Otwórz PDF w nowym oknie

Scenariusz zajęć wychowawczych w liceum
ogólnokształcącym
Temat zajęć: Sposoby skutecznego komunikowania się.
Scenariusz przygotowany w oparciu o materiały szkoleniowe Programu Nowa Szkoła
Cele zajęć:
•
•
•
Uświadomienie zachowań pomagających w komunikowaniu się;
Przedstawienie zachowań przeszkadzających w prawidłowym komunikowaniu się;
Opracowanie „dobrych rad” dla nadawcy i odbiorcy informacji;
Materiały pomocnicze: szary papier, flamastry, kserokopie materiałów źródłowych.
Czas trwania zajęć: 45 minut.
Przebieg zajęć:
Zajęcia rozpoczynają się odczytaniem wiersza pt. „Możesz mówić – proszę mów!”
napisanego przez francuskiego poetę : Noelle de Smet przetłumaczonego przez Wacława
Zawadowskiego (materiał pomocniczy 1).
Ćwiczenie I
Zdefiniowanie pojęcia „komunikacja”.
1. Na podstawie „Słownika wyrazów obcych”
Komunikacja ( łac. communication = wymiana, łączność, rozmowa) porozumiewanie się,
przekazywanie myśli, udzielanie wiadomości.
2. Metodą akrostychu np.
T
P
O
R
O
M E
W Y
I
N
F
O
R
E
Z
I
D
M I
Ł Ą
M A C
K
O
M
U
N
I
K
A
C
J
A
S
S
O
M
T
A
O
N
Z
A
D
T
O
W
I
E
B
A
E
R
A
N
N
I
E
E
T
M U
A
N O
N
I
K
Ś
Ć
R
S
E
A
T
Ćwiczenie II
Praca w 6 grupach.
Trzy grupy odpowiadają na pytanie : „Co pomaga w skutecznej komunikacji?”
Trzy kolejne grupy na pytanie: „Co przeszkadza w skutecznej komunikacji?”
Po przygotowaniu na plakatach, wynik pracy przedstawiają liderzy grup.
1
Ćwiczenie III
Przygotowanie scenki z udziałem 3 osób.
Osoba 1-opowiadająca (mówi np. o swoich zainteresowaniach, o ciekawym filmie, o
wydarzeniu z wakacji itp.)
Osoba 2-słuchająca (udaje, że słucha, patrzy na zegarek, rozgląda się itp.)
Osoba 3-słuchająca (aktywnie uczestniczy w rozmowie, wykazuje zainteresowanie).
Po zakończeniu scenki osoby biorące w niej udział opowiadają o swoich wrażeniach. Klasa
włącza się do dyskusji.
Ćwiczenie IV
Praca w 6 grupach (mogą być nowe lub takie jak w ćwiczeniu II).Praca polega na
sformułowaniu „dobrych rad” dla:
• nadawcy informacji
• odbiorcy informacji.
Po przygotowaniu w formie plakatów, wyniki pracy prezentują liderzy poszczególnych grup.
Ćwiczenie V
Analogie zwierząt do postaw ludzkich w procesie komunikowania się.( materiał pomocniczy)
Uczniowie wybierają sobie jedno ze zwierząt: koń, małpa, żaba, sarna, jeż, hipopotam, żyrafa,
lis, pies – buldog. Następnie nauczyciel odczytuje przypisywane im zachowania.
Podsumowanie zajęć:
Komunikaty, sygnały „przesyłane” przez innych możemy odczytać zwracając uwagę na:
• wzrok
• wyraz twarzy
• ułożenie rąk
• ramiona
• ułożenie nóg
• postawę całego ciała
• położenie miednicy
• oddech
Typowe komunikaty:
Zamykanie się w sobie: zapięta marynarka, skrzyżowanie rąk na piersi, zaciśnięte pięści,
napięte dłonie, skrzyżowanie nóg.
Podejrzliwość i skrytość: unikanie kontaktu wzrokowego, założenie rąk, odsunięty korpus,
skrzyżowanie nóg, głowa do przodu, spojrzenie z boku „spode łba”.
Sympatia: zbliżanie się do siebie, dotykanie się, patrzenie sobie w oczy, kiwanie głową
potakująco.
Znudzenie: postukiwanie nogą, zabawa długopisem, opieranie głowy na dłoni, machinalne
rysowanie, „puste” spojrzenie.
2
Nerwowość: pokasływanie, chrząkanie, przygryzanie warg, palenie papierosów.
Napięcie: mocno zaciśnięte dłonie, krótkie, płytkie oddechy, nieartykułowane dźwięki,
pocenie się.
Otwartość: rozpięta marynarka, wyciągnięte ręce w stronę rozmówcy, uniesione ramiona,
otwarcie dłoni.
Materiał pomocniczy 1
Noelle De Smet
„Możesz mówić – proszę mów!”
Możesz mówić, ale nie za głośno
Możesz mówić, ale trzymaj się prosto
Możesz mówić, ale nie TAK
Możesz mówić, ale to co JA
Możesz mówić, gdy ciebie poproszę
Możesz mówić, ale tak to nie znoszę
Możesz mówić, ale wiesz co
Możesz mówić, ale nie to
Możesz mówić, ale mów ładnie
Możesz mówić, uważaj na składnię
Możesz mówić, ale nie o tym
Możesz mówić, ale potem
Możesz mówić, ale nie w ten sposób
Możesz mówić, ale nie do tych osób
Możesz mówić i tak nie słyszę
Możesz mówić, ale trochę ciszej
Możesz mówić, ale powoli
Możesz mówić, głowa mnie boli
Nie używaj takich słów
Nic nie mówisz?
Proszę, mów!
Materiał pomocniczy 2
Kłótliwy buldog – protestuje w sposób agresywny i delektuje się destruktywną krytyką.
Pozytywny koń – jest łagodny i pewny siebie, zmierza szybko i bezpośrednio do celu.
Wszystkowiedząca małpa – wie wszystko lepiej i przerywa ciągle sprzeciwami,
stwierdzeniami i cytatami.
Gadająca żaba – gada, gada, gada aby tylko gadać.
Nieśmiała sarna – najchętniej milczy i uchyla się od wypowiedzenia swego zdania.
Odmowny jeż – zachowuje się opozycyjnie, odrzuca wszystko i nie chce się zintegrować w
dyskusji.
Leniwy hipopotam – jest niezainteresowany, małomówny, siedzi po prostu.
Wyniosła żyrafa – jest zarozumiała, arogancka, dominująca i wrażliwa na krytykę.
Przebiegły lis – czeka tylko na korzystną okazję aby Was podstępnie oszukać.
3