Dział: MAGNETYZM Temat: Bieguny magnetyczne. Cele lekcji: 1

Dział: MAGNETYZM
Temat: Bieguny magnetyczne.
Cele lekcji:
1. Scharakteryzuję pojęcie pola magnetycznego magnesu sztabkowego i Ziemi
2. Zademonstruję oddziaływania pomiędzy biegunami magnetycznymi magnesu sztabkowego
3. Wyjaśnię pojęcia ferromagnetyka i podam ich przykłady i zastosowania
4. Wyjaśnię zasadę działania igły magnetycznej
1. Magnesy wykonane są przewaŜnie z materiału ferromagnetycznego np. z rud Ŝelaza.
Charakteryzują się tym, Ŝe przyciągają kawałki Ŝelaza na skutek pola magnetycznego,
które wytwarzają. KaŜdy magnes posiada dwa bieguny magnetyczne: północny (N)
i południowy (S). Pole magnetyczne magnesu sztabkowego moŜna pokazać za
pomocą opiłków Ŝelaza.
2. Magnesy zwrócone do siebie biegunami róŜnoimiennymi przyciągają się, a
zwrócone biegunami jednoimiennymi – odpychają się. Właściwość tą wykorzystuje
się w kompasach, którego najwaŜniejszą częścią jest igła magnetyczna. Ziemia jest
wielkim magnesem.
3. Pole magnetyczne Ziemi – na skutek płynnego jądra (Ŝelazo, nikiel). Ziemia ma dwa
bieguny magnetyczne, które nie pokrywają się z biegunami geograficznymi i są
nieznacznie przesunięte.
4. Kompas (igła magnetyczna). Południowy biegun magnetyczny Ziemi przyciąga
północne bieguny igieł magnetycznych kompasów. Północny biegun magnetyczny
Ziemi przyciąga południowe bieguny igieł magnetycznych kompasów. Dzięki temu
kompas wskazuje północ i południe geograficzne.
5. Ferromagnetyki (Ŝelazo, kobalt, nikiel) – materiały które wykazują silne
właściwości magnetyczne z nich wykonywane są magnesy. Ferromagnetyki mają
specyficzną budowę wewnętrzną, znajdują się w nich obszary namagnesowania tzw.
domeny magnetyczne, które zachowują się jak małe magnesy. Domeny magnetyczne
są najczęściej ułoŜone chaotycznie (a). Aby ferromagnetyk stał się magnesem
trwałym, naleŜy go namagnesować, wyniku czego nastąpi uporządkowanie domen
magnetycznych (b). Najprościej namagnesować próbkę ferromagnetyczną poprzez
przesuwanie jednego z biegunów magnetycznych magnesu nad próbką, dzięki temu
nastąpi uporządkowanie domen magnetycznych.
Zadanie domowe:
1. Wymień pięć przykładów zastosowania magnesów:
2. Dla chętnych: Zbuduj kompas (ocena za poprawne wykonanie zadania: + )