Szczegółowe zagadnienia (pytania) na egzamin z

Szczegółowe zagadnienia (pytania) na egzamin z przedmiotu
FILOZOFIA CZŁOWIEKA – 2015
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Przedmiot, problematyka i główne stanowiska w filozofii człowieka
Filozofia człowieka a różne koncepcje filozofii
Główne stanowiska w sporze o istnienie ludzkiej natury
Rozumienie ludzkiej natury a historyzm, rodzaje historyzmu
Problem psychofizyczny i problem alter ego
Struktura działania celowego. Działanie celowe a inne rodzaje teleologizmu
Główne modele filozofii człowieka model praktyczny, teoretyczny, teoretycznopraktyczny, charakterystyka stanowisk, przedstawiciele.
8. Maxa Schelera typologia koncepcji antropologicznych
9. Wybrane koncepcje starożytne: Sokrates, Platon
10. Monizm, dualizm i pluralizm w antropologii, charakterystyka stanowisk i przedstawiciele.
11. Teoria resentymentu Fryderyka Nietzschego
12. Człowiek jako byt ekscentryczny
13. Renesansowe rozumienie człowieka
14. Antropocentryzm i humanizm sofistów
15. Człowiek masowy według Ortegi y Gasseta.
16. Problem wolności: Epikur, Demokryt, stoicy, św. Augustyn, Luter.
17. Augustyńska a tomistyczna koncepcja człowieka.
18. Antropologia filozofii życia: amoralizm Nietzschego
19. Problem wolności: Kant, Hartmann.
20. Człowiek jako istota społeczna i aspołeczna (Hobbes, Kant).
21. Koncepcja człowieka legalnego i moralnego u Kanta
22. Człowiek jako byt duchowy: Hegel
23. Dualizm Kartezjusza w rozumieniu człowieka
24. Główne stanowiska w sporze o ludzką wolność; rodzaje i przykłady kompatybilizmu i
inkompatybilizmu
25. Rozumienie człowieka w pismach Hobbesa i Spinozy
26. Antynomie wolności N. Hartmanna
27. Materialistyczne rozumienie człowieka u K. Marksa.
28. Człowiek, nadczłowiek i ostatni człowiek u F. Nietzschego.
29. Kauzalna i teleologiczna interpretacja teorii ewolucji
30. Alienacja, jej definicja, rodzaje, różne teorie alienacji
31. Antropologia filozoficzna i historyzm: Hegel i Ortega y Gasset
32. Eksperyment Libeta; wady naturalistycznej koncepcji człowieka
33. Wybrane koncepcje starożytne: Arystoteles, Epikur.
34. Przykłady naturalistycznych koncepcji człowieka: Epikur, Hobbes, Freud.
35. Rozumienie człowieka w XX wiecznym katastrofizmie (Witkacy, Spengler).
36. Rozumienie człowieka w XX wiecznych teoriach kryzysu – J. Ortega y Gasset, E. Fromm.
37. Rozumienie ludzkiej wolności w koncepcji D. von Hildebranda i H. Frankfurta
38. Antropologia filozofii życia: racjowitalizm J. Ortegi y Gasseta
39. Człowiek jako byt duchowy u N. Hartmanna.
40. Internalizm i eksternalizm motywacyjny a moralne aspekty ludzkiego działania
41. Koncepcje egzystencjalistyczne: J. P. Sartre.
42. Pluralistyczne rozumienie człowieka: N. Hartmann
43. Koncepcja człowieka w pismach F. Fukuyamy.
LITERATURA
I. Bittner, Filozofia człowieka: zarys dziejów i przegląd stanowisk
W. Starzyńska-Kościuszko, Filozoficzne koncepcje człowieka
M. Scheler, Człowiek i historia, [w:] tenże, Pisma z antropologii filozoficznej i teorii wiedzy
Teksty źródłowe i opracowania omawiane na konwersatorium
LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA
L. Kopciuch, Człowiek i historia u Nicolaia Hartmanna, Wyd UMCS, Lublin 2007.
L. Kopciuch, Wolność a wartości. Max Scheler, Nicolai Hartmann, Dietrich von
Hildebrand, Hans Reiner, Wyd. UMCS, Lublin 2010, rozdz. dotyczący antynomii
Hartmanna oraz rozumienia wolności u D. von Hildebranda
L. Kopciuch, Idea wolności w perspektywie myśli J. Ortegi y Gasseta, [w:] Studia nad ideą
wolności, pod red. Z. J. Czarneckiego, wyd. UMCS. Lublin 1998.
L. Kopciuch, Człowiek historyczny Immanuela Kanta, [w:] J. Miklaszewska, P. Spryszak (red.),
Natura ludzka w filozofii nowożytnej i współczesnej, Wyd. UJ, Kraków 2010.
L. Kopciuch, Thymos i pożądliwość. Stosunek Francisa Fukuyamy do antropologii Thomasa
Hobbesa i Johna Locke`a, [w:] Inspiracje i kontynuacje problemów filozofii XVII wieku, red.
J. Żelazna, Wyd. Naukowe UMK, s. 199-212.
L. Kopciuch, Struktura przeżyć wolitywnych w kontekście problemu wolnej woli – H.G. Frankfurt,
D. von Hildebrand, [w:] Współczesne i historyczne konteksty wolności, red. L. Kopciuch,
Wyd. UMCS, Lublin 2013, s. 239-250.
L. Kopciuch, Idea dehumanizacji w XX-wiecznych koncepcjach kryzysu kultury,[w:] W. Słomski
(red.), Friedrich Dürrenmatt – dehumanizacja człowieczeństwa, Wyd. Katedry Filozofii
WSFiZ, Warszawa 2008, s. 9-20.