wiadomo także, że Droga Mleczna „wchłonęła” niektóre mniejsze Galaktyki, po których zostały
tylko mniejsze grupki gwiazd odmiennych niż te w naszej Drodze Mlecznej. Nasza Galaktyka jest
także w trakcie wchłaniania galaktyk karłowatych w gwiazdozbiorze Strzelca i Wielkiego Psa.
W centralnej części poprzeczki Drogi Mlecznej dzięki obserwacjom wykonanym przez
Obserwatorium Herschela w 2011 roku zaobserwowano też pierścień przypominający kształtem
symbol nieskończoności z dwoma płatami skierowanymi na boki. Te dwa płaty są dowodem, iż ta
nieznana wcześniej struktura jest wyraźnie skręcona. Pierścień rozciąga się na przestrzeni 600 lat
świetlnych[5][6].
„Panorama” Drogi Mlecznej widzianej z Ziemi (ESO)
Sąsiedztwo galaktyki
Droga Mleczna, Galaktyka Andromedy oraz Galaktyka Trójkąta są głównymi elementami Grupy
Lokalnej Galaktyk. Jest to zbiór co najmniej 54 galaktyk[7] położonych blisko siebie i związanych
grawitacyjnie. Większość z nich to galaktyki karłowate lub nieregularne. Wiele spośród tych
pierwszych, ze względu na ich małą jasność, pozostaje zapewne nadal nieodkrytych.
Najbliższą galaktyką podobną do Drogi Mlecznej (spiralną) jest Galaktyka Andromedy (M31),
widoczna w gwiazdozbiorze Andromedy. Ma ona większe rozmiary i zawiera więcej gwiazd, ale ma
mniejszą masę, co najprawdopodobniej wynika z większej zawartości ciemnej materii w Drodze
Mlecznej.
Przewiduje się, że za ponad 3 miliardy lat dojdzie do zderzenia Galaktyki Andromedy z Drogą
Mleczną[8]. Zderzenie zapewne nie zniszczy Układu Słonecznego, gdyż z uwagi na wielkie
odległości pomiędzy gwiazdami prawdopodobieństwo takiego zdarzenia jest bardzo małe[9]. Z
pewnością natomiast jego ruch wokół centrum Galaktyki zmieni się nieodwracalnie, wraz z
postępującymi zmianami w obu zlewających się galaktykach; prawdopodobnie trafi on na dalszą
orbitę wokół powstającego jądra nowej galaktyki eliptycznej[8].
Uwagi
Przypisy
1.
 „"How large is the Milky Way?” NASA: Ask an Astrophysicist. Retrieved 2007-11-28.”
  Radioastronomowie znaleźli setki ukrytych galaktyk, PAP, 9 lutego 2016 [dostęp 2016-02-10]
(pol.).
  Pietrukowicz P. et al.. The Optical Gravitational Lensing Experiment: Analysis of the Bulge RR
Lyrae Population from the OGLE-III Data. „The Astrophysical Journal”. 750, s. 169, 2012.
  Vera Rubin, Dark Matter in the Universe [dostęp 2016-02-10] (ang.).
  Mariusz Błoński: Symbol nieskończoności w centrum Drogi Mlecznej (pol.). W: opracowanie
tekstu NASA [on-line]. 2011-07-20. [dostęp 2011-09-03].
  Wojciech Jurusik: Pokręcona historia pierścienia w naszej Galaktyce (pol.). W: opracowanie
tekstu NASA [on-line]. www.astronomy.com, 2011-07-29. [dostęp 2011-09-03].
  Maureen Teyssier, Kathryn V. Johnston, Michael Kuhlen: Identifying Local Group Field
Galaxies which have interacted with the Milky Way...
Plik z chomika:
h.kuz
Inne pliki z tego folderu:

Akrecja.doc (56 KB)
 Biały karzeł.doc (262 KB)
 Brązowy karzeł.doc (264 KB)
 Co widać na niebie.doc (412 KB)
 CZARNE DZIURY.doc (78 KB)
Inne foldery tego chomika:

AGD
archeologia
architektura
biżuteria koralikowa
 Dokumenty



Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download