Nerwy narządów zmysłów Nerwy mięśni gałki
advertisement
Nerwy narządów zmysłów Nerwy mięśni gałki ocznej Maja Koziarz Maciej Dębski Aleksandra Sobolewska Karolina Dudek Sylwester Śmiałek Dominik Cieniawski N e r w y w ę c h o w e Nervii olfactorii Znane pod wspólną nazwą jako nerw czaszkowy I Zaliczamy je do nerwów zmysłowych Początek w nabłonku węchowym okolicy węchowej jamy nosowej Okolica węchowa – przyśrodkowa powierzchnia małżowiny nosowej najwyższej, górnej, i ewentualnie górna część małżowiny nosowej dolnej i odpowiadająca jej część przegrody nosa Ciało komórki węchowej leży w głębi nabłonka, a jej wypustka obwodowa dochodzi do powierzchni Wypustko tworzą stożki z 6-8 włoskami węchowymi W okresie zarodkowym jest jeden pień węchowy zamiast nerwów węchowych Gdy wytworzy się blaszka pień dzieli się na poszczególne pęczki (nerwy lub inaczej nici węchowe- filii olfactorii) Ostatecznie nerwy z przegrody nosa biegną przez przyśrodkowy szereg otworów, a nerwy z bocznej ściany jamy nosowej biegną przez szereg boczny Po przejściu przez blaszkę sitową i przebiciu opony twardej W dole opuszki węchowej nerwy węchowe tworzą drzewkowate rozgałęzienia łączące się z podobnymi rozgałęzieniami dendrytów komórek mitralnych powstają kłębuszki węchowe Neuryty komórek mitralnych tworzą pasmo węchowe ciągnące się do trójkąta węchowego Unaczynienie Opuszka i pasmo węchowe – gałązka tętnicy przedniej mózgu Nerwy węchowe – gałązki od tętnic (od tętnicy ocznej) Wybierz zdanie błędne: Na końcu stożka węchowego jest 6-8 włosków węchowych Kłębuszki węchowe znajdują się wewnątrz opuszki węchowej Pasmo węchowe jest unaczynione przez gałązkę tętnicy przedniej mózgu Komórka mitralna jest trzecim neuronem drogi węchowej Nerwów węchowych jest około 15-20 Ile widzisz czarnych kropek? Nerw wzrokowy (II) nervus opticus Pod względem budowy i rozwoju nie jest typowym nerwem obwodowym, lecz należy do mózgowia. Rozpoczyna się w komórkach zwojowych siatkówki Neuron zewnętrzny – pręciki i czopki (receptory), Neuron środkowy – komórki dwubiegunowe, Neuron wewnętrzny – komórki zwojowe wielobiegunowe, Droga przekazywania informacji: Przebieg: 1. Odcinek wewnątrzgałkowy – długość 0,7 mm, 2. Odcinek wewnątrzoczodołowy – 30 mm, 3. Odcinek przebiegający przez kanał wzrokowy – 5 mm, 4. Odcinek wewnątrzczaszkowy – 10 mm (sięga do kąta skrzyżowania wzrokowego) Miejsce wyjścia nerwu z gałki ocznej leży poniżej (1mm) i przyśrodkowo (3mm) od tylnego bieguna gałki. Struktura: Każdy nerw ma około miliona włókien, Unaczynienie: 1. Część wewnątrzoczodołowa – tętnica środkowa siatkówki i drobne tętniczki od tętnicy ocznej, 2. Część wewnątrzczaszkowa – tętnica przednia mózgu i tętnica oczna, Pytanie: a) b) c) d) e) Nerw wzrokowy na całej swojej długości otoczony jest: Wypustką opony twardej, Pochewką pajęczynówki, Pochewką opony miękkiej, Prawidłowe dwie odpowiedzi przedmiotowe, Prawidłowe wszystkie odpowiedzi przedmiotowe. Przypatrz się Nerw okoruchowy (III) Nervus oculomotorius Ruchowe komórki korzeniowe wytwarzają wielkokomórkowe jądro początkowe położone w śródmózgowiu na wysokości wzgórków górnych blaszki pokrywy do przodu od wodociągu mózgu Przywspółczulne komórki korzeniowe wytwarzają jądro dodatkowe (autonomiczne, Westphala-Edingera) w pobliżu jądra początkowego jądro dodatkowe jądro ruchowe Nervus oculomotorius - przebieg 1. 2. Opuszcza mózgowie w dole międzykonarowym powyżej górnego brzegu mostu dwiema grupami pęczków Grupa przyśrodkowa wychodzi z bruzdy przyśrodkowej odnogi mózgu Grupa boczna wychodzi tuż obok z odnogi mózgu Oba pęczki korzeniowe zbiegają się tworząc powrózek, który między t. górną móżdżku a t. tylną mózgu kieruje się do przodu i w stronę boczną Bocznie od wyrostka pochyłego tylnego nerw przebija oponę twardą Biegnie w górnym brzegu ściany bocznej zatoki jamistej, do szczeliny oczodołowej górnej W szczelinie tej nerw leży w kącie przyśrodkowym Przechodzi przez pierścień ścięgnisty wspólny przyśrodkowo od n. odwodzącego i nosoworzęskowego Gałęzie 1. 2. - Zaraz po wejściu do oczodołu nerw dzieli się na dwie gałęzie: Gałąź górna (słabsza) – biegnie do przodu i ku górze bocznie od tętnicy ocznej i nerwu wzrokowego wsuwając się między m. dźwigacz powieki górnej, a m. prosty górny, które zaopatruje Gałąź dolna (silniejsza) – oddaje 3 gałązki, do mięśnia prostego przyśrodkowego do mięśnia prostego dolnego do mięśnia skośnego dolnego Korzeń okoruchowy Od gałęzi dolnej do zwoju rzęskowego odchodzi wiązka włókien, które tworzą przywspółczulny korzeń okoruchowy zwoju rzęskowego (in. korzeń przywspółczulny) Do zwoju rzęskowego prowadzi on włókna przywspółczulne nerwu okoruchowego W zwoju rzęskowym włókna przywspółczulne zostają przełączone na drugi neuron i jako włókna zazwojowe w nerwach rzęskowych krótkich podążają do gałki ocznej Nerwy te przebiegają do przodu między twardówką a naczyniówką, w ciele rzęskowym wytwarzają splot zwojowy rzęskowy i zaopatrują mięsień zwieracz źrenicy i mięsień rzęskowy Zespolenia W przebiegu przez zatokę jamistą nerw okoruchowy otrzymuje: 1. Włókna współczulne ze splotu jamistego 2. Włókna czuciowe z pierwszej gałęzi nerwu trójdzielnego dla zewnętrznych mięśni gałki ocznej Obszar unerwienia Włóknami ruchowymi nerw zaopatruje: 1. m. dźwigacz powieki górnej 2. mm. proste gałki ocznej- górny, przyśrodkowy i dolny 3. m. skośny dolny Włókna przywspółczulne zaopatrują mięsień rzęskowy i zwieracz źrenicy Włókna czuciowe proprioceptywne otrzymuje z unerwianych przez siebie mięśni Porażenie Przy porażeniu nerwu okoruchowego powieka górna opada (ptosis), a gałka oczna kieruje się bocznie i ku dołowi (zez rozbieżny, strabismus divergens) Wskutek wypadnięcia składników przywspółczulnych źrenica ulega rozszerzeniu i występują zaburzenia akomodacji oka Pytanie PRAWDĄ jest że: A. Dwie przedmiotowe odpowiedzi są prawdziwe B. Gałąź dolna zaopatruje m. prosty dolny, m. prosty boczny, m. skośny dolny C. Gałąź górna biegnie do przodu i ku górze bocznie od tętnicy ocznej i nerwu ocznego D. Wskutek wypadnięcia składników przywspółczulnych źrenica ulega zwężeniu i występują zaburzenia akomodacji oka E. Bocznie od wyrostka pochyłego tylnego nerw przebija oponę twardą Nerw Bloczkowy IV (n. trochlearis) Ogólnie Najcieńszy nerw czaszkowy Jedyny wychodzący po stronie grzbietowej mózgowia Drugi zaopatrujący m. gałki ocznej Nerw ruchowy Jądro nerwu bloczkowego Leży w śródmózgowiu Ku dołowi od III Do przodu od wodociągu mózgu Korzenie wstępują grzbietowo Obejmują istotę szarą Krzyżują się obok zasłony szarej Ukazują się na pow. grzbietowej pnia mózgu Przebieg Z mózgowia wychodzi ku dołowi od wzgórka dolnego i bocznie od wędzidełka zasłony rdzeniowej górnej Obejmuje łukowato konar mózgu Kieruje się na pow. podstawną mózgowia (równolegle do t. tylnej mózgu) Oponę twardą przebija ku tyłowi od wyrostka pochyłego tylnego Do przodu w bocznej ścianie zatoki jamistej pod III nad V1 Ciąg dalszy… Krzyżuje n.III Wstępuje przez szczelinę oczodołową górną bocznie i ku górze od pierścienia włóknistego Biegnie nad dźwigaczem powieki górnej Wnika do m. skośnego górnego Zespolenia Gałązki współczulne ze splotu jamistego Włókna czuciowe od n. ocznego Unerwienie i porażenia Tylko mięsień skośny górny oka Porażenia rzadkie Zez – odchylenie gałki ku górze i przyśrodkowo - widzenie podwójne Nerw bloczkowy: Otrzymuje włókna czuciowe od n. ocznego Biegnie w ścianie zatoki jamistej pod n. occulomotorius nad n. opticus Oponę twardą przebija ku tyłowi od wyrostka pochyłego przedniego 2 prawdziwe 3 prawdziwe Nerw odwodzący VI nervus abducens Zaopatruje m. prosty boczny (odwodzącemu działaniu tego mięśnia zawdzięcza swą nazwę) Oprócz włókien ruchowych najprawdopodobniej zawiera proprioceptywne włókna czuciowe Jądro początkowe: most - na dnie dołu równoległobocznego we wzgórku nerwu twarzowego Włókna korzeniowe wychodzą z mózgowia na dolnym brzegu mostu, między nim a piramidą RP N. abducens przebieg Po wyjściu z mózgowia biegnie w zbiorniku podpajęczynówkowym mostu, na stoku kości klinowej Przez szczelinę opony twardej, w pobliżu szczytu części skalistej kości skroniowej wchodzi do zatoki jamistej W zatoce jamistej biegnie poniżej i bocznie od tętnicy szyjnej wewnętrznej otoczony sródbłonkiem zatoki i omywany krwią żylną. Biegnie więc w świetle zatoki, w przeciwieństwie do III, IV, V1 i V2, które biegną w ścianie zatoki jamistej. III IV VI V1 V2 N. abducens przebieg Po wyjściu z zatoki – kieruje się do szczeliny oczodołowej górnej Przechodzi przez pierścień ścięgnisty wspólny poniżej n. nosowo – rzęskowego i n. okoruchowego Przylega do m. prostego bocznego i rozpada się na kilka gałązek wnikających do tego mięśnia VI Struktura: również w tym nerwie liczba włókien wzrasta po urodzeniu i w przebiegu do mięśnia Zespolenia: 1. włókna czuciowe od n. ocznego przy przejściu do oczodołu 2. włókna współczulne ze splotu jamistego w przebiegu przez zatokę Odmiany: wyjątkowo może być zastąpiony w całości lub częściowo przez gałązkę n. okoruchowego Porażenia n. odwodzącego Zez zbieżny (strabismus convergens) - w skutek przewagi napięcia m. prostego przyśrodkowego Powstaje często przy złamaniach podstawy czaszki Uszkodzenie jądra n. odwodzącego łączy się z porażeniem n. twarzowego Pytanie PRAWDĄ jest, że: A. B. C. D. E. W zatoce jamistej biegnie powyżej i bocznie od tętnicy szyjnej wewnętrznej Zawiera włókna czuciowe, ruchowe i przywspółczulne Porażenie n. odwodzącego powoduje strabismus divergens Włókna korzeniowe wychodzą z mózgowia na dolnym brzegu mostu, między nim a piramidą RP Przechodzi przez pierścień ścięgnisty wspólny bocznie od n. nosowo – rzęskowego i n. okoruchowego