SPIS TREŚCI Słowo wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Autorzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . AKSJOLOGIA ZAWODOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . AKTYWIZM I PASYWIZM SĘDZIOWSKI . . . . . . . . . . . . APLIKANT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ASESOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . AUTONOMIA (WOLA) KLIENTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BARIERA INFORMACYJNA („CHIŃSKI MUR”) . . . . . . BEZINTERESOWNOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BEZSTRONNOŚĆ ARBITRA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . BEZSTRONNOŚĆ (OBIEKTYWIZM) PROKURATORA BEZSTRONNOŚĆ SĘDZIOWSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CNOTY ZAWODOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . CZYNNOŚCI ZAWODOWE PRAWNIKÓW . . . . . . . . . . DEONTOLOGIA ZAWODOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOBROWOLNOŚĆ MEDIACJI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . DOSKONALENIE ZAWODOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IX XI XIII 1 5 17 25 31 34 36 37 43 47 52 55 61 62 64 ETOS ZAWODOWY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA ADWOKACKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA AKADEMICKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA DORADCY PRAWNEGO WŁADZ PUBLICZNYCH ETYKA JAKO GRANICA WŁADZY PRAWNICZEJ . . . . . . . . ETYKA KOMORNICZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA KRYTYCZNA (METAETYKA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA NORMATYWNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA NOTARIALNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA OPISOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA PRAWNICZA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA PROKURATORSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA RADCÓW PRAWNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA SĘDZIOWSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA STOSOWANA (PRAKTYCZNA) . . . . . . . . . . . . . . . . . ETYKA ZAWODÓW PRAWNICZYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66 70 75 79 84 91 96 98 101 107 109 113 120 126 141 143 V SPIS TREŚCI FUNKCJE ZAWODÓW PRAWNICZYCH . . . . . . . . . . GODNOŚĆ ZAWODU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . GORLIWOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . HONOR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . IMMUNITET FORMALNY (SĘDZIOWSKI) . . . . . . . . . IMMUNITET MATERIALNY (WOLNE ZAWODY) . . INFORMACJA O USŁUGACH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . INFORMOWANIE KLIENTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . INTEGRALNOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KLIENT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KODEKS ETYCZNY PRAWNIKÓW EUROPEJSKICH KODEKSY ETYKI ZAWODOWEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . KOLEŻEŃSTWO ZAWODOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . KONFLIKT INTERESÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . KONKURENCJA (NIEUCZCIWA) . . . . . . . . . . . . . . . . . KONSULTACJE Z KLIENTEM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . LOJALNOŚĆ OBROŃCY I PEŁNOMOCNIKA . . . . . . NIEPOŁĄCZALNOŚĆ (INCOMPATIBILITAS) . . . . . . . NIEZALEŻNOŚĆ SĄDÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . NIEZALEŻNOŚĆ WOLNYCH ZAWODÓW . . . . . . . . NIEZAWISŁOŚĆ SĘDZIOWSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145 150 154 156 158 164 170 173 175 179 186 194 203 206 216 219 220 223 229 234 240 OBOWIĄZKI ZAWODOWE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA (UBEZPIECZENIOWA) ODPOWIEDZIALNOŚĆ DYSCYPLINARNA . . . . . . . . . . . . . ODPOWIEDZIALNOŚĆ MORALNA A ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . OGLĘDNOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . POLUBOWNE ZAKOŃCZENIE SPRAWY . . . . . . . . . . . . . . . POMOC PRAWNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . POSTĘPOWANIE POZA SŁUŻBĄ (SŁUŻBA PUBLICZNA) . POSTĘPOWANIE POZA WYKONYWANIEM ZAWODU (WOLNE ZAWODY) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . POWAGA URZĘDU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . POWŚCIĄGLIWOŚĆ SĘDZIOWSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . POZYSKIWANIE KLIENTÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PRACA PRO BONO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PRACOWNIK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PRAWDOMÓWNOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . VI ... ... ... 245 247 252 . . . . . . . . . . . . . . . 266 269 277 283 285 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 301 303 312 314 317 320 SPIS TREŚCI PRAWORZĄDNOŚĆ I JEJ STRZEŻENIE PRZEZ PROKURATORA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . PRZESZUKANIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . REKLAMA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RELACJA PRAWNIK-KLIENT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . REZYGNACJA ZE WSPÓŁPRACY (WYPOWIEDZENIE PEŁNOMOCNICTWA) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ROLE ZAWODOWE PRAWNIKÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . RZECZNIK DYSCYPLINARNY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RZECZOWOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . RZETELNOŚĆ PORAD PRAWNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . RZETELNOŚĆ (SKRUPULATNOŚĆ) FINANSOWA . . . . SĄD DYSCYPLINARNY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SŁUŻBA PUBLICZNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SOLIDARNOŚĆ ZAWODOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SPRZECZNOŚĆ INTERESÓW . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SUMIENNOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . SYSTEM ZAWODÓW PRAWNICZYCH . . . . . . . . . . . . . . ŚWIADCZENIE USŁUG PRAWNICZYCH . . . . . . . . . . . . TAJEMNICA ZAWODOWA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . TAKT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326 330 331 335 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339 342 345 354 360 362 366 376 379 382 384 387 389 391 396 TEORIA ETYKI SYTUACYJNEJ PRAWNIKA . . . . . . . . . . . . . TEORIA WIELOPŁASZCZYZNOWA ETYKI PRAWNICZEJ TRADYCJE ETYKI PRAWNICZEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UCZCIWOŚĆ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . UMIAR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WOLNE ZAWODY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WYNAGRODZENIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . WYSTĄPIENIA PUBLICZNE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZASADY ETYKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZAUFANIE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZAWODY ZAUFANIA PUBLICZNEGO . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZBIEG NORM ETYKI ZAWODOWEJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZGODA KLIENTA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ZWROT ETYCZNY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 400 407 412 414 416 419 423 434 437 439 449 455 459 461 Indeks . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467 VII