Liczby dziesiętne 1. Cele lekcji a. Wiadomości Uczeń zna: 1. zapis liczby dziesiętnej, 2. sposób zamiany wyrażenia dwumianowanego na liczbę dziesiętną, 3. sposób skracania i rozszerzania liczby dziesiętnej. b. Umiejętności Uczeń potrafi: 1. zapisywać wyrażenia dwumianowane w postaci liczb dziesiętnych, 2. odczytywać i zapisywać liczby dziesiętne, 3. skracać i rozszerzać liczby dziesiętne. 2. Metoda i forma pracy Praca samodzielna, rozwiązywanie rebusu. 3. Środki dydaktyczne a. Tabelka b. Karta pracy c. Rebus d. Podręcznik e. Ćwiczenie utrwalająco-sprawdzające. 4. Przebieg lekcji a. Faza przygotowawcza Sprawdzenie listy obecności i pracy domowej. W sklepie nikt nie zapisuje cen w złotówkach i groszach. Proszę podać przykładowe ceny, jakie zaobserwowaliście w sklepie na lub przy towarze. Co oznaczają zapisy 0,99 zł, 1,39 zł, 5,89 zł? Zapis 0,99 zł oznacza, że ten towar kosztuje 99 groszy. Grosze zawsze zajmują dwa miejsca po przecinku. Jak myślicie, dlaczego tak jest? Bo w jedną złotówkę możemy rozmienić na 100 groszy. Dziś zajmiemy się: Rozwiązanie rebusu: Liczby dziesiętne. Dziś zajmiemy się liczbami dziesiętnymi, czyli takimi, które zapisujemy z przecinkiem. Zapisanie tematu lekcji. b. Faza realizacyjna 1. Karta pracy ucznia – Zapisywanie wyrażeń dwumianowanych w postaci liczby dziesiętnej i odwrotnie. Należy zwrócić uwagę na przykłady 5 dm 56 cm =…………dm, 6 t 2489 kg =…………t, w których uwzględnia się fakt, że w 1 dm jest 10 cm, a w 1 t – 1000 kg, zatem mniejsze jednostki już tworzą większe, oraz na przykłady, w których w wyniku mamy podać liczbę w innej jednostce, niż podane są liczby początkowo. W drugiej części pozwalamy uczniom samym dobrać właściwe jednostki. Pamiętając, że 1 km = 1000 m 1 m = 100 cm 1 dm = 10 cm 1 t = 1000 kg 1 kg = 100 dag 1 dag = 10 g 1 cm = 10 mm zapisz dane wyrażenia dwumianowane w postaci liczb dziesiętnych. 3 kg 35 dag =………………..kg 2 t 569 kg =………………..t 20 km 45 dm =………………..km 45 m 3 cm =………………..m 5 dm 56 cm =………………..dm 6 t 2489 kg =………………..t 5 t 57 g =………………..dag 58 m 78 cm =………………..dm 47 km 567 dm =………………..m 1869 kg 56 dag =………………..t Zapisz dane liczby dziesiętne w postaci wyrażeń dwumianowanych: 45,035 t =……………….. 125,05 m =……………….. 3,0578 t =……………….. 4,0678 km =……………….. 5,9614 m =……………….. 145,0004 km =……………….. 3,001 m =……………….. 4,007 kg =……………….. 2. Przypomnijmy sobie, co oznacza zapis na kolejnych miejscach po przecinku. Proszę otworzyć podręcznik na stronie 59. /skan z podręcznika/ Ja mam dla Was trochę inne „liczydło” w postaci tabelki. Proszę wykonać kolejne polecenia spod rysunku – z wyjątkiem ostatniego. Ta tabelka pomoże Wam w wykonaniu zadania. 3. Jak przeczytać napisy: 3,08; 12,0070; 4,700; 13,156; 21,39? 4. Jak zapisać liczby: a/ cztery całe i siedem setnych, b/ dwieście cztery całe i pięć stutysięcznych, c/ sto i dwieście cztery tysiączne, d/ dwa tysiące i dziesięć tysiącznych? 5. Karta pracy ucznia Proszę sprawdzić, jak układają się w Waszych tabelkach liczby: 3,7; 3,700; 3,7000; 3,70. Co zauważyłeś? Czy ułożone liczby w tabelce różnią się? ………………………………………………………………………………………………... Zaznacz ułożenie żetonów w tabelce Zapisz liczbę, która możesz odczytać z tabelki. …………………. Jaki znak możesz wstawić pomiędzy liczby: 3,7 ………….. 3,700 ………….. 3,7000 ………….. 3,70 Proszę sprawdzić, jak układają się w Waszych tabelkach liczby: 15,08; 15,080; 15,0800; 15,08000 Co zauważyłeś? Czy ułożone liczby w tabelce różnią się? ……………………………………………………………………………………………… Zaznacz ułożenie żetonów w tabelce Zapisz liczbę, którą możesz odczytać z tabelki. …………………. Jaki znak możesz wstawić pomiędzy liczby: 15,08 ………….. 15,080 ………….. 15,0800 ………….. 15,08000 Kolejne czwórki liczb z poprzedniej strony są liczbami………………………… Ostatnie zera w zapisie liczb dziesiętnych można pominąć, taką czynność nazywany skracaniem liczb dziesiętnych. Zadanie: Skróć maksymalnie dane liczby dziesiętne: 12,080 = ……………………… 302,00500 = ……………………… 2 206,102000 = ……………………… 40,02000 = ……………………… 30,002000 = ……………………… Skoro odrzucenie końcowych zer nie zmienia liczby, zatem i dopisanie zera na końcu też nic nie zmienia. Taką czynność nazywamy rozszerzaniem liczb dziesiętnych. Zadanie: Rozszerz liczby dziesiętne do części stutysięcznych. 3,0 = ……………………… 2,13 = ……………………… 135,201 = ……………………… 243,70 = ……………………… 121 = ……………………… 7,501= ……………………… c. Faza podsumowująca Ćwiczenie utrwalające 1. Uzupełnij tabelkę: zapis słowny zapis cyframi osiemdziesiąt dziewięć całych i trzy dziesiąte dwieście całych i pięćdziesiąt cztery setne sto sześćdziesiąt całych i trzy tysiączne 56,340 602,05 1003,008 2. Podkreśl równe sobie liczby dziesiętne jednym kolorem: 3,02 30,2 3,002 3,020 30,200 3,200 30,2000 3,02000 3,0200 30,0200 3,0020 300,20000 3. Skróć maksymalnie liczby dziesiętne: 140,0300 = ……………….. 20,10200 = ……………….. 60,20000 = ……………….. 3,0040 = ……………….. 4,30 = ……………….. 4. Rozszerz liczby dziesiętne a. do części setnych: 204,3 = ……………….. 3 = ……………….. b. do części tysięcznych: 65,02 = ……………….. 7,20 = ……………….. c. do części stutysięcznych: 213,02 = ……………….. 50,003 = ……………….. Odpowiedzi: 1. zapis słowny zapis cyframi osiemdziesiąt dziewięć całych i trzy dziesiąte 89,3 dwieście całych i pięćdziesiąt cztery setne 200,54 sto sześćdziesiąt całych i trzy tysiączne 160,003 Pięćdziesiąt sześc całych i trzysta czterdzieści tysiącznych 56,340 Sześćset dwie całe i pięc setnych 602,05 Tysiąc trzy całe i osiem tysiącznych 2. 3,02 30,2 3,002 3,020 30,200 3,02000 3,0200 30,0200 3. 140,0300 = 140,03 20,10200 = 20,102 1003,008 3,200 3,0020 30,2000 300,20000 60,20000 = 60,2 3,0040 = 3,004 4,30 = 4,3 4. a. do części setnych: 204,3 = 204,30 3 = 3,00 b. do części tysięcznych: 65,02 = 65,020 7,20 = 7,200 c. do części stutysięcznych: 213,02 = 213,0200 50,003 = 50,0030 Zapisanie i omówienie pracy domowej: Ćwiczenie A1, A2 str.46 – zeszyt ćwiczeń oraz zadanie 3 str.55 i zadanie 4 str.56 – podręcznik 5. Bibliografia a. Matematyka 2001 podręcznik i ćwiczenia, WSiP, Warszawa 2006. 6. Załączniki a. Tabelka. b. Rebus. c. Karta pracy ucznia – Zapisywanie wyrażeń dwumianowanych w postaci liczby dziesiętnej i odwrotnie. d. Karta pracy ucznia. e. Ćwiczenie utrwalająco-sprawdzające.