Andrzej Szymański WIELKI PRZEWODNIK PO MEDYCYNIE NATURALNEJ ponad 800 kuracji na 250 najczęstszych dolegliwości Wydawnictwo WAM Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 3 2017-04-12 18:33:59 Spis treści Od autora . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Jak korzystać z poradnika . . . . . . 12 CZĘŚĆ PIERWSZA Wiek i związane z nim dolegliwości. . . . . . . . . . . . . . . 17 Przyczyny choroby. . . . . . . . . . . . 19 Pot. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Łzawienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ślina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Plwocina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 53 53 54 Cechy ogólne choroby Zmiany tętna. . . . . . . . . . . . . . . . 23 Mocz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Oddech. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Zaburzenia działalności narządów trawiennych. . . . . . . . . . . . . . . 32 Apetyt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 Pragnienie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Wygląd języka. . . . . . . . . . . . . . . 36 Utrata przytomności. . . . . . . . . . 37 Krwotoki mimowolne. . . . . . . . . 38 Ból. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 Złe samopoczucie . . . . . . . . . . . . 42 Niepokój. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 Sen i jego znaczenie. . . . . . . . . . . 45 Wzrok, słuch, smak, powonienie. . . 47 Głos i mowa . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Barwa skóry twarzy. . . . . . . . . . . 49 Otyłość i wychudzenie . . . . . . . . 50 Kaszel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 5 Ziołolecznictwo Ziołolecznictwo. . . . . . . . . . . . . . 56 Czym jest homeopatia Homeopatia. . . . . . . . . . . . . . . . . 58 Zasady przyjmowania leków homeopatycznych . . . . . . . . . . 60 Dieta podczas kuracji homeopatycznej. . . . . . . . . . . . 61 Czym jest hydroterapia Hydroterapia. . . . . . . . . . . . . . . . Podstawowe zasady leczenia wodą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zabiegi przeciwbólowe . . . . . . . . Zabiegi pobudzające (rozgrzewające). . . . . . . . . . . . Zabiegi odciągające . . . . . . . . . . . Zabiegi chłodzące . . . . . . . . . . . . 64 65 69 69 69 70 2017-04-12 18:33:59 6 WIELKI PRZEWODNIK PO MEDYCYNIE NATURALNEJ Zabiegi kojące. . . . . . . . . . . . . . . 70 Zabiegi wzmacniające . . . . . . . . . 70 Zawijanie suche. . . . . . . . . . . . . 134 Wygrzewania. . . . . . . . . . . . . . . 134 Herbaty napotne. . . . . . . . . . . . 137 Rodzaje zabiegów stosowanych w leczeniu wodą Inne zabiegi naturalne Rozcierania . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 Zawijania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 Okłady (kompresy). . . . . . . . . . . 86 Kąpiele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 Kąpiele parowe. . . . . . . . . . . . . 106 Polewania . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 Natryski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115 Kąpiele i okłady z dodatkiem ziół. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Bańki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 140 Przystawianie pijawek. . . . . . . . 141 Masaże. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 142 Okłady gorące (kataplazmy) Okłady gorące. . . . . . . . . . . . . . 122 Lewatywy (płukanie jelit) Lewatywa . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Zabiegi napotne Zawijania mokre . . . . . . . . . . . . 132 Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 6 Leczenie głodem Kuracja głodowa . . . . . . . . . . . . 146 Naturalna apteczka domowa Naturalna apteczka domowa. . . . Środki przeczyszczające. . . . . . . Środki żołądkowe . . . . . . . . . . . Środki uspokajające i pobudzające – nasercowe. . . Środki przeciwbólowe. . . . . . . . Środki dezynfekujące, antyseptyczne . . . . . . . . . . . . Środki do pielęgnacji skóry . . . . Środki o kilku zastosowaniach. . . 150 150 152 153 153 154 154 155 2017-04-12 18:33:59 SPIS TREŚCI 7 CZĘŚĆ DRUGA Dolegliwości nosa, gardła i płuc Chrypka . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dychawica oskrzelowa (astma) . . . . . . . . . . . . . . . . . Egzema nosa . . . . . . . . . . . . . . . Kaszel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Katar nosa ostry i przewlekły. . . Katar sienny. . . . . . . . . . . . . . . Katar suchy . . . . . . . . . . . . . . . Krwawienie z nosa. . . . . . . . . . . Nieżyt nosa cuchnący (ozena). . . . . . . . . . . . . . . . . . Nos zaczerwieniony. . . . . . . . . . Owrzodzenie nosa. . . . . . . . . . . Rozedma płuc . . . . . . . . . . . . . . Świąd nosa. . . . . . . . . . . . . . . . . Utrata głosu. . . . . . . . . . . . . . . . Utrata powonienia. . . . . . . . . . . Zadyszka. . . . . . . . . . . . . . . . . . Zaflegmienie. . . . . . . . . . . . . . . Zapalenie gardła ostre. . . . . . . . Zapalenie gardła przewlekłe . . . Zapalenie krtani. . . . . . . . . . . . . Zapalenie migdałków (angina). . . . . . . . . . . . . . . . . Zapalenie oskrzeli ostre. . . . . . . Zapalenie oskrzeli przewlekłe . . . Zapalenie zatok nosowych ostre i przewlekłe. . . . . . . . . . 160 161 167 168 172 174 176 177 181 183 185 187 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 202 206 Dolegliwości uszu Ból ucha. . . . . . . . . . . . . . . . . . Choroba Ménière’a. . . . . . . . . . Egzema i świąd uszu . . . . . . . . . Nerwoból ucha . . . . . . . . . . . . . Skleroza ucha . . . . . . . . . . . . . . Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 7 210 212 214 215 216 Zapalenie ucha . . . . . . . . . . . . . 218 Zapalenie (nieżyt) ucha z wysiękiem. . . . . . . . . . . . . . 219 Dolegliwości oczu Drganie powieki . . . . . . . . . . . . Jaskra. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jęczmień. . . . . . . . . . . . . . . . . . Katarakta (zaćma) szara. . . . . . . Katarakta (zaćma) czarna. . . . . . Przekrwienie gałki ocznej. . . . . . Widzenie jak przez mgłę . . . . . . Zaburzenia ostrości wzroku. . . . Zapalenie gruczołu łzowego. . . . Zapalenie spojówek ostre . . . . . Zapalenie spojówek przewlekłe. . . . . . . . . . . . . . . Zmiany w narządzie wzroku spowodowane wiekiem . . . . . 222 223 225 226 227 227 228 230 231 232 233 234 Dolegliwości jamy ustnej Ból zęba lub zębów . . . . . . . . . . Gorzki smak w ustach. . . . . . . . Język obłożony . . . . . . . . . . . . . Kamień nazębny . . . . . . . . . . . . Opuchnięcie dziąseł. . . . . . . . . . Przykry zapach z ust . . . . . . . . . Rany na języku. . . . . . . . . . . . . . Ropotok zębodołowy (paradontoza). . . . . . . . . . . . Słony smak w ustach. . . . . . . . . Suchość w ustach . . . . . . . . . . . Ślinotok. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wrzód dziąsła. . . . . . . . . . . . . . Zapalenie dziąseł. . . . . . . . . . . . Zapalenie jamy ustnej ostre. . . . 236 239 240 240 241 242 243 244 246 247 248 248 250 251 2017-04-12 18:33:59 8 WIELKI PRZEWODNIK PO MEDYCYNIE NATURALNEJ Zapalenie jamy ustnej przewlekłe. . . . . . . . . . . . . . . 252 Zapalenie języka . . . . . . . . . . . . 253 Zapalenie ozębnej . . . . . . . . . . . 254 Dolegliwości przełyku Czkawka. . . . . . . . . . . . . . . . . . Kurcz przełyku . . . . . . . . . . . . . Wrzód przełyku. . . . . . . . . . . . . Rozszerzenie przełyku . . . . . . . . 256 257 259 259 Dolegliwości żołądka Ból brzucha. . . . . . . . . . . . . . . . 262 Ból żołądka . . . . . . . . . . . . . . . . 263 Ból żołądka połączony z nadmiernymi gazami. . . . . . 264 Brak apetytu . . . . . . . . . . . . . . . 266 Kurcz żołądka . . . . . . . . . . . . . . 268 Mdłości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272 Nadkwaśność soku żołądkowego (zgaga, palenie w żołądku). . . . 273 Nadwrażliwość żołądka. . . . . . . 275 Nerwica żołądka . . . . . . . . . . . . 277 Niedokwaśność soku żołądkowego . . . . . . . . . . . . . 281 Niestrawność. . . . . . . . . . . . . . . 282 Nieżyt żołądka. . . . . . . . . . . . . . 284 Nieżyt żołądka przewlekły. . . . . 289 Nieżyt żołądka z nadkwaśnością soku żołądkowego . . . . . . . . . 291 Nieżyt żołądka z obniżoną kwasowością soku żołądkowego . . . . . . . . . . . . . 292 Odbijanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . 293 Opuszczenie żołądka. . . . . . . . . 294 Rozszerzenie żołądka. . . . . . . . . 295 Wrzód żołądka. . . . . . . . . . . . . . 296 Wymioty nerwowe . . . . . . . . . . 302 Zapalenie żołądka . . . . . . . . . . . 303 Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 8 Dolegliwości jelit Biegunka. . . . . . . . . . . . . . . . . . Gazy w jelitach. . . . . . . . . . . . . Kolka jelitowa. . . . . . . . . . . . . . Krwawienie z jelit. . . . . . . . . . . Nerwica jelit. . . . . . . . . . . . . . . Nieżyt jelita cienkiego ostry. . . . Nieżyt jelita grubego ostry. . . . . Nieżyt jelit przewlekły. . . . . . . . Owrzodzenie dwunastnicy. . . . . Pęknięcie odbytu. . . . . . . . . . . . Polipy odbytnicy. . . . . . . . . . . . Świąd odbytu . . . . . . . . . . . . . . Zaparcie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 309 312 313 314 314 317 319 322 323 325 326 327 Dolegliwości wątroby i dróg żółciowych Kamica żółciowa . . . . . . . . . . . . 332 Kolka żółciowa. . . . . . . . . . . . . . 336 Marskość wątroby. . . . . . . . . . . 337 Przekrwienie wątroby . . . . . . . . 339 Stany po chirurgicznym usunięciu woreczka żółciowego. . . . . . . 343 Zapalenie wątroby ostre i przewlekłe. . . . . . . . . . . . . . 344 Zapalenie woreczka żółciowego. . . . . . . . . . . . . . . 347 Żółtaczka nieżytowa (zwyczajna). . . . . . . . . . . . . . 349 Dolegliwości śledziony Obrzęk śledziony przewlekły. . . 354 Zapalenie śledziony. . . . . . . . . . 356 Dolegliwości serca Ból i kłucie w sercu. . . . . . . . . . 358 Dusznica bolesna (choroba wieńcowa). . . . . . . . . . . . . . . 359 Nadmierne bicie serca. . . . . . . . 360 2017-04-12 18:33:59 SPIS TREŚCI Nerwica serca . . . . . . . . . . . . . . 362 Otłuszczenie serca. . . . . . . . . . . 363 Zapalenie nerek ostre . . . . . . . . 415 Zapalenie nerek przewlekłe. . . . 418 Dolegliwości naczyń Dolegliwości pęcherza moczowego Guzy krwawnicze odbytnicy (hemoroidy). . . . . . . . . . . . . . Miażdżyca tętnic kończyn dolnych . . . . . . . . . . . . . . . . . Miażdżyca tętnic szyjnych i kręgowych. . . . . . . . . . . . . . Podwyższone ciśnienie krwi. . . . Rozszerzenie żył (żylaki) . . . . . . Udar mózgowy . . . . . . . . . . . . . Uderzenia krwi do głowy. . . . . . Wrzody goleni. . . . . . . . . . . . . . 9 i dróg moczowych 366 370 371 373 374 375 377 378 Kamica pęcherza moczowego. . 422 Krwiomocz . . . . . . . . . . . . . . . . 423 Kurcz pęcherza moczowego. . . . 426 Nerwica pęcherza moczowego. . . 427 Nietrzymanie moczu. . . . . . . . . 429 Piasek w moczu. . . . . . . . . . . . . 433 Ropa w moczu. . . . . . . . . . . . . . 434 Zapalenie pęcherza moczowego ostre i przewlekłe . . . . . . . . . 437 Zatrzymanie moczu ostre i przewlekłe. . . . . . . . . . . . . . 440 Dolegliwości wywołane złą przemianą materii Leczenie kompleksowe Stany przedcukrzycowe. Cukrzyca . . . . . . . . . . . . . . . . Pokrzywka. . . . . . . . . . . . . . . . . Pokrzywka przewlekła . . . . . . . Powiększenie gruczołu krokowego. . . . . . . . . . . . . . . dolegliwości gośćcowych 380 384 385 386 Dolegliwości nerek Białkomocz . . . . . . . . . . . . . . . . 390 Ból nerek lub nerki . . . . . . . . . . 394 Kamica nerkowa . . . . . . . . . . . . 394 Kolka nerkowa. . . . . . . . . . . . . . 397 Mocznica. . . . . . . . . . . . . . . . . . 397 Nerka opuszczona (wędrująca). . . 399 Przekrwienie nerek . . . . . . . . . . 401 Niewydolność nerek . . . . . . . . . 402 Ropne zapalenie nerek ostre i przewlekłe. . . . . . . . . . . . . . 404 Stwardnienie nerek. . . . . . . . . . 408 Zapalenie miedniczek nerkowych ostre i przewlekłe. . . . . . . . . . . 411 Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 9 (reumatycznych) Biegunka reumatyczna. . . . . . . . 444 Bóle gośćcowe. . . . . . . . . . . . . . 447 Bóle kręgosłupa. . . . . . . . . . . . . 449 Bóle mięśniowe. . . . . . . . . . . . . 453 Bóle mięśniowe przewlekłe. . . . 454 Gościec mięśni łydek. . . . . . . . . 455 Gościec mięśni szyi. . . . . . . . . . 456 Gościec mięśniowy wędrujący. . . 458 Gościec stawowy ostry . . . . . . . 459 Gościec stawowy przewlekły. . . . 462 Gościec stawów szczękowych (skroniowo-żuchwowych). . . . 464 Gościec stawowy przewlekły postępujący. . . . . . . . . . . . . . 465 Gościec stawowy zwyrodniający (artretyzm) . . . . . . . . . . . . . . 469 Gościec zwyrodniający stawów kręgosłupa. . . . . . . . . . . . . . . 471 Gośćcowe bóle głowy . . . . . . . . 473 2017-04-12 18:33:59 10 WIELKI PRZEWODNIK PO MEDYCYNIE NATURALNEJ Gośćcowe dolegliwości serca. . . Gośćcowy nerwoból ucha. . . . . Narośla kostne (ostrogi). . . . . . Rwa kulszowa (ischias) . . . . . . . Zapalenie stawów zesztywniające. . . . . . . . . . . . Zapalenie okołostawowe barku. . . Zapalenie stawu biodrowego. . . . Zapalenie stawu kolanowego. . . . 475 477 478 480 Wągry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 515 Zanokcica (zastrzał). . . . . . . . . . 516 482 484 485 485 Dolegliwości okresu klimakterycznego . . . . . . . . . 518 klimakterycznego Leczenie kompleksowe dny (podagry) Dna (podagra). . . . . . . . . . . . . . 488 Dolegliwości nerwowe Bezsenność . . . . . . . . . . . . . . . . Impotencja . . . . . . . . . . . . . . . . Nerwoból twarzy. . . . . . . . . . . . Padaczka (epilepsja). . . . . . . . . 500 502 504 505 Dolegliwości skóry Egzema . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Czyraki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Odleżyny. . . . . . . . . . . . . . . . . . Oparzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . Pocenie się stóp. . . . . . . . . . . . . Róża. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Świąd genitaliów, sromu i odbytu. . . . . . . . . . . . . . . . . Wielki przewodnik po medycynie naturalnej DoDruku.indd 10 Dolegliwości okresu 508 510 510 511 512 513 Dolegliwości różne Alkoholizm . . . . . . . . . . . . . . . . Anemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bóle głowy. . . . . . . . . . . . . . . . . Choroba lokomocyjna. . . . . . . . Grypa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Migrena. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Osłabiona odporność organizmu. . . . . . . . . . . . . . . . . Podniesiona ciepłota ciała (gorączka) . . . . . . . . . . . . . . . Przeziębienie. . . . . . . . . . . . . . . Rany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Świnka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Udar słoneczny (porażenie słoneczne). . . . . . . . . . . . . . . Ukąszenia lub użądlenia owadów. . . . . . . . . . . . . . . . . Wymioty. . . . . . . . . . . . . . . . . . Zawroty głowy. . . . . . . . . . . . . 522 523 525 527 527 529 529 532 536 544 545 546 546 547 548 514 2017-04-12 18:33:59