Obrona pracowników w ruchu służbowym

OBRONA PRACOWNIKÓW
W RUCHU SŁUŻBOWYM
SZKOLENIE
PREZESÓW OKRĘGÓW I ODDZIAŁÓW ZNP
WARSZAWA 2013
Autor: Krzysztof Stradomski
Specjalista ds. prawnych
Zespół Komunikacji Społecznej ZG ZNP
Skuteczna obrona pracowników
uwarunkowana jest dopełnieniem przez oddział ZNP
wymogu informacji pracodawcy o liczbie
członków
(art. 251 ZwZawU)
Niektórzy pracownicy
Objęci są szczególną ochroną trwałości
stosunku pracy:
• Na podstawie ustawy
• Na podstawie decyzji zarządu oddziału ZNP
Istnieje ochrona powszechna
Ochrona związkowa
• Poprzedza kroki służbowe pracodawcy
• Pracodawca ma o niej wiedzę
• Musi być udzielona zgodnie z prawem
Ochronę związkową może przyznać
• Imiennie wskazanemu w uchwale zarządu
oddziału ZNP członkowi tego zarządu
• Innemu pracownikowi będącemu członkiem ZNP
który jest upoważniony do reprezentowania
oddziału ZNP wobec pracodawcy
Ochrona związkowa polega na:
• Niemożności rozwiązania przez pracodawcę stosunku
pracy za wypowiedzeniem jak i bez wypowiedzenia i
• Braku możliwości jednostronnej zmiany warunków
pracy lub płacy na niekorzyść pracownika
Jeśli nie uzyskał zgody organizacji związkowej
Prezes ogniska
• Nie podlega ochronie związkowej z samego faktu
kierowania ogniskiem ZNP
• Dla skutecznej ochrony musi być członkiem
zarządu oddziału wskazanym do ochrony w
uchwale lub
• Mieć kompetencje do reprezentowania oddziału w
zakresie wskazanym uchwałą
Przed wypowiedzeniem
• Pracodawca wnosi o informację dotyczącą
przynależności związkowej
• Konsultuje zamiar wypowiedzenia
Zwolnienie
Określenie potoczne
•
•
•
•
•
Przepisy mówią o:
wygaśnięciu stosunku pracy
rozwiązaniu bez wypowiedzenia,
rozwiązaniu za wypowiedzeniem
rozwiązaniu za kilkudniowym uprzedzeniem
Zwolnienie
• Oznacza skuteczne zawiadomienie o rozwiązaniu
stosunku pracy
• Pracownik otrzymał informację w ten sposób że
mógł się z nią zapoznać
Legalność zwolnienia
• Oznacza że pracodawca mógł zgodnie z prawem
zwolnić pracownika
• Skuteczne wypowiedzenie nie zawsze jest
zgodne z prawem
Legalność
• Pracodawca skonsultował zamiar wypowiedzenia
• Uzyskał zgodę organizacji związkowej na zwolnienie osoby chronionej
szczególnie
• Zastosował powszechną ochronę stosunku pracy (wskazał na piśmie
prawdziwą, konkretną i rzeczywistą przyczynę zwolnienia)
• Prawidłowo zastosował kryteria do zwolnienia
• Wskazał prawidłowo okres wypowiedzenia
Pracownik może odwołać się od
wypowiedzenia
• Właściwy w tej sprawie jest sąd pracy
• Istnieją niekiedy komisje pojednawcze,
których praca poprzedza sprawę sądową
Sądy pracy i ubezpieczeń społecznych
•
Odrębne jednostki organizacyjne w sądach powszechnych (tworzone
rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości)
•
Sądy pracy w sądach rejonowych
•
Sądy pracy i ubezpieczeń społecznych w sądach okręgowych i sądach
apelacyjnych
•
Wydział wewnętrzną jednostką sądu (skutki wskazania niewłaściwego
wydziału)
Właściwość sądu
Sąd właściwy w chwili wniesienia pozwu pozostaje właściwy aż do ukończenia
postępowania, choćby podstawy właściwości zmieniły się w toku sprawy (art. 15 § 1 KPC)
Właściwość rzeczowa (wartość przedmiotu sporu) – art. 17 pkt 4, art. 231 i 1261 § 3 KPC
Właściwość miejscowa (ogólna i przemienna) – zamieszkanie (art. 25 KC), w okręgu sądu,
gdzie praca jest, była lub miała być wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu
znajduje się zakład pracy (art. 461 § 1 KPC)
Właściwość wyłączna – sprawy niedotyczące stosunków pracy (spadki, prawa rzeczowe i
inne)
Sądy rejonowe
Do właściwości sądów rejonowych, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą
sprawy z zakresu prawa pracy:
o ustalenie istnienia stosunku pracy
o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia stosunku pracy
o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie
z nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub
naruszającego przepisy wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy
sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa pracy oraz roszczenia z tym związane
Roszczenia pracownika
• Uznanie bezskuteczności wypowiedzenia
• Przywrócenie do pracy
• Odszkodowanie za niezgodne z prawem
rozwiązanie stosunku pracy
Pisma procesowe
Sporządzane w języku polskim
Każde pismo procesowe powinno zawierać (art. 126 § 1 KPC):
oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli
ustawowych i pełnomocników
oznaczenie rodzaju pisma
osnowę wniosku lub oświadczenia oraz dowody na poparcie przytoczonych okoliczności
podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika
wymienienie załączników
Gdy pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca
zamieszkania lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników oraz przedmiotu sporu, pisma zaś
dalsze - sygnaturę akt
W każdym piśmie należy podać wartość przedmiotu sporu lub wartość przedmiotu zaskarżenia, jeżeli od tej
wartości zależy właściwość rzeczowa sądu, wysokość opłaty lub dopuszczalność środka odwoławczego, a
przedmiotem sprawy nie jest oznaczona kwota pieniężna
Urzędowe formularze
Koszty procesu
Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do
celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) – art. 98 § 1 KPC
Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata (radcę prawnego) zalicza się wynagrodzenie
zależnie od przy wartości przedmiotu sprawy:
do 500 zł – 60 zł
powyżej 500 zł do 1 500 zł – 180 zł
powyżej 1 500 zł do 5 000 zł – 600 zł
powyżej 5 000 zł do 10 000 zł – 1 200 zł
powyżej 10 000 zł do 50 000 zł – 2 400 zł
powyżej 50 000 zł do 200 000 zł – 3 600 zł
powyżej 200 000 zł – 7 200 zł.
Za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy o:
•
nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub
ustalenie sposobu ustania stosunku pracy – 60 zł;
•
wynagrodzenie za pracę lub inne odszkodowanie – 75% stawki obliczonej od wartości wynagrodzenia lub
odszkodowania będącego przedmiotem sprawy;
•
inne roszczenia niemajątkowe – 60 zł;
•
ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty – 120 zł;
•
świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej – 50% stawki
obliczonej na podstawie § 6 od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.
Wnoszenie pism procesowych
Termin ustawowy (art. 264 KP) lub sądownie określony (rygory)
Wnoszenie bezpośrednio w sekretariacie (biurze podawczym sądu)
Oddanie pisma procesowego w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego jest
równoznaczne z wniesieniem go do sądu (art. 165 § 2 KPC)
W toku sprawy adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy oraz radca Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa doręczają sobie nawzajem bezpośrednio odpisy pism
procesowych z załącznikami (art. 132 § 1 KPC)
Przywrócenie terminu (art. 167 – 172 KPC) - równocześnie z wnioskiem strona powinna
dokonać czynności procesowej
Uzupełnianie braków formalnych – jeżeli powodem jest pracownik, tylko jeżeli braki te
nie dadzą się usunąć w toku czynności wyjaśniających (art. 467 § 3 KPC)
Koszty sądowe
W sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30
złotych wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o
stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia. Jednakże w
sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50 000
złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych
opłatę stosunkową (5% wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia)
W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań
rozpoznawanych przez sąd pracy i ubezpieczeń społecznych pobiera się opłatę
podstawową w kwocie 30 złotych wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi
kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia.
Zwolnienie od kosztów sądowych
Zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży
oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku
utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny
Do wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych powinno być dołączone oświadczenie
obejmujące szczegółowe dane o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach
utrzymania osoby ubiegającej się o zwolnienie od kosztów
Sąd może zwolnić stronę od kosztów sądowych w części, jeżeli strona jest w stanie ponieść
tylko część tych kosztów poprzez:
- zwolnienie od poniesienia albo ułamkowej lub procentowej ich części
- zwolnienie od poniesienia określonej ich kwoty
- zwolnienie od poniesienia niektórych opłat lub wydatków
- przyznanie zwolnienia co do pewnej części roszczenia lub co do niektórych
roszczeń dochodzonych łącznie
Zasady postępowania
Zasada prawdy obiektywnej (materialnej) – art. 467 i 468 KPC
Zasada ograniczonego formalizmu w postępowaniu (art. 466, 467 § 3, 472 KPC)
Zasada ochrony słusznego interesu pracownika (art. 465, 469 KPC, art. 45 KP)
Zasada zwolnienia pracownika od kosztów sądowych (art. 35 ust. 1 ustawy o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych)
Postępowanie
Wniesienie powództwa (art. 464 KPC)
Przygotowanie rozprawy (art. 467 KPC)
Rozprawa (art. 471 – 473 KPC)
Wyrokowanie (art. 4771, 4772 4776 KPC)
Środki odwoławcze od wyroku (apelacja, zażalenie, sprzeciw, zarzuty, skarga kasacyjna,
wznowienie postępowania, skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia)
Wykonanie wyroku (art. 4776 KPC)
Począwszy od 03 maja 2012 roku
Koniec postępowania gospodarczego
Zgłaszanie dowodów
Wyższe grzywny
Informacje o egzekucji z nieruchomości
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 16.09.2011 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. nr 233, poz. 1381)
Przekazanie szkoły przez JST
• Dla pracowników oznacza przejście zakładu pracy
w rozumieniu art. 231 KP
• Nie może być przyczyną zwolnienia
pracowników, lecz zmiany warunków
zatrudnienia
Dziękuję za uwagę