ESTYMACJA PRZEDZIAŁOWA Przedział ufności dla wartości średniej m populacji. Przedział ufności dla wartości średniej m populacji. Algorytm Model I Populacja ma rozkład N(m, σ), wartość przeciętna 1 X n n X i i 1 m – nieznany parametr, odchylenie standardowe σ – znany parametr. PrU u wartość odczytaną z tablicy kwantyli rozkładu N(0,1). Pr X u m X u 1 n n Przedział ufności dla wartości średniej m populacji. Algorytm Model II 1 X n n Xi i 1 1 S n 2 n 2 x x i i 1 Populacja ma rozkład N(m, σ), m, σ – nieznane parametry, próba mała - n 30 . Pr t t Pr X t wartość kwantyla rzędu rozkładu Studenta o n-1 stopniach swobody S m X t n 1 S 1 n 1 Przedział ufności dla wartości średniej m populacji. Algorytm Model III Populacja ma rozkład N(m, σ) bądź dowolny inny o średniej m i o wariancji skończonej S2 = σ 2, m, σ – nieznane parametry, próba duża - n > 30 . 1 X n s *2 n X i i 1 n 2 1 n 2 s x x i n 1 n 1 i 1 PrU u wartość odczytaną z tablicy kwantyli rozkładu N(0,1). s* s* 1 Pr X u m X u n n Przedział ufności dla wariancji i odchylenia standardowego σ populacji. Model I Dana jest populacja generalna o rozkładzie normalnym N(m, σ); parametry m i σ są nieznane. Należy oszacować wariancję populacji σ 2 , n 30 . Algorytm 1 S2 n n 2 x x i i 1 2 1 , n 1 oraz 2 , n 1 2 2 są odpowiednimi kwantylami rozkładu 2 o n-1 stopniach swobody dla wariancji 2 2 nS nS , 2 2 1 , n 1 , n 1 2 2 dla odchylenia standardowego n n S , S 2 2 , n 1 1 , n 1 2 2 Przedział ufności dla wariancji i odchylenia standardowego σ populacji. Model II Dana jest populacja generalna o rozkładzie normalnym N(m, σ); parametry m i σ są nieznane, n > 30 . Algorytm 1 2 S n u 1 2 n 2 x x i i 1 wartość odczytaną z tablicy kwantyli 1 – ½ rozkładu N(0,1). przedział ufności dla parametru b – odchylenia standardowego S 2n , 2 n 3 u 1 2 S 2n 2 n 3 u 1 2 Wielkość próby potrzebna do oszacowania parametru m z zadaną dokładnością. Szukamy na danym poziomie ufności 1 – takiej minimalnej liczby prób, aby otrzymać przedział ufności dla wartości przeciętnej o długości nie większej niż 2k. Zakładajmy, że badana populacja ma rozkład N(m,b), gdzie m i b są nieznanymi parametrami. Pobieramy wstępną próbę o liczności n0 i obliczamy: 1 x0 n0 n0 i 1 xi oraz 1 S n0 2 n0 2 x x i i 1 2 S r t 1 , n 0 1 1 2 k Jeżeli r n0, to pozostajemy przy wybranej próbce o liczności n0. Jeżeli r > n0, to do próbki wstępnej dobieramy jeszcze co najmniej n1 elementów, gdzie n1 = [r] - n0 +1. W przypadku, gdy znamy wartość σ rozkładu populacji, możemy wyznaczyć liczność próby n bezpośrednio z nierówności 2d 2k Przedziały ufności dla parametru p w rozkładzie dwumianowym n k nk PK k p 1 p k P( p1 p) P( p p 2 ) 1 2 k p1 1 k (n k 1) qF ,2 n k 1,2 k 2 1 k 1 qF ,2 k 1,2 (n k ) 2 p2 1 n k (k 1) qF ,2 k 1,2 (n k ) 2 Przedziały ufności dla parametru p w rozkładzie dwumianowym n k nk PK k p 1 p k P( p1 p) P( p p 2 ) 1 2 k p1 1 k (n k 1) qF ,2 n k 1,2 k 2 1 k 1 qF ,2 k 1,2 (n k ) 2 p2 1 n k (k 1) qF ,2 k 1,2 (n k ) 2 k np np1 p k np 2 u np1 p 2 2 Testy parametryczne Populacja generalna ma rozkład N(m,), odchylenie standardowe jest znane. Nieznany jest parametr m, dla którego stawiamy hipotezę H0: m=m0, przeciwko hipotezie H1: m m0 U X m0 n Pr( U u ) Pr( U u ) 2 Pr(U u ) 2(1 u ) u 1 2 (,u ) (u , ) Populacja generalna ma rozkład N(m,), odchylenie standardowe nie jest znane. Hipoteza H0: m=m0, przeciwko hipotezie H1: m m0 X m0 t S 1 S xi x n i 1 n 2 2 n 1 X m0 ^ n S 1 xi x S n 1 i 1 ^ 2 Pr( t t ) n 2 Testy dla wariancji H0: H1: 2 02 2 2 0 2 nS 2 0 2 nS 2 0 2 2 nS2 Pr( ) 2 2 2 0 2 Dla dużych n N n 1, 2(n 1) U 2 n 1 2n 1 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ