K. K. Baczyński
advertisement
KARTA PRACY: LITERATURA WOJNY – Krzysztof Kamil Baczyński „Psalm IV” Boże mój. Ja przed Tobą ołtarz ciała rozdarty. Ja – jednym sumieniem rodzony, dymię tysiącem martwych. Nie tłomacz mi ptaków i roślin, ja z nich poczęty – rozumiem, tylko się krzywdy nauczyć i ludzi się uczyć nie umiem. Ja już spokojny. Ześlij ulewy głów obciętych, strąć nieba płaską dłoń, Ty ze wszystkiego – święty. Ale mi czyny wytłomacz, ziemi ziejący orkan, bo nic, że po klęsce jej depczę jak po krzemiennych toporkach ludzi, co nigdy nie rosnąc, o ściany jaskiń miecz ostrzą. Ale wytłomacz mi tych, co niewiedzący – u ciemnych wód co spopielałe krzyżyki czarne nie odegranych nigdy nut. 31 XII 41 r. – 1 I 42 r. Podaj jeden argument potwierdzający, że przytoczony wiersz jest psalmem nie tylko z uwagi na tytuł. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ Ustal, które słowo w pierwszej strofie wyraźnie sugeruje, że podmiot liryczny postrzega swoją walkę i śmierć jako symboliczną ofiarę. ........................................................................................................................................................................ Określ funkcję tekstu i ustal, czym strofa pierwsza różni się od czterech pozostałych. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ Wykorzystując znajomość wiersza Pokolenie, A. ustal, jaka opozycja typowa dla tamtego tekstu pojawia się również w drugiej strofie Psalmu 4 – ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ B. opisz stosunek podmiotu lirycznego Psalmu 4 do każdego z elementów tej opozycji – ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ ....................................................................................................................................................................... 7.5. Wypisz cytat dowodzący, że podmiot liryczny Psalmu 4 postrzega siebie jako element świata przyrody. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 7.6. W Pokoleniu Baczyński nazwał swoich współczesnych „złymi troglodytami”. Wypisz z Psalmu 4 wersy, w których poeta w podobny sposób charakteryzuje swoje pokolenie. ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 7.7. Jakie zjawisko występujące w czasie powstania wiersza opisują metafory: „dymię tysiącem martwych” oraz „ulewy głów obciętych”? ........................................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................................ 7.8. Psalm to gatunek literacki ściśle związany z Biblią. Ustal symbolikę obrazów pojawiających się w ostatniej strofie. A. „ciemne wody” – ................................................................................................... B. „krzyżyki” – ............................................................................................................. 7.9. Zaznacz zdania prawdziwe w odniesieniu do Psalmu 4. A. Wiersz ma regularną budowę stroficzną. B. W utworze pojawiają się rymy w większości niedokładne. C. Wiersz ma parzysty układ rymów. D. Jest to wiersz biały. E. Utwór zaczyna się apostrofą. F. W dwu ostatnich strofach pojawia się anafora. G. W wierszu występuje tylko jedno porównanie. H. Tekst zawiera fragmenty o funkcji impresywnej. I. Jest to wiersz ciągły (stychiczny). J. W wierszu są stosowane zdania eliptyczne. K. Jest to wiersz sylabotoniczny. L. W tekście pojawiają się archaizmy fonetyczne. 7.10. Wskaż topos, który pojawia się w czwartej strofie. A. apokalipsa C. ubi sunt B. vanitas D. człowiek-Boże igrzysko