układ krążenia nowy

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Układ krążenia zbudowany
jest z:
Serca (pompy)
Naczyń tętniczych
Naczyń włosowatych
Naczyń żylnych
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Serce
Leży w klatce piersiowej, w
śródpiersiu
Koniuszek serca
skierowany jest w lewą
stronę
Zbudowane jest z mięśnia
sercowego
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
W mięśniu sercowym istnieją tzw. wstawki
• Złącza niskooporowe, których
obecność umożliwia rozchodzenie
się pobudzenia po wszystkich
komórkach
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Serce składa się z:
• 2 przedsionków (prawy i lewy)
• 2 komór (prawa i lewa)
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
• Serce obdarzone jest wyjątkową
cechą automatycznego
kurczenia się chociaż normalnie
jego czynność w organizmie
pozostaje pod kontrolą nerwów
i hormonów, to funkcjonuje ono
dalej, po odłączeniu od tych
wpływów i wyjęciu serca z
ustroju.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Układ bodźcoprzewodzący serca
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
CYKL PRACY SERCA
• Składa się z dwóch faz:
• Faza skurczowa (systole)
• Faza rozkurczowa (diastole)
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Koordynacją skurczów mięśnia sercowego
kierują dwa czynniki:
•
•
włókna mięśniowe są ze sobą
ściśle splecione, dzięki czemu
skurcz rozprzestrzenia się w
mięśniu bardzo szybko.
serce wyposażone jest w specjalne
komórki mięśniowe, tworzące
układ przewodzący serca.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
• Cykl ten nie obejmuje serca w
całości – przedsionki i komory
funkcjonują jako oddzielne
jednostki, wchodząc w fazę
skurczu i rozkurczu w różnym
czasie.
• Czas trwania jednego cyklu
sercowego wynosi 0,8 sekundy.
Cykl serca nie ma początku ani
końca, ponieważ seria skurczów i
rozkurczów następuje cyklicznie.
• Aby cykl serca mógł dojść do
skutku, komórki mięśnia
sercowego muszą się kurczyć
mniej więcej równocześnie.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Skurcz serca
• Podczas każdego skurczu serce wytłacza do
tętnicy głównej pewną ilość krwi nazywaną
pojemnością wyrzutową serca (rzut
skurczowy). Przeciętna jej ilość u osób
dorosłych i zdrowych w spoczynku wynosi
50-70 ml. Zatem ogólna ilość krwi
przetłoczonej w ciągu minuty przez lewą
komorę do układu krążenia określana jako
rzut minutowy lub pojemność minutowa
serca, jest iloczynem rytmu działalności i
wielkości rzutu skurczowego.
• U osób dorosłych i zdrowych, o średnim
poziomie wytrenowania, w stanie
spoczynku, wynosi ona średnio 4-5 litrów.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
W sercu znajdują się:
Zastawka trójdzielna –
pomiędzy prawym
przedsionkiem a prawą komorą
Zastawka dwudzielna –
pomiędzy lewym przedsionkiem
a lewą komorą
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Zastawki
półksiężycowate
:
Znajdują się w aorcie
Znajdują się w pniu
płucnym
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Żyła
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Obieg duży krwi:
• Rozpoczyna się w lewej
komorze (aortą) a kończy w
prawym przedsionku
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Obieg mały krwi:
• Rozpoczyna się w prawej
komorze (pniem płucnym) a
kończy w lewym przedsionku
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
CIŚNIENIE KRWI
• Ciśnienie krwi to ciśnienie jakie panuje
w arteriach, czyli głównych naczyniach
krwionośnych organizmu. Powstaje
ono poprzez ciągłą pracę serca, które
nieustannie tłoczy krew w układzie
krwionośnym ciała.
• Pierwsza liczba (wyższa) to ciśnienie
skurczowe, czyli takie stadium pracy
serca, gdy mięsień wykonuje pracę.
• Druga liczba (niższa) to ciśnienie
rozkurczowe, czyli ciśnienie
pomiędzy uderzeniami serca.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi
można zmierzyć posługując się dwoma
metodami:
bezpośrednią,
pośrednią.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
• Bezpośredni pomiar ciśnienia krwi
stosuje się do badań ciśnienia w
przedsionkach i komorach serca
cewnikiem wprowadzonym
najczęściej przez żyłę pośrodkową
łokciową.
• Pośredni pomiar ciśnienia jest
wykonywany za pomocą metody
Riva-Rocci.
• Przyrząd do takiego pomiaru nazywa
się sfigmomanometrem.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Rtęciowy:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Zegarowy:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Nadgarstkowy:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Wartości ciśnienia krwi:
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
TĘTNO
• Tętnem nazywamy rytmiczne
podnoszenie i zapadanie ścian
tętnic. Wiemy, że krew
wyrzucona z komory rozciąga
ściany tętnic, które
bezpośrednio potem kurczą się,
co daje wrażenie tętna.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Tętno
• W zależności od stanu zdrowia i
stopnia sprawności tętno waha
się w granicach 60-80. U osób
wybitnie sprawnych i
wytrenowanych może być ono
znacznie niższe i wynosić nawet
36-40 uderzeń na minutę. U
dzieci i kobiet te wartości są
zwykle wyższe.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Tętno może wyczuć wszędzie tam, gdzie
tętnice przebiegają powierzchownie.
•
•
•
•
•
tętnicy promieniowej,
szyjnej wspólnej,
skroniowej powierzchownej,
tętnicy grzbietowej stopy,
podkolanowej
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
• Badanie tętna przynosi
informacje o liczbie skurczów
serca, objętości skurczowej oraz
do pewnego stopnia o ciśnieniu
krwi.
• Określając charakter tętna,
opisujemy jego częstość,
miarowość, napięcie i szybkość.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Baroreceptory
• Stała wielkość ciśnienia krwi zleży
do obecności odpowiednich
czujników tzw. baroreceptorów.
Znajdują się one w ściankach
niektórych tętnic i informują ośrodek
naczynioruchowy o wielkości
ciśnienia. Występują one w:
• łuku aorty,
• tętnicach szyjnych wspólnych,
• zatoce szyjnej.
• Wzrost ciśnienia przyspiesza
częstotliwość wysyłania impulsów z
baroreceptorów do ośrodka
naczynioruchowego i odwrotnie.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Krew
• Krew i płyn tkankowy –
chłonka, tworzą środowisko
wewnętrzne ustroju, w którym
żyją wszystkie komórki i tkanki
ciała.
• Krew i chłonka są określane
jako tkanki płynne. Odgrywają
one ważną rolę:
• transportową,
• obronną ustroju.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Krew przenosi:
– tlen i dwutlenek węgla,
– substancje odżywcze (glukozę,
lipidy, aminokwasy),
– jony (sód, potas, wapń),
– produkty przemiany materii
(mocznik),
– hormony,
– rozprowadza ciepło w ustroju.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Krew składa się z części płynnej zwanej
osoczem, oraz zawieszonych w nim
elementów komórkowych tj.:
krwinki czerwone czyli erytrocyty,
płytki krwi czyli trombocyty,
pięć typów krwinek białych, czyli
leukocytów.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
erytrocyt, trombocyt, leukocyt
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Erytrocyty
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Ilość krwi u człowieka stanowi:
• u kobiety ok. 6,5% masy ciała
(4-5 l),
• u mężczyzny ok. 7% masy ciała
(5-6 l).
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
OSOCZE
• Jest słomkowożółtym płynem,
w który zawieszone są elementy
komórkowe. Objętościowo
osocze stanowi 50-60% krwi.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Osocze ma następujący skład:
•
•
•
•
•
woda ~ 92%,
białko 6-8%,
sole mineralne 0,8%,
lipidy 0,6%,
glukoza 0,1%.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Osocze transportuje substancje
• różne jony (Na, K, Ca itd.),
• glukoza i nieznaczne ilości innych
cukrów,
• aminokwasy,
• inne kwasy organiczne,
• cholesterol i inne lipidy,
• hormony,
• mocznik.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
KRZEPNIĘCIE KRWI
• Wynaczyniona krew człowieka
po 3-4 minutach zaczyna
krzepnąć i po 5-6 minutach
zamienia się w galaretowaty
skrzep.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w
ramach Sektorowego Programu Operacyjnego
Rozwój Zasobów Ludzkich
Projekt: Kobieta pracująca w zawodzie kosmetyczki
Krzepnięcie krwi polega na:
• rozpuszczonego we krwi białka
– fibrynogenu w postać
nierozpuszczalną – fibrynę,
czyli włóknik.