Dział 3: Przegląd krain geograficznych Polski
advertisement
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII KLASA I GIMNAZJUM – UCZNIOWIE Z TRUDNOŚCIAMI W NAUCE Dział 1: Wiadomości wstępne Uczeń potrafi: wymienić podstawowe dyscypliny nauk geograficznych, sfery Ziemi, podać przykłady różnych źródeł wiedzy geograficznej; sposoby wykorzystania map; wymienić rodzaje znaków na mapie; podać ich przykłady; podać definicje mapy i skali; wymienić rodzaje skal; z pomocą nauczyciela zamienić skalę z liczbowej na mianowaną lub liniową lub odwrotnie; porównać wielkości skal; odczytać dane z wykresu lub diagramu, wyjaśnić znaczenie terminu „geografia” ,wskazać na mapie i globusie równik, południki: 0° i 180° oraz półkule wschodnią i zachodnią, północną i południową, zna metody prezentacji zjawisk na mapach, wyjaśnić znaczenie terminów: „wysokość względna”, „wysokość bezwzględna”, „poziomica” Dział 2: Ruchy Ziemi Uczeń potrafi: podać definicje gwiazdy, planety; wymienić planety Układu Słonecznego; wyjaśnić znaczenie terminów równonoc, przesilenie, daty tych zjawisk, demonstrować ruch obrotowy na globusie i podać jego skutki; zdefiniować ruch obiegowy Ziemi; podać nazwy stref oświetlenia Ziemi; Dział 3: Atmosfera i hydrosfera Uczeń potrafi: wyjaśnić znaczenie terminów atmosfera, pogoda, troposfera, podać skład atmosfery; wymienić czynniki klimatotwórcze wpływające na wartość temperatury powietrza, zdefiniować wyż i niż baryczny oraz wiatr; opisać rodzaje opadów; zdefiniować pogodę i klimat; wymienić składniki pogody i klimatu; podać przykłady wykorzystania wody w różnych dziedzinach życia; zdefiniować termin morze, wody termalne, wody mineralne, podać nazwy oceanów na kuli ziemskiej, potrafi wskazać je na mapie świata i globusie; podać typy jezior; wymienić typy wód podziemnych; podać główne źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych powstałych w wyniku działalności człowieka; zdefiniować terminy lądolód, lodowiec górski, gleba; dokonać podziału skał według pochodzenia; podać przykłady procesów wewnętrznych i zewnętrznych; Dział 4:Wnętrze Ziemi Uczeń potrafi: wyjaśnić procesy wewnętrzne kształtujące rzeźbę powierzchni Ziemi, wyjaśnić znaczenie terminów: „lawa”, „erupcja”, „wulkan”, wymienić nazwy er, zaczynając od najstarszej; wielkie formy ukształtowania powierzchni lądów Dział 5:Wnętrze Ziemi Podać procesy zewnętrzne kształtujące rzeźbę powierzchni Ziemi” , wymienić rodzaje wietrzenia, wyjaśnić znaczenie terminów „krasowienie”, „erozja wgłębna”, „erozja wsteczna”, „erozja boczna”, „akumulacja”, podać znaczenie terminu „granica wiecznego śniegu”; wskazać na mapie ogólnogeograficznej świata obszary współcześnie zlodowacone, wyjaśnić znaczenie terminu „gleba”, wymienić czynniki glebotwórcze, podać strefy roślinne na Ziemi WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII KLASA II GIMNAZJUM – UCZNIOWIE Z TRUDNOŚCIAMI W NAUCE AFRYKA • wskazuje Afrykę na kuli ziemskiej • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej wybrane elementy linii brzegowej, krainy geograficzne, rzeki i jeziora Afryki oraz podaje ich nazwy • wyjaśnia znaczenie terminów: „rzeka okresowa”, „rzeka epizodyczna”, „obszar bezodpływowy” • wymienia nazwy stref klimatyczno-roślinno-glebowych Afryki • wyjaśnia znaczenie terminu „gęstość zaludnienia” • podaje liczbę ludności Afryki • wymienia nazwy odmian ludzkich zamieszkujących Afrykę • wyjaśnia znaczenie terminów: „przyrost naturalny”, „eksplozja demograficzna”, „urbanizacja” • wymienia nazwy obszarów najgęściej i najsłabiej zaludnionych w Afryce • omawia problemy mieszkańców Afryki • wyjaśnia znaczenie terminu „produkt krajowy brutto” • opisuje poziom rozwoju gospodarczego Afryki • wymienia czynniki warunkujące rozwój rolnictwa w Afryce • wymienia nazwy najważniejszych roślin żywieniowych i eksportowych uprawianych w Afryce • wymienia główne cechy środowiska i gospodarki Egiptu i RPA AMERYKA PÓŁNOCNA I POŁUDNIOWA • wskazuje Amerykę na mapie świata, wyjaśnia znaczenie terminów: „Ameryka Łacińska”, „Ameryka Środkowa” • wskazuje na mapie i wymienia nazwy najważniejszych krain geograficznych, rzek i jezior w Ameryce Północnej i Południowej • wymienia czynniki geograficzne kształtujące klimat Ameryki • wymienia nazwy przedstawicieli odmian ludzkich oraz odmian ludzkich mieszanych zamieszkujących Amerykę • wyjaśnia przyczyny zróżnicowania ludności Ameryki • wskazuje na mapie obszary gęsto i słabo zaludnione w Ameryce oraz nazywa je • wymienia i wskazuje na mapie największe miasta • wymienia cechy państw wysoko rozwiniętych gospodarczo • wskazuje na mapie świata Stany Zjednoczone, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących • określa położenie geograficzne USA • wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych, najważniejszych rzek i jezior USA • wymienia najważniejsze cechy środowiska przyrodniczego USA • wyjaśnia znaczenie terminów: „megalopolis”, „technopolia” • wymienia najważniejsze cechy gospodarki USA • wymienia nazwy głównych roślin uprawianych na terenie USA • wskazuje na mapie świata Brazylię i podaje nazwę stolicy tego kraju • określa położenie geograficzne Brazylii • wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych i najważniejszych rzek Brazylii • wskazuje na mapie i wymienia nazwy największych miast Brazylii • wyjaśnia znaczenie terminu „fawele” • wymienia najważniejsze cechy gospodarki Brazylii ARKTYKA I ANTARKTYDA • wskazuje na mapie świata Arktykę i Antarktykę • wyjaśnia przyczyny zmian w środowisku obszarów okołobiegunowych • wyjaśnia znaczenie terminów: „góra lodowa”, „pak lodowy”, „nunatak”, „lodowiec szelfowy” • charakteryzuje klimat AUSTRALIA • określa położenie geograficzne Australii i Oceanii na kuli ziemskiej • wyjaśnia znaczenie terminu „endemity” • wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych, najważniejszych rzek i jezior Australii • wskazuje na mapie obszary o największej gęstości zaludnienia oraz obszary niezamieszkane w Australii • wymienia główne cechy gospodarki Australii • analizuje strukturę użytkowania gruntów w Australii AZJA • wyjaśnia znaczenie terminu „Eurazja” • wskazuje na mapie świata Azję • wymienia czynniki geograficzne kształtujące klimat Azji • wskazuje na mapie i wymienia nazwy najważniejszych krain geograficznych, rzek i jezior Azji • podaje liczbę ludności zamieszkującą Azję • wskazuje na mapie i wymienia nazwy azjatyckich miast-gigantów • wymienia nazwy krajów Azji o wysokim i niskim wskaźniku urbanizacji • wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów o dużej i małej gęstości zaludnienia w Azji • wyjaśnia znaczenie terminu „azjatyckie tygrysy” i podaje przykłady zaliczanych do nich państw • wymienia cechy gospodarki azjatyckich tygrysów • wymienia nazwy głównych roślin żywieniowych uprawianych w Azji • wymienia nazwy surowców mineralnych wydobywanych w Azji • wymienia nazwy państw wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo w Azji • wskazuje na mapie Chiny, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących • określa położenie geograficzne Chin • wskazuje na mapie i wymienia nazwy krain geograficznych oraz najważniejszych rzek w Chinach • omawia cechy ukształtowania powierzchni Chin • podaje liczbę ludności Chin • wymienia najważniejsze cechy gospodarki Chin • analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludności Chin • wskazuje na mapie Indie, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących • wymienia najważniejsze cechy środowiska przyrodniczego Indii • podaje liczbę ludności Indii • wymienia nazwy głównych roślin uprawnych Indii • wymienia najważniejsze cechy gospodarki Indii • wskazuje na mapie świata Japonię i podaje nazwę stolicy tego kraju • wymienia najważniejsze cechy środowiska przyrodniczego Japonii • omawia cechy ukształtowania powierzchni Japonii • podaje liczbę ludności Japonii • wskazuje na mapie i wymienia nazwy wielkich miast Japonii • opisuje cechy rolnictwa Japonii • wymienia najważniejsze cechy japońskiej gospodarki • wyjaśnia znaczenie terminu „Bliski Wschód” • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej region Bliskiego Wschodu • opisuje cechy kultury islamskiej • omawia zasoby ropy naftowej na Bliskim Wschodzie i na świecie EUROPA • wskazuje na mapie świata Europę • wskazuje na mapie elementy linii brzegowej Europy i wymienia ich nazwy • wskazuje na mapie wybrane niziny, wyżyny oraz góry Europy i nazywa je • wymienia cechy ukształtowania powierzchni Europy na podstawie mapy • wskazuje na mapie wybrane europejskie rzeki oraz jeziora i nazywa je • opisuje na podstawie mapy rozmieszczenie wód powierzchniowych w Europie • wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy • podaje liczbę ludności Europy • wymienia nazwy państw wysoko rozwiniętych gospodarczo i krajów o średnim poziomie rozwoju gospodarczego w Europie • wskazuje na mapie i wymienia nazwy głównych obszarów wydobycia surowców energetycznych w Europie • wskazuje na mapie i wymienia nazwy najważniejszych europejskich okręgów przemysłowych i ośrodków high-tech • wymienia nazwy głównych roślin uprawnych w Europie • opisuje uwarunkowania rozwoju rolnictwa europejskiego • opisuje poziom rozwoju usług w Europie • wyjaśnia znaczenie terminu „kraje skandynawskie” • wskazuje kraje Europy Północnej na mapie i wymienia ich nazwy • wyjaśnia rozmieszczenie ośrodków miejskich Europy Północnej • wymienia cechy społeczeństwa Europy Północnej • wymienia nazwy głównych bogactw naturalnych krajów skandynawskich • charakteryzuje gospodarkę krajów skandynawskich • wyjaśnia znaczenie terminu „kraje alpejskie” • wymienia nazwy państw alpejskich i wskazuje je na mapie ogólnogeograficznej; wymienia nazwy ich stolic • opisuje położenie krajów alpejskich • wymienia cechy środowiska przyrodniczego Alp • wymienia nazwy największych miast krajów alpejskich i wskazuje je na mapie • opisuje specyfikę rozmieszczenia ludności w Alpach • wskazuje na mapie kraje Europy Południowej, wymienia nazwy ich stolic • wymienia cechy środowiska krajów Europy Południowej • opisuje cechy środowiska przyrodniczego krajów Europy Południowej • wymienia nazwy największych miast Europy Południowej i wskazuje je na mapie • wymienia przykłady atrakcji turystycznych krajów Europy Południowej • wyjaśnia znaczenie terminu „akwakultura” • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Francję i podaje nazwę stolicy tego kraju • charakteryzuje środowisko przyrodnicze Francji • opisuje czynniki wpływające na wzrost liczby mieszkańców Francji • wymienia cechy gospodarki Francji • opisuje poziom rozwoju gospodarczego SĄSIEDZI POLSKI • wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne oraz najważniejsze rzeki w Niemczech i nazywa je • wymienia najważniejsze cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarki Niemiec • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Czechy i Słowację oraz podaje nazwy ich stolic i nazwy państw sąsiadujących z tymi krajami • omawia cechy środowiska przyrodniczego Czech i Słowacji, • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Litwę, Białoruś i Ukrainę, podaje nazwy ich stolic oraz nazwy państw sąsiadujących z tymi krajami • omawia cechy środowiska przyrodniczego Litwy, Białorusi i Ukrainy • wyjaśnia przyczyny kryzysów gospodarczych na Litwie, Białorusi i Ukrainie po rozpadzie ZSRR • wymienia najważniejsze cechy środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego omawianych państw • opisuje współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy • wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Rosję, podaje nazwę jej stolicy • określa położenie geograficzne Rosji • wskazuje na mapie i wymienia nazwy głównych krain geograficznych, rzek i jezior Rosji • omawia cechy środowiska przyrodniczego Rosji • wymienia przyczyny ujemnego przyrostu naturalnego ludności w Rosji WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII KLASA III GIMNAZJUM – UCZNIOWIE Z TRUDNOŚCIAMI W NAUCE Dział 1: Polska w Europie i świecie, Środowisko przyrodnicze Polski Uczeń potrafi: wymienić rodzaje terytorium; wskazać Polskę na mapie Europy; podać sąsiadów Polski; określić rodzaje władzy i ustroju w kraju; odszukać wskazane województwo na mapie podziału administracyjnego Polski; wskazać na mapie położenie głównych pasów ukształtowania powierzchni; wymienić składniki pogody i klimatu; wskazać na mapie wybrane rzeki, największe polskie jeziora; wymienić główne typy gleb; wskazać na mapie Europy i opisać położenie Bałtyku; Dział 2: Ludność, gospodarka Polski Uczeń potrafi: podać liczbę ludności Polski; wskazać na mapie największe miasta Polski; podać przyczyny migracji; wymienić rodzaje migracji; podać definicje produktu krajowego brutto; wymienia główne skupiska Polaków na świecie; wymienić funkcje rolnictwa i przemysłu; opisać strukturę użytkowania ziemi w Polsce; odczytać wielkości produkcji przemysłowej na podstawie danych statystycznych; wymienić podstawowe gałęzie przemysłu; podać czynniki lokalizacji przemysłu; wymienić podstawowe rodzaje usług; podać znaczenie terminów import, eksport, handel zagraniczny; podać główne źródła zanieczyszczeń środowiska naturalnego Polski; Dział 3: Przegląd krain geograficznych Polski Uczeń potrafi: odczytać na mapie główne pasma Karpat, Sudetów; wskazać na mapie położenie najwyższych i pasm górskich Karpat i Sudetów; wymienia piętra roślinne Karpat i Sudetów; podać główne miasta; wymienić podstawowe znaczenie danego pasa ukształtowania powierzchni; wskazać kotliny i wybrane obiekty pasa wyżyn; pas nizin; pas pobrzeży i pojezierzy; główne gałęzie przemysłu
