diagnostyka laboratoryjna Journal of Laboratory Diagnostics 2010 • Volume 46 • Number 1 • 57-62 Praca oryginalna • Original Article Zależność nasilenia dyslipidemii u chorych na cukrzycę typu 2 od stopnia wyrównania cukrzycy Intensification of dyslipidemia in patient with diabetes type 2 depended on diabetes control Joanna Kamińska 1, Jolanta Czyżewska1, Violetta Dymicka-Piekarska1, Joanna Matowicka-Karna1, Iwona Jakubowska2, Olga, Martyna Koper1, Halina Kemona1 Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku Oddział I Chorób Wewnętrznych Endokrynologii i Diabetologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. J. Śniadeckiego w Białymstoku 1 2 Streszczenie Wprowadzenie: Występująca w cukrzycy insulinooporność, przewlekła hiperglikemia, stres oksydacyjny mają istotny wpływ na powstawanie dyslipidemii. Zaburzenia gospodarki lipidowej u chorych na cukrzyce typu 2 są niezwykle istotnym problemem, który znacznie potęguje ryzyko rozwoju powikłań sercowo – naczyniowych. Dobre wyrównanie cukrzycy odwzorowane niskim odsetkiem hemoglobiny glikowanej (HgA1c) może mieć istotne znaczenie w poprawie parametrów gospodarki lipidowej, a tym samym obniżaniu ryzyka powikłań mikro- i makro- angiopatycznych. Cel pracy: Ocena parametrów gospodarki lipidowej w zależności od stopnia wyrównania cukrzycy, na podstawie odsetka hemoglobiny glikowanej HbA1c. Materiał i metody: Krew do badań pobierano z żyły odłokciowej na skrzep oraz na EDTAK2 od 162 chorych na cukrzycę typu 2. Grupę badaną podzielono na dwie podgrupy względem odsetka hemoglobiny glikowanej ≤ 6,5% i > 6,5% - 12.5%. Parametry gospodarki lipidowej oraz odsetek hemoglobiny glikowanej i stężenie glukozy oznaczono na analizatorze biochemicznym metodą bezpośrednią, enzymatyczną. Wyniki: Średnie stężenie cholesterolu całkowitego i LDL- cholesterolu w grupie z wyrównaną cukrzycą było istotnie niższe w stosunku do grupy z niewyrównaną cukrzycą (p< 0,0001). Natomiast analiza stężeń cholesterolu we frakcji HDL i triglicerydów (TG) w badanych podgrupach nie wykazała istotnych różnic. Wniosek: Wyrównanie cukrzycy typu 2 istotnie koreluje z obniżeniem stężenia cholesterolu całkowitego i LDL, natomiast nie obserwowaliśmy zależności względem stężenia cholesterolu HDL i TG. Summary Introduction: Present in patients with diabetes the insulin resistance syndrome, chronic hyperglycemia, oxidative stress are strongly associated with generation of dyslipidemia. Disturbances of lipids in patients with type 2 diabetes are very significant problem, which is strongly associated with an increased risk of cardiovascular disease. Good diabetes control, which is assessed by low percentage of glycosylated hemoglobin (HgA1c), may be have real significance in improvement of lipids parameters and to reduce risk of micro and macro -vascular complication. The aim of this study was to investigate the relationship between the lipids parameters and diabetes control on the basis percentage of glycosylated hemoglobin (HgA1c). Material and methods: Blood samples were collected from 162 patients with type 2 diabetes from elbow vein to vacuum test –tubes with disodium versenate (EDTAK2) and without anticoagulant. The study group was categorized into two subgroups, in depending on percentage of glycosylated hemoglobin ≤ 6,5% and > 6,5% - 12.5%. The lipids parameters, percentage of glycosylated hemoglobin and concentration of glucose were examined on biochemical analyzer used direct enzymatic methods. Results: Average concentration of total cholesterol and LDL in group with good diabetes control was significantly lower than in group with poor diabetes control (p<0,0001). However, we didn’t observe significantly differences of concentration cholesterol HDL and triglyceride in both study groups. Conclusion: Good diabetes control significantly correlated with lower concentration of total cholesterol and LDL, but we didn’t observe dependence on concentration of cholesterol HDL and triglyceride. 57 Zależność nasilenia dyslipidemii u chorych na cukrzycę typu 2 od stopnia wyrównania cukrzycy Słowa kluczowe:cukrzyca, dyslipidemia, hemoglobina glikowana Key words:diabetes, dyslipidemia, glycosylated hemoglobin 58