Charakterystyka regionu

Charakterystyka regionu
Warmia i Mazury to dwie historyczne krainy północno - wschodniej Polski, należące do
najatrakcyjniejszych regionów turystyczno-krajoznawczych i rekreacyjnych naszego kraju.
Województwo jest podzielone na 19 powiatów ziemskich i dwa miasta wydzielone (powiaty
grodzkie Olsztyn i Elbląg) oraz 116 gmin, w tym 16 miejskich, 33 miejsko-wiejskich i 67
wiejskich. Sieć osadniczą tworzy 49 miast i ponad 3.900 jednostek osadniczych. Największe
miasto to Olsztyn (88 km kw.) i Elbląg (80 km kw.).
Region zamieszkuje nieco ponad 1,4 mln
osób, co stanowi 3,8 proc. ludności Polski.
Mała liczba mieszkańców wraz z rozległą
powierzchnią powodują, że średnia gęstość
zaludnienia jest dwukrotnie mniejsza niż w
innych częściach kraju i wynosi 60 osób na
km kw., a na obszarach wiejskich 25 osób
na km kw.
Atrakcje przyrodniczo-krajobrazowe
Urozmaicony krajobraz, duża liczba jezior, znaczna powierzchnia pokryta lasami, liczne
rezerwaty i pomniki przyrody, bogata i ciekawa przeszłość historyczna, cenne zabytki
architektury to główne zalety tego zakątka Polski
Warmia i Mazury zwana jest „Krainą Tysiąca Jezior” lecz w rzeczywistości posiada ich
znacznie więcej bo ok. 2000 jezior o ogólnej powierzchni powyżej 1 ha. Wśród nich jest
największe polskie jezioro Śniardwy. W okolicach jezior skupione są znane ośrodki
turystyczno-wczasowe jak Mikołajki, Giżycko, Węgorzewo, Ruciane-Nida czy Stare
Jabłonki. Niezwykle atrakcyjne są układy rzek i jezior, tworzące wielokilometrowe szlaki
wodne, m.in. Kanał Ostródzko-Elbląski, Szlak Spływów Krutynią, Szlak Wielkich Jezior
Mazurskich.
O atrakcyjności regionu decydują walory przyrodniczo-krajobrazowe, często unikatowe w
skali europejskiej, oraz bogata fauna i flora. Miłośnicy przyrody mogą podziwiać piękno
krajobrazu w trakcie turystycznych wędrówek. Znajdują się tu duże kompleksy leśne, w tym
Puszcza Piska, Puszcza Borecka i część Puszczy Romnickiej.
Ponadto województwo posiada największy w kraju obszar chronionego krajobrazu. W celu
ochrony gatunków roślin i zwierząt utworzono 102 rezerwaty przyrody oraz 6 parków
krajobrazowych. Warmia i Mazury posiadają ponad 2200 pomników przyrody.
Warmia i Mazury to przede wczystkim raj dla kajakarzy, którzy mogą korzystać z wielu
atrakcyjnych szlaków m.in. na rzekach Krutynia, Ukta czy Wel. Zimą miłośnicy białego
szaleństwa szkolą swe umiejętności narciarskie na malowniczych wyciągach narciarskich w
Gołdapi, Mrągowie, Lidzbarku Warmińskim.
Zabytki
Atrakcyjność województwa wzmacniają liczne zabytki architektury. Z dawnych fortyfikacji
zachowały się w dobrym stanie zamki krzyżackie i biskupie w Olsztynie, Nidzicy oraz
Lidzbarku Warmińskim.
Architekturę sakralną reprezentują liczne kościoły gotyckie, w tym katedra we Fromborku,
dobromiejska kolegiata oraz nieliczne w Polsce kościoły drewniane w Wieliczce, Ostrykole
czy Lubawie. Barokową perłą architektoniczną, jest sanktuarium maryjne w Świętej Lipce.
Co roku przybywają tu liczni pielgrzymi z całego świata. W kościele na szczególną uwagę
zasługują organy wyposażone w ruchome elementy dekoracyjne. Licznie odwiedzane przez
turystów są także sanktuaria w Stoczku Klasztornym oraz Gietrzwałdzie.
Osobistości regionu
Z regionem związanych jest wielu wybitnych przedstawicieli Polskiej kultury, nauki i sztuki.
Przez blisko czterdzieści lat na Warmii mieszkał i pracował Mikołaj Kopernik.
W Lidzbarku Warmińskim przez trzydzieści lat urzędował biskup warmiński Ignacy Krasicki.
Pozostawił po sobie znaczny dorobek literacki.
Synem tej ziemi był również urodzony w Barczewie kompozytor polski, Feliks Nowowiejski.
Jego imię nosi obecnie filharmonia olsztyńska.
Z Giżycka wywodzi się znany historyk polski, wieloletni dyrektor Zakładu Naukowego im.
Ossolińskich we Lwowie, Wojciech Kętrzyński.
W Nidzicy urodził się historyk i honorowy obywatel „wiecznego miasta”, Ferdynand
Gregorowiusz.
Na naszych ziemiach urodził się także pierwszy noblista w dziedzinie medycyny Emil
Behring. Ponadto z regionu wywodzi się wiele innych osób takich jak filozof J. G. Herder,
orientalista Ignacy Pietraszewski, pisarz niemiecki Ernst Wiechert, malarz Jan Antoni Blank,
poetka Maria Zientara Malewska.
Województwo zajmuje 24 tys. km kw., co stanowi 7,7 proc. powierzchni kraju. Jest czwarte
pod względem wielkości. Północna część województwa graniczy z Obwodem
Kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej. Są tu zlokalizowane przejścia graniczne: drogowe w
Bezledach, Gronowie, Gołdapi, kolejowe w Braniewie, Bartoszycach, Skandawie, morskie w
Elblągu i Fromborku.
Na naszych ziemiach urodził się także pierwszy noblista w dziedzinie medycyny Emil
Behring. Ponadto z regionu wywodzi się wiele innych osób takich jak filozof J. G. Herder,
orientalista Ignacy Pietraszewski, pisarz niemiecki Ernst Wiechert, malarz Jan Antoni Blank,
poetka Maria Zientara Malewska.