LAMBDA Zespół Szkół w Chełmży Konkurs matematyczny dla uczniów klas III gimnazjum ul. Hallera 23, 87 – 140 Chełmża www.lamdba.neth.pl tel./fax. 675 – 24 – 19 ETAP 3 –GEOMETRIA NA PŁASZCZYŹNIE ZADANIA PRZYGOTOWAWCZE W uwagi na fakt, że dział ‘Geometria na płaszczyźnie’ jest bardzo obszerny, przedstawiamy listę zagadnień obejmujących zadania konkursowe. 1. Własności trójkątów na płaszczyźnie pojęcie trójkąta pojęcia: wysokości, środkowe, symetralne boków, dwusieczne kątów w trójkącie, środek ciężkości trójkąta, ortocentrum twierdzenia dotyczące trójkątów: Tw. o sumie miar kątów wewnętrznych w trójkącie, nierówność trójkąta, Tw dotyczące środkowych w trójkącie, Tw. o odcinku łączącym środki boków w trójkącie, Twierdzenie o wysokościach trójkąta, Twierdzenie Pitagorasa (i odwrotne) 2. Własności czworokątów na płaszczyźnie pojęcie czworokąta, klasyfikacja czworokątów pojęcia: dwusieczne kątów wewnętrznych w czworokątach, symetralne boków w czworokątach, wysokości w czworokątach twierdzenia dotyczące czworokątów: Twierdzenie o odcinku łączącym środki boków trapezu, Twierdzenie o własnościach równoległoboku, Strona 1 z 5 3. Pola trójkątów Wzory na pola trójkątów: klasyczny wzór na pole trójkąta, wzór Herona 4. Pola czworokątów wzory na pola równoległoboków wzór na pole trapezu ZADANIA PRZYGOTOWAWCZE 1. Czy można zbudować trójkąt o bokach mających długości: a) 2, 4, 6 b) 10, 12, 14 c) 2 2, 5, 2+ 2 2. Dwa boki trójkąta mają długość 1 cm i 4 cm. Oblicz obwód trójkąta, wiedząc, że długość trzeciego boku wyraża się liczbą naturalną 3. Czy stosunek boków trójkąta może być równy 5:6:7? Odpowiedź uzasadnij. 4. Boki trójkąta ABC mają długości |AB| = 10 cm, |BC| = 11 cm, |AC| = 12 cm . Połączono środki boków trójkąta otrzymując trójkąt A1B1C1. Oblicz obwód trójkąta A1B1C1. 5. W trójkącie ABC punkt D jest środkiem boku AC. Z punktu D poprowadzono odcinek DE taki, że DE jest prostopadły do AB oraz E leży na boku AB. Uzasadnij, że długość odcinka DE jest równa połowie wysokości poprowadzonej z wierzchołka C. 6. Jeden z kątów trójkąta jest równy 25o, a różnica pozostałych kątów wynosi 15o. Wyznacz, te kąty. 7. Suma miar dwóch kątów trójkąta jest równa trzeciemu. Wykaż, że jest to trójkąt prostokątny. 8. Uzasadnij, że w trójkącie prostokątnym ABC (| C|=90o) wysokość poprawdzona z wierzchołka C dzieli trójkąt ABC na dwa trójkąty prostokątne, których kąty są równe odpowiednim kątom trójkąta ABC. Strona 2 z 5 9. W równoramiennym trójkącie prostokątnym środkowe poprowadzone do przyprostokątnych mają długość k . Oblicz długości boków tego trójkąta. 10. Miejscowości A, B i C leżą nad jeziorem. Miejscowość A jest położona 2,7 km na zachód od miejscowości C, z miejscowości C do miejscowości B prowadzi droga na południe, która jest o 900 m dłuższa od drogi AC. O ile krótsza jest odległość w linii prostej od A do B od drogi prowadzącej przez C? A C B 11. Dwóch rowerzystów wyrusza jednocześnie z tego samego miejsca. Jeden porusza się z prędkością 12km/h na zachód, a drugi z prędkością 16km/h na północ. Po jakim czasie odległość między nimi będzie równa 60km? 12. W pewnym trapezie trzy boki mają długość 6 cm, a kąt rozwarty trapezu ma miarę 120o. Oblicz długość dłuższej podstawy trapezu. 13. Długości podstaw trapezu mają się do siebie jak 5:2, a ich różnica wynosi 9 cm. Oblicz długość odcinka łączącego środki ramion trapezu. 14. Oblicz szerokość prostokątnej ramy obrazu, wiedząc, że obwód zewnętrzny, ramy jest o 28 cm dłuższy od obwodu wewnętrznego ramy. 15. W rombie przekątna tworzy z jednym z boków rombu kąt o mierze 28o. Oblicz, jakie są miary kątów rombu. 16. Uzasadnij, że środki boków dowolnego trapezu są wierzchołkami równoległoboku? 17. Wykaż, że w czworokącie ABCD suma długości boków AD i BC jest mniejsza od sumy długości przekątnych. 18. W trójkącie równoramiennym, ABC |AC|=|CB|, długość wysokości poprowadzonej z wierzchołka C wynosi 4 oraz |AC|= |AB| - 1. Oblicz pole tego trójkąta. 19. Oblicz pole trójkąta, którego boki mają długość 21 cm, 17 cm, 10 cm. 20. Trójkąt równoboczny o boku długości 6 obrócono względem środka ciężkości o kąt o mierze 60o. Oblicz pole otrzymanej figury? Strona 3 z 5 21. Kąt przy podstawie trójkąta równoramiennego o obwodzie 20 cm ma miarę 30o. Oblicz pole tego trójkąta. 22. Boki prostokąta ABCD są równe a i b. Bok a powiększono o 20%, bok b o 0,25 jego długości. Otrzymano w ten sposób prostokąt EFGH. Oblicz, ile procent pola prostokąta ABCD stanowi prostokąt EFGH. 23. Przekątna trapezu równoramiennego tworzy z dłuższą podstawą kąt o mierze 30o i jest prostopadła do boku trapezu. Każde z ramion trapezu ma długość 4 dm. Oblicz pole i obwód trapezu. 24. Pole równoległoboku AZOR jest równe 128. Wysokość AW poprowadzona z wierzchołka kąta rozwartego ustala proporcje |RW|:|WO|=3:5 oraz |AW|:|RW|= 4:3. Oblicz wysokość równoległoboku. 25. Oblicz wysokość trapezu w którym odcinek łączący środki ramion ma długość 8, a pole trapezu wynosi 16. 26. Drużyna harcerska miała do dyspozycji kawałek materiału w kształcie trapezu prostokątnego. Materiał ten przeznaczono na chorągiewkę. W tym celu złożono materiał wzdłuż linii łączącej środki ramion trapezu; miała ona długość 0,9 m. Potem odcięto skrawek w kształcie trójkąta równoramiennego, wyznaczony przez złożenie materiału. (jak na rysunku). Trójkątny ścinek miał pole 600 cm2, a jego podstawa miała długość 0,4 m. Oblicz: a) Obwód chorągiewki z dokładnością do 0,01 m. b) Pole chorągiewki Strona 4 z 5 LITERATURA [1] Bobiński Z., Nodzyński P., Uscki M. „LIGA ZADANIOWA – zbiór zadań dla uczniów zainteresowanych matematyką” [2] Gdowski B., Pluciński E. „ZBIÓR ZADAŃ Z MATEMATYKI dla kandydatów na wyższe uczelnie” [3] Kłaczkow K., Kurczab M., Świda E., „MATEMATYKA -- zbiór zadań dla liceów i techników – klasa I” [4] Zawaira A., Hitchcock G. „A PRIMER FOR MATHEMATICS COMPETITIONS” [5] E. Bańkowska, D. Stankiewicz “MATEMATYKA W ZASTOSOWANIACH” -- Strona 5 z 5