Pierwiastek kwadratowy i sześcienny. Na pewno umiecie obliczać pole kwadratu, gdy dany jest jego bok ( P=a2). Pamiętacie również jak należy obliczać objętość sześcianu (V=a3). Rozpatrzmy problem: Jak obliczyć długość boku kwadratu, gdy znamy jego pole? Jak obliczyć długość krawędzi sześcianu, gdy znamy jego objętość? Szukamy odpowiedzi na pytania: 1. Jaką długość muszę podnieść do drugiej potęgi, aby uzyskać pole kwadratu? Jaką długość muszę podnieść do kwadratu (potęgi), aby uzyskać pole kwadratu( figury)? 2. Jaką długość muszę podnieść do trzeciej potęgi, aby uzyskać objętość sześcianu? Jaką długość muszę podnieść do sześcianu( potęgi), aby uzyskać objętość sześcianu (bryły)? O ile podnoszenie do kwadratu i do sześcianu bardzo łatwo wyjaśnić wykorzystując mnożenie odpowiedniej ilości tych samych czynników, o tyle problem odwrotny jest bardziej skomplikowany. Dlaczego? Ponieważ szukanie długości boku kwadratu, przy danym polu i szukanie długości krawędzi przy danej objętości polega na odgadywaniu, kojarzeniu i poszukiwaniu liczby, która pasowałaby do danego przykładu. Przykład 1. Jakiej długości jest bok kwadratu, którego pole wynosi 81cm2? P=a2 a- szukany bok kwadratu Jaka liczba podniesiona do kwadratu daje 81? Oczywiście jest to 9. Poszukiwanie liczby spełniającej opisane warunki nazywamy pierwiastkowaniem. A ponieważ szukamy liczby, która w kwadracie daje 81, więc jest to pierwiastkowanie kwadratowe. Zapisujemy następująco: 81 9 , ponieważ 92 =81 Czytamy „pierwiastek drugiego stopnia z 81 jest równy 9”. Częściej używamy opisu: „pierwiastek kwadratowy z 81 jest równy 9” W przypadku poszukiwania krawędzi sześcianu, gdy dana jest objętość, odgadujemy podobnie. Tylko szukając brakującej krawędzi poruszamy się wśród sześcianów liczb. Przykład 2. Jaką krawędź ma sześcian, którego objętość wynosi 125cm3? V=a3 a- krawędź sześcianu Sześcian jakiej liczby wynosi 125? Oczywiście jest to 5, ponieważ 53 5 5 5 125 Zapisujemy następująco: 3 125 5 Czytamy „pierwiastek trzeciego stopnia ze 125 jest równy 5”, częściej: „pierwiastek sześcienny ze 125 jest równy 5” Czy istnieją pierwiastki innych stopni? Tak, ponieważ podnosimy liczby nie tylko do kwadratu i sześcianu, ale również do potęgi czwartej, piątej, szóstej, itd. … Pamiętaj! Pierwiastki kwadratowe (wszystkie stopnia parzystego) obliczamy tylko z liczby dodatniej. Dlaczego? Pierwiastki sześcienne (wszystkie o stopniu nieparzystym) obliczamy z dowolnej liczby. Przykłady 1. 2. 3. 4. 5. 4 81 3 100 5 5 7 1 1 1 1 100000 10 32 2 0 0 Można dokładnie obliczyć pierwiastki kwadratowe z: 0, 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, … A co z wyrażeniami: 2 , 3 , 5 , 7 ,… Wartości takich pierwiastków możemy tylko przybliżać z mniejszą lub większą dokładnością. Należy zapamiętać przybliżone wartości dwóch pierwiastków: 2 1,41 3 1,73 Jak oszacować wartość 40 ? Najpierw ustalamy dwie liczby mniejszą i większą od 40 , z których można obliczyć pierwiastek kwadratowy. Są to 36 i 49 , następnie określamy jaka jest odległość liczby 40 od 36 i od 49. Liczba 40 leży bliżej liczby 36, więc jej wartość przybliżona, będzie bliższa liczbie 6 niż liczbie 7. 40 6,9 czy 40 6,4 ? Które przybliżenie 40 jest lepsze, Pierwiastki, których wartości nie można podać dokładnie są przykładami liczb niewymiernych. Zajrzyj na stronę, gdzie możesz znaleźć wartości pierwiastków kwadratowych i sześciennych: pierwiastki