Opracowanie Joanna Szymańska Konsultacja Bożena Hołownia Aby rozwiązać zadanie tekstowe wykorzystując równanie lub nierówność należy: 1. Dokonać analizy zadania, przeczytać ze zrozumieniem treść zadania (jeśli jest taka potrzeba to nawet kilka razy) i ustalić: - dane zadania, czyli liczby lub zależności, które są w zadaniu podane. - niewiadomą 2. Zapisać odpowiednie równanie lub nierówność. 3. Rozwiązać równanie (nierówność). 4. Sprawdzić rozwiązanie. 5. Zapisać odpowiedź. Gdy zapytano greckiego matematyka, Pitagorasa, ilu uczniów uczęszcza do jego szkoły, odpowiedział: „Połowa studiuje matematykę, czwarta część muzykę, siódma część milczy, a oprócz nich są jeszcze 3 kobiety.” Ilu uczniów było w szkole Pitagorasa? 1. Analiza treści zadania. Zapisujemy danie i szukane. x - liczba uczniów w szkole Pitagorasa x - liczba uczniów studiujących matematykę 2 x - liczba uczniów studiujących muzykę 4 x - liczba uczniów milczy 7 3 - liczba kobiet Gdy zapytano greckiego matematyka, Pitagorasa, ilu uczniów uczęszcza do jego szkoły, odpowiedział: „Połowa studiuje matematykę, czwarta część muzykę, siódma część milczy, a oprócz nich są jeszcze 3 kobiety.” Ilu uczniów było w szkole Pitagorasa? 2. Zapisujemy równanie. liczba uczniów W szkole Pitagorasa x = uczniowie = studiujący + matematykę x 2 + uczniowie uczniowie, + kobiety studiujący + którzy milczeli muzykę x 4 + x 7 + 3 3. Rozwiązujemy równanie. x x x x 3 2 4 7 28x = 14x + 7x + 4x + 84 28x = 25x + 84 3x = 84 x = 28 / :3 / -25x / ·28 4. Sprawdzamy rozwiązanie. 28 28 28 28 3 2 4 7 28 14 7 4 3 28 28 Rozwiązanie jest prawidłowe. 5. Zapisujemy odpowiedź. W szkole Pitagorasa było 28 uczniów. Na podwórzu były kury i króliki. Razem zwierzęta miały 22 głowy i 54 nogi. Ile było kur, a ile królików? 1. Analiza treści zadania. Zapisujemy danie i szukane. 22 - liczba kur i królików na podwórku x - liczba kur na podwórku 22 - x - liczba królików na podwórku 54 - liczba nóg kur i królików 2x - liczba nóg wszystkich kur 4(22-x) - liczba nóg wszystkich królików Na podwórzu były kury i króliki. Razem zwierzęta miały 22 głowy i 54 nogi. Ile było kur, a ile królików? 2. Zapisujemy równanie. liczba nóg kur i królików = 54 = liczba nóg wszystkich królików 4(22-x) + liczba nóg wszystkich kur + 2x 3. Rozwiązujemy równanie. 54 = 4(22 – x) + 2x 54 = 88 – 4x + 2x 54 = 88 –2x / - 88 -34 = -2x / : (-2) 17 = x Jeżeli jest 17 kur, to królików jest 22 – 17 = 5 4. Sprawdzamy rozwiązanie. 54 = 4(22 – x) + 2x 54 = 4(22 –17) + 2 · 17 54 = 4 · 5 + 34 54 = 20 + 34 54 = 54 Rozwiązanie jest prawidłowe. 5. Zapisujemy odpowiedź. Na podwórku było 17 kur i 5 królików. Student ma w indeksie tylko piątki, czwórki i trójki. Trójek ma najwięcej, o 10 więcej niż piątek. Czwórek ma 3 razy więcej niż piątek. Ile ma trójek, czwórek i piątek, jeśli średnia jego ocen jest niższa niż 3,6? 1. Analiza treści zadania. Zapisujemy danie i szukane. x x + 10 3x 3,6 - liczba piątek - liczba trójek - liczba czwórek > średnia ocen Student ma w indeksie tylko piątki, czwórki i trójki. Trójek ma najwięcej, o 10 więcej niż piątek. Czwórek ma 3 razy więcej niż piątek. Ile ma trójek, czwórek i piątek, jeśli średnia jego ocen jest niższa niż 3,6? 2. Zapisujemy nierówność. Średnią ocen obliczamy mnożąc ilość poszczególnych ocen przez ich „wagę” i dzieląc przez ilość wszystkich ocen. piątki czwórki trójki 5 x 3x 4 (10 x) 3 3,6 x 3x 10 x 3. Rozwiązujemy nierówność. 5 x 3x 4 (10 x) 3 3,6 x 3x 10 x 5 x 12 x 30 3 x 3,6 / · (5x+10) 5 x 10 20x + 30 < 3,6 (5x +10) 20x + 30 < 18x +36 / -30 20x < 18x + 6 / -18x 2x < 6 / :2 x <3 4. Sprawdzamy rozwiązanie. Rozwiązaniem są liczby mniejsze od 3, ponieważ ilość piątek nie może być liczbą ujemną lub niecałkowitą, rozwiązaniem może być liczb 1 lub 2. Czyli to zadanie posiada dwa rozwiązania. Rozwiązanie 1 1 – liczba piątek 3 – liczba czwórek 11 – liczba trójek Sprawdzamy, czy te dane spełniają zależności podane w zadaniu. 5 1 3 4 11 3 3,6 1 3 11 5 12 33 3,6 15 50 3,6 15 3, (3) 3,6 4. Sprawdzamy rozwiązanie. Rozwiązaniem są liczby mniejsze od 3, ponieważ ilość piątek nie może być liczbą ujemną lub niecałkowitą, rozwiązaniem może być liczb 1 lub 2. Czyli to zadanie posiada dwa rozwiązania. Rozwiązanie 2 2– liczba piątek 6 – liczba czwórek 12 – liczba trójek Sprawdzamy, czy te dane spełniają zależności podane w zadaniu. 5 2 3 6 12 3 3,6 2 6 12 10 18 36 3,6 20 64 3,6 20 3,2 3,6 5. Zapisujemy odpowiedź. Student ma w indeksie jedną piątkę, trzy trójki, jedenaście trójek lub 2 piątki, sześć czwórek i 12 trójek.