Wysoce zjadliwa grypa ptaków zwana też grypą ptaków, a dawniej

CO NALEŻY WIEDZIEĆ NA WYPADEK WYBUCHU EPIDEMII
PTASIEJ GRYPY
1) Podstawowe informacje o ptasiej grypie
Wysoce zjadliwa grypa ptaków zwana też grypą ptaków, a dawniej - pomorem drobiu.
Jest groźną, bardzo zaraźliwą chorobą wirusową ptaków podlegającą obowiązkowi zwalczania.
Powoduje duże straty gospodarczo-ekonomiczne w chowie i hodowli drobiu. W Polsce dotąd
nie stwierdzano tej niezwykle groźnej choroby.
Jest ona wywoływana przez wirus grypy ptasiej.
Wrażliwe na chorobę są prawie wszystkie gatunki ptaków domowych i dzikich. Dzikie ptaki,
szczególnie wodne są bardziej odporne na wirus i często występują u nich zakażenia bezobjawowe.
Dzikie ptaki są długotrwałymi nosicielami wirusa i mogą przenosić zarazek na znaczne odległości.
Największe straty wirus powoduje wśród drobiu domowego : kur i indyków. Zakażenia opisywano
także u małp, świń, fretek oraz bydła.
Zachorowalność i śmiertelność w stadzie drobiu może dochodzić nawet do 100%!
Wirus ptasiej grypy może być przenoszony różnymi drogami, co powoduje, że walka z tą chorobą jest
trudna. Do zakażenia dochodzi przez kontakt ptaków zdrowych z chorymi, a także przy zetknięciu się
ptaków z innymi gatunkami zwierząt będących nosicielami wirusa. Duże ilości wirusa są wydalane z
kałem chorych ptaków, wydzieliną z oczu i dróg oddechowych. Wirus może zostać przeniesiony przez
skażone sprzęty używane do karmienia i pojenia drobiu, ściółkę, zanieczyszczoną paszę, wodę, środki
transportu, a także człowieka. Od momentu zakażenia do wystąpienia pierwszych objawów choroby
upływa zwykle od kilku godzin do trzech dni.
Objawy choroby są niespecyficzne, zróżnicowane w zależności od wieku ptaków, gatunku i
warunków środowiskowych. Przedstawiają się następująco:
a) brak objawów przy przebiegu nadostrym,
b) gwałtowny spadek nieśności z 80 % do kilku %, składanie jaj w miękkich skorupkach tzw.
lanie jaj,
c) objawy ze strony układu oddechowego, nerwowego, silny wyciek z nosa i oczu,
d) biegunka,
e) obrzęk głowy, szyi, grzebienia, zasinienie, wybroczyny i ogniska martwicy na dzwonkach i
grzebieniu.
W zależności od warunków wirus ptasiej grypy może przeżyć:
a)
b)
c)
d)
e)
f)
g)
h)
w kale: 30-35 dni w temperaturze 4°C i 7 dni w 20°C,
w środowisku kurnika: do 5 tygodni,
w kurzu kurnika: 2 tygodnie po usunięciu ptaków,
w wodzie(stawy, jeziora) w temperaturze 22°C przez 4 dni,
w temperaturze 0°C ponad 30 dni,
w tuszkach w temperaturze pokojowej: kilka dni,
w temperaturze lodówki: 23 dni,
może utrzymywać się w produktach mięsnych, ale niszczy go obróbka cieplna.
Wirus jest wrażliwy na powszechnie stosowane środki dezynfekcyjne włączając detergenty.
Profilaktyczne działania hodowców utrzymujących drób powinny polegać na:
a) wprowadzeniu zakazu wstępu osobom niezwiązanym z obsługą ptaków na teren gospodarstwa
utrzymującego drób,
b) wprowadzeniu bezwzględnego obowiązku zmiany odzieży przed wejściem do pomieszczeń, w
których utrzymywany jest drób, pasza oraz woda przeznaczona dla drobiu, a także
przestrzegania zasad higieny osobistej,
c) zabezpieczenia paszy i wody przeznaczonej dla drobiu przed dostępem ptaków wolno
żyjących,
d) niezwłocznym informowaniu powiatowego lekarza weterynarii o wszelkich niepokojących
objawach mogących wskazywać na wystąpienie grypy ptaków.
U ludzi pracujących na zakażonych fermach drobiu mających ścisły kontakt z chorym ptactwem
istnieje ryzyko zachorowania na SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) ciężki ostry zespół
oddechowy.
Zdrowie konsumentów nie jest zagrożone, ponieważ tuszki drobiu ze stad zakażonych wysoce
zjadliwą grypą ptaków uznaje się za niezdatne do spożycia przez ludzi i przeznaczone do
likwidacji, nie ma więc możliwości zakażenia się przez spożywanie produktów drobiowych.
W przypadku podejrzenia wystąpienia choroby zakaźnej zwierząt posiadacz zwierzęcia jest
obowiązany do:
a) niezwłocznego zawiadomienia o tym organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego
podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej (prywatnie
praktykujący lekarze weterynarii), albo starosty (burmistrza, wójta),
b) pozostawienia zwierząt w miejscu ich przebywania i nie wprowadzania tam innych
zwierząt,
c) uniemożliwienia osobom postronnym dostępu do pomieszczeń lub miejsc, w których
znajdują się zwierzęta podejrzane o zakażenie lub chorobę, lub zwłoki zwierzęce,
d) wstrzymania się od wywożenia,, wynoszenia i zbywania produktów, w szczególności mięsa,
zwłok zwierzęcych, środków żywienia zwierząt, wody, ściółki, nawozów naturalnych. Te
same zasady obowiązują w przypadku znalezienia martwego ptactwa, osób nie
będących hodowcami,
e) udostępnienia organom Inspekcji Weterynaryjnej zwierząt i zwłok zwierzęcych do badań i
zabiegów weterynaryjnych, a także udzielania pomocy przy ich wykonywaniu,
f) udzielania organom Inspekcji Weterynaryjnej oraz osobom działającym w imieniu tych
organów wyjaśnień i podawania informacji, które mogą mieć znaczenie dla wykrycia
choroby i źródeł zakażenia lub zapobiegania jej szerzeniu.
2) Jak się ustrzec ptasiej grypy?
Spożywaj mięso drobiowe, przetwory drobiarskie i jaja poddane odpowiedniej obróbce
cieplnej w temperaturze 70ºc:
a) myj dokładnie z użyciem detergentu wszystkie przedmioty, które miały kontakt z
surowym drobiem (deski, noże, talerze) pamiętaj, że zamrożenie mięsa nie niszczy
wirusa ptasiej grypy,
b) nie dotykaj, bez odpowiedniego zabezpieczenia, martwych lub sprawiających wrażenie
chorych ptaków dzikich ani ubitego drobiu, przede wszystkim dopilnuj, aby nie robiły
tego dzieci,
c) zadbaj o to, aby dzieci unikały miejsc bytowania dzikiego ptactwa, ferm drobiu oraz
innych miejsc jego przetrzymywania,
d) myj ręce po każdorazowym zetknięciu się z ptactwem, zarówno dzikim, jak i
hodowlanym; dopilnuj, aby robiły to także dzieci,
e) pamiętaj, aby surowe mięso drobiowe nie miało styczności z innymi produktami
żywnościowymi
f) przypominamy o przestrzeganiu zakazu przywozu z zagranicy żywego lub martwego
ptactwa, drobiu i wyrobów drobiarskich, jaj, nieprzetworzonych piór i ich części, pierza,
puchu oraz trofeów myśliwskich.
Bezwzględnie przestrzegaj zaleceń wydawanych przez przedstawicieli inspekcji
weterynaryjnej i państwowej inspekcji sanitarnej.
3) Co robić, gdy udajemy się do krajów, w których stwierdzono
występowanie ognisk ptasiej grypy
Należy bezwzględnie stosować się do wszelkich zaleceń miejscowej służby zdrowia, ściśle
przestrzegać reżimu sanitarnego, a w szczególności:
a) Unikać miejsc bytowania dzikiego ptactwa, ferm drobiu oraz innych miejsc jego
przetrzymywania, handlu drobiem i wyrobami drobiarskimi, w tym pierzem,
b) Nie dotykać martwych ptaków ani ubitego drobiu,
c) Nie spożywać mięsa drobiowego, przetworów drobiarskich i jaj nie poddanych
odpowiedniej obróbce cieplnej w temp. Min. 70ºC,
d) Myć i dezynfekować ręce po każdorazowym zetknięciu z ptactwem, zarówno dzikim,
jak i hodowlanym,
Ponadto zaleca się:
 W przypadku wystąpienia objawów chorobowych (podwyższona temp. ciała,
kaszel, duszności, bóle mięśniowo-stawowe) – natychmiastowy kontakt z lekarzem,
 Poddanie się szczepieniom p/grypie sezonowej co najmniej 14 dni przed wyjazdem
do krajów, w których występują ogniska ptasiej grypy.
4) Co robić, gdy wracamy z krajów, w których stwierdzono występowanie
ognisk ptasiej grypy
a) Bezwzględnie należy przestrzegać zakazu przywozu żywego lub martwego ptactwa,
drobiu i wyrobów drobiarskich, jaj, nieprzetworzonych piór i ich części, pierza oraz
puchu,
b) W przypadku wystąpienia, w okresie 7-14 dni od powrotu do kraju, objawów
chorobowych (podwyższona temp. ciała, kaszel, duszności, bóle mięśniowo-stawowe)
należy niezwłocznie udać się do lekarza POZ, najbliższego szpitala zakaźnego lub innej
placówki leczniczej.