KONKURS

KONKURS
WIEDZY O LESIE – 2010
Szkoła ponadgimnazjalna
I etap –szkolny
1. Czy rośliny owadożerne takie jak rosiczka czy muchołówka przeprowadzają fotosyntezę:
 a) nie, ponieważ do prawidłowego funkcjonowania i przeżycia wykorzystują substancje
odżywcze z ciała złapanych przez siebie ofiar ,
x b) tak, ponieważ owady dostarczają jedynie składników pokarmowych, a dzięki fotosyntezie
rośliny produkują cukry,
 c) to czy w danym momencie roślina fotosyntezuje czy nie zależy od tego czy w tym dniu udało
jej się złapać owada.
2. Do kuraków leśnych zaliczamy:
 a) bażant, przepiórka cietrzew,
 b) cietrzew, bażant, kuropatwa,
x c) cietrzew, głuszec, jarząbek.
3. Konwalia majowa jest gatunkiem:
 a) trującym,
 b) wykorzystywany w lecznictwie,
x c) obie odpowiedzi są prawidłowe.
4. Do rzędu nieparzystokopytnych zaliczymy:
x a) tarpana,
 b) muflona,
 c) dzika.
5. Wilk jest gatunkiem:
 a) chronionym, a jego liczebność w kraju wynosi mniej niż 100 osobników,
x b) chronionym, a jego liczebność szacowana jest na kilkaset osobników w kraju,
 c) podlegającym częściowej ochronie.
6.Do gatunków objętych prawną ochroną w Polsce zaliczamy:
 a) ozorka dębowego, żurawia, daniela, rosiczkę okrągłolistną, cietrzewia,
 b) głuszca, łasicę, żubra, muchomora sromotnikowego, borowika szlachetnego,
x c) smardza jadalnego, gronostaja, jeża, ropuchę szarą, storczyka szerokolistnego.
7. Do gatunków sosen zaliczymy sosny:
x a) czarną, limbę, kosodrzewinę,
 b) smołową, wejmutkę, czerwoną,
 c) zwyczajną, smołową, polną,
8. Wybierz zdanie najlepiej charakteryzujące różnice pomiędzy dzikim królikiem a zającem
szarakiem:
x a) królik ma krótsze od głowy uszy, żyje w dużych koloniach kopiąc nory, w przeciwieństwie
do zająca który jest samotnikiem a jego uszy są znacznie dłuższe od głowy,
 b) nie ma różnic pomiędzy długością uszów u tych gatunków a różnica polega tylko na tym że
królik kopie nory a zając żyje na otwartych przestrzeniach,
 c) króliki rodzą się ślepe, głuche i nagie i są zdecydowanie większe od zajęcy.
9. Najstarszym drzewem w Polsce jest:
 a) dąb „Bartek” w Zagnańsku,
x b) cis pospolity w Henrykowie Lubańskim,
 c) dąb „Bolesław” w Kołobrzegu.
10. Wybierz prawidłowe zdanie:
 a) w Polsce występuje kilkanaście gatunków płazów i 10 gatunków gadów objętych całkowitą
ochroną,
x b) gatunkami charakterystycznymi dla lasów liściastych są licznie występujące mchy, porosty
i paprotniki,
 c) topole to najliczniej występujące w kraju drzewa liściaste, które możemy spotkać niemal przy
każdej drodze.
11. Żbik to drapieżnik:
 a) występujący licznie ale w rozproszeniu w lasach całego kraju,
 b) wymarły w trzeciorzędzie gatunek należący do rodziny łasicowatych,
x c) występujący bardzo nielicznie jedynie w Bieszczadach, Beskidzie Niskimi i Pogórzu
Przemyskim.
12. Które z wymienionych poniżej gatunków zwierząt są obce dla fauny polskiej:
 a) jarząbek, bażant, jenot,
 b) norka amerykańska, bażant, głuszec,
x c) muflon, daniel, bażant.
13. Do rodzimych gatunków drzew zaliczamy:
 a) dąb szypułkowy, dąb czerwony, sosna czarna, sosna banksa, modrzew japoński,
 b) sosna wejmutka, cis, grab pospolity, buk, dąb bezszypułkowy,
x c) dąb szypułkowy, wiąz górski, jesion wyniosły, olsza zielona, sosna limba.
14. Współbiesiadnictwo to:
x a) inaczej komensalizm - forma współżycia organizmów dwu gatunków, w której jeden
organizm korzysta z pokarmu udostępnionego przez osobnika drugiego gatunku (gospodarza),
nie przynosząc mu szkody ani korzyści, np. porosty na pniach drzew,
 b) wspólna uczta watahy wilków przy upolowanej zdobyczy,
 c) inaczej protokooperacja – oddziaływanie międzygatunkowe w przyrodzie, polegające na
współpracy dwóch populacji odnoszących wzajemne korzyści, lecz mogących żyć także
samodzielnie.
15. Ptaki które możemy spotkać przy zimowym karmniku to:
 a) sikora modra, zięba, skowronek, pliszka siwa,
 b) pliszka siwa, słowik, orzechówka,
x c) sikora modra, sikora bogatka, sójka.
16. Własnego potomstwa nie zobaczy:
 a) gronostaj,
 b) dziki królik,
x c) kukułka.
17. Wybierz prawidłowe zdanie:
 a) wiosenne wypalanie traw na łąkach zmniejsza udatność plonów o 5-8% ,
 b) jest zabójcze dla organizmów żyjących w glebie a temperatura gleby podczas pożaru
dochodzi do 700 °C,
x c) obie odpowiedzi są poprawne.
18. Cis pospolity jest gatunkiem:
 a) częściowo chronionym,
x b) trującym, a jadalna jest jedynie czerwona mięsista osnówka,
 c) nie występującym na terenie kraju.
19. Przeciętny wiek drzewostanów w Polsce wynosi:
 a) 26 lat,
x b) 56 lat,
 c) 110 lat.
20. Do form ochrony przyrody zaliczymy:
x a) stanowiska dokumentacyjne, pomniki przyrody, rezerwaty przyrody,
 b) użytek ekologiczny, ścieżkę edukacyjną, park narodowy,
 c) leśny kompleks promocyjny, park krajobrazowy, ochronę gatunkowa roślin i zwierząt.
II etap – (na poziomie Nadleśnictwa)
1. Optimum ekologiczne oznacza ?:
 a) formę przystosowania organizmów do zmian warunków środowiska,
 b) strefę najmniejszego skażenia i degradacji ekosystemu,
x c) układ czynników ekologicznych zapewniających najlepsze warunki bytowania organizmu lub
populacji.
2. Liczba gatunków ptaków stwierdzonych w Polsce wynosi ?:
x a) około 450 gatunków,
 b) blisko 100 gatunków,
 c) niewiele ponad 1000 gatunków.
3. Barwinek pospolity jest gatunkiem ?:
 a) trującym,
 b) wykorzystywany w lecznictwie,
x c) obie odpowiedzi są prawidłowe.
4. Zaznacz prawidłową odpowiedź dotyczącą rodzaju dąb:
x a) ogonki liściowe u dęba bezszypułkowego są dłuższe niż u dęba szypułkowego,
 b) dąb szypułkowy nie jest naszym gatunkiem rodzimym,
 c) długość ogonków liściowych u wszystkich naszych rodzimych dębów jest porównywalna.
5. Symbolem Kampinoskiego Parku Narodowego jest ?:
 a)sarna,
 b)kozica,
x c) łoś.
6.Który z Królów polskich objął ochroną bobra ?:
 a) Władysław Jagiełło w roku 1423 w Statucie Wareckim,
x b) Bolesław Chrobry w XI wieku,
 c) Kazimierz Wielki w roku 1347 w Statucie Wiślickim.
7. Do gatunków objętych całkowitą ochroną należy huczek ziemny, jest on ?:
x a) płazem,
 b) rybą,
 c) ssakiem,
8. W warunkach zwiększonego zanieczyszczenia powietrza lepiej będzie rosła?:
 a) osika,
 b) jodła pospolita,
x c) sosna czarna.
9. Wybierz zdanie najlepiej charakteryzujące różnice pomiędzy łasicą łaską a gronostajem:
x a) gronostaj ma zmienne ubarwienie, zależne od pory roku, w zimie futro zmienia na białe z
czarnym końcem ogona i jest to cecha po której możemy odróżnić go od łasicy która nigdy nie
ma czarnej końcówki ogona,
 b) nie ma różnic pomiędzy kolorem końcówki ogona u tych gatunków a różnica polega tylko na
tym że łasica jest mniejsza od gronostaja,
 c) różnica u tych gatunków polega na tym że łasica jest gatunkiem gniazdującym w koronach
drzew i jest gatunkiem polującym w dzień a gronostaj gniazduje w norach i jest gatunkiem
polującym w nocy.
10. Bluszcz pospolity jest gatunkiem rośliny rosnącej na innej roślinie wykorzystując ją jako
podporę, ale nie jest pasożytem. Jak nazywamy taki gatunek ?:
 a) higrofitem,
x b) epifitem,
 c) filodendronem.
11. Do grzybów jadalnych zliczymy ?:
x a) boczniak ostrogowaty, maślak żółty, gołąbek grynszpanowy,
 b) gołąbek winny, borowik ceglastopory, muchomor zielonkawy,
 c) pieprznik jadalny, czubajka kania, piestrzenica kasztanowata.
12. Drzewo, które w Polsce najwcześniej objęto ochroną to ?:
 a) modrzew polski,
x b) cis pospolity,
 c) sosna limba.
13. Powierzchnia parków narodowych w Polsce obejmuje następujący procent powierzchni kraju?:
x a) 1%,
 b) 10%,
 c) ok. 5,5%.
14. Czerwona Księga prowadzona przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody zawiera spis ?:
 a) najważniejszych na świecie pomników przyrody,
 b) organizmów roślinnych o ciekawych walorach przyrodniczych,
x c) gatunków ginących.
15. Gatunkiem wskaźnikowym dla gleb kwaśnych jest ?:
 a) kozłek lekarski,
x b) borówka brusznica,
 c) konwalijka dwulistna .
16. Zaznacz prawidłowe zdanie dotyczące bioindykatorów:
x a) organizmy roślinne i zwierzęce cechujące się zróżnicowaną wrażliwością i charakterystyczną
reakcją na działanie czynników środowiska. Są nimi gatunki o małym zakresie tolerancji na
działanie określonych substancji, np. metali ciężkich, dwutlenku siarki itp.
 b) takie gatunki, roślin lub zwierząt, których wpływ na strukturę i funkcjonowanie
ekosystemu jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do stopnia jego liczebności,
 c) przykładem bioindykatora wrażliwego na zanieczyszczenie powietrza jest sosna czarna.
17. Do roślin jednoliściennych należy ?:
 a) wierzba,
 b) słonecznik,
x c) pszenica.
18. Miłorząb dwuklapowy jest ?:
 a) gatunkiem endemicznym i reliktowym,
 b) jedynym dziś żyjącym liściastym drzewem nagozalążkowym,
x c) obie odpowiedzi są prawidłowe.
19. Wybierz prawidłową odpowiedź dotyczącą stekowców:
 a) stekowce są najprymitywniejszymi przedstawicielami ssaków, mającymi szereg cech
właściwych gadom np. jajorodność,
 b) do stekowców zaliczymy dziobaka i kolczatkę australijską,
x c) obie odpowiedzi są prawidłowe.
20. Pestycydy to:
 a) środki zapobiegające epidemiom,
 b) substancje ograniczające szkodliwość ścieków przemysłowych,
x c) ogólna nazwa środków ochrony roślin.
III etap –(Finałowy)
1. W drewnie którego z gatunków iglastych nie znajdziemy przewodów żywicznych ?:
x a) jałowca pospolitego,
 b) świerka pospolitego,
 c) przewody żywiczne występują w drewnie wszystkich gatunków iglastych, i jest to cecha
charakterystyczna gatunków iglastych.
2. Do pożytecznych owadów zaliczymy ?:
 a) turkucia podjadka,
 b) szeliniaka sosnowca,
x c) tęcznika liszkarza.
3. Zygzakowaty lot to cecha charakterystyczna ?:
x a) bekasa kszyka,
 b) słonki,
 c) czapli siwej.
4. Najlżejsze drewno z wymienionych poniżej gatunków ma ?:
 a) dąb bezszypułkowy,
 b) jodła pospolita,
x c) sosna wejmutka.
5. Najmniejszą sową w Polsce jest ?:
 a) pójdźka,
 b) płomykówka,
x c) sóweczka.
6. Tumak to inne określenie ?:
 a) kuny domowej,
x b) kuny leśnej,
 c) gronostaja.
7. Do roślin krytycznie zagrożonych należą ?:
x a) różanecznik żółty i szachownica kostkowata,
 b) storczyk drobnokwiatowy i dziki bez hebd,
 c) obrazki plamiste i cebulica dwulistna,
8. Szyszki sosnowe dojrzewają ?:
 a) w tym samym roku,
 b) na wiosnę roku następnego,
x c) na wiosnę w trzecim roku.
9. Co to jest szlara ?:
x a) otoczka z piór wokół oczu sowy,
 b) charakterystyczna maska na pysku tchórza,
 c) to inne określenie białych pasków na pysku borsuka.
10. W Polskiej Czerwonej Księdze Roślin- gatunek krytyczne zagrożony oznaczony jest
symbolem ?:
 a) EW,
x b) CR,
 c) DD.
11. Zaznacz wariant odpowiedzi w której gatunki ułożone są rosnąco w stosunku do swoich
wymagań wilgotnościowych ?:
 a) świerk pospolity, wiąz górski, brzoza brodawkowata,
x b) sosna zwyczajna, dąb szypułkowy, olsza czarna,
 c) modrzew europejski, jesion wyniosły, dąb bezszypułkowy,
12. W lasach ery mezozoicznej rosły ?:
x a) drzewa iglaste,
 b) drzewa liściaste,
 c) drzewiaste skrzypy, widłaki i paprocie.
13. LKP „ Lasy Birczańskie” to jeden z Leśnych Kompleksów Promocyjnych, ile jest ich w Polsce?:
 a) 13,
x b) 19,
 c) 31.
14. Wiąz szypułkowy inaczej nazywany jest ?:
 a) brzostem,
x b) limakiem,
 c) brekinią.
15. Symbolem Gorczańskiego Parku Narodowego jest ?:
 a) żmija zygzakowata,
 b) wydra,
x c) salamandra plamista.
16. Charakterystyczny widoczny na przekroju poprzecznym trójkątny rdzeń posiada drewno ?:
x a) olszy czarnej,
 b) buka zwyczajnego,
 c) dęba bezszypułkowego.
17. W Polsce występują dwa gatunki bocianów; bocian biały i bocian czarny który inaczej
nazywany jest ?:
x a) hajstrą,
 b) Afrykańczykiem,
 c) skrzekotem,
18. Co łączy kraskę, żołnę i zimorodka ?:
 a) wszystkie te ptaki należą do jednej rodziny i odżywiają się małymi rybami,
x b) to wyjątkowo piękne i barwnie upierzone ptaki,
 c) obie odpowiedzi są prawidłowe.
19. Ptasim rajem możemy nazwać Park Narodowy ?:
 a) Białowieski,
 b) Roztoczański
x c) Biebrzański.
20. Dziegieć to ?:
 a) bardzo gorzka substancja, składnik kitu pszczelego, stąd wzięło się powiedzenie „ łyżka
dziegciu zepsuje beczkę miodu”,
x b) nazwa smoły otrzymywanej przez destylację drewna i kory rożnych gatunków drzew,
w przeszłości mająca szerokie zastosowanie np. w lecznictwie,
 c) starodawny oszczep wykonany z drewna cisowego służący do dźgania zwierzyny, stąd też
jego nazwa.