BANK CENTRALNY I JEGO FUNKCJE

BANK CENTRALNY I JEGO
FUNKCJE
WYKŁAD 3
OPRACOWAŁA: E. PASTOR
Bank centralny jest to bank państwowy, który spełnia
równocześnie funkcje:
• - banku emisyjnego,
- banku banków,
- banku gospodarki narodowej i banku państwa
Bank centralny:
• z jednej strony, jest regulatorem całego obiegu pieniężnego
wewnątrz kraju oraz równowagi bilansu płatniczego,
• a z drugiej strony-bankierem państwa w zakresie udzielania
kredytów dla rządu, obsługi długu państwowego oraz kasowej
obsługi budżetu.
Obowiązkiem banku centralnego jest dbanie o stabilność
waluty narodowej, a także takie oddziaływanie na gospodarkę
narodową, żeby następował jej stały rozwój, wzrost dochodu
narodowego oraz spadek bezrobocia.
Bank centralny jako:
Bank banków, jest bankiem rezerwowym
dla banków operacyjnych
(komercyjnych). Tworzy on dwa rodzaje
pieniądza:
- banknot jako centralny pieniądz
gotówkowy;
- pieniądz żyrowy – centralny pieniądz
rezerwowy.
Funkcje banku banków
- reguluje cyrkulację emitowanego pieniądza
(gotówkowego i żyrowego);
- reguluje wielkość pieniądza bankowego
tworzonego przez banki operacyjne,
- reguluje płynność całego systemu
bankowego,
- kształtuje potencjał kredytowy banków
operacyjnych po przez odpowiednie
instrumenty pieniężne.
Najważniejsza funkcja to:
Funkcja banku gospodarki narodowej!!!
W tym charakterze jest on z jednej strony regulatorem
całego obiegu pieniężnego wewnątrz kraju oraz
równowagi bilansu płatniczego, a z drugiej strony –
bankierem państwa w zakresie udzielania kredytów dla
rządu, obsługi długu państwowego oraz kasowej obsługi
budżetu. Pełniąc funkcję banku państwa bank centralny
zajmuje się obsługą i organizacją płatności
zagranicznych, realizacją polityki państwa w odniesieniu
do kursu walut, pośredniczeniem w kupnie złota i dewiz,
a także utrzymaniem rezerw międzynarodowych
środków pieniężnych.
BILANS PŁATNICZY KRAJU I
JEGO STRUKTURA
Bilans handlowy- jest zestawieniem wartości towarów eksportowanych importowanych danym
okresie czasu – z reguły w ciągu roku.
Bilans płatniczy - jest zestawieniem wszystkich przychodów wydatków danego kraju wynikającym z
jego stosunków zagranicą w danym okresie czasu
Bilans płatniczy składa się z 3 części:
•
bilansu obrotów bieżących
•
bilansu obrotów kapitałowych
•
salda bilansu wyrównującego bilans obrotów bieżących i bilans obrotów kapitałowych do zera.
Zadanie1.
Oblicz ogólne saldo bilansu płatniczego oraz zinterpretuj otrzymany wynik mając dane:
•
- export- 18 mld. dol.
•
- import- 21 mld. dol.
•
- odsetki otrzymane – 0
•
- odsetki wypłacone 2 mld dol.
•
- transfery otrzymane z zagranicy -3 mld dol.
•
- transfery przekazane są za granicę – 1 mld dol.
•
- kredyty otrzymane- 1,5 mld. dol.
•
- kredyty udzielone – 0,5 mld. dol.
•
- odpływ kapitału za granicę – 0
•
- przypływ kapitału zza zagranicy – 4 mld. dol.
Budżet państwa a NBP
Bank centralny może udzielać bezpośredniego
kredytu dla budżetu państwa na pokrycie
przejściowego niedoboru środków, ale nie
deficytu budżetu, tzn. po pierwsze – na
określony krótki czas i po drugie – do wysokości,
która powinna być określona ustawą (kwotowo
lub też przez odpowiedni procent).
Długoterminowy deficyt powinien być pokryty
oprocentowanymi obligacjami, a
krótkoterminowy – przez 3 – miesięczne
oprocentowane weksle skarbowe.
Formy finansowania budżetu przez
bank centralny:
a) finansowanie bezpośrednie:
- kredyt w rachunku otwartym,
- zakup obligacji krótkoterminowych,
b) finansowanie pośrednie:
- zakup obligacji skarbowych w trakcie operacji
otwartego rynku,
- redyskonto weksli skarbowych,
- udzielenie kredytu pod zastaw państwowych
papierów wartościowych.
***
INSTRYMENTY NBP
DO INSTRUMENTÓW TYCH NALEŻY:
A) REZERWY OBOWIAZKOWE
B) KREDYT REFINANSOWY
C) OPERACJE OTWARTEGO RYNKU