Ciało obce w oku - Apteczka, urazy, zapobieganie - vqv

advertisement
Ciało obce w oku.doc
(42 KB) Pobierz
Ciała obce w oku
Co to jest i jakie są przyczyny?
Ciała obce mogą się dostać na powierzchnię gałki ocznej z atmosfery. Dzieje się
tak szczególnie w czasie wietrznej pogody (zwykle są to ziarna piasku), podczas
przebywania w miejscu prac budowlanych oraz w miejscach o dużym zapyleniu
i zanieczyszczeniu powietrza. Znacznie groźniejsze są ciała obce, które dostają się
do oka z dużą siłą i głęboko penetrują gałkę oczną. Dochodzi do tego m.in.
podczas kucia metalu, rąbania drewna czy też w wypadkach komunikacyjnych.
Jak często występuje?
Powierzchowne ciała obce (pod powieką, w spojówce i w rogówce) należą do
najczęstszych urazów oka.
Wewnątrz gałkowe ciała obce występują rzadziej, ale należą do poważnych
urazów oka. Zwykle umiejscowione są w komorze ciała szklistego lub
w siatkówce, ale mogą też znajdować się w komorze przedniej, tęczówce,
soczewce, a nawet przebić tylną ścianę gałki ocznej i przedostać się do oczodołu.
Jak się objawia?
Przy powierzchownych ciałach obcych dominującym objawem jest
ból. Najsilniejszy powodują ciała obce pod powieką, ponieważ rysują rogówkę.
Ciała obce w rogówce również powodują silny ból, ale mniejszy niż w przypadku
ubytku nabłonka (erozji). Niekiedy pacjent może zobaczyć je sam gołym okiem.
Najmniej dokuczliwe są ciała obce w spojówce. Ciała obce wewnątrz gałkowe nie
powodują bólu, chyba że rana wlotowa jest duża. Mogą powodować pogorszenie
widzenia, ponieważ podczas penetracji gałki ocznej dojść może do uszkodzenia
centralnej części rogówki, krwotoku do komory przedniej lub ciała szklistego,
powstania zaćmy lub uszkodzenia siatkówki. Rzadko zdarza się, że ciało obce
uszkadza nerw wzrokowy.
Ciała obce wewnątrz gałkowe, po zasklepieniu się rany wlotowej, mogą nie
powodować istotnych objawów. Jeśli nie doszło do krwotoku i uszkodzenia
centralnej siatkówki, ostrość wzroku może być nie zaburzona. W przypadku gdy
zostaną przeoczone, mogą dawać późne powikłania opisane poniżej.
Jeśli ciało obce rogówki nie zostanie szybko usunięte, tworzy się wokół niego
naciek, a wokół ciała metalicznego powstaje pierścień rdzy. Ciała obce wewnątrz
gałkowe mogą powodować znacznie poważniejsze następstwa, np. zapalenie
wnętrza gałki ocznej na skutek zakażenia lub reakcji na uszkodzoną soczewkę.
Późniejsze powikłania są związane z chemiczną reakcją ciała obcego, zwłaszcza
zawierającego miedź (miedzica – ostra reakcja toksyczno-zapalna prowadząca do
utraty widzenia) lub żelazo (żelazica- zwykle przewlekła reakcja toksyczna
prowadząca po latach do upośledzenia funkcji wzrokowych), mogą też być
podobne do tych po urazach przenikających gałki: witeoretinopatia proliferacyjna
i odwarstwienie siatkówki.
Co robić w razie wystąpienia objawów?
Powierzchowne ciała obce ze spojówki i rogówki (spod powieki górnej po jej
odwróceniu) można usunąć nawilżonym wacikiem lub rogiem
chusteczki. Ciała obce wbite w rogówkę zwykle wymagają interwencji
lekarza. Po znieczuleniu pacjenta powinno się je wydobyć za pomocą igły, przy
czym trzeba też usunąć pierścień rdzy (igłą lub specjalnym wiertłem). Nie należy
ich usuwać samodzielnie, gdyż pacjentowi trudno jest ocenić, jak głęboko są one
położone. Poza tym należy także ustalić, czy nie wdało się zakażenie, zwłaszcza
gdy ciało obce jest pochodzenia organicznego (np. fragment rośliny). Ciała obce
tkwiące głęboko w rogówce lub przebijające się do komory przedniej oka mogą
wymagać usunięcia pod mikroskopem na sali operacyjnej.
Jeśli istnieje podejrzenie (lub pewność), że ciało obce przedostało się do wnętrza
gałki, należy jak najszybciej zgłosić się na oddział okulistyczny.
Jak lekarz stawia diagnozę?
Po zebraniu wywiadu lekarz bada oko w lampie szczelinowej i wziernikiem.
Określa też ostrość wzroku i ciśnienie wewnątrz gałkowe. W przypadku ciał
obcych znajdujących się wewnątrz gałki ocznej lub w oczodole zleca się
dodatkowo badania obrazowe. Mają one za zadanie wykryć obecność ciała obcego
oraz pomóc w jego lokalizacji. Służy temu tomografia komputerowa (TK) lub, jeśli
jest ono niedostępne, zdjęcie rentgenowskie przednio-tylne i boczne. Można też
posłużyć się badaniem USG.
Przy podejrzeniu ciał obcych ferromagnetycznych przeciwwskazane jest
wykonanie rezonansu magnetycznego (MRI; pole magnetyczne wywołuje ruchy
ciała obcego, co może prowadzić do znacznego uszkodzenia oka).
Jakie są sposoby leczenia?
Po usunięciu powierzchownego ciała obcego zleca się podanie antybiotyku
w kroplach lub maści. Ciała obce wewnątrz gałkowe wymagają specjalnego
postępowania. Usunięcie ciała obcego z komory przedniej i tęczówki jest mniej
złożone i powinno być możliwe do przeprowadzenia na większości oddziałów
okulistycznych. Ciała obce soczewki nie muszą być usuwane natychmiast, chyba
że zaćma rozwija się szybko, masy soczewkowe pęcznieją do komory przedniej
lub tylnej, wywołując jaskrę lub reakcję zapalną.
Ciała obce wewnątrz gałkowe można usunąć jedynie w nielicznych
ośrodkach. Do lat 70. XX wieku ciała obce magnetyczne usuwano za pomocą
elektromagnesu. Ciała niemagnetyczne (np. miedziane) wyjmowano pęsetą, ciał
obcych nie wywołujących znacznej reakcji w oku zwykle nie ruszano. Po
wprowadzeniu technik witrektomii ciała obce usuwa się w trakcie zabiegu za
pomocą specjalnej pęsety lub endomagnesu (który może być wprowadzony do
wnętrza gałki ocznej). Stosowanie zewnętrznego elektromagnesu jest obecnie
przeciwwskazane. Silne pole magnetyczne powoduje bowiem niekontrolowane
ruchy magnetycznego ciała obcego wewnątrz oka (w jeszcze większym stopniu niż
MRI). Zanim ciało obce dotknie końcówki magnesu, powoduje często duże
uszkodzenia siatkówki i krwotoki wewnątrz gałkowe. W przeciwieństwie do tego
endomagnes jest przybliżany do ciała obcego we wnętrzu oka pod kontrolą
wzroku. Ciało obce jest wówczas usuwane w sposób bezpieczny. Dlatego po
stwierdzeniu, że wewnątrz gałki ocznej znajduje się ciało obce, chory powinien
zostać jak najszybciej przewieziony do ośrodka wyspecjalizowanego
w witrektomii i leczeniu urazów. Witrektomię należy wykonać szczególnie
szybko, jeśli ciało obce spowodowało zakażenie wnętrza gałki ocznej.
Po usunięciu ciała obcego i zabezpieczeniu siatkówki przed rozwojem
witreoretinopatii proliferacyjnej oraz przed odwarstwieniem siatkówki może zajść
potrzeba wykonania dalszych zabiegów: usunięcia zaćmy, wszczepienia sztucznej
soczewki czy leczenia ewentualnej jaskry wtórnej i stanów zapalnych.
Leczenie chorych z ciałami obcymi wewnątrz gałkowymi, podobnie jak urazów
penetrujących gałkę oczną, należy do najtrudniejszych działów chirurgii
okulistycznej. Szczególnie dotyczy to głębokich ciał obcych tkwiących
w siatkówce lub pod nią. Ryzyko witreoretinopatii proliferacyjnej jest wówczas
bardzo duże i konieczne jest stosowanie bardzo zaawansowanych technik.
Ryzyko niepowodzenia operacji jest znacznie mniejsze, jeśli wykonują je
najbardziej doświadczeni chirurdzy. Dlatego też optymalnie przeprowadzone
leczenie daje duże szanse na uratowanie oka i zachowanie maksymalnego w danej
sytuacji widzenia.
Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?
Całkowite wyleczenie możliwe jest w przypadku powierzchownych ciałach
obcych, ale także ciał obcych wewnątrz gałkowych umiejscowionych w komorze
przedniej, tęczówce, soczewce oraz w ciele szklistym lub obwodowej siatkówce.
W przypadku ciał umieszczonych we wnętrzu oka wyleczenie może wymagać
operacji zaćmy i wszczepienia sztucznej soczewki oraz zabezpieczenia przed
odwarstwieniem siatkówki. W ciałach obcych głęboko przebijających siatkówkę
ryzyko bliznowacenia i rozwoju witreoretinopatii proliferacyjnej, które prowadzą
do odwarstwienia siatkówki, jest bardzo duże (do 38%), chyba że wykona się
specjalistyczne zabiegi zmniejszające to ryzyko. Jeśli uszkodzona jest centralna
część siatkówki (plamka) lub nerw wzrokowy, uzyskanie dobrego widzenia na
ogół nie jest możliwe. W przypadku zdecydowanej większości ciał obcych,
zwłaszcza przy optymalnym prowadzeniu leczenia, możliwy jest powrót do
normalnej aktywności.
Co trzeba robić po zakończeniu leczenie?
Po zakończeniu leczenia wskazane są okresowe kontrole według zaleceń lekarza
prowadzącego. Wystąpienie niepokojących objawów i dolegliwości (pogorszenie
widzenia, ból [zob. Ostry ból oka], zaczerwienienie [zob. Zaczerwienienie oka])
powinno skłonić do jak najszybszego zgłoszenia się do okulisty w celu uniknięcia
lub leczenia ewentualnych późnych powikłań.
Co robić, aby uniknąć zachorowania?
Wskazana jest profilaktyka, opisana w rozdziale o urazach (zob. Urazy oka),
szczególnie stosowanie okularów ochronnych. Przy najmniejszym podejrzeniu
urazu, np. podczas kucia czy uderzania młotkiem w metalowy przedmiot,
konieczne jest ZGŁOSZENIE się do lekarza w celu wykluczenia (lub
potwierdzenia) obecności ciała obcego, nawet jeśli nie występują żadne
dolegliwości.
4
Plik z chomika:
vqv
Inne pliki z tego folderu:

10 rzeczy, których nie może zabraknąć w domowej apteczce.doc (27 KB)
 Ukąszenia i ugryzienia.doc (2780 KB)
 Duszność.doc (44 KB)
 Urazy.doc (1474 KB)
 Apteczka domowa.doc (25 KB)
Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Poradnik preppersa
Download