Przemysław Oryl IB Badanie temperatury gromady kulistej M3 M3 Gromada kulista M3 (znana także jako Messier 3, lub NGC 5272) znajduje się w gwiazdozbiorze Psy Gończe. Została odkryta w 1764 roku przez francuskiego astronoma Charlesa Messiera. Jest to jedna z największych i najjaśniejszych gromad, składa się z ponad pół miliona gwiazd. Obiekt ten jest starszy niż Słońce, znajduje się około 33900 lat świetlnych od Ziemi. Gromada ta rozciąga się na 150 lat świetlnych, w dobrych warunkach widziana jest nawet gołym okiem, łatwo dostrzegalną przez lornetkę na północnej półkuli nieba. M3 złożenie czerwonego i niebieskiego zdjęcia fot. http://orion.pta.edu.pl/ Badanie Badanie polegało na analizie jasności światła niebieskiego i czerwonego gwiazd mgławicy M3. Zdjęcia podane analizie zostały wykonane teleskopem w Arizonie, sterowanym zdalnie przez łącze internetowe. Poddałem analizie jasność światła niebieskiego i czerwonego 50 wybranych gwiazd mgławicy. Analizy dokonałem przy użyciu funkcji Aperture photometry programu Iris wersji 4.37. Różnica jasności niebieskiej i czerwonej jest proporcjonalna do temperatury. Tabela Poniższa tabela przedstawia jaśność wybranych gwiazd i różnice jasności niebieskiej i czerwonej, dla ułatwienia pomnożoną przez -1. l.p. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 jasność jasność niebieska czerwona różnica jasności 64319 70416 6097 28334 40910 12576 35229 37870 2641 123688 128035 4347 40383 64567 24184 31913 35596 3683 35145 37843 2698 28000 43619 15619 27238 36705 9467 26677 30845 4168 25475 30817 5342 25560 30102 4542 27891 43619 15728 25581 30823 5242 25353 30343 4990 31778 41826 10048 24498 28597 4099 25634 30123 4489 30568 45014 14446 24442 28597 26155 35162 37933 2771 23984 27765 3781 27956 43580 15624 25673 30064 4391 23948 27095 3147 25656 30641 4985 29613 36330 6717 123824 127875 4051 27238 36688 9450 24304 28175 3871 30998 46692 15694 24555 28386 3831 23783 26020 2237 24278 26643 2365 31822 41703 9881 164484 274511 110027 27911 36053 8142 23879 27137 3258 25347 30817 5470 27993 35957 7964 30310 45432 15122 23562 27159 3597 22151 24257 2106 23209 29671 6462 45 46 47 48 49 50 25475 23571 24172 23228 28291 27808 30863 26583 26767 26583 40910 36053 5388 3012 2595 3355 12619 8245 Wykres Wykres przedstawia jasność niebieską i temperaturę poszczególnych gwiazd. Na wykresie nie uwzględniłem 2 obiektów ze względów graficznych. Wnioski W badanej gromadzie M3 przeważają gwiazdy o podobnej jasności niebieskiej, czego dowodem jest położenie punktów na mniej więcej na jednym poziomie na osi Y – jasności niebieskiej. Natomiast gwiazdy tej gromady różnią się od siebie temperaturą. Różnica temperatury wynika z różnicy jasności czerwonej gwiazd o podobnej jasności niebieskiej. Dwie gwiazdy o największej jasności, wyróżniające się spośród innych gwiazd na wykresie, które są stosunkowo zimne, to olbrzymy, a ich jasność wynika najprawdopodobniej z wielkości. Gwiazdy skupione blisko siebie, o stosunkowo niskiej jasności i temperaturze to najprawdopodobniej grupa tzw. Karłów. 140 ja s n o ś ć n ie b ie s k a 120 10 80 60 40 20 0 051 2 3 Tempratu Gromada M3 – światło niebieskie Zdjęcie zrobione podczas lekcji fizyki teleskopem w Arizonie, poddane analizie