WYMAGANIA Z CHEMII

WYMAGANIA Z CHEMII
NA POSZCZEGÓLNE OCENY
WG DZIAŁÓW
1. Wymagania na ocenę dopuszczającą ( wymagania konieczne ) obejmują treści
niezbędne dla dalszego kształcenia, bezpośrednio użyteczne w pozaszkolnej działalności
ucznia oraz przystępne,
2. Wymagania na ocenę dostateczną ( wymagania podstawowe ) obejmują wszystkie
wymagania na ocenę dopuszczającą i ponadto treści ujęte w dalszych wymaganiach.
3. Wymagania na ocenę dobrą ( wymagania rozszerzające) obejmują wszystkie wymagania
na ocenę dopuszczającą, dostateczną i ponadto treści ujęte w dalszych wymaganiach.
4. Wymagania na ocenę bardzo dobrą ( wymagania dopełniające )obejmują wszystkie
wymagania na ocenę dopuszczającą, dostateczną , dobrą i ponadto treści ujęte w dalszych
wymaganiach.
5.
Ocenę celującą
6.
Ocenę niedostateczną
otrzymuje uczeń, który posiada wiadomości i umiejętności znacznie
wykraczające poza program nauczania, proponuje nietypowe rozwiązania, potrafi stosować
wiadomości w sytuacjach nietypowych, ze sprawdzianów uzyskuje oceny celujące, bierze
udział w olimpiadach i konkursach przedmiotowych,
otrzymuje uczeń, który nie opanował tych wiadomości i
umiejętności określonych programem, które są niezbędne do dalszego kształcenia, nie potrafi
rozwiązywać zadań o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie zna
symboliki chemicznej.
DZIAŁ: SUBSTANCJE CHEMICZNE I ICH
PRZEMIANY.
WYMAGANIA KONIECZNE – NA OCENĘ DOPUSZCZAJACĄ:






























Uczeń wie jaki sprzęt i szkło laboratoryjne są stosowane w pracowni chemicznej
Co to jest mieszanina substancji
Co to jest mieszanina jednorodna i niejednorodna
Jak nazywają się podstawowe czynności wykonywane w pracowni chem.
Co to są: roztwór, stop, zawiesina, emulsja
Czym różni się ciało fizyczne od substancji
Potrafi podać przykłady ciał fizycznych i substancji
Uczeń wie co to jest zjawisko fizyczne i reakcja chemiczna
Co to jest pierwiastek chemiczny , związek chemiczny
Które symbole powinien opanować pamięciowo
Że czyste powietrze jest mieszaniną jednorodną gazów
Jakie są główne składniki powietrza
Uczeń wie co to jest tlen
Co to jest reakcja rozkładu ( analizy ) i łączenia ( syntezy )
Co to są substraty , produkty i reagenty
Uczeń potrafi wskazać w przykładowej reakcji substraty , produkty i reagenty , pierwiastki , związki chem.
Uczeń wie jakie cechy zaliczamy do właściwości chem.
Co to są tlenki
Uczeń potrafi wskazać w przykładowej reakcji substraty , produkty i reagenty , pierwiastki , związki chem.
Uczeń wie co to jest dwutlenek węgla i gdzie występuje
Co to jest reakcja wymiany
Uczeń potrafi wskazać w przykładowej reakcji substraty , produkty i reagenty , pierwiastki , związki chem. w w/w reakcji
Uczeń wie jakie są rodzaje reakcji chemicznych
Co to jest woda
Które to są stałe , a które zmienne składniki powietrza
Co to jest i gdzie występuje azot
Uczeń potrafi wymienić stałe i zmienne składniki powietrza
Uczeń wie co to jest wodór
Na czym polega reakcja utleniania i reakcja redukcji
Co to jest reduktor i utleniacz ,
WYMAGANIA PODSTAWOWE – NA OCENĘ DOSTATECZNĄ:



























Uczeń potrafi podać nazwy i zastosowanie wybranych przykładów sprzętu laboratoryjnego
Sporządzić mieszaninę substancji i nazwać ją
Zaproponować metodę rozdzielenia określonej mieszaniny
Podać przykłady poszczególnych mieszanin
Wymienić jakie właściwości zaliczamy do właściwości fizycznych
Określić właściwości fizyczne określonej substancji
Zademonstrować na wybranym przykładzie różnice pomiędzy zjawiskiem fizycznym i reakcją chemiczną
Podać różnice pomiędzy zjawiskiem fizycznym i reakcją chemiczną
Uczeń wie dlaczego istniała potrzeba wprowadzenia symboliki chemicznej
Potrafi podać przykłady pierwiastków – metali i niemetali , związków chem.
Uczeń wie jak można otrzymać dwutlenek węgla
Kto jako pierwszy skroplił powietrze
Jaki jest skład procentowy powietrza
Jak można otrzymać tlen
Jaka jest rola tlenu w przyrodzie
Czym różni się utlenianie od spalania
Co to są reakcje egzo – i endoenergetyczne
Na czym polega obieg tlenu w przyrodzie
Uczeń potrafi zapisać słownie reakcje utleniania ( spalania ) wybranych pierwiastków
Wie gdzie występuje w przyrodzie i jakie są jego źródła
Na czym polega obieg dwutlenku węgla
Na czym polega efekt cieplarniany
Co to jest reakcja charakterystyczna
Jaka jest rola wody w przyrodzie
Jaka jest rola pary wodnej w atmosferze
Na czym polega zjawisko higroskopijności
Co to są i do czego służą gazy szlachetne







Co to jest dziura ozonowa
Co jest powodem powstawania kwaśnych deszczy
Co jest powodem zanieczyszczenia wód i powietrza
Uczeń potrafi zaproponować metody ograniczenia zanieczyszczenia wód i powietrza
Wie jak można otrzymać wodór
Jak rozpoznać rodzaj reakcji na podstawie zapisu słownego
Uczeń potrafi zapisać słownie przebieg reakcji różnego typu
WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE – NA OCENĘ DOBRĄ:

















Uczeń potrafi odszukać w układzie okresowym podane pierwiastki
Wie jaka jest rola i zastosowanie powietrza
Potrafi zapisać słownie reakcję rozkładu wybranego tlenku
Określić właściwości fizyczne tlenu
Określić właściwości chemiczne tlenu
Określić jakie zagrożenia wynikają z efektu cieplarnianego
Wie jaka jest reakcja charakterystyczna dwutlenku węgla
Uczeń potrafi wykryć doświadczalnie obecność dwutlenek węgla
Wymienić właściwości fizyczne i chemiczne dwutlenku węgla
Wykazać istnienie pary wodnej w powietrzu
Wie na czym polega obieg azotu w przyrodzie
Potrafi wykazać zależność pomiędzy rozwojem cywilizacji a powstaniem zagrożeń
Zaproponować reakcje otrzymywania wodoru , a następnie zapisać je słownie
Określić właściwości fizyczne i chemiczne wodoru
Zapisać słownie reakcję tlenku miedzi ( II) z wodorem lub z węglem
Wskazać reduktor , utleniacz, redukcję , utlenianie w wybranych reakcjach
Uzasadnić , że reakcje REDOX zaliczamy do reakcji wymiany
WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE – NA OCENĘ BARDZO DOBRĄ:









Uczeń potrafi w podanych przykładach zanalizować zjawisko fizyczne i reakcję chemiczna
Odróżnić mieszaninę od związku chemicznego
Zbadać doświadczalnie przybliżony skład % powietrza
Obliczać zadania związane ze składem % powietrza
Zaproponować reakcję otrzymywania tlenu
Przeprowadzić reakcję magnezu z kwasem solnym lub z parą wodną
Uzasadnić , że woda to tlenek wodoru
Zbadać zachowanie płonącego łuczywka i płonącego magnezu w dwutlenku węgla
Zapisać przebieg w/w reakcji słownie
DZIAŁ: WEWNĘTRZNA BUDOWA MATERII– cz.1.
WYMAGANIA KONIECZNE – NA OCENĘ DOPUSZCZAJACĄ:
















Uczeń wie jak zbudowana jest materia,
Jakie są najważniejsze założenia teorii atomistyczno – cząsteczkowej,
Że atom jest najmniejszą częścią pierwiastka,
Jaki jest rząd wielkości rozmiarów i masy atomów ,
Co to jest masa atomowa, atomowa jednostka masy i masa cząsteczkowa,
Jaka jest treść prawa zachowania masy,
Jak zbudowany jest atom pierwiastka,
Co to są , gdzie znajdują się i jakie maję cechy : protony, elektrony i neutrony,
Co to są elektrony walencyjne,
Co to jest liczba atomowa i liczba masowa,
Co to są izotopy pierwiastka,
Jakie są znane izotopy wodoru i czym się różnią,
Na czym polega zjawisko promieniotwórczości,
Co to jest układ okresowy pierwiastków,
Kto jest twórcą układu okresowego,
Jakich informacji o pierwiastkach dostarcza układ okresowy pierwiastków.
WYMAGANIA PODSTAWOWE – NA OCENĘ DOSTATECZNĄ:















Uczeń wie, że istnieją różnice we właściwościach atomów pierwiastków
Potrafi odczytać masy atomowe pierwiastków
Obliczyć masy cząsteczkowe prostych związków chemicznych
Wie kto sformułował prawo zachowania masy
Jak w historii kształtował się poglądy na budowę materii
Jakie poglądy głosił: Demokryt, Dalton, Thomson, Rutheford, Bohr
Jaki jest związek pomiędzy liczbą elektronów i protonów
Potrafi określić liczbę poszczególnych cząstek w atomie znając liczbę masową i atomową
Wie jakie są rodzaje izotopów
Jakie znalazły zastosowania izotopy
Czym różni się promieniotwórczość sztuczna od naturalnej
Co to jest okres połowicznego rozpadu
O czym mówi prawo okresowości
Jakich informacji o budowie danego atomu dostarcza układ okresowy pierwiastków
Jakich informacji na temat budowy atomu dostarcza: liczba atomowa, liczba masowa , numer grupy i okresu
WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE – NA OCENĘ DOBRĄ:












Uczeń potrafi wykonać doświadczenie potwierdzające ziarnistość materii
Potrafi wyjaśnić , dlaczego masę atomów i cząsteczek wyraża się w atomowych jednostkach masy
Potrafi rozwiązywać zadania z wykorzystaniem prawa zachowania masy
Potrafi wyjaśnić różnicę pomiędzy modelami atomów Thomsona, Rutheforda, Bohra i współczesnym modelem
Wie jaka jest maksymalna liczba elektronów na poszczególnych powłokach
Potrafi narysować planetarny model atomu dowolnego pierwiastka
Wie co to jest szereg promieniotwórczy
Potrafi wyjaśnić zagrożenia związane z promieniotwórczością , a także korzyści
Potrafi wyjaśnić a jaki sposób uzyskujemy promieniotwórczość sztuczną Potrafi wskazać położenie poznanych pierwiastków w układzie okresowym pierwiastków
Potraf podać informacje o budowie atomu korzystając z układu okresowego pierwiastków
Narysować model dowolnego atomu korzystając z układu okresowego pierwiastków
WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE – NA OCENĘ BARDZO DOBRĄ:




Przeliczyć atomowe jednostki masy na gramy
Uczeń potrafi doświadczalnie stwierdzić słuszność prawa zachowania masy
Potrafi wyjaśnić dlaczego liczba atomowa nie jest liczbą całkowitą
Podać przykład szeregów promieniotwórczych
DZIAŁ: WEWNĘTRZNA BUDOWA MATERII– cz.2.
WYMAGANIA KONIECZNE – NA OCENĘ DOPUSZCZAJACĄ:













Uczeń wie czym różni się atom od cząsteczki
Co to jest oktet elektronowy
Co to są jony
Co to są kationy i aniony i czym się od siebie różnią
Jakie są rodzaje wiązań chem.
Co to jest wartościowość pierwiastka
Że pierwiastek może mieć kilka wartościowości
Jak należy tworzyć wzór sumaryczny związku chemicznego
Potrafi podać liczbę atomów wchodzących w skład cząsteczki określonego związku chemicznego
Uczeń zna treść prawa stałości związku chemicznego
Potrafi dokonywać obliczeń o elementarnym stopniu trudności z zastosowaniem stałości związku chemicznego i prawa zachowania
masy
Uczeń wie co to jest równanie reakcji chemicznej
Co to są współczynniki stechiometryczne równania reakcji
WYMAGANIA PODSTAWOWE – NA OCENĘ DOSTATECZNĄ:
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Uczeń wie jaką rolę w tworzeniu wiązania odgrywają elektrony walencyjne
Jaki jest najbardziej trwały stan dla atomów
Jak tworzą się cząsteczki pierwiastków
Na czym polega tworzenie się wspólnych par elektronowych
W jaki sposób powstają jony
Na czym polega tworzenie się wiązania jonowego
Kiedy powstaje wiązanie jonowe, a kiedy wiązanie kowalencyjne niespolaryzowane.
Co to jest wzór elektronowy, kreskowy, sumaryczny i strukturalny
Jak tworzy się cząsteczki związków chemicznych
Na czym polega i kiedy powstaje wiązanie kowalencyjne – spolaryzowane
Czym różnią się poznane wiązania chem.
Że pierwiastki w stanie wolnym mają wartościowość zero
Potrafi podać wartościowości wybranych pierwiastków
Potrafi określić liczbę pierwiastków wchodzących w skład związku chemicznego
Wie kto sformułował prawo stałości związku chemicznego
Co to jest stosunek wagowy pierwiastków w związku chem.
Potrafi obliczyć stosunek wagowy pierwiastków w poznanych związkach chem.
Potrafi obliczyć stosunek wagowy pierwiastków w dowolnym związku chem. na podstawie wzoru sumarycznego
Uczeń wie co można obliczyć stosując prawo zachowania masy
Co można obliczyć stosując prawo stałości związku chemicznegoPotrafi dokonywać obliczeń o małym stopniu trudności z zastosowaniem stałości związku chemicznego i prawa zachowania masy
Wie na czym polega bilansowanie równania reakcji chemicznej
Potrafi zapisać za pomocą symboli pierwiastków i wzorów zw. chem. oraz uzgodnić równania prostych reakcji chem
WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE – NA OCENĘ DOBRĄ:

















Uczeń potrafi wyjaśnić na czym polega tworzenie się wiązania kowalencyjnego niespolaryzowanego
Potrafi zapisać wzory : elektronowy, kreskowy, sumaryczny i strukturalny cząsteczek pierwiastków gazowych
Zbudować modele cząsteczek pierwiastków gazowych
Zapisać określoną liczbę cząsteczek pierwiastków gazowych
Zapisać określoną liczbę cząsteczek związków chemicznych –
Potrafi zapisać wzory : elektronowy, kreskowy, sumaryczny i strukturalny cząsteczek związków chem.
Zbudować modele cząsteczek związków chem.
Potrafi wyjaśnić powstawanie jonów
Zbudować modele cząsteczek związków chem. w których występuje wiązanie jonowe
Potrafi rozróżnić kiedy powstaje wiązanie : kowalencyjne spolaryzowane , niespolaryzowane, jonowe.
Określić typ wiązania w poznanych cząsteczkach związków chem. i pierw. gazowych
Pisać wzory: elektronowy, kreskowy, sumaryczny i strukturalny cząsteczek
Zapisać wzór sumaryczny na podstawie nazwy i odwrotnie
Określić wartościowość pierwiastka w związku chemicznym
Zapisać wzór sumaryczny na podstawie strukturalnego i odwrotnie
Na podstawie w/w wzorów zbudować modele związku chemicznego
Potrafi dokonywać obliczeń o średnim stopniu trudności z zastosowaniem stałości związku chemicznego i prawa zachowania masy




Odczytywać równania zapisanych reakcji chem.
Modelowo przedstawić przebieg określonych reakcji chem.
Potrafi zapisać za pomocą symboli pierwiastków i wzorów zw. chem. oraz uzgodnić równania dowolnych chem.
Prawidłowo dobrać współczynniki stechiometryczne w równaniach reakcji chem.
WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE – NA OCENĘ BARDZO DOBRĄ:
o
o
o
o
o
Uczeń potrafi określić typ wiązania w dowolnych cząsteczkach związków chem. i pierw. gazowych
Potrafi podać wartościowości dowolnego pierwiastka korzystając z układu okresowego
Określić wzór na podstawie stosunku wagowego pierwiastków w danym związkach chem.
Potrafi dokonywać obliczeń o dużym stopniu trudności z zastosowaniem stałości związku chemicznego i prawa zachowania masy
Prawidłowo zapisać równania trudnych reakcji chem.
DZIAŁ: WODA I ROZTWORY WODNE
WYMAGANIA KONIECZNE – NA OCENĘ DOPUSZCZAJACĄ:


















Uczeń wie gdzie i w jakiej postaci występuje woda
Jakie są rodzaje wód
Jaka działalność człowieka powodują zanieczyszczenia wód
Uczeń wie na czym polegają procesy biologiczne, chemiczne i mechaniczne oczyszczania wody
Co to jest dipol
Jak zbudowana jest cząsteczka wody
Co to jest rozpuszczalnik
Co to jest substancja rozpuszczana
Jakie czynniki mają wpływ na szybkość rozpuszczania
Na czym polega proces krystalizacji
Co to jest roztwór
Co to jest roztwór nasycony, nienasycony i przesycony
Co to jest roztwór stężony , rozcieńczony
Co to jest zawiesina i emulsja
Co to jest rozpuszczalność substancji
Co to jest stężenie procentowe
Uczeń wie jaka jest zależność pomiędzy stężeniem % a rozpuszczalnością
Potrafi obliczać zadania związane ze stężenie procentowe roztworu i ilość substancji rozpuszczonej w danym roztworze o
elementarnym stopniu trudności
WYMAGANIA PODSTAWOWE – NA OCENĘ DOSTATECZNĄ:










Uczeń wie na czym polega krążenie wody w przyrodzie
Potrafi nazwać procesy zmian stanów skupienia
Wie co to znaczy , ze woda ma budowę polarną
Na czym polega asocjacja
Dla jakich substancji woda jest dobrym rozpuszczalnikiem
Co to jest roztwór koloidalny , a co właściwy
Od czego zależy rozpuszczalność substancji
Jak posługiwać się wykresem i tabelą rozpuszczalności –
Zna wzory na: stężenie procentowe roztworu i ilość substancji rozpuszczonej w danym roztworze
Wie co to jest roztwór 2%, 5%, 10% i n%
WYMAGANIA ROZSZERZAJĄCE – NA OCENĘ DOBRĄ:




Uczeń potrafi podać w jaki sposób można poprawić czystość wód naturalnych
Wyjaśnić wpływ zanieczyszczeń na organizmy żywe
Omówić krążenie wody w przyrodzie
Wyjaśnić rolę wody i pary wodnej w przyrodzie i dla organizmów żywych –

















Potrafi omówić w/w procesy
Usunąć z wody niektóre zanieczyszczenia
Potrafi wyjaśnić jakie są konsekwencje polarnej budowy cząsteczki wody
Potrafi otrzymać roztwór danej substancji
Zbadać doświadczalnie, które substancje rozpuszczają się w wodzie
Wykazać doświadczalnie , jakie czynniki maja wpływ na szybkość rozpuszczania w wodzie
Potrafi przeprowadzić proces krystalizacji
Dokonać podziału roztworów ze względu na : wielkość cząstek substancji rozpuszczonej i ilość substancji rozpuszczonej
Nazwać dowolny roztwór
Zakwalifikować roztwory i zawiesiny do mieszanin
Potrafi zbadać rozpuszczalność substancji w wodzie
Odczytać z wykresu lub tabeli ilość substancji rozpuszczonej w wodzie w danej temperaturze
Na podstawie wykresu określić zależność między rozpuszczalnością a temperaturą
Potrafi obliczyć stężenie procentowe roztworu
Obliczyć ilość substancji rozpuszczonej w danym roztworze
Potrafi przygotować roztwór o określonym stężeniu % Rozwiązywać zadania tekstowe z uwzględnieniem stężenia % -
WYMAGANIA DOPEŁNIAJĄCE – NA OCENĘ BARDZO DOBRĄ:








Uczeń potrafi omówić proces oczyszczania wody w oczyszczalni ścieków
Rozwiązywać zadania rachunkowe związane z rozpuszczalnością
Wyprowadzić wzory na : ilość substancji rozpuszczonej w danym roztworze i stężenie procentowe roztworu
Obliczać stężenia % po zmieszaniu kilku roztworów
Obliczać stężenia % po zagęszczeniu lub rozrzedzeniu danego roztworu
Obliczyć rozpuszczalność w danej temperaturze znając stężenie % tego roztworu
Zna wzór na gęstość i potrafi go dowolnie przekształcać
Rozwiązywać zadania tekstowe z uwzględnieniem gęstości